1-3. (a) Kusina taba ni kuli lu mwa muinelo ufi, ki nto mañi yeluswanela kueza? (b) Batu babaituta puo yenca batalimananga ni matata afi, mi ki lipuzo mañi zelukona kuipuza? (Mubone siswaniso sesi fahalimu.)

LIPAKI za Jehova babañata-ñata kacenu basweli kutaleleza bupolofita bwa kukutaza taba yende kwa “macaba kaufela ni mishobo ni malimi ni batu.” (Sin. 14:6) Kana mu babañwi ba batu babasweli kuituta puo yeñwi? Kana mu balumiwa, kamba mubelekela kwa sibaka sisili ko kutokwahala hahulu bakutazi, kamba kana mukalile kufumanehanga kwa mikopano ya mwa puo isili kono inzeli mwa naha yamina?

² Ka kuba batanga ba Mulimu, kaufelaa luna luswanela kubona teñi kuli lwatiisa silikani saluna ni Mulimu, ni kubona teñi kuli mabasi aluna ni ona aeza nto yeswana. (Mat. 5:3) Niteñi, ka linako zeñwi, kukona kulubela taata kueza tuto ya ka butu bakeñisa mipateho. Mi bababelekela mwa libaka lisili banani matata amañwi ebakopananga ni ona.

³ Kwandaa kuituta puo yenca, bababelekela mwa libaka lisili hape batokwa kuifepa ka lico za kwa moya zetiile. (1 Makor. 2:10) Bakona kueza cwañi cwalo haiba habautwi hande puo yeitusiswa mwa  puteho? Mi ki kabakalañi bashemi ba Sikreste habaswanela kubona teñi kuli Linzwi la Mulimu lafita kwa lipilu za bana babona?

4. Ki nto mañi yekona kutahisa kuli lulatehelwe ki silikani saluna ni Mulimu? Mufe mutala.

⁴ Kusautwisisa Linzwi la Mulimu mwa puo isili kukona kutahisa kuli lusinyehelwe ki silikani saluna ni Mulimu. Mwa lilimo za ma 400 B.C.E., Nehemia naabilaezi hahulu hanaalemuhile kuli banana babañwi mwahalaa Majuda bane basazo kuta kuzwa kwa Babilona, nebasa zibi kubulela puo ya Siheberu. (Mubale Nehemia 13:23, 24.) Hanyinyani-hanyinyani, banana bao, nebalatehelwa ki nto yenebazibahaza kuba batanga ba Mulimu, kakuli nebasa utwisisi hande litaba zeneñozwi mwa Linzwi la Mulimu.—Neh. 8:2, 8.

5, 6. Bashemi babañwi ba Sikreste bababelekela mwa libaka mokubulelwa puo isili balemuhileñi, mi ki kabakalañi?

⁵ Bashemi babañwi ba Sikreste bababelekela mwa libaka mokubulelwa puo isili balemuhile kuli takazo ya bana babona ya kulapela Mulimu, ikutezi mwamulaho. Bakeñisa kupalelwa kuutwisisa hande zebulelwanga kwa mikopano, banana habaitutangi sesiñwi kwa mikopano habali kwa Ndu ya Mubuso. Bo Pedro babatutile ni lubasi lwabona kuzwa kwa South America kuya kwa Australia, ^[1] babulela kuli: “Haluituta ka za Mulimu, litaba zeo liswanela kulufita kwa pilu kuli lukone kuitusisa zona mwa bupilo.”—Luka 24:32.

⁶ Halubala litaba mwa puo isili, litaba zeo halina kulufita hahulu kwa pilu inge molikona kulufitela halulibala mwa puo yaluna. Niti kikuli, haiba halukoni hande kuambola puo yeñwi lukakatala mwa munahano ni kwa moya. Kacwalo, halunze luikataza kutaleleza takazo yaluna ya kusebeleza Jehova mwa sibaka mokubulelwa puo isili, lutokwa kubukeleza silikani saluna ni yena.—Mat. 4:4.

7. Mababilona nebalikile cwañi kubata kuli Daniele aswalisane ni bona mwa sizo ni mwa bulapeli bwabona?

⁷ Daniele ni balikani bahae hanebaisizwe mwa butanga, Mababilona nebabata kuli baswalisane ni bona mwa sizo sabona, kacwalo, babaluta “puo ya Makalade.” Mi nduna wa likombwa yanaasweli kubaluta, ababeya mabizo a Sibabilona. (Dan. 1:3-7) Libizo lanaafilwe Daniele neliama Bele, mulimu yomutuna yenebalapela Mababilona. Kubonahala kuli Mulena Nebukadenezare naabata kubonisa Daniele kuli Mulimu wahae, yena Jehova, naakokobelizwe ki mulimu wa Mababilona.—Dan. 4:8.

