1, 2. Naegbọn Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ nọ tẹdo nujinọtedo yiaga aṣọ́dido tọn lẹ go? (Pọ́n yẹdide he tin to bẹjẹeji hosọ ehe tọn.)

LINLINWE Pays-Bas tọn de na linlin gando opli he nukọntọ sinsẹ̀n tọn lẹ wleawuna de go dọmọ: “Mẹlẹ ma nọ kiyana nusisọ́ yetọn, titengbe to yozò whenu. E ma nọ yinmọ to plidopọ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn whenu. . . . Sunnu lẹ, yèdọ yọpọ po mẹho po, nọ doaṣọ́ ganji bo nọ blá kọla to whenue yọnnu lẹ, pẹvi po daho po, nọ do yẹli he yido ganji . . . bo jẹaṣọ́ bosọ to jlẹkaji lẹ.” Na nugbo tọn, gbẹtọ lẹ nọ saba pà Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ, na yé nọ gbọn ‘mẹdehihọ́ po wunza po dali yí avọ̀ he do sisi hia do doaṣọ́na yede, to aliho he jẹna mẹhe nọ sọalọakọ́n dọ emi to emide zejo na Jiwheyẹwhe lẹ tọn mẹ.’ (1 Tim. 2:9, 10.) Dile etlẹ yindọ yọnnu lẹ go wẹ apọsteli Paulu to hodọ gando, nujinọtedo dodonu tọn dopolọ gando Klistiani sunnu lẹ go ga.

² Nujinọtedo aṣọ́dido tọn he sọgbe lẹ yin nujọnu na mí taidi omẹ Jehovah tọn lẹ podọ na Jiwheyẹwhe he mí nọ sẹ̀n. (Jen. 3:21) Nuhe Owe-wiwe lẹ dọ gando aṣọ́dido po nusisọ́ po go dohia hezeheze dọ Nupojipetọ wẹkẹ lọ tọn ze nujinọtedo aṣọ́dido tọn he sọgbe lẹ dai na sinsẹ̀n-basitọ nugbo etọn lẹ. Enẹwutu, nudide mítọn gando aṣọ́dido po nusisọ́ po go ma dona nọ sinai do nuhe nọ jlo mí  lẹ kẹdẹ ji. E sọ dona nọ sinai do nuhe nọ jlo Oklunọ Nupojipetọ Jehovah ji.

3. Gando avọ̀dido go, etẹwẹ mí sọgan plọn sọn Osẹ́n he Jiwheyẹwhe na Islaelivi lẹ mẹ?

³ Di apajlẹ, to Osẹ́n he Jiwheyẹwhe na Islaelivi lẹ mẹ, Osẹ́n lẹ tin he basi hihọ́na yé sọta aṣa mawé he gbayipe to akọta he lẹdo yé lẹ mẹ. Osẹ́n lọ dohia dọ Jehovah tindo wangbẹna sinsinyẹn na aṣọ́dido he ma nọ do vogbingbọn he họnwun hia to sunnu po yọnnu po ṣẹnṣẹn. (Hia Deutelonomi 22:5.) Anademẹ he Jiwheyẹwhe na gando avọ̀dido go lẹ dohia mí hezeheze dọ, Jiwheyẹwhe gbẹwanna aṣọ́dido wunmẹ he nọ do sunnu hia di yọnnu kavi do yọnnu hia di sunnu lẹ, kavi dehe nọ hẹn ẹn vẹawu nado yọ́n vogbingbọn to sunnu po yọnnu po ṣẹnṣẹn lẹ.

