Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Wulu kɔ nuninyɛne ne azo

Kpondɛ Belemgbunlililɛ Ne, Tɛ Ninyɛne

Kpondɛ Belemgbunlililɛ Ne, Tɛ Ninyɛne

“Bɛmaa Nyamenle Belemgbunlililɛ ne ɛhyia bɛ, na ɔdaye noko ɔkɛva ɛhye mɔ ɔkɛmaa bɛ.”​—LUKU 12:31.

EDWƐNE: 40, 98

1. Ngakyile boni a wɔ ninyɛne mɔɔ yɛhyia nwo nee mɔɔ yɛkpondɛ la anu a?

BƐTA bɛka kɛ ninyɛne ekyi bie ala a sonla hyia nwolɛ a, noko mɔɔ ɔkpondɛ la zonle kpalɛ. Saa ɛnea nuhua a, menli dɔɔnwo ɛnnwu ngakyile mɔɔ wɔ ninyɛne mɔɔ bɛhyia nwolɛ nee mɔɔ bɛkpondɛ la anu. Ngakyile boni a wɔ nu a? Debie mɔɔ “ɛhyia” nwo la a le debie mɔɔ ɔwɔ kɛ ɛnyia ye ɔluakɛ wɔ ngoane gyi zo la ati. Ninyɛne mɔɔ hyia kpalɛ kpalɛ la bie a le aleɛ, adɛladeɛ nee dabelɛ. Ninyɛne mɔɔ “ɛkpondɛ” la a le ninyɛne mɔɔ ɛkulo, noko saa wɔannyia ye a ɔnzɛkye ɛhwee la.

2. Ninyɛne mɔɔ menli kpondɛ la bie a le boni mɔ?

2 Ɛleka mɔɔ awie biala de la a bahile ninyɛne mɔɔ ɔkpondɛ la. Wɔ maanle mɔɔ bɛtɛnyianle anyuhɔlɛ dɔɔnwo la anu, bie a menli dɔɔnwo bahulo kɛ bɛkɛnyia ezukoa mɔɔ bɛbava bɛadɔ moba fonu, moto anzɛɛ azɛlɛ la. Wɔ maanle mɔɔ bɛdi boɛ la anu, bie a menli bahulo kɛ bɛkɛnyia adɛladeɛ mɔɔ bɛ bolɛ yɛ se, sua kpole anzɛɛ kale mɔɔ ye bolɛ yɛ se la. Noko esiane wɔ biala anu, saa yɛhyia deɛ ne anwo o, saa yɛngyia nwolɛ o, saa yɛbahola deɛ ne tɔ anzɛɛ yɛnrɛhola ye tɔ bɔbɔ na yɛdi ɔ nzi a, ɔle anwonyia ɛhulolɛ.

NEA BOƐ WƆ ANWONYIA ƐHULOLƐ NWO

3. Duzu a le anwonyia ɛhulolɛ?

3 Duzu a le anwonyia ɛhulolɛ? Yemɔ a le kɛ awie bava ye adwenle azie nwonane afoa nu ninyɛne zo na yɛagyakyi sunsum nu ninyɛne. Ninyɛne mɔɔ awie kulo nee mɔɔ gyi ɔ nye zo wɔ ɛbɛlabɔlɛ nu la a maa yɛnwu kɛ ɔkulo anwonyia a. Ɔmaa yɛnyia ɛhulolɛ kɛ ɔwɔ kɛ yɛnyia nwonane afoa nu ninyɛne dɔɔnwo. Sonla ne bie kulo anwonyia noko ɔnlɛ ezukoa dɔɔnwo anzɛɛ ɔndɔ ninyɛne mɔɔ bɛ awolɛ yɛ se la. Ehyiavolɛma bɔbɔ bahola ahulo anwonyia na bɛagyakyi Belemgbunlililɛ ne anzi ɛlilɛ.​—Hib. 13:5.