8. Ki nto mañi yenetusize Daniele kuzwelapili kutiisa silikani sahae ni Mulimu niha naali mwa naha isili?

⁸ Nihaike kuli Daniele naafilwe kucanga lico fa tafule ya mulena, “a lela mwa pilu ya hae kuli haa na ku isilafaza.” (Dan. 1:8) Bakeñisa kuli naazwezipili kuituta mwa “libuka” zekenile zeneñozwi mwa puo yahae, azwelapili kutiisa silikani sahae ni Mulimu niha naapila mwa naha isili. (Dan. 9:2) Kacwalo, nihaiba hamulaho wa lilimo ze 70 kuzwa fanaatezi mwa Babilona, naasazwelapili kuzibahala ka libizo lahae la Siheberu.—Dan. 5:13.

9. Sina mokuboniselizwe kwa Samu 119, Linzwi la Mulimu nelitusize cwañi muñoli wa samu yeo?

⁹ Muñoli wa Samu 119 naafumani maata a kuitiisa mwa Linzwi la Mulimu. Naatokwa kutiyela linyefulo za batu babañwi banebabelekela mwa kuta ya mulena. (Samu 119:23, 61) Niteñi, naalumelelize linzwi la Mulimu kumufita hahulu kwa pilu.—Mubale Samu 119:11, 46.

10, 11. (a) Ki mulelo mañi oluswanela kuba ni ona haluituta Linzwi la Mulimu? (b) Lukona kupeta cwañi sikonkwani saluna seo? Mufe mutala.

¹⁰ Nihaike kuli lukana lwapateha hahulu kueza misebezi ya kwa moya ni ya kwa mubili, kaufelaa luna lutokwa kuba ni nako ya kueza tuto ya ka butu ni kulapela sina lubasi. (Maef. 5:15, 16) Nihakulicwalo, mulelo waluna haki wakubata feela kufeza kubala kalulo yeñwi kamba itukiseza feela kuyo alaba kwa mikopano. Lubata kubona teñi kuli lwalumeleza Linzwi la Mulimu kulufita kwa pilu ni kutiisa tumelo yaluna.

¹¹ Kuli lupete sikonkwani seo, lutokwa kuba ni buitikaneleli. Haluituta, haluswaneli feela kunahana za butokwi bwa batu babañwi kono hape luswanela kunahana ni za butokwi bwaluna. (Mafil. 1:9, 10) Luswanela kulemuha kuli haluitukiseza bukombwa, mikopano, kamba kuyo fa ngambolo, mwendi luna haluna kutokwa kuitusisa litaba zeo. Ka mutala: Nihaike kuli muapehi wa lico wautwanga moliutwahalela lico zaapehile pili asika lifa kale ku babañwi, hakoni kupila feela ka lico zeo zautwanga. Kuli azwelepili kuba yaiketile kwa mubili, utokwa kufumana nako ya kuikapehela lico za ka ca. Ka nzila yeswana, luswanela kuikataza kufepa pilu yaluna ka lico za kwa moya zekalutusa luna kasibili.

12, 13. Ki kabakalañi buñata bwa batu bababelekela mwa libaka mokubulelwa puo isili habaitutanga kamita mwa puo yabona ya ka sipepo?

¹² Buñata bwa batu bababelekela mwa libaka mokubulelwa puo isili balemuhile kuli kwatusa kuitutanga Bibele kamita mwa ‘puo yabona ya ka sipepo.’ (Lik. 2:8) Nihaiba balumina balemuhile taba yeo ya kuli, haiba mutu utokwa kuzwelapili kuba yatiile kwa moya hanzaa peta sebelezo yahae ya bulumiwa, haswaneli kuitinga feela fa litaba za kwa moya zaitutanga kwa mikopano.

 ¹³ Bo Alain, babazwezipili kuituta puo ya Siperesia ka lilimo ze 8, baitumelela kuli: “Haniitukisezanga mikopano mwa puo ya Siperesia, niisanga hahulu mamelelo yaka kwa puo isiñi kwa litaba zeniituta. Bakeñisa kuli munahano waka upatehanga kubata kuutwisisa puo, litaba za kwa moya zenibalanga halinifitangi kwa pilu. Ki lona libaka hanibanga ni nako ya kuituta Bibele ni lihatiso zeñwi mwa puo yaka ya ka sipepo.”

14. Bashemi baswanela kuezañi, mi ki kabakalañi?

¹⁴ Bashemi ba Sikreste baswanela kubona teñi kuli nako hainze iya, batusa bana babona kuutwisisa Linzwi la Mulimu ilikuli libafite kwa lipilu. Hamulaho wa kubelekela kwa sibaka ko kubulelwa puo isili ka lilimo zefitelela zetaalu, bo Serge ni bo musalaa bona bo Muriel nebalemuhile kuli mwanaa bona wa mushimani wa lilimo ze 17, naatuhezi kuikola kueza lika za kwa moya. Bo Muriel babulela kuli: “Naasatabeli kuya mwa simu bakeñisa kuli nekuitusiswa puo isili, haili fo, kwa makalelo naaikolanga kukutaza mwa puo yaluna ya ka sipepo, yona ya Sifura. Bo Serge babulela kuli: “Hane lulemuhile kuli muinelo wo neupalelwisa mwanaa luna kueza zwelopili ya kwa moya, lwakutela kwa puteho yenelubanga ku yona sapili.”

