Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

¿Wali amuyumpit sarnaqaskta?

¿Wali amuyumpit sarnaqaskta?

JAYA cheqankir mä jiskʼa markanjja, mä yoqall wawaw pisin jakasïna. Ukan jakasirinakajj pʼeqet usutäpachawa sasaw sapjjerïna. Ukatwa jupat burlasis larusipjjäna. Amigonakapajj jutapkäna ukhajja, jupanak jakʼanwa, mä jachʼa qollqe ukhamarak qorit lurata jila valorani jiskʼa qollqe uñachtʼayapjjerïna. Ukatsti akham sapjjerïnwa: “Kawkïrs munta uk ajllisim” sasa. Jiskʼa yoqallajj qollqe apaqasisaw sarjjerïna.

Mä urojja, mä chachaw jupar visittʼasin akham jisktʼäna: “¿Qorit lurata qollqejj aleq qollqet sipan mä ukhampi valoranïtap yatiyätati?” sasa. Jiskʼa yoqallajj akham sasaw lartʼasis säna: “Jïsa, uk yatisktwa” sasa. Visittʼir chachasti akham sänwa: “¿Kunatsa qorit lurata qollqe jan apaqaskta?” sasa. Jiskʼa yoqallajj saskakïnwa: “Qorit lurat qollqe apaqasirista ukhajja, jaqenakajj janiw nayampi anatjjapjjaspati. Ukham apaqasisajj walja qollqenëjjtwa” sasa. ¿Kunsa uka jiskʼa yoqallitut yateqsna? Amuytʼasirïñajj kunja wakiskirisa ukwa yateqsna.

Bibliajj akham sistuwa: “Chʼikhi kankañampipuni [jan ukajj amuyumpi] sarnaqam, ewjja arunakarjama sarnaqarakim, [...] ukatsti jumajj jan ajjsarasaw sarnaqäta, janipuniw kunapachas lanktkarakïtati” sasa (Pro. 3:21, 23). Amuyumpi sarnaqañajj kunasa, ukham sarnaqañajj kunjamsa yanaptʼistaspa ukwa amuytʼañasa. Ukaw Diosar yupaychañan jan aynachtʼañatakisa, sum sarnaqañatakis yanaptʼistani.

¿AMUYUMPI SARNAQAÑAJJ KUNASA?

Amuyumpi sarnaqañajja, janiw uñtʼañampi, amuytʼañampi kikpäkiti. Khititï uñtʼki ukajj taqe kun yatjjati. Khititï amuytʼki ukajja, kunatsa awisajj kunas pasi ukwa amuytʼi. Ukampis amuyumpi sarnaqerejja, kuntï uñtʼki, amuytʼkaraki ukarjamaw sarnaqe.

Amuytʼañataki, maynejj mä qawqha tiemponakwa ¿Kunsa Bibliax chiqpachapuni yatichi? libro amuytʼaspa ukhamarak liysuspa. Uka librot maynimpi yatjjatkasajj jankʼakiw jisktʼatajj qhanañchaspa, tantachäwinakar sarasas sumwa arstʼarakispa. Ukham luratapajja, Diosar serviñan nayrar sartaskatapwa uñachtʼayaspa. Ukampis ukham lurasajj ¿kunsa uñachtʼayi? Jankʼak amuytʼirïtapwa uñachtʼayi. Maysa toqetjja, cheqa yatichäwit yatjjatasin amuytʼani, ukarjam sarnaqarakini ukhakiw amuyumpi sarnaqer jaqëtapajj amuyasini. Ukatsti amtanakapatï sumar sarani ukhajja, amuyumpi sarnaqerïtapajj qhanäniwa.

Jesusajja, Mateo 7:24-27 qellqatan uta utachasiri pä chachatwa parläna. Uka chachanakat maynejj ‘suma amuyunïnwa’. Kunatï jutïrin paskaspa uk amuytʼasaw mä jachʼa qala patjjaru utap lurasïna, ukham luratapasti wali askïnwa. Jupajj janiw jukʼa qollqe gastañ munasasa, jankʼak lurañ amtasas chʼalla patar lurañ amtkänti. Jan ukasti, kunatï jutïrin paskaspa uk amuytʼasaw utap sum lurtʼasïna. Thayansa, jallunsa utapajj suma saytʼatakïskänwa. ¿Kunas jiwasarojj amuyasirïñatak yanaptʼistaspa?

