TAME simesane na wo ke wo wulu njoñ alu. E temeteme na, ô nga wô’ôtan ane môt a tôñe wo. Éyoñe wo tebe, nye fe a tebe. Éyoñe wo wulu avôl, nye fe a nga wulu avôl. Wo taté na wo mate; wo ke kute be mvôé jôé é to fefele valé. Éyoñe nyo mvôé a yoé wo mbé, a bo na ô nyiin e nda été, wo wô’ôtane na, jôm éziñ é vo’o beta kui wo.

Éko éziñ na, ô ngenane teke tebe aval été te, ve minju’u mife ya ényiñ mi ne bo na ô ko mbia woñ. Éve’an é ne na, ye wo jeñe na ô dañe mbia fulu éziñ ve ô teke kui na, ô bo de? Ye ô jañeleya bisaé den a nto ayap éyoñ, ô teke kui na ô beta bi ésaé akusa bo ngule wo ve na ô bi je? Ye nlem ô tyele wo yôp amu wo tuñulu môt a ne nnôm, a yen ane mvo’é jé ya minsôn ja bo abé ane melu ma lôt? Nge ke na, ye jôm éziñ éfe ja ndeñele wo?

Ye ô nji wô’ô mvaé ya bi môt ô ne kate minju’u miôé mise, mam mese ma tyele wo nleme yôp, môt a ne ngule ya volô wo mbamba éyoñ? Ye ô bili avale mvôé te? Ôwé! Yéhôva a ne avale mvôé te, fo’o ve aval a nga to mvôé Abraham avale kalate Ésaïe 41:8-13 a liti bia. E bifus 10 a 13, Yéhôva a jô bebo bisaé bé na: “Te ko woñ, amu me ne be wo; te fombô beyéye, amu me ne Zambe wôé; m’aye ve wo ngu; ya, m’aye volô wo; ya, m’aye su’u wo a mbo nnôme ya zôsô wom. Amu ma, Yéhôva Zambe wôé, m’aye bi mbo nnôme wôé, me jô’ô wo na, te ko woñ; m’aye volô wo.”

Ye mejô ma me nji ve wo ngule nyôl? Tame simesane ngaka’a Yéhôva a bo bia. Éfuse ji é nji jô na mia Yéhôva mia wulu mi bilane mo, to’o nalé a ne mbamba jam. Nge mia nye mi wulu mi bilane mo, wo wé ya mbo nnôm wo ye bi wo wôé ya mbo ngal. Ve Yéhôva a same ‘mbo nnôme ya zôsô wé,’ a zu bi “mbo nnôme wôé,” na a va wo mbia bité ya ényiñ. Éyoñ a bo de a ve wo ngule nyôl, a bôôé wo nleme si na: “Te ko woñ; m’aye volô wo.”

Ye wo yene Yéhôva ane Ésa a nye’e wo, a Mvôé jôé ja ye zu volô wo éyoñ ô tele e minju’u été? A nyoñe ngap a wo, a yi na ô bo mvo’é, a nyoñe fe ntyi’ane ya volô wo. Éyoñ wo tôbane minjuk, Yéhôva a yi na, ô bo teke ko woñ amu a kabetane wo nya nkabetane. A ne fo’o “mvolan w’adañe bebé vôm bi ayen njuk.”​—Bs. 46:1.

Bôt béziñ ba ve bebiene mekua amu bikobe be nga bo, a ba sili bebiene nge Zambe a jaméya  fo’o be. Nge ô tele aval été te, simesa’ane mbo ésaé Zambe Job. A nga meme na, a nga bo ‘mbia be mam melu a nga to ndôman.’ (Job 13:26) Ntili Besam David fe a mbe a wô’ôtan avale da, a nga ye’elane Yéhôva na: “Te simesane mbia be mam mame ya éyoñ me mbe mongô, nge mintyamane metiñe miam.” (Bs. 25:7) Mbôle bi be’e metyi ya abé, bia bese bi “nga bo abé, te kui duma Zambe.”​—Bero. 3:23.