15. (a) Ki nto mañi yekona kutahisa kuli bashemi bakutele kwa puteho ko kuitusiswa puo yebautwisisa hande bana babona? (b) Ki kelezo mañi yebafiwa bashemi yefumaneha kwa Deuteronoma 6:5-7?

¹⁵ Ki nto mañi yekona kutahisa kuli bashemi bakutele kwa puteho ko kuitusiswa puo yebautwisisa hande bana babona? Sapili, batokwa kunyakisisa kuli bazibe haiba banani nako ni maata a kuluta bana babona kulata Jehova, ka nako yeswana inze babaluta puo isili. Sa bubeli, bakona kulemuha kuli, bana babona habasa tabela kueza lika za kwa moya kamba mane kusebeleza kwa sibaka ko kubulelwa puo isili. Mwa miinelo yecwalo, bashemi ba Sikreste baswanela kukutela kwa puteho ko kubulelwa puo yebautwisisa hande bana babona, kufitela bana babona batiya mwa niti.—Mubale Deuteronoma 6:5-7.

16, 17. Bashemi babañwi bababelekela ko kubulelwa puo isili, bakonile cwañi kutusa bana babona kwa moya?

¹⁶ Niteñi, bashemi babañwi bafumani linzila za kuluta bana babona mwa puo yabona ya ka sipepo, kono inze bakopana kwa puteho kamba sikwata sesiitusisa puo isili. Ndate lubasi yabizwa Charles, yanani bana babalaalu babasizana, baba mwa lilimo za mwahalaa 9 kuisa 13, uyo kopananga kwa sikwata sesiitusisa puo ya Lingala. Utalusa kuli: “Neluatuzi kuzamaisanga lituto za Bibele kwa bana baluna ni kulapela sina lubasi ka kuitusisa puo yaluna ya ka sipepo. Hape ka linako zeñwi, neluezanga liponiso ni lipapali mwa puo ya Lingala ilikuli baikole habanze baituta puo yeo.”

¹⁷ Ndate lubasi yabizwa Kelvin, yanani bana bababeli babasizana, yomuñwi unani lilimo ze 8, mi yomuñwi unani ze 5, uungile mihato ya kutusa bana bahae kuituta litaba zebasa utwisisisangi zebulelwanga mwa puo isili. Utalusa kuli: “Na ni musalaaka luitutanga ni bana baluna mwa puo yaluna ya ka sipepo, yona ya Sifura. Hape, luitomezi sikonkwani sa kukopananga hañwi mwa kweli kwa puteho yeitusisa puo ya Sifura, mi ka nako yelupumulanga kwa misebezi yaluna, luyo fumanehanga kwa mikopano yemituna ya mwa puo yaluna ya ka sipepo.”

18. (a) Ki sikuka mañi sesifumaneha kwa Maroma 15:1, 2 sesikona kumitusa kuziba zekatusa hahulu bana bamina? (b) Ki liakalezo mañi zebafile bashemi babañwi? (Mubone litaluso za kwa mafelelezo.)

¹⁸ Niti kikuli, lubasi ni lubasi luswanela kuikezeza katulo yekatusa bana ba mwa lubasi lo kuzwelapili kutiisa silikani sabona ni Mulimu. ^[2] (Magal. 6:5) Bo Muriel, bababulezwi kwa makalelo, baitumelela kuli bona ni bo muunaa bona nebanani kuitombola kutuhela kueza zenebalata  ka mulelo wa kuli batuse mwanaa bona kueza zwelopili ya kwa moya. (Mubale Maroma 15:1, 2.) Habahupula zeneezahezi, bo Serge baikutwa kuli yeo neli katulo yelukile yenebaezize. Babulela kuli: “Kuzwa ka nako yenelukutezi kwa puteho yeitusisa puo ya Sifura, mwanaa luna naaezize zwelopili ya kwa moya mi naakolobelizwe. Ka nako ye, ki paina wa kamita. Mi usweli kunahana za kuyo belekela kwa puteho yeitusisa puo isili!”

19, 20. Lukona kubonisa cwañi kuli lwalata Linzwi la Mulimu?

¹⁹ Bakeñisa lilato lahae, Jehova ulukisize kuli Bibele, lona Linzwi lahae, ifumanehe mwa lipuo zeñata-ñata ilikuli “batu ba mufuta kaufela . . . ba fite fa zibo ye nepahezi ya ku ziba niti.” (1 Tim. 2:4) Jehova waziba kuli batu bakona kueza hande zwelopili ya kwa moya haiba babala mihupulo yahae mwa puo yabona ya ka sipepo.

²⁰ Ibe kuli lu mwa muinelo ocwañi, luswanela kuikatulela kufepa lipilu zaluna ka lico zetiile za kwa moya. Halukaitutanga kamita Mañolo mwa puo yaluna ya ka sipepo, lukazwelapili kutiisa silikani saluna ni Mulimu ni kutusa lubasi lwaluna kueza nto yeswana, mi lukabonisa kuli lwaitebuha hahulu linzwi la Mulimu.—Samu 119:11.