VAKASAMATAKA ni o taubale duadua tu e gaunisala ena bogilevu. Vakasauri ga o rogoca ni dua e muri iko tiko mai. Ni o duri vakadua, e tu vakadua tale ga na rorogo ni yava. Ni o vakatotolo, qori tale ga na ka e cakava. O mani cici sara ena nona vale na nomu itokani e toka voleka ga. Ni dolava na katuba, dua na ka nona marautaki iko, e lutu tale ga na nomu icegu.

Rairai e se sega ni yaco vakadua vei iko ya, de tiko eso tale na ka e vakavuna nomu lomaleqa. Me kena ivakaraitaki, vakacava ke o saga tiko mo vorata nomu malumalumu, ia kena seva ni o sikalutu tiko ga kina? Vakacava ke sa dede nomu sega tu ni cakacaka, qai dreve nomu sasaga mo kunea e dua tale? O leqataka ni o sa qase tiko kei na veika ena yacovi iko ena gauna se bera mai? Vakacava e dua tale na ka o leqataka?

Se mani leqa cava ga, vakacava o na marautaka ke tiko e dua o rawa ni talaucaka kina nomu leqa, me vukei iko ena gauna sara ga o gadreva tu kina? Vakacava e tiko e dua na nomu itokani va qori? Na nomu itokani qori o Jiova me vaka ga ni a nona itokani na peteriaki o Eparama me vaka eda dikeva ena Aisea 41:8-13. Ena tikina e 10 kei na 13, e tukuna vua na nona dauveiqaravi o Jiova: “Mo kua ni rere niu tokoni iko. Kua ni taqaya niu nomu Kalou. Au na vakaukauataki iko, io, au na vukei iko, au na tokoni iko ena ligaqu imatau daudina. O yau o Jiova na nomu Kalou, au taura tiko na ligamu imatau, o koya e tukuna vei iko, ‘Kua ni rere. Au na vukei iko.’”

Vakacava o nuidei ena vosa qori? Raitayaloyalotaka na ka e rawa ni cakava vei keda o Jiova. E sega ni vakamacalataki tiko e ke ni drau veitauriliga kei Jiova, ia eda kila ni na ka marautaki sara qori. Ke drau veitauriliga, ena qumia na ligamu imawi na ligana imatau. Ia e dodoka yani o Jiova na ‘ligana imatau daudina’ qai qumia na “ligamu imatau,” me vaka sara ga e dreti iko laivi mai na ituvaki leqataki. Ni cakava qori, e tukuna sara tiko ga vei iko: “Kua ni rere. Au na vukei iko.”

Vakacava o raici Jiova me Tama dauloloma, e nomu itokani qai vakarau tu me vukei iko ena gauna ni leqa? E kauaitaki iko, e vakadeitaka ni na vukei iko. Ni o sotava na leqa e vinakata o Jiova mo lomavakacegu ni kauaitaki iko vakalevu. O Jiova “e dau tu vakarau me vukei keda ena gauna ni rarawa.”—Same 46:1.

So e dau rarawataka nira vakasamataka na nodra cala makawa, ra qai dau vakasamataka ke  na vosoti ira na Kalou. Ke va qori nomu vakanananu, vakasamataka mada nona tusanaka na turaga yalodina o Jope ‘na nona valavala ca ni se itabagone.’ (Jope 13:26) E va qori tale ga na daunisame o Tevita ni vakamasuti Jiova ena nona kaya: “Ni kua ni nanuma noqu valavala ca niu se itabagone kei na noqu talaidredre.” (Same 25:7) Nida sega ni uasivi eda “valavala ca na tamata kece, qai sega ni yacova rawa na lagilagi ni Kalou.”—Roma 3:23.

E volai taumada na Aisea 41 vei ira na tamata ni Kalou ni gauna makawa. Na levu ni nodra valavala ca e lewa kina o Jiova mera kau vakavesu e Papiloni. (Aisea 39:6, 7) Ia e vakasamataka taumada na Kalou na nona rawa ni vakabulai ira na veivutuni nira lesu vua! (Aisea 41:8, 9; 49:8) E va tale ga qori nikua na nona yalovinaka o Jiova vei ira na saga na nona veivakadonui.—Same 51:1.

Dikeva mada na ivakaraitaki i Taito, * e dua e saga me vorata na itovo dukadukali ena saravi ni yaloyalo vakasisila kei na vakatavevele. Levu na gauna e dau sikalutu kina. Na cava e qai tukuna? “Au nanuma ni sa sega na betequ, na gauna ga au kere veivosoti kina vei Jiova ena noqu masu vua, ena keveti au ena kequ ituvaki vakaloloma ya.” E cakava vakacava qori o Jiova? Dau uqeti Taito o ratou na qase me qiriti ratou ke vakila ni lesu tale tiko mai na nona malumalumu. E tukuna vakadodonu: “Dau dredre na qiriti ratou, ia au vakayaloqaqataki ena gauna kece au qiri kina.” Ratou mani tuvanaka na qase me sikovi Taito na ivakatawa ni tabacakacaka. E tukuna vua na ivakatawa ni tabacakacaka: “Au sega ni basika tu ga mai vakacalaka. Au gole mai, ni qo na ka eratou vinakata na qase. Eratou vinakata mo sikovi.” E nanuma lesu o Taito: “O yau ga au cala, ia e tu vakarau o Jiova me vukei au ni vakayagataki ratou na qase.” Toso vinaka o Taito me dua sara na painia tudei, ena gauna qo sa veiqaravi tiko ena dua na valenivolavola ni tabana. Me vakataki koya ga na tacida qo, ena keveti iko cake na Kalou ni o bale.

Levu era leqataka nira sega ni cakacaka. So era vakacegui mai na cakacaka qai dredre mera kunea e dua tale na sala ni ivurevure ni ilavo. Vakasamataka mada ke o sega ni vakadonui ena vica na vanua ni cakacaka. Ena ituvaki va qo so era yalolailai sara ga kina. Ena vukei iko vakacava o Jiova? Rairai ena sega sara ni solia vei iko e dua na cakacaka veiganiti, e rawa ga ni vukei iko mo nanuma na ka e vakadikeva o Tui Tevita: “Au a gone, qo au sa qase, ia au sega ni raica e dua na yalododonu me biu wale tu, se ra vaqara kakana na luvena.” (Same 37:25, vmr.) Io, o ka talei vei Jiova, ena vukei iko ena ‘ligana imatau daudina,’ mo qaravi koya tiko ga kina.

O Sara e tiko mai Colombia, e vakadinadinataka na nona dau veikaroni o Jiova. E dau osooso ena nona cakacaka qai sau vinaka ena dua na kabani rogo levu. Ni vinakata me vakalevutaka  nona gauna vei Jiova, e kere vakacegu qai painia sara. E dredre ga me kunea na cakacaka vagauna. Mani volitaki ice-cream ena dua na sitoa lailai, yaco na gauna me lusi nona volivolitaki, mani sogota nona sitoa. E kaya o Sara: “Sa oti qo e tolu na yabaki, au vakavinavinaka ga vei Jiova niu vosota voli mai.” E vulica me kila na duidui ni ka e vinakati kei na ka e gadrevi dina, me kua tale ga ni lomaocaocataka na siga nimataka. (Maciu 6:33, 34) Lakolako a qai qiriti koya yani na nona boso me lai cakava na cakacaka vata ga a cakava tu e liu. Mani vakadonuya o Sara me cakacaka ga vagauna, me vagalalataki tale ga ena gauna ni nona sokalou. Dina ni sega soti ni sau vinaka ena gauna qo o Sara, se tomana tiko ga nona painia. Ena gauna kece qori e tukuna o Sara, “Au vakila na liga dauloloma i Jiova.”

Dua tale na ka e dau leqataki vakalevu na bula vaqase. Levu era sa vakacegu ena cakacaka ra qai dau veinanuyaka ke veirauti na ilavo mera qaravi vinaka kina. Era leqataka tale ga na mate ena tauvi ira nira sa qase. De dua qo na ka a vakamasuti Jiova kina o Tevita: “Ni kua ni kolotaki au laivi niu sa qase mai, ni kua ni biuti au ni sa oti noqu kaukaua.”—Same 71:9, 18.

Mera nuidei vakacava na dauveiqaravi i Jiova nira sa qase? E vinakati mera vakabauta tiko ga na Kalou, ra nuitaki koya ni na vakarautaka na ka era gadreva. Ke ra dau rawati ira tu e liu, ena vinakati qo mera bula rawarawa ga ra qai lomavakacegu ena ka ga sa tu vei ira. De dua era na marau cake nira kania “na veleti kakana draudrau” mai na “bulumakau uro” nira na bulabula vinaka tale ga kina! (Vkai. 15:17) Ke o dau vakamarautaki Jiova, ena vakarautaka na ka ena gauna mada ga o sa qase kina.

Dikeva mada na nodrau ivakaraitaki o José kei Rose, sa sivi e 65 na yabaki nodrau qaravi Jiova vakatabakidua. Toso na gauna e vinakati me rau qarava na tamai Rose ena siga kei na bogi. E vinakati tale ga me sele o José ena kenisa me qai vosota na veiqaravi mosimosi na chemotherapy. Vakacava e dodoka na ligana imatau o Jiova vei rau na veiwatini yalodina qo? Io, ena sala cava? Na nodrau solia o Tony kei Wendy e dua na veiwatini eratou ivavakoso vata ga e dua na rumu me rau tawana. Rau a via solia wale o Tony kei Wendy na rumu qo mera vakayagataka na veiqaravi vakatabakidua. Ia ni se vuli tiko o Tony ena sekeneri, sa dau raici rau na veiwatini qo na nodrau gugumatua ena cakacaka vakavunau. Dua na ka nona lomani rau qai uqeti koya na nodrau gugumatua. Ni raica o Tony kei Wendy na nodrau soli rau vakatabakidua na veiwatini, rau lomasoli kina me rau solia na rumu. Sa oti qo e 15 na yabaki na nodrau vukei José kei Rose, erau sa yabaki 80 vakacaca ena gauna qo. Rau raica na veiwatini qase qo ni ka erau cakava o Tony kei Wendy e iloloma mai vei Jiova.

E dodoka tale tu ga vei iko na Kalou na ‘ligana imatau daudina.’ Vakacava o na tu vakarau mo solia na ligamu vei koya e yalataka: “Kua ni rere. Au na vukei iko”?