4. Kɛzi Seetan fa “anyebolo” di gyima ɛ?

4 Seetan kpondɛ kɛ ɔdua ye gualilɛ ngyehyɛleɛ ne azo ɔmaa yɛnyia adwenle kɛ ɔwɔ kɛ yɛnyia nwonane afoa nu ninyɛne dɔɔnwo na yɛ nye alie. Yebe wɔ kɛzi ɔdua “anyebolo” zo ɔbɛlɛbɛla yɛ la anu. (1 Dwɔn 2:15-17; Mɔl. 3:6; Mrɛ. 27:20) Nwonane afoa nu ninyɛne ngakyile wɔ ewiade ne anu, bie mɔ le kpalɛ yɛɛ bie mɔ ɛnle kpalɛ, yɛɛ bie mɔ le ngɛnlɛma kpalɛ. Asoo wɔdɔ debie mɔɔ ɛngyia nwo, na emomu ɛnwunle ye la ɛnee ɔyɛ wɔ kɛnlɛma la ati a ɛdɔle ɔ? Asoo nzinlii ɛnwunle kɛ saa ɛnlɛ zɔhane deɛ ne a anrɛɛ ɔnzɛkye ɛhwee ɔ? Ninyɛne ɛhye mɔ mɔɔ anwo ɛngyia la maa ɛbɛlabɔlɛ ne yɛ kpomgbondee na bɛku yɛ ɛvɛlɛ. Bɛkola bɛsua yɛ ɛhane na bɛye yɛ adwenle bɛfi ninyɛne le kɛ Baebolo ɛzukoalɛ, yɛ nwo mɔɔ yɛsiezie yɛahɔ debiezukoalɛ nee daselɛlilɛ dahuu la azo. Kakye kɛ ɛzoanvolɛ Dwɔn bɔle yɛ kɔkɔ kɛ: “Ewiade nee nuhua atiakunluwɔzo ninyɛne ne mɔ amuala bapɛ nu aze.”

5. Duzu a bahola ado menli mɔɔ bɛbɔ mɔdenle kɛ bɛkpondɛ nwonane afoa nu ninyɛne dɔɔnwo la ɛ?

5 Seetan kpondɛ kɛ yɛkulo Anwonyia yɛtɛla Gyihova. (Mat. 6:24) Menli dɔɔnwo sɛkye bɛ anwosesebɛ kpondɛ anwonyia, noko debie kpalɛ mɔɔ bɛnyia la ala a le kɛ bɛkola bɛdi bɛ angomedi atiakunluwɔzo nwo gyima, na mɔɔ yɛ alɔbɔlɛ la a le kɛ bɛnnyia ɛhwee wɔ sunsum nu yɛɛ nyane nee adwenleadwenle tɔ bɛ nwo. (1 Tem. 6:9, 10; Yek. 3:17) Ɔle kɛ ma ɛlualɛ nwo ndonwo ne mɔɔ Gyisɛse yɛle la. Saa Belemgbunlililɛ ma ne “gua mbowule nu [a] . . . , ninyɛne mgbane mgbane nwo atiakunluwɔzo fo keda edwɛkɛ ne azo, ɛhye ati bɛnzo ma.”​—Maake 4:14, 18, 19.

6. Duzu a yɛsukoa yɛfi Bɛlɛke edwɛkɛ ne anu a?

6 Suzu Bɛlɛke, ngapezonli Gyɛlɛmaya kɛlɛhɛlɛvolɛ ne anwo nea. Ɔka ekyii bɛsɛkye Gyɛlusalɛm la, Bɛlɛke bɔle mɔdenle kɛ ɔkpondɛ “ninyɛne mgbole” mɔɔ ɔnrɛhyɛ na bɛazɛkye bɛ la. Noko ɛnee ɔwɔ kɛ ɔmaa ɔ nye da kɛ ɛwɔkɛ mɔɔ Gyihova ɛbɔ ye la bara nu: “Ɛleka biala mɔɔ ɛkɛhɔ la ɛlɛ ngoane.” (Gyɛ. 45:1-5) Ɛnee Nyamenle ɛnrɛmaa awie biala ninyɛne ɛnrɛha sua mɔɔ bɛlɛba bɛarazɛkye ye la azo. (Gyɛ. 20:5) Tɛ mekɛ ɛhye mɔɔ yɛlɛbikye ewiade ɛhye awieleɛ ne la a ɔwɔ kɛ yɛkpondɛ nwonane afoa nu ninyɛne dɔɔnwo a. Ɔnle kɛ yɛmaa yɛ nye da kɛ ɔnva nwo kɛzi ninyɛne mɔɔ yɛlɛ la awolɛ yɛ se la, yɛ nee bɛ bapɛ anwongyelelɛ kpole ne.​—Mrɛ. 11:4; Mat. 24:21, 22; Luku 12:15.

