Yani kulokufunako

Yani kulokucuketfwe

‘Uyabambelela Yini Ekuhlakanipheni’?

‘Uyabambelela Yini Ekuhlakanipheni’?

NGEKUSHO kwalenye indzaba leyatiwako, kwakunemfana lophuyile lobekahlala endzaweni yasemakhaya. Bantfu basedolobheni bebavame kumhleka, bacabanga kutsi akaphili kahle engcondvweni. Uma kunetivakashi, labanye bantfu bendzawo bebahlekisa ngaye kubangani babo. Bebabeka tinhlavu letimbili temali, yinye ibe yelisiliva bese kutsi lenye iba yeligolide. Leyelisiliva beyiyinkhulu kanaleyeligolide. Nanobe leyeligolide beyiyincane, beyibita ngalokuphindvwe kabili kunalena yelisiliva. Bebavame kutsi: “Khetsa loyifunako.” Lomfana bekavame kukhetsa leyelisiliva bese uyabaleka.

Ngalelinye lilanga, lesinye sivakashi sabuta lomfana satsi: “Uyati yini kutsi loluhlavu lweligolide lubita ngetulu kunaleli lelisiliva?” Lomfanyana wavele wamamatseka wase utsi: “Yebo, ngiyati.” Lesivakashi sambuta satsi: “Pho kungani utsatsa loluhlavu lwesiliva? Nangabe utsatsa loluhlavu lweligolide utawuba nemali lephindvwe kabili kunalena loyitsatsako!” Lomfana watsi: “Nangabe ngitsatsa loluhlavu lweligolide, bantfu batawuyekela kudlala nami. Uyati yini kutsi setingakhi tinhlavu telisiliva lesenginato?” Kulendzaba, lomfana wakhombisa buntfu bantfu labadzala labangafundza kubo​—kuhlakanipha.

LiBhayibheli litsi: “Bambelela ekuhlakanipheni nasekuzitseni; ungakuvumeli kusuke kuwe. Endleleni yakho uyakuhamba ngekuphepha, nelunyawo lwakho lungakhubeki.” (Taga 3:21, 23) Ngako kwati kutsi kuyini “kuhlakanipha” kanye nekwati indlela yekukusebentisa kusho kuphepha kwetfu. Kuyasisita singalehlekelwa buhlobo lobuhle lesinabo naNkulunkulu, kwente “nelunyawo” lwetfu lucine.

KUYINI KUHLAKANIPHA?

Kunemehluko emkhatsini wekuhlakanipha, lwati kanye nekucondza. Umuntfu lonelwati usuke acongelele kwatiswa lokutsite nobe emaciniso. Kepha umuntfu lonekucondza uyabona kutsi liciniso lelitsite lihlobana njani nalelinye. Kantsi umuntfu lohlakaniphile uyakhona kuhlanganisa ndzawonye lolwati kanye nekucondza bese uyakusebentisa.

Nasi sibonelo: Lomunye umuntfu angakhona kufundza aphindze acondze incwadzi letsi Lifundzisani Mbambambamba LiBhayibheli? ngesikhatsi lesincane. Nakasachutjelwa sifundvo seliBhayibheli angase aphendvule kahle. Angacala kuya emihlanganweni yelibandla futsi aphendvule kahle. Konkhe loku kungakhombisa kutsi utfutfuka kahle, kodvwa kusho kutsi sewuhlakaniphile yini? Cha! Kungenteka kusho kutsi unengcondvo lesheshe ibambe. Kepha nangabe asebentisa liciniso, lwati kanye nekucondza ekuphileni kwakhe ngendlela lefanele, kungasho kutsi uhlakaniphile. Nangabe tincumo takhe tiphumelela futsi tikhombisa kutsi ucabangisisile ngemiphumela yesikhatsi lesitako, loko kutawukhombisa kutsi sewuhlakaniphile.