4. Etẹwẹ sọgan gọalọna Klistiani lẹ nado basi nudide dagbe gando aṣọ́dido go?

⁴ Ohó Jiwheyẹwhe tọn bẹ nunọwhinnusẹ́n lẹ hẹn he nọ gọalọna Klistiani lẹ nado basi nudide dagbe lẹ gando lehe yé na doaṣọ́ do go. Ehe yin nugbo, mahopọnna fihe yé nọ nọ̀, aṣa yetọn, kavi ninọmẹ aimẹ tọn. Mí ma do hudo todohukanji nudọnamẹ gigọ́ tọn gando wunmẹ aṣọ́dido tọn he yin alọkẹyi po dehe ylan lẹ po go. Kakatimọ, mí nọ yin anadena gbọn nunọwhinnusẹ́n Owe-wiwe lẹ tọn he ma nọ hẹn mí gbọ́gúngún-kangúngún lẹ dali. Mì gbọ mí ni gbadopọnna nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn delẹ he sọgan gọalọna mí nado yọ́n “ojlo Jiwheyẹwhe tọn he yọ́n, bo yin alọkẹyi bosọ yin pipé lọ” to whenue mí to nudide nuhe mí na do tọn basi.—Lom. 12:1, 2.

5, 6. Nuyiwadomẹji tẹwẹ aṣọ́dido mítọn dona tindo do mẹdevo lẹ ji?

⁵ To gbọdo glọ, apọsteli Paulu zinnudo nujọnu-yinyin nunọwhinnusẹ́n he to 2 Kọlintinu lẹ 6:4 (Hia) mẹ tọn ji. Awusọhia mítọn nọ dọ nususu gando mí go. Mẹsusu nọ wleawuna pọndohlan yetọn gando mí go sọgbe hẹ “nuhe sọawuhia to nukunta.” (1 Sam. 16:7) Enẹwutu, taidi lizọnyizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ, mí yọnẹn dọ aṣọ́dido mítọn ma yin whẹho nuhe mí yiwanna tọn poun gba. Nunọwhinnusẹ́n he mí plọn to Ohó Jiwheyẹwhe tọn mẹ lẹ dona sisẹ́ mí nado dapana nusisọ́ he nọ finyọ́n gbanun-gbanun, he nọ do agbasa hia kavi he nọ fọ́n ojlo zanhẹmẹ tọn dote lẹ. Ehe sọ bẹ nusisọ́ he nọ do vijinu kavi fihe mẹdevo ma dona mọ namẹ lẹ hia hẹn ga. Aṣọ́dido mítọn ma dona dotukla mẹdepope kavi hẹnmẹ nado fẹ́kọsẹ̀.

⁶ Eyin mí mẹ́sin, doaṣọ́ do jlẹkaji, bo sọnú ganji, e na bọawuna gbẹtọ lẹ nado na sisi mí taidi lizọnyizọnwatọ Oklunọ Nupojipetọ Jehovah tọn lẹ. Podọ enẹ sọgan dọ̀n yé wá Jiwheyẹwhe he mí nọ sẹ̀n lọ dè. Humọ, aṣọ́dido dagbe mítọn na do titobasinanu lọ hia to aliho dagbe mẹ. Taidi kọdetọn de, ehe sọgan whàn mẹdevo lẹ nado dotoaina owẹ̀n gbẹwhlẹngán tọn mítọn.

7, 8. Na taun tọn, ojlẹ tẹlẹ mẹ wẹ mí dona nọ sọnú to aliho he sọgbe mẹ te?

⁷ Mí duahọ aṣọ́dido he nọ doyẹyigona owẹ̀n he mí hẹn tọn podọ aṣọ́dido he nọ pagigona Jehovah tọn do Jiwheyẹwhe wiwe mítọn, mẹmẹsunnu gọna mẹmẹyọnnu gbigbọmẹ tọn mítọn lẹ, podọ do mẹhe to aigba-denamẹ mítọn ji lẹ. (Lom. 13:8-10) Enẹ yin nugbo, titengbe to whenue mí to mahẹ tindo to nuwiwa Klistiani tọn lẹ mẹ, di apajlẹ, whenue mí jei opli lẹ kavi to yẹwhehodọ. Mí dona nọ doaṣọ́ ‘to aliho he jẹna mẹhe nọ sọalọakọ́n dọ emi to emide zejo na Jiwheyẹwhe lẹ tọn mẹ.’ (1 Tim. 2:10) Nugbo wẹ dọ, aṣọ́ he jẹna fide sọgan nọma jẹna fidevo. Enẹwutu, omẹ Jehovah tọn lẹ lẹdo aihọn pé nọ hẹn aṣa lẹdo tọn lẹ do ayiha mẹ ma nado hẹn awugble mẹde.

⁸ Hia 1 Kọlintinu lẹ 10:31. To whenue mí yì plidopọ po plidopọ daho lẹ po, aṣọ́dido mítọn dona sọgbe bo nọ jlẹkaji kakati ni  zẹ̀pá bo taidi dehe gbayipe to aihọn lọ mẹ lẹ. Etlẹ yin to whenue mí to yigọyigọ basi gbọn hotẹli de mẹ, kavi to vivi ojlẹ gbọjẹyíyí tọn lẹ dù jẹnukọn podọ to vivọnu tito-to-whinnu lọ tọn, mí ma dona sọnú to aliho mọmọ kavi yamakinanu tọn mẹ. Gbọnmọ dali, mí na tindo adọgbigbo nado do míde hia taidi Kunnudetọ Jehovah tọn de. Mọwẹ, mí na voawu nado dekunnu to whenue dotẹnmẹ lọ hundote.

9, 10. Naegbọn Filipinu lẹ 2:4 dona yinuwado aṣọ́dido mítọn ji?

⁹ Hia Filipinu lẹ 2:4. Naegbọn Klistiani lẹ dona nọ lẹnnupọndo lehe aṣọ́dido yetọn nọ yinuwado sinsẹ̀n-basitọ hatọ lẹ ji do? Whẹwhinwhẹ́n dopo wẹ yindọ omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ to azọ́n sinsinyẹn wà nado yí ayinamẹ Biblu tọn ehe do yizan mẹ he dọmọ: “Enẹwutu, mì hù awutugonu mìtọn he to aigba ji lẹ, enẹ wẹ fẹnnuwiwa zanhẹmẹ tọn, mawé, ojlo zogbe zanhẹmẹ tọn.” (Kol. 3:2, 5) Mí ma na jlo nado hẹn ẹn vẹawuna yisenọ hatọ mítọn lẹ nado yí ayinamẹ enẹ do yizan mẹ. Mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu po he ko dealọ sọn aṣa fẹnnuwiwa tọn mẹ lẹ gbẹ́ sọgan to avùnho hẹ ayilinlẹn ylando tọn lẹ. (1 Kọl. 6:9, 10) Mí ma na jlo nado hẹn avùn lọ vẹawuna yé, kavi e ma yin mọ wẹ?

¹⁰ To whenue mí to mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn lẹ po ṣẹnṣẹn, aliho nusisọ́ tọn mítọn dona dohia dọ nọtẹn walọ wiwe tọn de wẹ agun lọ yin. E dona yinmọ, vlavo mí topọ to opli de ji kavi to ninọmẹ devo lẹ mẹ. Mí tindo mẹdekannujẹ nado de nuhe mí na do. Etomọṣo, azọngban mímẹpo tọn wẹ e yin nado sọnú to aliho he na hẹn ẹn bọawuna mẹdevo lẹ nado gbọṣi wiweji bo hẹn nujinọtedo wiwejininọ tọn Jiwheyẹwhe tọn lẹ  go to linlẹn, ohó po walọ po mẹ. (1 Pita 1:15, 16) Owanyi nugbo “ma nọ wanu jẹagọ, ma nọ dín ale edetiti tọn lẹ.”—1 Kọl. 13:4, 5.

11, 12. Nuhe sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe tẹwẹ mí dona hẹn do ayiha mẹ to whenue mí to nulẹnpọn do nuhe mí na do ji?