7. Edwɛkɛ boni a yɛbazuzu nwo a, na duzu ati ɔ?

7 Amaa yɛammaa anwonyia ɛhulolɛ andwehwe yɛ adwenle anzɛɛ yɛandwe adwenleadwenle yɛando yɛ nwo la, Gyisɛse dule yɛ folɛ kpalɛ wɔ kɛzi yɛbali ninyɛne mɔɔ yɛhyia nwo anwo gyima la anwo. Folɛdulɛ ɛhye boka ye Boka Zo Ɛdendɛlɛ ne anwo. (Mat. 6:19-21) Bɛmaa yɛgenga foa ɛhye mɔɔ wɔ Mateyu 6:25-34 la na yɛzuzu nwo. Zɔhane mɔɔ yɛbayɛ la bamaa yɛanwu kɛ ɔwɔ kɛ ‘yɛmaa Nyamenle Belemgbunlililɛ ne kyia yɛ,’ na tɛ ninyɛne ɔ.​—Luku 12:31.

GYIHOVA MAA YƐ SA KA MƆƆ YƐHYIA NWO LA

8, 9. (a) Duzu ati a ɔnle kɛ yɛdwenledwenle ninyɛne mɔɔ yɛhyia nwo la anwo somaa ɛ? (b) Duzu a ɛnee Gyisɛse ze ye wɔ alesama nee bɛ ngyianlɛdeɛ nwo a?

8 Kenga Mateyu 6:25. Mɔɔ Gyisɛse hanle hilele ye tievolɛma kɛ “bɛmmadwenle” la, ɛnee ɔle kɛ ɔlɛka yeahile bɛ kɛ “bɛmmamaa debie biala gyegye bɛ.” Ɛnee bɛmaa ninyɛne mɔɔ ɔnle kɛ ɔgyegye bɛ la gyegye bɛ. Adwenle kpalɛ bie ati Gyisɛse hanle kɛ bɛmmayɛ zɔ. Ninyɛne mɔɔ ɔngyia nee mɔɔ ɔhyia bɔbɔ la anwo adwenleadwenle bahola ahwehwe awie adwenle na yeamaa yeaye ye adwenle yeavi sunsum nu ninyɛne mɔɔ hyia la azo. Ɛnee Gyisɛse dwenle ye ɛdoavolɛma ne anwo kpalɛ, yemɔti ɔbɔle bɛ kɔkɔ fane nna bieko wɔ esiane ɛhye anwo.​—Mat. 6:27, 28, 31, 34.

9 Duzu ati a Gyisɛse hanle kɛ yɛmmadwenledwenle mɔɔ yɛbali, mɔɔ yɛbanlo anzɛɛ mɔɔ yɛbaheda la anwo ɛ? Asoo ninyɛne ɛhye mɔ ɛmboka ninyɛne mɔɔ yɛhyia nwo na yɛadɛnla ngoane nu la anwo ɔ? Bɛboka nwo! Saa yɛannyia ninyɛne ɛhye mɔ a, asoo yɛnrɛdwenle nwo ɔ? Yɛbadwenle nwo, na ɛnee Gyisɛse ze ye zɔ. Ɛnee ɔze ninyɛne mɔɔ menli hyia nwo alehyenlɛ biala la. Eza ɛnee ɔze tɛnlabelɛ ɛsesebɛ mɔɔ ye ɛdoavolɛma mɔɔ ɛvolɛ dɔɔnwo anzi bɛbadɛnla aze wɔ “awieleɛ mekɛ ne” mɔɔ “anwongyelelɛ dɔɔnwo” wɔ nu bahɔ nu la. (2 Tem. 3:1) Anwongyelelɛ ne bie a le gyima mɔɔ bɛnnyia bɛnyɛ, ninyɛne awolɛ mɔɔ ɛyɛ se, ɛhɔne yɛɛ ehyia. Noko Gyisɛse eza nwunle kɛ ‘ngoane hyia tɛla aleɛ, yɛɛ nwonane ye hyia tɛla ɛdanlɛ.’