Foé é ne e kalate Ésaïe kabetôlô 41 é nga taté tiliban asu bebo bisaé be Zambe ya melu mvus. Be nga bo abé mise me Yéhôva aval é mbe na, a nga tyi’i na a foñôsô be amu a nga kañese na be ke minkôm e Babylone. (És. 39:6, 7) Éyoñe te fe, Zambe a nga ka’ale na e bôt ba ye kôñelane minlem a bulane be nye, ba ye bo fili! (És. 41:8, 9; 49:8) Melu ma fe, Yéhôva a liti bôt ba bulane be nye a nlem ôse nye’an a mvam.​—Bs. 51:1.

Tame yene jam é nga kui Takuya. * A mbe a jeñe na a dañe mbia mefulu ya yene mam bisôk, a bo mmieneke (fulu ya ke a nambe biôm bi fam bié énambe nambe). Abui biyoñ a nga beta ku mbia mimboane mite. A mbe a wô’ôtan aya? “Me mbe me wô’ôtane mamiene mvit mimfa’a mise, ve éyoñ me mbe me ye’elane Yéhôva na a jamé ma, a mbe a za’a bete ma vôm ma ku.” Aval avé Yéhôva a mbe a bo’o de? Bemvendé ya akônda Takuya be nga jô nye na, a bo a loone be éyoñ a betaya ku. A meme na: “É nji be tyi’ibi na me loone be, ve akusa bo nalé me mbe me bo’o de, a me mbe ngul.” Mvuse ya valé bemvendé be nga mane ta’a a njome mekônda na, be ke jome Takuya. Njome mekônda a nga jô nye na: “Me nji so va atemetem. Me ne va amu bemvendé ba te yi nalé. Wo ba te tobe na bi zu jom.” Takuya a jô na: “Ma me nga bo nsem, ve Yéhôva a nga volô ma abui a zene ya bemvendé.” Takuya a nga yaé nsisim ane a nga bo nkpwa’a mefan ya ayap éyoñ, a éyoñe ji a nga saé e Béthel. Yéhôva a ye zu bete wo vôme wo ye ku fo’o ve aval a nga bete mojañe nyi.

Abui bôt da tyele minleme yôp éyoñ be nji saé. Bôt béziñ be jañeleya bisaé biap, a ba nyiñ abé nté ba jeñ ésaé éfe. Tame simesan aval ô ne wô’ôtan éyoñ a ne na, ba bene wo nyoñe bisaé vôm ase wo ke. Bôt béziñ, éyoñ be tele aval été te be wô’ô viane tek. Aval avé Yéhôva a ne volô wo? A ye ke yene wo mbamba asu ésaé atemetem, ve a ne ve wo ngule ya simesane mejô me David ma: “Me mbe mongô, a éyoñe ji me nto nnôm; ve me nji yene môt a ne zôsô a liki’i, nge yen mvoñe bôte jé é jaké’é bidi.” (Bs. 37:25) Yaa, ô ne édima mise me Yéhôva, a a ‘mbo nnôme ya zôsô wé,’ a ne volô wo na ô bi abime da sili wo, ndemben wo ye ke ôsu a bo nye ésaé.