Umfanekiso waJesu lokuMatewu 7:24-27 ukhuluma ngemadvodza lamabili lakha tindlu letehlukene. Lenye yalamadvodza ichazwa ngekutsi ‘ihlakaniphile.’ Icabanga ngaloko lokungenteka esikhatsini lesitako, lendvodza yakha indlu yayo edvwaleni. Beyibuka tintfo tisengakenteki kutsi utoba yini umphumela. Ayizange ibuke kutsi bekutayishiphela nobe kube melula kwakha indlu yayo esihlabatsini. Ngekuhlakanipha, yacabanga ngemiphumela yetento tayo. Ngako lapho kufika tikhukhula, indlu yayo yasindza. Umbuto utsi: Singakutfola njani kuhlakanipha siphindze sibambelele kuko?

NGINGAKUTFOLA NJANI?

Kwekucala, naka loko lokushiwo nguMikha 6:9 lotsi: “Kuhlakanipha kumesaba Simakadze.” Kwesaba Jehova kusho kumhlonipha. Kusho inhlonipho lejulile ngaloko lokumelelwa nguleligama lakhe kanye netimiso takhe. Kute ukhone kuhlonipha lomunye umuntfu kufanele umati kutsi ucabanga njani. Ngako utawubese uyametsemba futsi ufundze lokutsite kuye, ulingise netindlela takhe. Nangabe sicabangisisa ngekutsi tento tetfu titabutsintsa njani buhlobo betfu naJehova futsi nangabe tincumo lesitentako sitisekela etimisweni takhe, kungashiwo kutsi sihlakaniphile.

Kwesibili, Taga 18:1 titsi: “Umuntfu longakhoni kutihlanganisa nalabanye utatisa yena; uyatfukutsela nakayalwa.” Nangabe singakanaki, singatehlukanisa naJehova kanye nebantfu bakhe. Kuze sibalekele kutehlukanisa, kudzingeka sicitse sikhatsi nalabo labesaba ligama laNkulunkulu nalabahlonipha timiso takhe. Nangabe timo tisivumela, kufanele sibe khona njalo eHholweni LeMbuso futsi sibe nencenye ebandleni lebuKhristu. Lapho sisemihlanganweni, kufanele silalelisise futsi sivumele loko lesifundziswa kona kutsintse tinhlitiyo tetfu.

Kwengeta kuloku, nangabe sitfululela tinhlitiyo tetfu kuJehova ngemthantazo, sitawusondzela kuye. (Taga 3:5, 6) Kuvula tingcondvo kanye netinhlitiyo tetfu nasifundza liBhayibheli netincwadzi letisekelwe kulo, kutasisita sibe nembono waloko lokutawenteka esikhatsini lesitako futsi sitawukwati loko lokufanele sikwente. Kufanele sisemukele neseluleko lesisitfola kubazalwane betfu labavutsiwe. (Taga 19:20) Ngako, sitawukhona kucinisa lobuntfu lobumcoka nangabe ‘singatfukutseli nasiyalwa.’

KUTAWUSITA NJANI UMNDENI WAMI?

Kuhlakanipha kungayivikela imindeni. Nasi sibonelo: LiBhayibheli leluleka umfati kutsi abe “nenhlonipho lenkhulu” ngendvodza yakhe. (Ef. 5:33) Indvodza ingayitfola njani inhlonipho lenkhulu? Nangabe iyifuna ngenkhani, itawusheshe iphele. Umfati longafuni kuhhwilitisana nendvodza yakhe, angase ente shengatsi uyayihlonipha nayikhona. Kepha angakhona yini kuyihlonipha nayingekho? Mancane ematfuba ekutsi loko kungenteka. Lendvodza kufanele icabange ngaloko lokungayenta itfole inhlonipho lengapheli. Nangabe ikhombisa titselo temoya letinjengelutsandvo nemusa, itayitfola inhlonipho lenkhulu. Kuliciniso, umfati longumKhristu kufanele ahloniphe indvodza yakhe ngisho nobe kubonakala kungakafanele.​—Gal. 5:22, 23.

