EDZANI u humbula ni tshi khou tshimbila tshiṱaraṱani vhusiku. Nga khathihi fhedzi ni pfa u nga hu na muthu ane a khou ni sala murahu. Musi ni tshi ima, na mutsindo u a ima. Musi ni tshi ṱavhanya, na ane a khou ni sala murahu u a ṱavhanya-vho. Ni thoma u gidima; ni shavhela muḓini wa khonani yaṋu ine ya dzula tsini. Musi khonani yaṋu i tshi vula muṋango na u ni ṱanganedza muḓini wayo, ni ḓipfa no tsireledzea.

Khamusi a ni athu u zwi tshenzhela, fhedzi dziṅwe mbilaelo vhutshiloni dzi nga ni ita uri ni ofhe. Sa tsumbo, naa hu na vhushayanungo vhune na ṱoḓa u vhu kunda fhedzi ni sokou dovholola vhukhakhi vhu fanaho? Naa ndi kale ni tshi khou ṱoḓa mushumo fhedzi zwi sokou sea zwi tshi ṱanama hu sa londwi vhuḓidini hoṱhe vhune na vhu ita? Naa ni vhilaedziswa nga uri ni ḓo vha mulala nahone na fanela u sedzana na thaidzo dza mutakalo? Kana naa hu na zwiṅwe zwine zwa ni vhilaedzisa?

Hu sa londwi thaidzo dzine na vha nadzo, naa ni nga si takale u vha na muthu ane na nga kona u mu vhudza mbilaelo dzaṋu nahone a kona u ni thusa? Naa ni na khonani yo raloho? Ee, ni nayo! Yehova ndi khonani yo raloho kha inwi nahone zwo vha zwo tou ralo na kha Abrahamu, samusi zwo sumbedzwa kha luṅwalo lwa Yesaya 41:8-13. Kha ndimana ya 10 na 13, Yehova u vhudza vhashumeli vhawe u ri: “U songo ofha; ngauri a re na iwe ndi Nṋe. U songo tshenuwa; ngauri Mudzimu wau ndi Nṋe. Ndi ḓo U khwaṱhisa, ndi ḓo U farisa, nda ḓi U tika nga tshanḓa tshanga tshiita-zwivhuya. Ngauri Nṋe Yehova ndi Mudzimu wau, ndi khwaṱhisa tshanḓa tshau, ndi U vhudza ndi ri: U songo ofha; a U farisaho ndi Nṋe.”

Naa enea maipfi a a ni khwaṱhisa? Ḓivheeni kha honoho vhuimo ho ṅwalwaho kha dzenedzi ndimana. Ni vha ni sa khou tshimbila nga ho livhaho na Yehova, naho zwo vha zwi tshi nga takadza u tshimbila nae zwa vhukuma. Arali no vha ni tshi khou tshimbila nae zwa vhukuma, o vha a tshi ḓo ni fara nga tshanḓa. Nṱhani hazwo, “tshanḓa [tshawe] tshiita-zwivhuya” tshi fara “tshanḓa [tshaṋu]” zwa tou nga u khou ni bvisa kha vhuimo he na sedzana naho. Samusi a tshi khou ita nga u ralo, u ni khwaṱhisa nga uri: “U songo ofha; a U farisaho ndi Nṋe.”  

Naa ni dzhia Yehova sa Khotsi aṋu na Khonani i re na lufuno ine ya ḓo ni thusa musi no tsikeledzea? U na ndavha na inwi nahone o ḓiimisela u ni thusa. Musi no sedzana na vhuleme, Yehova u ṱoḓa ni tshi ḓipfa no tsireledzea ngauri u a ni funa. Ndi “mufarisi we ra mu vhona musi ró khakhelwa.”—Ps. 46:1.

Vhaṅwe vha a ḓisola nga nṱhani ha nḓila ye vha vha vha tshi ḓifara ngayo nahone vha a ḓivhudzisa arali Mudzimu o vha farela. Arali na inwi ni tshi ḓipfa  nga yeneyo nḓila, humbulani nga ha Yobo we a tenda uri o ‘tshinya a tshee muswa.’ (Yobo 13:26) Na mupsalema Davida o ḓipfa nga nḓila i fanaho musi a tshi humbela Yehova uri: “U songo elelwa zwivhi zwa hanani hanga na he nda tshinya.” (Ps. 25:7) Samusi ri songo fhelela roṱhe ro “tshinya nahone [ri] kundwa u wana vhugala ha Mudzimu.”—Vharoma 3:23.