Sara a nyiñ e Colombie, a nga yene ngule Yéhôva a bili na, a nyii bôt ényiñe jé. A mbe a saé beta nda bisaé. Ésaé jé é mbé é nyoñe nye abui éyoñ, ve be mbe be ya’ane nye abeñ. Mbôle  a mbe a kômbô’ô bo abui mam asu Yéhôva, nde émien a nga kôlô bisaé bite a bo nkpwa’a mefan. A mbe a jeñ ésaé ja ye ke nyoñe nye abui éyoñ, ve teke yen. Ane a nga yoé mon éfatyele a mbe a kuan besucette, ve a nga ku fayit, nde a nga fet éfatyele. Sara a jô na: “Mimbu milal mi nga lôt, ve ma ve Yéhôva akéva, me nga bo ngule ya jibi.” A nga yé’é na a yene nsela’ane a ne zañe minyamete a miñyian, a nji be a beta tyele nleme yôp mfa’a ya melu ma zu. (Mt. 6:33, 34) Mvuse ya valé, nnôma masa wé a nga loone nye na, a beta ve nye ésaé a mbe a taté bi. Nde a nga yalane nye na, a ne beta kañese ésaé te fo’o ve nge a saé wôé biyoñ biziñ, a fo’o ve nge ésaé te ja ve nye abui éyoñ ya bo mam ya nsisim. Akusa bo na, Sara a nji be a beta bi abime moné a mbe a bili ôsusua, a nga to ngule ya kee ésaé nkpwa’a mefan jé ôsu. Mvuse mam mete mese a jô na, “Me nga yene wo Yéhôva.”

Nju’u ôfe, wo fombô bôt be nto minnôm. Abui bôt é kuiya ôkala ya ke awo’an bisaé. Ba tyele minleme yôp, amu be nji yem nge ba ye bi abime moné da ye volô be na, be nyiñ mvo’é e memane ya ényiñe jap. Ba tyele fe minleme yôp amu ba yene na, mvo’é jap ya minsôn ja bo abé ane melu ma lôt. Abui é ne ane David nnye a nga ye’elane Yéhôva a jô’ô na: “Te wua me fé éyoñ me nto nnôm; te li’i ma éyoñ ngule jam j’aman.”​—Bs. 71:9, 18.

Nde ñhe, aval avé bebo bisaé be Yéhôva be ne minnôm be ne bo te tyelé minleme miap e yôp? Ba yiane ke ôsu a yemete mbunane wop be Yéhôva, be to ndi na a ye volô be. Nge be mbe be nyiñe beta binyiñ, ba yiane sili nté nkôñ ényiñe jap si. Be ne yene mfi ya di “bijebejeba’a” a lôte na be dañe di “avoñe nyak.” Jame te é ne ve be ava’a nlem, a éko éziñe na be ne dañe bo mvo’é minson! (Min. 15:17, Mfefé Nkôñelan) Nge wo ve ngule jôé ése na wo ve Yéhôva nlem mevak, a ye ba’ale wo ja’a éyoñ wo ye yômbô.

Tame yen éve’an José ba Rose. Be nga bo Yéhôva ésaé ane benpkwa’a mefan e lôt mimbu 65. Be nga nyoñ abui mimbu na ba tuñulu ésa Rose. Be mbe be yiane ba’ale nye alu a môs nté wua. Nde fe José a mbe a bili cancer, a nyoñe fe mebiañ me mbe ngul abui. Ye Yéhôva a nga same fo’o José ba Rose mbo nnôme wé? Ôwé, ve aval avé? Tony ba Wendy, nnôm ba ngal, be nga to akônda da a be, be nga ve be nda. Tony ba Wendy be mbe be kômbô’ô ve benpkwa’a mefan nda te e zesé. Abui mimbu ôsusua, éyoñ Tony a mbe aba sikôlô dé, a mbe a yene José ba Rose be kele nkañete éyoñ ése. A mbe a nye’e be amu be mbe ayôñ ésaé nkañete, a jame te é nga nambe nye abui. Tony ba wendy be nga yene na, José ba Rose be nga ve Yéhôva ényiñe jap, nde be nga nyoñe ntyi’ane ya toé be nda te. Den a nto mimbu 15 ba volô be. Éyoñe ji, José ba Rose be mbili mimbu 80 a mvuk. Minnôme mi bôte mite mia yene mvolane Tony ba Wendy ba volô be, ane das da so be Yéhôva.

Yéhôva a same fe wo ‘mbo nnôme ya zôsô wé.’ Ye wo fe wo ye ñhe same wo wôé be Nyô a ka’ale wo na: “Te ko woñ; m’aye volô wo”?