1. ¿Kʼusi skʼan jtojtik ta vokol?

MU SKOTOLUK krixchanoetik oy xchʼunel yoʼontonik (2 Tes. 3:2). Pe chakʼbe xchʼunel yoʼonton yajtuneltak li Jeovae (Rom. 12:3; Gal. 5:22). Jaʼ yuʼun skʼan me jtojbetik ta vokol ti oy xchʼunel koʼontontike.

2, 3. 1) ¿Kʼusi ta jtatik mi oy xchʼunel koʼontontike? 2) ¿Kʼusi ta jkʼeltik li ta xchanobil liʼe?

² Li Jeovae laj yakʼ li Xnichʼon ti skʼanoj tajek sventa xkakʼ xchʼunel koʼontontik ta stojolale xchiʼuk ti jaʼ jech ta jtatik pertone. Vaʼun jaʼ jech xuʼ xijkʼot ta yamigo li Jeovae xchiʼuk xuʼ jtatik li kuxlejal sbatel osile (Juan 6:44, 65; Rom. 6:23). Toj lek yoʼonton ta jtojolaltik li Jeovae, yuʼun akʼo mi jpasmulilutik xchiʼuk ti jtatik-o xijchame, laj yil ti oy kʼusi lek spas kuʼuntike (Sal. 103:10). Jaʼ yuʼun laj yakʼ kojtikintik li Jesuse xchiʼuk ti cham ta jtojolaltike. Kʼalal laj kakʼ xchʼunel koʼontontik ta stojolal li Jesuse  xchiʼuk kʼalal lij-och ta yajtsʼaklome, lik jpat koʼontontik ti xuʼ jtatik li kuxlejal sbatel osile (kʼelo 1 Juan 4:9, 10).

³ ¿Pe kʼusi to smakoj li xchʼunel koʼontontike? ¿Mi jaʼ noʼox van skʼan jchʼuntik lek li kʼusi spasoj Dios ta jtojolaltike xchiʼuk li kʼusi tspas ta tsʼakale? Oy to kʼusi yan skʼan jpastik. Jkʼeltik avil kʼusi.

4. ¿Kʼusi oy ta koʼontontik spasel mi oy xchʼunel koʼontontike?

⁴ Mi oy xchʼunel koʼontontik ta stojolal li Jeovae xchiʼuk ta stojolal li Xnichʼone, maʼuk noʼox me oy ta koʼontontik snaʼel ti kʼusi la spasik ta jtojolaltike xchiʼuk ti kʼusi tspasik ta mas tsʼakale. Moʼoj, yuʼun ta sjunul koʼontontik ta jkʼan chkakʼ ta jkuxlejaltik li kʼusi chakʼik jchantike xchiʼuk ta jkʼan ta jkoltatik yan krixchanoetik sventa xchanik ek. Xi laj yal li jtakbol Pabloe: «Mi jamal chachol batel ta ave ti jaʼ Kajvaltik li Jesuse xchiʼuk mi chachʼun ta avoʼonton ti jaʼ chaʼkuxesat yuʼun li Diose, chata akolel un bi. Yuʼun ta koʼontontik chkakʼ xchʼunel koʼontontik ta sventa li tukʼilale, pe ta ketik jamal chkaltik ta stojolal krixchanoetik ta sventa li kolebale» (Rom. 10:9, 10; 2 Kor. 4:13).

5. 1) ¿Kