1. Linlin tɛ mǐ ka ɖó na ɖó dó nùɖiɖi Klisanwun tɔn wu?

NǓ XƆ akwɛ wɛ nùɖiɖi Klisanwun tɔn nyí. Gbɛtɔ́ lɛ bǐ wɛ ɖó ǎ. (2 Tɛ. 3:2) É ɖò mɔ̌ có, Jehovah na nùɖiɖi mɛ e nɔ sɛ̀n ɛ lɛ é ɖokpo ɖokpo ɖó bǎ ɖé mɛ. (Hlɔ. 12:3; Ga. 5:22, NWT) Mɛ e ɖó nùɖiɖi lɛ é bǐ wɛ é ɖó na sù nukún mɛ na ɖesu.

2, 3. (a) Nyɔna tɛ lɛ sín ali wɛ hun nú mɛ e ɖó nùɖiɖi é? (b) Nùkanbyɔ tɛ lɛ mǐ ka na gbéjé kpɔ́n dìn?

² Jezu Klisu ɖɔ ɖɔ Tɔ́ emitɔn jixwé tɔn ɔ nɔ dɔn mɛ lɛ wá éɖesunɔ gɔ́n gbɔn Vǐ Tɔn jí. (Jaan 6:44, 65) Nǔ e mɛɖé na ɖi nú Jezu é na zɔ́n bɔ è na sɔ́ mɛ enɛ sín hwɛ lɛ kɛ ɛ. Enɛ ɔ ka nɔ hun kancica ɖagbe ɖiɖó xá Jehovah sín ali nú mɛ kaka sɔyi. (Hlɔ. 6:23) Etɛ mǐ ka wà bo jɛxa nyɔna jiwǔ mɔhun? Ðó mǐ nyí hwɛhutɔ́ wutu ɔ, kú wɛ jɛxa mǐ. (Ðɛh. 103:10) Amɔ̌, Jehovah mɔ ɖɔ mǐ hɛn ɔ mǐ na wà ɖagbe. Ðò fɛ́nú tɔn mɛ ɔ, é hun ayi mǐtɔn bɔ mǐ mɔ nukúnnú jɛ wɛnɖagbe ɔ wu. Bɔ mǐ jɛ nǔ ɖi nú Jezu jí bo jɛ gbɛ̀ mavɔmavɔ ɖó nukún jí.​—Xà 1 Jaan 4:9, 10.

 ³ Amɔ̌, etɛ ka nyí nùɖiɖi ɔ tawun? Nyɔna e Mawu d’akpá ɖɔ emi na kɔn dó mǐ jí é hinhɛn dó ayi mɛ kpowun wɛ é nyí à? Hú mɔ̌ ɔ, ali tɛ lɛ nu mǐ ka ɖó na ɖó nùɖiɖi ɖè?

4. Tinmɛ nǔ e wu nùɖiɖi ma nyí tamɛ linlin sín xó ɖé kpowun ǎ é.

⁴ Nukúnnú mimɔ jɛ jlǒ Mawu tɔn mɛ ko kpé bonu è na ɖò nùɖiɖi ǎ. Nùɖiɖi ɔ, hlɔnhlɔn aditi ɖé wɛ é nyí bo nɔ sísɛ́ mɛ bɔ è nɔ wà nǔ sɔgbe kpo jlǒ Mawu tɔn kpo. Enyi mɛɖé ɖi nǔ nú tuto mɛhwlɛngán tɔn e Mawu sɔ́ ɖ’ayǐ é ɔ, é nɔ jɛ wɛnɖagbe ɔ jla mɛ ɖevo lɛ jí. Mɛsɛ́dó Pɔlu tinmɛ ɖɔ: “Enyi a sɔ́ nu towe dó ɖɔ na ɖò mɛ bǐ nukɔn ɖɔ Jezu wɛ nyí Aklunɔ lobo ɖi nǔ ɖò ayi towe mɛ ɖɔ Mawu fɔ́n ɛ sín kú ɔ, Mawu na hwlɛn we gán. Ðó, nú mɛɖé ɖi nǔ ɖò ayi tɔn mɛ ɔ, é nɔ sín enɛ wu bɔ mɛ enɛ nɔ huzu hwɛjijɔnɔ ɖò Mawu nukɔn. Nú mɛɖé ɖɔ kpo nu tɔn kpo ɖò mɛ bǐ nukɔn ɖɔ Jezu wɛ nyí Aklunɔ ɔ, é na sín enɛ wu bɔ Mawu na hwlɛn mɛ enɛ gán.”​—Hlɔ. 10:9, 10; 2 Kɔ. 4:13.