Mulaedza une wa vha kha Yesaya ndima ya 41, mathomoni wo vha wo ṅwalelwa vhathu vha Mudzimu vha tshifhingani tsha kale. Vho vha vho tshinya vhukuma lwe na Yehova a dzhia phetho ya u vha haṱula nga u vha isa vhuthubwani ha Babele. (Yes. 39:6, 7) Naho zwo ralo, Mudzimu o vha o lavhelela tshifhinga tshine a ḓo tsireledza vhane vha ḓo rembuluwa na u humela khae! (Yes. 41:8, 9; 49:8) Yehova u sumbedza lwonolwo lufuno na ṋamusi kha vhane vha rembuluwa na u ṱoḓa u mu shumela.—Ps. 51:1.

Ṱhogomelani zwe zwa itea kha Takuya, * we a vha a tshi khou lingedza u kunda dzema ḽi si ḽavhuḓi ḽa u ṱalela zwifanyiso zwa vhudzekani na u swoṱa zwiraḓo zwa mbeu. Tshifhinga tshoṱhe o vha a tshi dovholola honoho vhukhakhi. O ḓipfa hani nga zwenezwo? O ri: “Ndo ḓipfa ndi si muthu wa ndeme, fhedzi musi ndi tshi humbela Yehova nga thabelo uri a nkhangwele, o vha a tshi mpfara nga tshanḓa.” Yehova o zwi ita hani zwenezwo? Vhahulwane vha tshivhidzoni tsha Takuya vho mu vhudza uri a vha kwame musi a tshi dovha a lingea. O ri: “Zwo vha zwi songo leluwa u vha kwama, fhedzi musi ndi tshi amba navho, ndo vha ndi tshi pfa ndi na nungo.” Nga zwenezwo, vhahulwane vha dzudzanya na mulavhelesi wa ḽiisela uri a ite lwendo lwa vhulisa na Takuya. Mulavhelesi wa ḽiisela a ri khae: “A thongo ngo sokou ḓa. Ndi fhano ngauri vhahulwane vho vha vha tshi ṱoḓa ndi tshi vha fhano. Vho khetha uri hu khuthadzwe inwi.” Takuya o ri: “Ndi nṋe nde nda ita tshivhi, fhedzi Yehova o ita uri ndi wane thuso kha vhahulwane.” Takuya o ita mvelaphanḓa nahone a vha muvulanḓila wa tshifhinga tsho ḓalaho nahone zwino u khou shuma ofisini ya davhi. Samusi Mudzimu o thusa Takuya, na inwi u ḓo ni thusa-vho.

Vhaṅwe vhathu vha a vhilaela nga nṱhani ha u sa shuma. Vhaṅwe vho xelelwa nga mushumo ngeno vhaṅwe vha tshi wana zwi tshi konḓa u wana mushumo. Edzani u humbula nḓila ye na vha ni tshi ḓo ḓipfa ngayo arali ho vha hu si na muthu ane a ṱoḓa u ni thola. Kha vhuimo ho raloho, vhaṅwe vha vhona vha si tsha ṱhonifhea. Yehova a nga ni thusa hani? A nga kha ḓi sa ni thusa u wana mushumo une na u ṱoḓa, fhedzi a nga ni thusa u humbula maipfi a Khosi Davida ane a ri: “Tshee nda bebwa nda vhuya nda kalaha, a thi athu u vhona muvhuya ó laṱiwa, a tho ngo vhona vhana vhawe vhó tshinyala.” (Ps. 37:25) Yehova u ni dzhia ni wa ndeme nahone ‘nga tshanḓa tshawe tshi itaho zwivhuya,’ a nga ni thusa u wana zwine na zwi shaya u itela uri ni bvele phanḓa ni tshi khou mu shumela.