LiBhayibheli liphindze litsi indvodza kufanele itsandze umfati wayo. (Ef. 5:28, 33) Umfati angase afune kutsandvwa yindvodza yakhe ngekutsi afihle tintfo letilihlazo ngisho nobe lendvodza inelilungelo lekutati. Kwenta njalo kukuhlakanipha yini? Nangabe seyilitfola liciniso ngaloko, utawuba yini umphumela? Itamtsandza kakhulu yini? Loko kungaba matima ngayo. Kunaloko, nangabe umfati akhetsa sikhatsi lesikahle sekuchazela indvodza yakhe letintfo letilihlazo, ingakujabulela kwetsembeka kwakhe. Lendvodza itamtsandza kakhulu.

Indlela lobayala ngayo bantfwabakho namuhla itawuyitsintsa indlela lenitokhulumisana ngayo esikhatsini lesitako

Bantfwana kufanele balalele batali babo futsi bayalwe ngetindlela taJehova. (Ef. 6:1, 4) Loku kusho kutsi batali kufanele banikete bantfwababo imitsetfo leminyenti yini? Akudzingi bantfwana bati umtsetfo webatali babo nje kuphela nobe sijeziso labatasitfola nabephula lomtsetfo. Umtali lohlakaniphile usita umntfwanakhe acondze kutsi kungani kufanele alalele.

Nasi sibonelo: Asesitsi umntfwana ukhuluma ngendlela lete inhlonipho nalomunye umtali wakhe. Kutsetsa nobe kushaya umntfwana ungakacabangi kungamhlazisa lomntfwana nobe kumente abindze. Ngesikhatsi lesifanako, lomntfwana angatfukutsela enhlitiyweni yakhe, lokungamenta kutsi bese uyatikhweshisa kubatali bakhe.

Batali labahlakaniphile batawucabanga ngendlela lababayala ngayo bantfwababo futsi loko kungaletsa imiphumela lemihle esikhatsini lesitako. Batali akukafaneli basheshe bakhokhe sijeziso ngenca yekutfukutsela. Mhlawumbe ngasese, batali bangamchazela umntfwana ngemoya lophansi nangelutsandvo kutsi Jehova ulindzele kutsi bahloniphe batali babo kuze batfole kuphila lokuphakadze. Ngako nangabe lomntfwana ahlonipha batali bakhe, utawubese uyabona kutsi uhlonipha Jehova. (Ef. 6:2, 3) Lendlela lenemusa ingayitsintsa inhlitiyo yemntfwana. Uyaluva lutsandvo lwebatali bakhe futsi ubahlonipha kakhulu. Nyalo seyivulekile indlela yekutsi angacela lusito lwabo nangabe kukhona lokumkhatsatako ngekuhamba kwesikhatsi.

Labanye batali bangase bacabange kutsi batamvisa buhlungu umntfwanabo nabamyala. Kepha kutawentekani kumntfwana nasakhulile? Utamesaba yini Jehova futsi utawubona yini kutsi kukuhlakanipha kuphila ngetimiso taNkulunkulu? Utawushukumiseleka yini kutsi atfululele inhlitiyo yakhe nengcondvo yakhe kuJehova nobe utatehlukanisa naye?​—Taga 13:1; 29:21.

Umbati lokahle uhlela kusengaphambili kutsi yini lafuna kuyibata. Akamane abate nje sinoma kanjani etsembe kutsi kutawuphuma intfo lenhle. Batali labahlakaniphile bacitsa emahora lamanyenti bafundza futsi basebentisa timiso taJehova ekuphileni kwabo, lokusho kumesaba. Nangabe bangatehlukanisi naJehova nenhlangano yakhe, batfola kuhlakanipha labangakusebentisa ekuciniseni imindeni yabo.

Onkhe malanga kufanele sente tincumo letitawutsintsa kuphila kwetfu ngisho nasesikhatsini lesitako. Kunekutsi sisheshe sente sincumo, kungani ­singacali sicabangisise? Asicabangisise ngemiphumela yesikhatsi lesitako. Asifune sicondziso saJehova futsi sisebentise kuhlakanipha kwakhe ekuphileni kwetfu. Nangabe senta njalo siyobe sibambelele ekuhlakanipheni, futsi sitawutfola kuphila.​—Taga 3:21, 22.