¿KUNAS AMUYASIRÏÑATAK YANAPTʼISTASPA?

Nayraqata, Miqueas 6:9, (NM) qellqatajj akham siwa: ‘Amuyasiri jaqejja, Diosan sutiparojj ajjsartaniwa’ sasa. Jehová Diosan sutipar ajjsartaña siski uka arunakajja, sutiparu, Biblian jikjjataski uka arunakaru respetaña sañ muni. Maynejj kunsa amuyi uk nayraqat yatiñajja, jupar respetañataki, jukʼamp confiyañataki, suma luratanakap yateqañatakiw maynirojj yanaptʼani. Cheqas kuntï jutïrin lurkañäni ukjja, kuntï Jehová Diosajj amuyki ukhamarak Arupajj siski ukarjamaw amtañäni. Ukham lurañäni ukhajja, amuyasirïtaswa uñachtʼayañäni.

Maysa toqetjja Proverbios 18:1 qellqatajj siwa: “Khititejj jupatakiki kuns munki ukajja, munañaparukiwa sarnaqe, ukatsti taqe suma amtäwinak contraw tuku” sasa. Jiwasatï jan amuyasksna ukhajja, Jehová Diosatsa markapatsa jitheqtsnawa. Jan ukhaman uñjasiñatakejja, Diosar taqe chuyma confiyapki, suma yatichäwinakapar respetapki ukanakampiw chikachasiñasa. Tantachäwinakar sarañasapuniwa, jilat kullakanakampis ukan chʼamañchtʼasiñasawa, yatichäwinak chuymasaru, amuyusaru katoqañatakis chʼamachasiñasarakiwa.

Ukatjja taqe chuymaw Jehová Diosar mayisiñasa, Jupasti jiwasarojj jakʼachasistaniwa (Pro. 3:5, 6). Jiwasatï Bibliat apstʼat qellqatanaksa, Biblsa taqe chuyma liytʼañäni ukhajja, lurkañäni ukarjamajj kunjamansa jutïrin uñjasiñäni ukwa amuyañäni. Ukatsti ukarjamaw lurarakiñäni. Experienciani jilatanakajj ewjjtʼapkistani ukhajja taqe chuymaw katoqasiñäni (Pro. 19:20). Ukaw amuyasirïñatakejj yanaptʼistani.

¿KUNJAMSA FAMILIANAKAR YANAPTʼASPA?

Amuyasirïñajj familianakaruw yanaptʼi. Amuytʼañataki, ‘warmejj chachar istʼañapawa’ sasaw Bibliajj ewjjtʼi (Efe. 5:33). ¿Kunas chachanakarojj warmipamp respetayasiñatak yanaptʼaspa? Chachatï warmipamp respetayasiñatak taqe kuns munañapar lurayaspa ukhajja, inamayakïspawa. Sañäni, inas warmejj chachapampi chikäsin jan chʼajjwañatak istʼchispa. Ukampis jan chachapampïsajj inas jan ukhamäkchispati. Ukatwa chachajj kunatï taqe horasan respetayasiñatak yanaptʼkaspa uk lurañapa. Chachatï qollan ajayun luräwiparjam sarnaqani, munasiñamp uñjani, khuyaptʼayasini ukhajja, warmejj chachapar respetompiw uñjani. Cheqansa mä cristiana warmejj taqe kunan chachapar respetañatakiw chʼamachasiñapa (Gál. 5:22, 23).

Bibliajja, chachanakarojj warminakapar munasipjjañapatakiw chʼamañchi (Efe. 5:28, 33). Inas mä warmejj chachapampi munasiñamp uñjayasiñatakejj jan walinak imtʼañ amtchispa. Ukampisa, ¿ukham lurasajj amuyasirïtapti uñachtʼayaski? Amuytʼañataki, kuntï warmejj imtʼki uk chachajj yatispa ukhajja, ¿kunas pasaspa? ¿Warmiparojj munasiskakispati? Inas jan ukhamäkchispati. Maysa toqetjja, warmitï horasaparu taqe kun yatiyani ukhajja, chachajj warmipar munasiniwa, jan imtʼas taqe kun yatiyatapatsa, wali sum uñjarakini.

