Bai na kontenido

Bai na kontenido

Bo Ta Buska “Sabiduria Práktiko”?

Bo Ta Buska “Sabiduria Práktiko”?

SEGUN un leyenda, un mucha hòmber pober tabata biba den un pueblito aislá. E habitantenan di e pueblo tabata harié pasobra nan a mir’é pa mucha kèns. Ora e habitantenan tabatin bishita, nan tabata hasi chèrchi di dje dilanti di nan amigunan. Nan tabata mustr’é dos moneda, un grandi di plata i un chikitu di oro ku tabata bal dos biaha mas tantu ku esun di plata. Anto nan tabata bis’é: “Skohe kua bo ke.” E mucha tabata skohe e moneda di plata i kore bai.

Un dia, un bishitante a puntra e mucha: “Bo n’ sa ku e moneda di oro ta bal dos biaha mas tantu ku esun di plata?” E mucha a smail i bisa: “Sí, mi sa esei.” E bishitante a puntr’é: “Dikon bo ta skohe e moneda di plata anto? Si bo skohe esun di oro, lo bo tin dos biaha mas tantu sèn.” E mucha a kontest’é: “Pero si mi skohe e moneda di oro, hende lo stòp di hunga e wega ei ku mi. Mener sa kuantu moneda di plata mi a haña?” E mucha hòmber den e leyenda akí a demostrá un kualidat ku hende grandi por benefisiá di dje, esta, sabiduria práktiko.

Beibel ta bisa: “Retené sabiduria sano [“práktiko,” NW] i diskreshon. E ora ei lo bo kana den bo kaminda ku tur konfiansa, i bo pia lo no trompeká.” (Pro. 3:21, 23) Pues, ora nos sa kiko ta “sabiduria práktiko” i kon pa aplik’é, nos por protehá nos mes. Esaki ta yuda nos evitá di trompeká den sentido spiritual i ta tene nos “pia” stabil.

KIKO SABIDURIA PRÁKTIKO TA?

Sabiduria práktiko ta diferente for di konosementu i komprondementu. Un hende ku tin konosementu ta akumulá informashon, òf datonan. Un hende ku tin komprondementu por mira kon un detaye ta konektá ku un otro. Un hende ku tin sabiduria por kombiná konosementu ku komprondementu anto apliká nan na un manera práktiko.

Por ehèmpel, un hende por lesa i komprondé e buki Kiko Beibel Ta Siña Realmente? den un periodo relativamente kòrtiku. Durante su estudio di Beibel, kisas e ta kontestá bon. Podisé e ta kuminsá bai reunion i ta asta duna bon komentario. Tur esaki por indiká ku e ta hasiendo progreso spiritual. Pero esei ta nifiká ku el a haña sabiduria? No nesesariamente. Kisas e ta djis un hende ku ta kapta kos lihé. Ma ta ora e usa konosementu i komprondementu na e manera korekto pa pone e bèrdat na práktika, e ta bira un hende sabí. Lo e mustra ku e ta manifestá sabiduria práktiko si su desishonnan duna bon resultado, i esei ta indiká ku el a pensa bon promé ku el a tuma un desishon.

Mateo 7:24-27 ta relatá e ilustrashon di Hesus tokante dos hòmber ku kada un a traha nan kas. Hesus a bisa ku un di nan tabata “prudente.” E hòmber ei a traha su kas riba baranka pasobra el a pensa adelantá riba loke lo por a pasa. El a pensa mas aleu i a tuma medidanan práktiko. E no a rasoná ku lo tabata mas barata i lihé pa traha un kas riba santu. E tabata sabí ya ku el a pensa riba e konsekuensianan di su akshonnan. Pues, ora un mal tempu a bini, su kas tabata safe. Awor e pregunta ta: Kon nos por haña i retené sabiduria práktiko, ku ta un kualidat masha balioso?

KON MI POR HAÑA SABIDURIA PRÁKTIKO?

Di promé, segun Mikéas 6:9, hende ku tin sabiduria práktiko tin temor di Dios su nòmber. Un hende ku ta teme Yehova su nòmber ta respet’é. Esei ta nifiká respetá loke su nòmber ta representá, inkluso su normanan. Pa bo por respetá un persona, bo mester sa kon e ta pensa. E ora ei so bo por pone bo konfiansa den dje i siña di dje, i asina imitá su bon ehèmpel. Si nos ta interesá den ki efekto nos akshonnan lo bai tin a lo largo riba nos relashon ku Yehova i si nos basa nos desishonnan riba su normanan, e ora ei nos ta haña sabiduria práktiko.

Di dos, Proverbionan 18:1 ta bisa: “Esun ku isolá su mes ta buska su mes deseo; su furia ta lanta kontra tur sabiduria sano [“práktiko,” NW].” Si nos no tene kuidou, nos por isolá nos mes for di Yehova i su pueblo. Pa evitá esei, nos mester pasa tempu ku hende ku ta teme Dios su nòmber i ta respetá su normanan. Si ta posibel, nos mester ta na Salòn di Reino pa nos asosiá ku e rumannan di kongregashon regularmente. Ora nos ta na reunion, nos mester habri nos mente i kurason pa laga e informashon ku nos ta haña yega na nos kurason.