5. Etɛwu nùɖiɖi ka dò taji sɔmɔ̌? Nɛ̌ mǐ ka sixu hɛn ɛ lidǒ gbɔn? Nǎ kpɔ́ndéwú ɖé.

⁵ É ɖò wɛn ɖɔ enyi mǐ jló na ɖu gbɛ̀ mavɔmavɔ sín vivǐ ɖò ayikúngban jí ɔ, mǐ ɖó na ɖó nùɖiɖi lobo hɛn ɛ lidǒ. Nùɖiɖi ɖiɖó cí lee atín ɖé nɔ ɖó hudo sìn tɔn gbɔn é ɖɔhun. Atín ɖé nɔ gɔn ma sù gbeɖé ǎ. Atín e ɖò gbɛ̀ é sixu wá ja ama ɖó sìn e é ma mɔ ǎ é wutu, alǒ sixu kpó ɖò susu wɛ ɖó fífá kpɛɖé kpɛɖé e mɔ wɛ é ɖè é wutu. Enyi atín e ɖò ganji ɖ’ayǐ é ɖé ma sɔ́ wá mɔ sìn ǎ ɔ, é na kú jɛn wɛ. Mɔ̌ wɛ é nɔ nyí nú nùɖiɖi mǐtɔn lɔmɔ̌. Enyi è dovɛ̌ na ɔ, é na fyɔ lobo kú. (Luk. 22:32; Ebl. 3:12) Amɔ̌, enyi mǐ kpé nukún d’ewu ganji ɔ, é na kpó ɖò gbɛ̀, bo na kpó ɖò “nukɔn yì wɛ” bɔ mǐ na “lidǒ ɖò nùɖiɖi mɛ.”​—2 Tɛ. 1:3; Ti. 2:2.

6. Ali wè tɛ lɛ nu Eblée lɛ 11:1 ka tinmɛ nǔ e nùɖiɖi nyí é ɖè?

⁶ Eblée lɛ 11:1 mɛ wɛ lee Biblu jlɛ́ nùɖiɖi gbɔn é ɖè. (Xà.) Nǔ e è mɔ nɔ mɔ ǎ é wè jí wɛ nùɖiɖi dɔn ayi mɛ tɔn dó: (1) “Nǔ e ɖó nukún wɛ è ɖè ɔ,” é sixu nyí nǔ ɖěɖee sín akpá è dó ɖɔ é na wá jɛ bɔ é ma ka ko jɛ ǎ lɛ é, ɖi nǔ nyanya lɛ bǐ sín vivɔ kpo gbɛ̀ yɔyɔ̌ e na wá é kpo. (2) ‘Nǔ e tíìn bɔ è ma mɔ ǎ é.’ Ðò wemafɔ elɔ mɛ ɔ, xókwin Glɛkigbe tɔn e è lilɛ dó “è ni ganjɛ . . . wu” é dó gesí “kúnnuɖenú e ɖò gannaganna” ɖɔ nǔ e è ma nɔ mɔ ǎ é tíìn nugbǒ é, ɖi Jehovah Mawu, Jezu Klisu, wɛnsagun lɛ, kpo nǔ e wà wɛ Axɔsuɖuto jixwé tɔn ɔ ɖè lɛ é kpo. (Ebl. 11:3) Nɛ̌ mǐ ka nɔ xlɛ́ ɖɔ nukúnɖiɖo mǐtɔn ɖò gbɛ̀, bo nɔ lɛ́ xlɛ́ ɖɔ mǐ ɖi nǔ nú nǔ e è ma nɔ mɔ ǎ, bɔ Xó Mawu Tɔn ɖɔ lɛ é gbɔn? Mǐ nɔ wà mɔ̌ gbɔn xó mǐtɔn lɛ kpo nǔwiwa mǐtɔn lɛ kpo gblamɛ, ye mɛvo ɔ, mǐ sixu ɖó nùɖiɖi jɔ nùɖiɖi ɔ ǎ.