Wawanakamarutï jichhürunakan sum yanaptʼätajja, jupanakampejj jutïrin sum parltʼasïta.

Wawanakajj awk taykaparuw istʼapjjañapa, Diosatakjam sarnaqañatakis awk taykanakajj yanaptʼapjjañaparakiwa (Efe. 6:1, 4). ¿Kunsa wawanakapajj lurapjjañapa, kunsa jan lurapjjañapäki uk qhanañchiri mä lista lurapjjañapat wakisispa? Janiw ukham lista churapjjañapäkiti ni jan istʼasirïsajj kuna castigsa katoqapjjani ukaksa qhanañchapjjañapäkiti. Jan ukasti amuyasiri awk taykanakajja, kunatsa istʼasirïñajj wakisi ukwa wawanakapar qhanañchapjjañapa.

Mä wawas awkiparu jan ukajj taykapar jan respetomp parlkaspa ukham amuytʼañäni. Awk taykajj toqjjasasa jan ukajj castigasasa, wawar phenqʼachaspawa ukatsti amuktʼayarakispawa. Ukham luratajj chuyma ustʼataw wawajj jikjjatasispa, awk taykatsa jitheqtarakispawa.

Awk taykanakatï amuyasirïpjjani ukhajja, kunjamsa wawanakapar cheqañchapjjani, kunjamsa ukajj qhepat wawanakapar yanaptʼani ukwa amuytʼapjjani. Awk taykanakajja, jan wal uñjatäsin janiw jankʼakejj colerasipjjañapäkiti. Jan ukasti, munasiñampiw ewjjtʼapjjañapa. Inas akham sapjjchispa: ‘Jehová Diosajja, awk taykanakar respetomp uñjañamwa muni, ukhamatwa sum jakasïta’ sasa. Awk taykanakar respetasinjja, Jehová Diosar jachʼañchasipkatapwa wawanakajj amuyapjjarakini (Efe. 6:2, 3). Cheqas awk taykanakatï ukham yanaptʼapjjanejja, wawanakajj jupat llakisipjjatapwa amuyapjjani, ukat jukʼampirakiw awk taykar respetapjjani. Jupanakarus yanaptʼa mayipjjarakiniwa.

Yaqhep awk taykanakajja, chuyma jan ustʼayañatakejj janiw wawanakapar cheqañchapkiti. Ukampis wawajj jiltjjani ukhajja, ¿kunas pasaspa? ¿Jehová Diosar ajjsartaniti? ¿Diosan ewjjanakaparus istʼaniti? ¿Jehová Diosan arunakap taqe chuymat katoqasini? Jan ukajj ¿Jehová Diosat jitheqtjjakinicha? (Pro. 13:1; 29:21).

Qalata jan ukajj kʼulluta kuna cosasanak luririnakajja, kunsa lurapjjani uk sum nayraqat amuytʼapjje. Awk taykanakajja, niya ukhamarakiw Jehová Diosan suma yatichäwinakap yateqañataki, ukarjam sarnaqañataki, mä arunjja, Diosan sutipar ajjsartañatak chʼamachasipjje. Jehová Diosata, markapata jan jitheqtasajja, amuytʼasirïñ yateqasipki, familiaparus ukarjamaw yanaptʼapjjaraki.

Sapüruw kuns amttanjja, ukajj jutïrin yanaptʼistaspawa, jan ukajj jan waltʼayarakistaspawa. Ukhamajja, jankʼak kun amtañat sipansa, sum amuytʼasiñatakiw tiempo apstʼasiñama. Janïr kun amtkasajja, kunas jutïrin pasaspa ukwa amuytʼañama. Jehová Diosan yanaptʼapa thaqtam, Diosan yatichäwinakaparjam sarnaqañatak chʼamachasim. Ukhamtï lurätajja, yatiñampiw sarnaqäta, ukaw jakäwiman yanaptʼätam (Pro. 3:21, 22).