10. Mɔɔ Gyisɛse kile ye ɛdoavolɛma asɔneyɛlɛ la, duzu a ɔhanle kɛ bɛmaa ɔhyia bɛ kpalɛ a?

10 Wɔ Gyisɛse ɛdendɛlɛ ne mɔlebɛbo, ɔhilehilele ye tievolɛma kɛ bɛzɛlɛ bɛ Ze mɔɔ wɔ anwuma la kɛ ɔva bɛ ngyianlɛdeɛ ɔmaa bɛ, ɔse bɛyɛ asɔne kɛ: “Maa yɛ ɛnɛ yɛ dahuu aleɛ.” (Mat. 6:11) Nzinlii eza ɔhanle kɛ: “Maa yɛ kenle biala yɛ dahuu aleɛ.” (Luku 11:3) Zɔhane folɛdulɛ ne ɛngile kɛ ninyɛne mɔɔ yɛhyia nwo la ala a ɔwɔ kɛ yɛdwenle nwo a. Wɔ asɔneyɛlɛ nwo neazo ko ne ala anu, Gyisɛse hilele kɛ yɛzɛlɛ yɛmaa Nyamenle Belemgbunlililɛ ne ɛrɛla. (Mat. 6:10; Luku 11:2) Amaa Gyisɛse tievolɛma ahonle adɔ bɛ azule nu la, ɔhilele kɛ Gyihova maa awie biala asa ka mɔɔ ɔhyia nwo la.

11, 12. Duzu a yɛsukoa yɛfi kɛzi Gyihova nea nloma la anu a? (Nea mɔlebɛbo nvoninli ne.)

11 Kenga Mateyu 6:26. Ɔwɔ kɛ yɛnea “nloma mɔɔ luolua anwomanyunlu la.” Nloma ɛhye mɔ le ngyikyi, noko bɛdi mbaka ma, ngɛkɛba anzɛɛ azɔne dɔɔnwo. Saa bɛ mgbole le kɛ menli a, anrɛɛ bɛdi aleɛ dɔɔnwo kpalɛ bɛtɛla menli bɔbɔ. Noko bɛnzo ɛya na bɛanyia aleɛ. Gyihova maa bɛ sa ka debie biala mɔɔ bɛhyia nwo la. (Edw. 147:9) Nɔhalɛ nu, ɔnva aleɛ ne ɔngua bɛ nloa anu! Ɔwɔ kɛ bɛkɔkpondɛ aleɛ ne, noko bɛnyia dɔɔnwo.

12 Wɔ Gyisɛse afoa nu, ɔnlie ɔnli kɛ ye anwuma Selɛ ne banlea nloma na yeakpo kɛ ɔkɛmaa alesama kɛnyia mɔɔ bɛhyia nwo la. [1] (1 Pita 5:6, 7) Ɔnrɛva aleɛ ne ɔnrɛwula yɛ nloa anu, noko saa yɛso ɛya anzɛɛ yɛyɛ gyima mɔɔ ɔbamaa yɛanyia aleɛ yɛali a, ɔbayila zo. Saa yɛ nwo kyele yɛ a, ɔbaha awie mɔ ahonle yeamaa bɛaboa yɛ. Gyisɛse anga kɛ Gyihova maa nloma ne mɔ dabelɛ, noko yemaa bɛ nrɛlɛbɛ nee ninyɛne mɔɔ bɛbahola bɛava bɛayɛ sane anzɛɛ anloma tunli bɛala nu la. Gyihova bahola amaa yɛdayɛ noko yɛanyia dabelɛ yɛamaa yɛ mbusua.