7. Nɛ̌ kpɔ́ndéwú Nɔwée tɔn ka d’alɔ mǐ bɔ mǐ mɔ nukúnnú jɛ nǔ e nùɖiɖi ɖiɖó nyí é mɛ gbɔn? (Kpɔ́n ɖiɖe e ɖò bǐbɛ̌mɛ é.)

⁷ Eblée lɛ 11:7 tɛɖɛ̌ jí ɖɔ nùɖiɖi e Nɔwée ɖó é wɛ “zɔ́n bɔ nǔ e ɖò na jɛ wɛ, bɔ Mawu ɖɔ n i, bɔ mɛɖé ma ka ɖò mimɔ wɛ ǎ lɛ ɔ, é sɔ́ dó ylɔ nùjɔnǔ. É setónú nú Mawu, bo bló tɔjihun ɖokpo, bɔ é kpodo xwédo tɔn kpo byɔ mɛ bo gán.” Nɔwée ɖè nùɖiɖi e é ɖó é xlɛ́ gbɔn tɔjihun jinganjingan ɖé biblo gblamɛ. É ɖò wɛn ɖɔ mɛ e ɖò xá tɔn mɛ lɛ é na ko kàn nǔ e wu é ɖò tɔjihun ɖaxó mɔhun bló wɛ é byɔ ɛ. Nɔwée ka cí xwii alǒ ɖɔ nú ye ɖɔ ye ni yì kpé nukún dó azɔ̌ yetɔn wu wɛ à? Gbeɖé kpɔ́n! Nùɖiɖi e é ɖó é sísɛ́ ɛ bɔ é ɖekúnnu kpo  adɔgbigbo kpo bo gbò hwɛɖonumɛ Mawu tɔn e jawě é sín akpá nú mɛ e nɔ gbɛ̀ ɖò táan ɖokpo ɔ mɛ kpo é kpo lɛ é. É cí ɖɔ xó e Jehovah ɖɔ nú Nɔwée é pɛ́pɛ́pɛ́ wɛ é vɔ́ ɖɔ nú gbɛtɔ́ lɛ ɖɔhun: “Un na gbɔ bo hu gbɛtɔ́ lɛ bǐ, ɖó ye ɖò daka xò gbɔn ayikúngban ɔ bǐ jí wɛ . . . nyɛ na bló bɔ tɔ̀ na ɖi sìn kpé fí bǐ, bɔ nǔ e ko sixu ɖò gbɛ̀ ɖò ayikúngban jí é bǐ na kú. Un na sú nǔ e ɖó funfún ɖò ayikúngban jí é bǐ sín kún dó.” Gɔ́ na ɔ, é ɖò wɛn ɖɔ Nɔwée lɛ́ tinmɛ ali ɖokpo e nu gbɛtɔ́ lɛ sixu gán ɖè é nú ye, gbɔn gbeɖiɖe Mawu tɔn vívɔ́ ɖɔ nú ye gblamɛ: “A na byɔ tɔjihun ɔ mɛ.” Mɔ̌ mɛ ɔ, Nɔwée lɛ́vɔ ɖè nùɖiɖi tɔn xlɛ́ gbɔn “Mawuxóɖɔtɔ́ nǔ jlɔjlɔ tɔn ɖé” nyínyí gblamɛ.​—Bǐb. 6:13, 17, 18; 2 Pi 2:5, NWT.