Ademas, si nos deshogá nos mes na Yehova den orashon, nos lo hala mas serka dje. (Pro. 3:5, 6) Si nos habri nos mente i kurason segun ku nos ta lesa Beibel i e publikashonnan ku e organisashon di Yehova ta perkurá, nos ta haña un bista di e konsekuensianan di largo plaso di nos akshonnan i nos por tuma bon desishon. Tambe nos tin ku habri nos kurason pa aseptá konseho for di ruman hòmbernan maduro. (Pro. 19:20) Anto en bes di “lanta kontra tur sabiduria sano,” nos lo hasi e kualidat importante akí mas fuerte.

KON SABIDURIA PRÁKTIKO LO YUDA MI FAMIA?

Sabiduria práktiko por protehá famia. Por ehèmpel, Beibel ta urgi un esposa pa mustra “rèspèt profundo” pa su esposo. (Efe. 5:33) Kon un esposo por gana e rèspèt akí? Si e ta eksigí esei for di su kasá, lo e haña resultado pa un ratu. Pa evitá problema, e kasá di un hòmber asina lo mustra un grado di rèspèt na dje ora e ta presente. Pero e esposa lo ta inkliná pa respet’é ora e no ta presente? Probablemente ku nò. E esposo mester konsiderá kiko lo trese resultado duradero. Si e mustra amor i bondat, i asina desplegá e fruta di spiritu, lo e gana e rèspèt profundo di su esposa. Klaru ku un esposa kristian mester mustra rèspèt na su kasá sea e ta meresé esei òf nò.—Gal. 5:22, 23.

Beibel ta bisa tambe ku un esposo mester stima su kasá. (Efe. 5:28, 33) Pa sigurá ku e esposo ta sigui stima su esposa, kisas un esposa por pensa ku ta mihó pa e skonde sierto kosnan desagradabel ku su kasá tin derecho di sa. Pero esei ta mustra ku e esposa tin sabiduria práktiko? Despues ora ku e esposo haña sa di e asuntu, kiko lo ta e resultado? Lo e stima su kasá mas? Esei lo por ta difísil p’e. Mas bien, si e esposa buska un tempu oportuno pa papia na un manera kalmu tokante temanan delikado, su kasá tin mas chèns di apresiá su onestidat. Su amor pa su esposa lo krese.

E manera ku bo ta disipliná bo yunan awe lo tin un efekto riba bo komunikashon ku nan despues

Yunan mester obedesé nan mayornan, i mayornan mester disipliná nan yunan den e kaminda di Yehova. (Efe. 6:1, 4) Esaki ke men ku un yu mester di un lista largu di kiko mag i kiko nò? Disiplina ta rekerí muchu mas ku djis sa e reglanan di kas òf ki straf nan lo haña ora nan no komportá nan mes. Un mayor ku tin sabiduria práktiko lo yuda su yu komprondé dikon e tin ku obedesé.

Por ehèmpel, suponé ku un yu ta papia na un manera ku ta falta rèspèt pa su mayor. Si e mayor papia brutu kuné òf straf e sin buska drechi kiko ta kiko, lo e por pone e mucha pasa bèrgwensa òf oblig’é pa keda ketu. Pero e mucha por bin karga un rabia den su kurason, i esei por pone ku e ta alehá su mes for di su mayornan.

Mayornan ku ta desaroyá sabiduria práktiko lo pensa riba e manera ku nan ta disipliná nan yunan i e efekto ku esei lo tin riba nan den futuro. Mayornan no mester reakshoná muchu lihé djis pasobra nan a pasa bèrgwensa. Kisas den privá, ku amor i na un manera trankil, nan por rasoná ku nan yu i splik’é ku Yehova ta ferwagt di dje ku e ta onra su mayornan pa su mes bon. Anto ora e yu mustra ku e ta respetá su mayornan, lo e realisá ku e ta onrando Yehova. (Efe. 6:2, 3) E manera bondadoso akí di trata ku e situashon por yega na kurason di e yu. E ta mira ku su mayornan tin un interes sinsero den dje, i e ta haña mas rèspèt pa nan. I awor tin mas chèns pa e yu buska nan yudansa ora asuntunan importante presentá.

Algun mayor ta sinti ku kisas nan por hùrt sintimentu di nan yu, i p’esei nan ta evitá di korigié. Pero kiko lo pasa ora e yu bira mas grandi? Lo e teme Yehova i rekonosé ku ta sabí pa aseptá su normanan? Lo e ta inkliná pa habri su kurason i mente pa Yehova, òf lo e isolá su mes den sentido spiritual?—Pro. 13:1; 29:21.

Un bon eskultor ta pensa adelantá tokante ki forma e ke duna su obra. E no ta djis kap pa loko anto spera di forma algu bunita. Mayornan ku tin sabiduria práktiko ta dediká hopi ora na studia i apliká e normanan di Yehova, mustrando asina ku nan ta teme su nòmber. Nan ta haña sabiduria práktiko i ta us’é pa fortalesé e fe di nan famia ora nan no ta isolá nan mes for di Yehova i su organisashon.

Tur dia nos ta tuma desishon ku por tin un efekto riba nos bida pa hopi aña. En bes di kore tuma desishon deskabeyá, para ketu i pensa un ratu. Pensa bon riba e konsekuensianan di largo plaso. Buska guia di Yehova i apliká su sabiduria. E orea ei nos lo haña sabiduria práktiko, i esei lo duna nos bida.—Pro. 3:21, 22.