13. Duzu a kile kɛ yɛ nwo hyia tɛla nloma ɛ?

13 Gyisɛse bizale ye tievolɛma kɛ: “Asoo bɛ nwo ɛngyia ɛndɛla nloma?” Nɔhalɛ, ɛnee Gyisɛse ze kɛ ɔnrɛhyɛ biala ɔbawu yeamaa alesama. (Fa toto Luku 12:6, 7 anwo.) Bɛandua ɛkpɔnedeɛ ne bɛammaa abɔdeɛ gyɛne biala. Gyisɛse anwu ammaa nloma, ɔwule ɔmaanle yɛ amaa yɛanyia ngoane mɔɔ ɛnlɛ awieleɛ.​—Mat. 20:28.

14. Duzu a awie mɔɔ ɔdwenledwenle la ɛnrɛhola ɛnrɛyɛ a?

14 Kenga Mateyu 6:27. Duzu ati a Gyisɛse hanle kɛ awie mɔɔ ɔdwenledwenle la ɛnrɛhola ɛnrɛva mekɛ ekyi ɛnrɛboka ye mekɛ nwo ɛ? Ɔluakɛ ninyɛne mɔɔ yɛhyia nwo dahuu mɔɔ yɛbadwenledwenle nwo la ɛnrɛmaa yɛnrɛdɛnla aze yɛnrɛhyɛ. Emomu, adwenleadwenle bahola amaa yɛ ngoane mekɛ zo ade.

15, 16. (a) Duzu a yɛsukoa yɛfi kɛzi Gyihova nea ɛhoayelɛ nu aloa la anu a? (Nea mɔlebɛbo nvoninli ne.) (b) Kpuya boni mɔ a ɔwɔ kɛ yɛbiza yɛ nwo a, na duzu ati ɔ?

15 Kenga Mateyu 6:28-30. Nwane a saa ɔlɛkɔ daselɛlilɛ anzɛɛ debiezukoalɛ nee nyianu a ɔngulo tɛladeɛ kɛnlɛma a? Noko ɛhye ati, asoo ɔwɔ kɛ ‘yɛdwenle ndanlɛ nwo’ ɔ? Eza Gyisɛse hwenle yɛ adwenle hɔle debie mɔɔ Gyihova ɛbɔ la azo. Wɔ adenle ɛhye azo, yɛbahola yɛazukoa ninyɛne dɔɔnwo yɛavi “ɛhoayelɛ nu aloa” ɛkɛ. Bie a ɛnee Gyisɛse adwenle wɔ felawɔse ngɛnlɛma ngɛnlɛma mɔɔ le kɛ aloa mɔɔ asolo kɛzi biala de la azo. Felawɔse ɛhye mɔ ɛnyɛ gyima yɛɛ bɛnnwo ndanlɛ. Noko saa bɛkpakye a bɛle ngɛnlɛma kpalɛ! Nɔhalɛ nu, “Sɔlɔmɔn bɔbɔ, wɔ ye anwonyia mekɛ ne anu, yeangeda ɛdanlɛ anzɛɛ bɛanziezie ye bɛandɛla aloa ɛhye mɔ anu ko”!

16 Ɔwɔ kɛ ɛnwu adwenle mɔɔ wɔ Gyisɛse edwɛkɛ ne anu la: “Saa Nyamenle siezie ndile [a] . . . , ɛnee fane nyɛ yɛɛ akee bɛmɛ, Nyamenle ɛnrɛhola bɛ ɛdanlɛ keda ɛ? Bɛ diedi le ekyi somaa!” Ɔbanlea bɛ somaa! Ɛnee Gyisɛse ɛdoavolɛma ne diedi le ekyi. (Mat. 8:26; 14:31; 16:8; 17:20) Ɛnee ɔwɔ kɛ bɛnyia diedi kpole na bɛnyia Gyihova anu anwodozo. Na yɛdayɛ noko ɛ? Asoo yɛlɛ diedi kpole wɔ Gyihova anu kɛ ɔkulo kɛ ɔnea yɛ yɛɛ ɔkola ɔnea yɛ ɔ?