8. Etɛ Mawu ka sɔ́ dó ayi mɛ nú ahwanvu Jaki b’ɛ tinmɛ dó nǔ e nùɖiɖi Klisanwun tɔn nugbǒ ɔ nyí é wu?

⁸ É cí ɖɔ mɛsɛ́dó Pɔlu wlan xó e Mawu sɔ́ d’ayi mɛ n’i dó nǔ e nùɖiɖi nyí é wu ɔ, é kún lín cobonu Jaki wlan wema tɔn ó ɖɔhun. Pɔlu ɖɔhun ɔ, Jaki tinmɛ ɖɔ nùɖiɖi Klisanwun tɔn nugbǒ ɔ kún nyí ɖɔ è ni ɖó nùɖiɖi kpowun ó; é byɔ ɖɔ è ni wà nùɖé. Jaki wlan ɖɔ: “Xlɛ́ lee nùɖiɖi towe sixu tíìn nǔwiwa lɛ mɛvo gbɔn é mì; enɛ ɔ,  nyɛ na xlɛ́ nùɖiɖi ce we gbɔn nǔwiwa ce lɛ mɛ.” (Ja. 2:18) Jaki lɛ́ yì nukɔn bo ɖè vogbingbɔn e ɖò nùɖiɖi ɖiɖó kpowun kpo nùɖiɖi ɖiɖexlɛ́ kpo tɛntin é xlɛ́. Awovi lɛ ɖi nǔ ɖɔ Mawu tíìn, amɔ̌ ye ka ɖó nùɖiɖi nugbǒ ɔ ǎ. É nyɔ́ wà ɔ, ye nɔ wà nǔ kpo gbejimanɔ kpo bonu jlǒ Mawu tɔn lɛ ni ma jɛnu ó. (Ja. 2:19, 20) Ðò alɔ ɖevo mɛ ɔ, Jaki dó gesí nya gbejinɔtɔ́ hwexónu tɔn ɖevo bo kanbyɔ ɖɔ: “Tɔ́gbó mǐtɔn Ablaxamu ɔ, nɛ̌ Mawu ka mɔ ɛ dó mɔ hwɛjijɔnɔ na gbɔn? Mawu mɔ ɛ dó mɔ hwɛjijɔnɔ na ɖó nǔwiwa tɔn lɛ wu; ɖó é sɔ́ vǐ tɔn Izaki xwlé Mawu ɖò vɔsakpe jí. A mɔ à? Nùɖiɖi tɔn kpo nǔwiwa tɔn lɛ kpo wà azɔ̌ ɖó kpɔ́, bɔ nùɖiɖi tɔn huzu nùɖiɖi titewungbe, ɖó nùɖiɖi tɔn kpo nǔwiwa tɔn lɛ kpo nɔ wà azɔ̌ ɖó kpɔ́.” Enɛ gudo ɔ, bo na dó tɛɖɛ̌ nǔ taji e wutu nùɖiɖi ɖó na zɔn kpɔ́ xá nǔwiwa lɛ é jí ɔ, Jaki ɖɔ gɔ́ na ɖɔ: “Lee agbaza e mɛ [gbigbɔ] ma ɖè ǎ ɔ nyí nǔ kúkú gbɔn ɔ, mɔ̌ ɖokpo ɔ wɛ nùɖiɖi e ma nɔ ɖè éɖée xlɛ́ gbɔn nǔwiwa lɛ mɛ ǎ ɔ nyí nǔ kúkú gbɔn.”​—Ja. 2:21-23, 26.

9, 10. Nɛ̌ mɛsɛ́dó Jaan ka d’alɔ mǐ bɔ mǐ mɔ nukúnnú jɛ wu ɖɔ nùɖiɖi ɖiɖexlɛ́ ɖò taji gbɔn?

⁹ Xwè 30 jɛji gudo ɔ, mɛsɛ́dó Jaan wlan Wɛnɖagbe-Wema tɔn kpo wema-sɛ́dó-mɛ atɔn kpo. É ka mɔ nukúnnú jɛ tinmɛ e Biblu wlantɔ́ ɖě lɛ na dó nùɖiɖi Klisanwun tɔn nugbǒ ɔ wu é mɛ ganji à? Jaan zán xógbe Glɛkigbe tɔn e è lilɛ dó “ɖi nǔ” é hú Biblu wlantɔ́ ɖě lɛ bǐ.