¹¹ Eyin devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ jlo na basi nudide gando nuhe yé na do go, yé nọ hẹn do ayiha mẹ dọ “ojlẹ de tin na nuwiwa lẹpo podọ na azọ́n lẹpo.” (Yẹwh. 3:1, 17) Nugbo wẹ dọ diọdo ninọmẹ aimẹ tọn lẹ po osaa lẹ tọn po nọ yinuwado aliho nusisọ́ tọn mítọn ji. Mọjanwẹ ninọmẹ voovo lẹ nọ yinuwado nusisọ́ mítọn ji do niyẹn. Ṣigba, nujinọtedo Jehovah tọn lẹ ma nọ diọ sọgbe hẹ ninọmẹ aimẹ tọn.—Mal. 3:6.

¹² Titengbe to yozò whenu, e sọgan vẹawu nado hẹn diun dọ aṣọ́dido mítọn do sisi, mẹdehihọ́ po lẹnpọn dagbe po hia. Enẹwutu, mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn lẹ po nọ yọ́n pinpẹn etọn eyin mí dapana nuhe finyọ́n mí gbanun-gbanun kavi nọ do agbasa hia lẹ dido. (Jobu 31:1) Humọ, to whenue mí to ayidedai to huto kavi to osindò tọ̀lilẹ tọn de mẹ, tọlẹwu he mí nọ do dona to jlẹkaji. (Howh. 11:2, 20) Eyin mẹsusu to aihọn lọ mẹ tlẹ nọ do tọlẹwu he nọ do agbasa hia lẹ, nuhe nọ duahunmẹna mí mẹhe yin sinsẹ̀n-basitọ Jehovah tọn lẹ wẹ nado nọ hẹn pipà wá na Jiwheyẹwhe wiwe mítọn he mí yiwanna.

13. Naegbọn ayinamẹ he tin to 1 Kọlintinu lẹ 10:32, 33 mẹ dona yinuwado nudide mítọn gando aṣọ́dido go ji?

¹³ Nunọwhinnusẹ́n titengbe devo tin he nọ gọalọna mí nado de aṣọ́dido he sọgbe. Enẹ wẹ ayihadawhẹnamẹnu mẹdevo lẹ tọn hihopọn—vlavo mẹlọ yin sinsẹ̀n-basitọ hatọ kavi lala. (Hia 1 Kọlintinu lẹ 10:32, 33.) Mí dona yí nukun nujọnu tọn do pọ́n azọngban mítọn nado dapana aṣọ́dido he sọgan gbleawuna mẹdevo lẹ. Paulu wlan dọmọ: “Mì gbọ dopodopo mítọn ni hẹn homẹhun kọmẹnu etọn na dagbe etọn, yèdọ nado jlọ ẹ dote.” Enẹgodo, e yidogọ dọmọ: “Na Klisti lọsu ma hẹn homẹhun ede.” (Lom. 15:2, 3) Mọwẹ, Jesu nọ ze alọgigọna mẹdevo lẹ do nukọnna nujlomẹ edetiti tọn lẹ—ojlo Jiwheyẹwhe tọn wiwà etọn sinai do alọgigọna mẹdevo lẹ ji. Enẹwutu, mí dona jo onú kavi aṣọ́dido wunmẹ he mí yiwanna lẹ do eyin mí mọdọ yé sọgan glọnalina mẹhe mí jlo na dekunnuna lẹ ma nado sè ohó mítọn.