17. Duzu a bahola azɛkye yɛ nee Gyihova agɔnwolɛvalɛ ne a?

17 Kenga Mateyu 6:31, 32. Ɔnle kɛ yɛsukoa menli mɔɔ “bɛnze Nyamenle,” mɔɔ bɛnlɛ diedi wɔ anwuma Selɛ mɔɔ ɔlɛ ɛlɔlɛ na ɔnea bɛdabɛ mɔɔ bɛfa Belemgbunlililɛ ne bɛdimoa bɛ ɛbɛlabɔlɛ nu la anu la. Saa yɛbɔ mɔdenle kɛ yɛbanyia ninyɛne mɔɔ “bɛdabɛ mɔɔ bɛnze Nyamenle la a dwenle nwolɛ” la a, ɔbahola yeazɛkye agɔnwolɛvalɛ mɔɔ yɛ nee Gyihova lɛ la. Noko yɛbahola yɛanyia anwodozo kɛ saa yɛyɛ mɔɔ ɔwɔ kɛ yɛyɛ la na yɛfa sunsum nu ninyɛne yɛdimoa yɛ ɛbɛlabɔlɛ nu a, Gyihova ɛnrɛva ninyɛne mgbalɛ ɛnrɛvea yɛ. Ɔwɔ kɛ yɛ “nyamenlezonlenlɛ” ne maa yɛ nye sɔ mɔɔ “yɛdi nee mɔɔ yɛkeda” la.​—1 Tem. 6:6-8.

ƐFA NYAMENLE BELEMGBUNLILILƐ NE ƐDIMOA WƆ ƐBƐLABƆLƐ NU Ɔ?

18. Duzu a Gyihova ze wɔ yɛ nuhua ko biala anwo a, na duzu a ɔbayɛ yeamaa yɛ a?

18 Kenga Mateyu 6:33. Ɔwɔ kɛ Kelaese ɛdoavolɛma fa Belemgbunlililɛ ne dimoa bɛ ɛbɛlabɔlɛ nu dahuu. Saa yɛyɛ zɔ a, kɛ mɔɔ Gyisɛse hanle la, ‘ɔbava mɔɔ yɛhyia nwolɛ la yeamaa yɛ.’ Duzu ati a ɔhanle ye zɔhane a? Ɔlimoale ɔhilehilele nu wɔ ngyɛnu mɔɔ limoa la anu kɛ: “Bɛ Ze mɔɔ wɔ anwuma la ze kɛ bɛhyia ninyɛne ɛhye mɔ amuala,” mɔɔ le ninyɛne mɔɔ yɛhyia nwo wɔ ɛbɛlabɔlɛ nu la anwo. Gyihova ze kɛ yɛ nuhua ko biala hyia mɔɔ yɛbali, mɔɔ yɛbaheda nee dabelɛ nwo kolaa na yɛ adwenle ahɔ zo bɔbɔ. (Fel. 4:19) Saa yɛ tɛladeɛ bie ɛlɛba arazɛkye a, ɔze. Ɔze aleɛ mɔɔ yɛdi a ɔboa yɛ yɛɛ dabelɛ mɔɔ yɛhyia ɔlua kɛzi yɛ abusua ne kpole si de la azo. Gyihova banlea kɛ yɛ sa baha ninyɛne mɔɔ amgba yɛhyia nwolɛ la.