¹⁰ Ði kpɔ́ndéwú ɔ, Jaan tinmɛ ɖɔ: “Mɛ e ɖi nǔ nú Vǐ ɔ, mɔ gbɛ̀ mavɔmavɔ; mɛ e ma ka setónú nú vǐ ɔ ǎ ɔ, é na mɔ gbɛ̀ mavɔmavɔ ǎ; loɔ, xomɛsin Mawu tɔn ɖò jǐ tɔn.” (Jaan 3:36) Nùɖiɖi Klisanwun tɔn byɔ ɖɔ è ni setónú nú gbeɖiɖe Jezu tɔn lɛ. Jaan zán xógbe Jezu tɔn ɖěɖee xlɛ́ ɖɔ nùɖiɖi ɖiɖexlɛ́ nyí nǔwiwa tɛgbɛ tɔn ɖé é hwɛhwɛ.​—Jaan 3:16; 6:29, 40; 11:25, 26; 14:1, 12.

11. Nɛ̌ mǐ ka sixu xlɛ́ ɖɔ nugbǒ ɔ e mǐ tuùn é sù nukún mǐtɔn mɛ gbɔn?

¹¹ É ɖó na sù nukún mǐtɔn mɛ ɖɔ Jehovah zán gbigbɔ mímɛ́ tɔn dó ɖè nugbǒ ɔ xlɛ́ mǐ, bo lɛ́ d’alɔ mǐ bɔ mǐ na ɖi nǔ nú wɛnɖagbe ɔ. (Xà Luki 10:21.) Mǐ ɖó na gɔn kú dó nú Jehovah ɖɔ é dɔn mǐ sɛkpɔ éɖesunɔ gbɔn Vǐ tɔn e ‘jɛ nùɖiɖi mǐtɔn jí bo na lɛ́ fó’ é gblamɛ kpɔ́n gbeɖé ǎ.’ (Ebl. 12:2). Mǐ ɖó na hɛn nùɖiɖi mǐtɔn lidǒ gbɔn ɖɛxixo kpo Xó Mawu Tɔn kpinkplɔn kpo gblamɛ, bo na dó xlɛ́ ɖɔ fɛ́nú mɔhun sù nukún mǐtɔn mɛ ɖesu.​—Efɛ. 6:18; 1 Pi. 2:2.

12. Ali tɛ lɛ nu mǐ ka ɖó na ɖi nǔ ɖè?

¹² Mǐ ɖó na kpó ɖò nǔ ɖi nú akpá Jehovah tɔn lɛ wɛ. Ali e nu mǐ ɖò mɔ̌ wá wɛ ɖè lɛ é ɖó na ɖò wɛn nú mɛ ɖevo lɛ. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, mǐ ɖó na kpó ɖò wɛnɖagbe Axɔsuɖuto Mawu Tɔn tɔn ɔ jla wɛ bo na kpó ɖò nǔ kplɔ́n mɛ lɛ wɛ bonu ye ni huzu ahwanvu. Mǐ ɖó na lɛ́ kpó ɖò ‘ɖagbe wà nú mɛ bǐ wɛ, ɖò taji ɔ, nú nɔví ɖò nùɖiɖi mɛ lɛ.’ (Ga. 6:10) Mǐ nɔ lɛ́ dó gǎn bo nɔ “ɖe gbɛtɔ́ xóxó e m[ǐ] nyí ɖ’ayǐ ɔ kpodo walɔ tɔn lɛ bǐ kpan nyì ayǐ,” lobo nɔ cɔ́ mǐɖée dó nǔ ɖebǔ e sixu gbɔjɔ awakanmɛ nú mǐ ɖò gbigbɔ lixo é wu.​—Kolo. 3:5, 8-10.