14. Nawẹ mẹjitọ lẹ sọgan plọn ovi yetọn lẹ nado pagigona Jiwheyẹwhe po aṣọ́dido yetọn po gbọn?

¹⁴ Azọngban mẹjitọ Klistiani lẹ tọn wẹ nado plọn whẹndo yetọn nado yí nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ do yizan mẹ. Ehe nọ biọ dọ yé ni hẹn diun dọ yewlẹ po ovi yetọn lẹ po nọ dovivẹnu nado hẹn homẹ Jiwheyẹwhe tọn hùn gbọn aṣọ́dido po nusisọ́ jlẹkaji tọn yetọn lẹ po dali. (Howh. 22:6; 27:11) Mẹjitọ lẹ sọgan zín osi sisosiso tintindo na Jiwheyẹwhe wiwe he yé nọ sẹ̀n lọ do ahun ovi yetọn lẹ tọn mẹ gbọn apajlẹ dagbe zizedai na ovi lẹ dali podọ gbọn anademẹ owanyinọ he yọ́n-na-yizan lẹ nina yé dali. Lehe e nọ yọ́n do sọ eyin mẹjitọ lẹ plọn ovi aflanmẹ yetọn lẹ fihe podọ lehe yè nọ mọ aṣọ́dido he sọgbe lẹ te do! Ehe dohia dọ e ma yin nuhe yé nọ yiwanna lẹ kẹdẹ wẹ yin whẹho lọ gba, ṣigba nuhe na hẹn yé penugo nado hẹn lẹblanulọkẹyi yetọn nado yin afọzedaitọ Jehovah Jiwheyẹwhe tọn lẹ go.

15. Etẹwẹ dona nọ deanana nujlomẹ mẹdetiti tọn mítọn lẹ gando aṣọ́dido go?

¹⁵ Ohó Jiwheyẹwhe tọn bẹ anademẹ yọ́n-na-yizan lẹ hẹn, he sọgan gọalọna mí nado basi nudide nuyọnẹn tọn lẹ he na pagigona Jiwheyẹwhe. Ṣogan, nuhe mí nọ do nọ bẹ nujlomẹ mẹdetiti tọn delẹ hẹn. Nuyiwanna po nugopipe akuẹzinzan tọn dopodopo  mítọn lẹ tọn po nọ gbọnvo. Etomọṣo, to whepoponu aṣọ́dido mítọn dona mẹ́sin, wé, to jlẹkaji, bo sọgbe hẹ ninọmẹ lọ, bosọ yin alọkẹyi to lẹdo lọ mẹ.

16. Naegbọn vivẹnudido mítọn nado doaṣọ́ to aliho he sọgbe mẹ ma nọ yin to ovọ́ mẹ?

¹⁶ E họnwun dọ e ma nọ bọawu to whepoponu nado basi nudide he nọ do lẹnpọn dagbe, po mẹdehihọ́ po hia gọna nuhe ji mí ko dọhodo lẹpo. Aṣọ́dido he to zoji lẹ wẹ nọ yin sisà to ṣọfu susu lẹ mẹ, enẹwutu e sọgan biọ whenu po vivẹnudido po dogọ nado mọ yẹli, tewu, po awù he to jlẹkaji lẹ po, kavi vẹsi po ṣokoto he ma finyọ́n lẹ po. Etomọṣo, eyin mí dín avọ̀ he yọ́n bo sọgbe lẹ, e yọnbasi dọ yisenọ hatọ lẹ na doayi e go bo yọ́n pinpẹn kọdetọn vivẹnudido ahundopo tọn mítọn lẹ tọn. Podọ, pekọ he mí nọ tindo eyin mí hẹn pipà wá na Otọ́ owanyinọ olọn mẹ tọn mítọn nọ súdo nudepope he mí sọgan pehẹ tọn to whenue mí doaṣọ́ he nọ pagigona Jehovah.

17. Etẹwẹ yin onú delẹ he sọgan yinuwado nudide mẹmẹsunnu de tọn ji nado hlá ogbì kavi lala?

¹⁷ Etẹwẹ dogbọn mẹmẹsunnu he nọ hlá ogbì lẹ dali? Osẹ́n Mose tọn biọ to sunnu lẹ si nado nọ hlá ogbì. Ṣigba, Klistiani lẹ ma to Osẹ́n Mose tọn glọ ba, mọjanwẹ yé ma to dandannu glọ nado nọ yìn in do niyẹn. (Lev. 19:27; 21:5; Gal. 3:24, 25) To aṣa delẹ mẹ, ogbì he yè pà bọ e jẹaṣọ́ sọgan yin alọkẹyi bo sọgbe, podọ e sọgan nọma fẹayihasẹnamẹ sọn owẹ̀n Ahọluduta lọ tọn ji to aliho depope mẹ. Na nugbo tọn, mẹmẹsunnu azọngbannọ delẹ nọ tindo ogbì. Etomọṣo, mẹmẹsunnu delẹ sọgan de ma nado hlá ogbì. (1 Kọl. 8:9, 13; 10:32) To awà delẹ ji kavi to lẹdo delẹ mẹ, ogbì hihla ma yin aṣa podọ e ma yin alọkẹyi na Klistiani lizọnyizọnwatọ lẹ. Nado dọ hójọhó, ogbì hihla sọgan glọnalina mẹmẹsunnu de nado yí aṣọ́dido, nusisọ́ po ovlẹ matindo etọn po do hẹn pipà wá na Jiwheyẹwhe.—Lom. 15:1-3; 1 Tim. 3:2, 7.