Sara ane a bva ngei Colombia o vhona nḓila ye Yehova a mu thusa ngayo. O vha a tshi shuma kha khamphani khulwane nahone a tshi hola tshelede nnzhi. Naho zwo ralo, o vha a tshi ṱoḓa u ita zwo engedzeaho u itela u shumela Yehova, nga  zwenezwo, a litsha mushumo nahone a thoma u vha muvulanḓila. Fhedzi zwo vha zwi tshi mu konḓela u wana mushumo wa tshifhinganyana. O vula tshiphaza tsha u rengisa ice-cream, fhedzi a wa tshiṱoko nahone a kombetshedzea u vala tshiphaza. Sara o ri: “Ho fhela miṅwaha miraru zwi tshi khou konḓa, fhedzi ndi livhuha uri Yehova o nthusa uri ndi kone u konḓelela.” O guda u ḓivha phambano vhukati ha zwithu zwa vhunzhili-nzhili na zwithu zwi re zwa ndeme na u sa vhilaela lwo kalulaho nga ha ḓuvha ḽi tevhelaho. (Mat. 6:33, 34) Mafheleloni, mutholi wawe wa kale o mu rwela luṱingo nahone a mu ṋea mushumo we a vha a tshi khou u shuma. Sara o mu vhudza uri a nga ṱanganedza wonoyo mushumo arali a sa ḓo shuma maḓuvha oṱhe nahone a tshi ḓo wana tshifhinga tsha u ita zwithu zwa muya. Naho Sara a si tsha hola tshelede ye a vha a tshi i hola, u kha ḓi bvela phanḓa a tshi khou vula nḓila. Zwi fhiraho zwenezwo, o ri: “Ndo kona u vhona tshanḓa tsha Yehova.”

Iṅwe mbilaelo khulwane ndi u vha mulala. Vhathu vhanzhi a vha tsha kona u shuma mushumo wa u ḓitshidza nga nṱhani ha vhulala nahone vha vhilaedziswa nga uri vha nga si vhe na tshelede yo eḓanaho u itela u ḓiṱhogomela. Vha dovha vha vhilaedziswa ngauri vha nga lwala musi vha tshi vha vhalala. Khamusi ndi Davida we a humbela Yehova uri: “U sóngo ndaṱa zwino ndó no kalaha, U sóngo nditsha zwino ndi sa tsha kona.”—Ps. 71:9, 18.

Nga zwenezwo, vhashumeli vha Yehova vha nga ḓipfa hani vho tsireledzea musi vha tshi vha vhalala? Vha fanela u bvela phanḓa vha tshi vha na lutendo lwo khwaṱhaho kha Mudzimu, vhe na fulufhelo ḽa uri u ḓo vha ṱhogomela. Ndi ngoho uri arali vho vha vha tshi kapula mapfura nga lebula, vha nga fanela u ḓidzima zwiṅwe zwithu na u fushea nga zwine vha vha nazwo. Vha nga ṱhogomela uri u ḽa “muroho” ndi zwavhuḓi u fhira u ḽa ṋama ya “phulu” nahone zwi nga ita uri vha vhe na mutakalo wavhuḓi. (Mir. 15:17) Arali ni tshi livhisa ṱhogomelo kha u takadza Yehova, u ḓo ni ṱhogomela naho no no vha mulala.

Ṱhogomelani tsumbo ya José na Rose vhe vha shumela Yehova lwa miṅwaha i fhiraho 65. Lwa miṅwaha minzhi, vho vha vha tshi fanela u ṱhogomela khotsi a Rose masiari na vhusiku. Zwiṅwe hafhu, José o vha a tshi fanela u konḓelela muaro wa khentsara na chemotherapy. Naa Yehova o thusa vhenevha vhavhingani vha fulufhedzeaho? Ee, fhedzi nga nḓila-ḓe? Mudzimu o ita uri vha wane fhethu ha u dzumba ṱhoho a tshi shumisa Tony na Wendy vhane vha vha vhavhingani vha tshivhidzoni tshithihi navho. Tony na Wendy a vho ngo badelisa vhenevho vhavulanḓila rennde. Musi Tony a tshi kha ḓi dzhena tshikolo, o vha a tshi vhona José na Rose vha tshi ya vhuḓinḓani tshifhinga tshoṱhe. O vha a tshi funa u fhisetshela havho vhuḓinḓa nahone zwenezwi zwo mu ṱuṱuwedza vhukuma. Tony na Wendy vho ṱhogomela nḓila ye vhenevho vhavhingani vha vhalala vha ḓiṋekedzela ngayo kha Yehova, zwenezwo zwa vha ṱuṱuwedza u vha ṋea vhudzulo. Lwa miṅwaha ya 15, vho thusa José na Rose vhane vha vha miṅwahani ya vhu-80. José na Rose vha amba uri vhenevha vhavhingani vhaswa ndi tshifhiwa tshi bvaho ha Yehova.

Mudzimu u ni fara nga ‘tshanḓa tshawe tshi itaho zwivhuya.’ Naa ni nga tenda u fara tshanḓa tsha ane a ni fulufhedzisa uri: “U songo ofha; a u farisaho ndi nṋe”?