13. Nɛ̌ ‘nùɖiɖi ɖiɖó nú Mawu’ ka ɖò taji gbɔn? Etɛ é ka cá kàn xá? Etɛwu?

¹³ Biblu ɖɔ jí: “Nú mɛɖé ma ɖó nùɖiɖi ǎ ɔ, nǔ tɔn sixu nyɔ́ Mawu nukúnmɛ ǎ; ɖó mɛ e sɛkpɔ Mawu ɔ ɖó na ɖi nǔ ɖɔ Mawu tíìn, bo nɔ na ajɔ mɛ e ɖò biba ɛ wɛ lɛ.” (Ebl. 11:6) Mawuxó ɔ tinmɛ ɖɔ ‘nùɖiɖi ɖiɖó nú Mawu’ ɖò “nǔ e jí nùkplɔnmɛ” e sín hudo mɛɖebǔ ɖó, bo na nyí Klisanwun nugbǒ lobo na kpó ɖò mɔ̌ nyí wɛ é “jinjɔn lɛ” é mɛ. (Ebl. 6:1)  Klisanwun lɛ ɖó na tɛnkpɔn bo ɖó jujɔ taji ɖevo lɛ “gɔ́ nú nùɖiɖi [yetɔn]” bo na mɔ tɛn dó “hɛn [ye]ɖée ɖò wanyiyi Mawu tɔn mɛ.”​—Xà 2 Piyɛ́ɛ 1:5-7; Ju. 20, 21.

14, 15. Enyi è sɔ́ nùɖiɖi jlɛ́ dó wanyiyi wu ɔ, bǎ tɛ mɛ é ka ɖò taji ɖó?

¹⁴ Mɛ e wlan Akpáxwé Biblu Tɔn E Ðò Glɛkigbe Mɛ lɛ É ɖɔ xó dó nùɖiɖi jí azɔn kanweko mɔkpan dó ɖè lee é ɖò taji gbɔn é xlɛ́. È sɔ́ ɖɔ xó dó jujɔ Klisanwun tɔn ɖevo jí sɔ ɛ ǎ. Xíxlɛ́ wɛ enɛ ka ɖè ɖɔ nùɖiɖi wɛ nyí jujɔ Klisanwun tɔn e ɖò taji hú bǐ é à?

¹⁵ Pɔlu sɔ́ nùɖiɖi jlɛ́ dó wanyiyi wu bo wlan ɖɔ: “Un na bo ɖó nùɖiɖi e sixu sɛ̀ tɛn nú só ɔ, bo ma ka ɖó wanyiyi ǎ ɔ, un nyí nǔtí ǎ.” (1 Kɔ. 13:2) Jezu tɛɖɛ̌ jí ɖɔ wǎn yí nú Mawu ɖò taji hú nǔ bǐ hwenu e é na xósin nú nùkanbyɔ, “Sɛ́n tɛ wɛ ka ɖò taji ɖò sɛ́n lɛ bǐ mɛ?” é (Mat. 22:35-40) Jujɔ Klisanwun tɔn gègě kaka jɛ nùɖiɖi jí, ɖò wanyiyi mɛ. “Wanyiyi . . . nɔ hɛn nùɖiɖi mǐtɔn. . . ɖó te,” wɛ Biblu ɖɔ. É nɔ ɖi nǔ nú nǔ e Mawu ɖɔ dó Xó tɔn e nyí nugbǒ é mɛ lɛ é.​—1 Kɔ. 13:4, 7.

16, 17. Nɛ̌ è ka tɛɖɛ̌ nùɖiɖi kpo wanyiyi kpo jí ɖò Mawuxówema ɔ mɛ gbɔn? Amɔ̌ ɖětɛ ka hugǎn ɖě? Etɛwu?

¹⁶ Ðó nùɖiɖi kpo wanyiyi kpo ɖò taji tawun wutu ɔ, mɛ e wlan Akpáxwé Biblu Tɔn E Ðò Glɛkigbe Mɛ lɛ É tɛɖɛ̌ jujɔ wè enɛ lɛ jí ɖó kpɔ́ azɔn mɔkpan hwɛhwɛ, ɖò nukɛgbe ɖokpo ɔ alǒ ɖò xó ɖokpo ɔ lɛ mɛ. Pɔlu dó wusyɛn lanmɛ nú nɔví tɔn Klisanwun lɛ ɖɔ “nùɖiɖi kpo wanyiyi kpo ni nyí ganwu, bonu [ye] ni sɔ́ dó.” (1 Tɛ. 5:8) Piyɛ́ɛ wlan ɖɔ: ‘Mi ɖò Jezu mɔ wɛ dìn ǎ có, mi ka ɖi nǔ n’i.’ (1 Pi. 1:8) Jaki ɖɔ nú nɔví tɔn yí ami dó ɖè lɛ ɖɔ: “Mawu cyan wamamɔnɔ gbɛ̀ elɔ mɛ tɔn lɛ, bonu ye na nyí dɔkunnɔ ɖò nùɖiɖi mɛ, bo na nyí Axɔsuɖuto e sín akpá é dó nú mɛ e yí wǎn n’i lɛ ɔ sín vǐ.” (Ja. 2:5) Jaan wlan ɖɔ: “Nǔ e zɔ́n mǐ wɛ Mawu ɖè ɔ wɛ nyí ɖɔ mǐ ni ɖi nǔ nú vǐ tɔn Jezu Klisu ɔ sín nyikɔ, bo ka yí wǎn nú mǐɖée.”​—1 Jaan 3:23.