19. Duzu ati a ɔnle kɛ yɛdwenledwenle mɔɔ bazi kenle bie la anwo a?

19 Kenga Mateyu 6:34. Yɛ ye nzonlɛ kɛ Gyisɛse ɛha ye fane nwiɔ kɛ: ‘Bɛmmadwenledwenle.’ Ɔkpondɛ kɛ yɛdi alehyenlɛ biala ngyianlɛ nwo gyima wɔ kenle ne ala anu na yɛnyia anwodozo kɛ Gyihova baboa yɛ. Saa awie dwenledwenle mɔɔ bazi kenle bie la anwo somaa a, bie a ɔbava ɔ nwo yeado ɔ nwo zo na yeagyakyi Nyamenle, na ɛhye bahola azɛkye ɔ nee Gyihova agɔnwolɛvalɛ ne bɔkɔɔ.​—Mrɛ. 3:5, 6; Fel. 4:6, 7.

DIMOA KPONDƐ BELEMGBUNLILILƐ NE, NA Ɛ SA BAHA MƆƆ ƐHA LA

Ɛbahola wɔatete ninyɛne zo na wɔava wɔ adwenle wɔazie Belemgbunlililɛ ne azo ɔ? (Nea ɛdendɛkpunli 20)

20. (a) Bodane boni a ɛbahola wɔava wɔazie ɛ nye zo wɔ Gyihova ɛzonlenlɛ nu a? (b) Duzu a ɛbahola wɔayɛ wɔatete ninyɛne zo a?

20 Ɔle esiane kɛ yɛbagyakyi Belemgbunlililɛ ne anzi ɛlilɛ na yɛakpondɛ anwonyia. Yemɔti ɔwɔ kɛ yɛfa sunsum nu bodane yɛsie yɛ nye zo. Kɛ neazo la, asoo ɛbahola wɔahɔboa wɔ asafo mɔɔ bɛhyia Belemgbunlililɛ nolobɔlɛma dɔɔnwo la anu ɔ? Ɛbahola wɔayɛ adekpakyelɛ gyima ne bie ɔ? Saa ɛle adekpakyelɛnli a, asoo wɔyɛ wɔ adwenle kɛ ɛbahɔ Belemgbunlililɛ Edwɛkpakavolɛma Sukulu ne bie ɔ? Asoo ɛbahola wɔava mekɛ bie wɔahɔboa wɔ Bɛtɛle anzɛɛ ɔfese mɔɔ bɛkile edwɛkɛ bo wɔ ɛkɛ la anu ɔ? Asoo ɛbahola wɔava mekɛ bie wɔaboa Maanle Ne Anu Suazilɛ Gyima ne wɔamaa bɛasisi Belemgbunlililɛ Asalo? Dwenle kɛzi ɛbahola wɔatete ninyɛne zo na wɔahola wɔanyia mekɛ dɔɔnwo wɔayɛ Belemgbunlililɛ gyima ne bie la anwo. Fa asɔneyɛlɛ suzu ɛlɛka “ Kɛ Ɔkɛyɛ Na Wɔatete Ninyɛne Zo La” anwo, na bɔ mɔdenle kɛ ɛbadwu wɔ bodane ne anwo.

21. Duzu a baboa wɔ yeamaa wɔabikye Gyihova a?

21 Bodane kpalɛ bie ati a Gyisɛse hanle kɛ yɛkpondɛ Belemgbunlililɛ ne na yɛmmakpondɛ ninyɛne a. Saa yɛyɛ zɔ a, ɔnle kɛ yɛdwenledwenle yɛ nwonane afoa nu ngyianlɛ nwo. Saa yɛlɛ ezukoa bɔbɔ na yɛambɔ mɔdenle kɛ yɛtɔ ewiade ne anu debie biala bie a, ɔbamaa yɛanyia Gyihova anu diedi na yɛabikye ye. Saa yɛtete ninyɛne zo kɛkala a, ɔbamaa yɛ “sa aha ngoane ne mɔɔ le nɔhalɛ ngoane ne” mɔɔ bara la.​—1 Tem. 6:19.

^ [1] (ɛdendɛkpunli 12) Amaa wɔade deɛmɔti ɔyɛ a Gyihova maa Kilisienenli bie kyia aleɛ nwo abo la, nea “Kpuyia Mɔɔ Vi Kengavoma Ɛkɛ” mɔɔ wɔ September 15, 2014, Ɛzinzalɛ Arane ne m. 22 la.