18, 19. Nawẹ Mika 6:8 nọ gọalọna mí nado dike aṣọ́dido mítọn ni hẹn homẹ Jiwheyẹwhe tọn hùn gbọn?

¹⁸ Lehe homẹ mítọn hùn dọ Jehovah ma yí todohukanji osẹ́n tọn he gando aṣọ́dido po nusisọ́ po go lẹ do doagban pinpẹn na mí do sọ. Kakatimọ, e na mí dotẹnmẹ nado yí mẹdekannujẹ mítọn zan nado basi nudide mẹdetiti tọn dagbe lẹ, ehe dona yin anadena gbọn nunọwhinnusẹ́n dolido Owe-wiwe tọn lẹ dali. Gbọnmọ dali, etlẹ yin to aṣọ́dido po nusisọ́ mítọn lẹ po mẹ, mí sọgan dohia dọ mí jlo na ‘yí whiwhẹ do zinzọnlin hẹ Jiwheyẹwhe mítọn!’—Mika 6:8.

¹⁹ Whiwhẹnọ-yinyin mítọn biọ dọ mí ni gbeje míde pọ́n po ahundopo po sọgbe hẹ wiwe-yinyin Jehovah tọn, na ewọ go wẹ mí nọ ganjẹ mlẹnmlẹn na anademẹ dagbe hugan lọ wutu. Humọ, whiwhẹ bẹ sisi didohia numọtolanmẹ po pọndohlan mẹdevo lẹ tọn po hẹn. Enẹwutu, mí nọ ‘yí whiwhẹ do zinzọnlin hẹ Jiwheyẹwhe’ gbọn gbẹzan mítọn hinhẹn sọgbe hẹ nujinọtedo yiaga etọn lẹ po sisi didohia numọtolanmẹ mẹdevo lẹ tọn po dali.

20. Nuyiwadomẹji tẹwẹ aṣọ́dido po nusisọ́ mítọn po dona tindo do mẹdevo lẹ ji?

²⁰ Nudide aṣọ́dido tọn mítọn ma dona hẹn gbẹtọ lẹ nado wá tadona devo depope kọ̀n hugan dọ mí yin sinsẹ̀n-basitọ Jehovah tọn. Mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn lẹ po gọna gbẹtọ lẹ to paa mẹ dona mọdọ mí yin afọzedaitọ Jiwheyẹwhe dodonọ mítọn tọn to aliho he sọgbe mẹ. Ewọ tindo nujinọtedo yiaga lẹ, podọ homẹ mítọn nọ hùn nado dovivẹnu bo yinuwa sọgbe hẹ nujinọtedo enẹlẹ. Mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu po he awusọhia po walọ dagbe yetọn po nọ dọ̀n gbẹtọ ahunjijlọnọ lẹ wá owẹ̀n gbẹwhlẹngán tọn Biblu tọn kọ̀n bo nọ hẹn gigo po ayajẹ po wá na Jehovah lẹ jẹna pipà taun. E họnwun dọ nudide nuyọnẹn tọn lẹ bibasi gando aṣọ́dido go nọ hẹn pipà wá na Mẹlọ he yí “gigo po whanpẹ daho po” do doaṣọ́na ede.—Salm. 104:1, 2.