¹⁷ Nùɖiɖi ɖò taji có, hwenu e akpá e Mawu dó lɛ é na jɛnu, bɔ mǐ na mɔ nǔ e ɖó nukún wɛ mǐ mɛ Klisanwun lɛ ɖè é ɔ, akpáxwé jujɔ enɛ ɔ tɔn gègě na wá vivɔnu. Amɔ̌ wanyiyi e mǐ ɖó na fɔ́n bo ɖò ɖiɖó nú Mawu kpo nɔzo mǐtɔn lɛ kpo wɛ é na vɔ gbeɖé ǎ. Enɛ wu wɛ Pɔlu wlan ɖɔ: “Nǔ atɔn e na nɔ ayǐ sɔyi lɛ ɖíe: nùɖiɖi, nukúnɖiɖo kpo wanyiyi kpo; wanyiyi wɛ ka hugǎn ye bǐ.”​—1 Kɔ. 13:13.

18, 19. Nɛ̌ è ka ɖò nùɖiɖi ɖexlɛ́ wɛ ɖò ali kpligidi ɖé nu gbɔn ɖò égbé? Mɛ̌ wu enɛ ka sín?

¹⁸ Ðò hwe mǐtɔn nu ɔ, togun Jehovah tɔn ko ɖò nǔ ɖi nú Axɔsuɖuto Mawu Tɔn e è ko ɖ’ayǐ é wɛ. Enɛ ɔ hɛn palaɖisi gbigbɔ tɔn e mɛ gbɛtɔ́ livi tantɔn jɛji ɖè é ɖé wá. Fí e sínsɛ́n gbigbɔ mímɛ́ Mawu tɔn tɔn gɔ́ é ɖé wɛ. (Ga. 5:22, 23, NWT) Nùɖiɖi kpo wanyiyi Klisanwun jɔ Klisanwun tɔn kpo ɖiɖexlɛ́ kpligidi ɖé wɛ nyí enɛ à cé!

¹⁹ Gbɛtɔ́ ɖebǔ sixu ɖɔ emi wu wɛ nǔ enɛ sín ǎ. Mawu mǐtɔn wɛ wà nǔ enɛ. Azɔ̌ jiwǔ enɛ ɔ “sɔ́ Mawu Mavɔmavɔ sín nyikɔ sù; é na nyí wuntun ɖé bo na súnsún gbeɖé ǎ.” (Eza. 55:13) Nugbǒ ɔ, “nùnamɛ Mawu tɔn” wɛ ɖɔ mǐ ni ‘mɔ hwlɛngán gbɔn nǔ e mǐ ɖi é gblamɛ.’ (Efɛ. 2:8) Palaɖisi gbigbɔ tɔn mǐtɔn ɔ na kpó ɖò ada gbló d’eji wɛ, bo na lɛ́ kpó ɖò ɖɛkpɛ nyɔ́ wɛ kaka jɛ hwenu e gbɛtɔ́ maɖóblɔ̌, nǔjlɔjlɔwatɔ́ kpo awǎjijɛnɔ lɛ kpo na gɔ́ ayikúngban ɔ bǐ jí é, bɔ enɛ na sɔ́ nyikɔ Mawu tɔn sù kaka sɔyi mavɔmavɔ. Mi nú mǐ ni kpó ɖò nǔ ɖi nú akpá e Jehovah dó lɛ é wɛ!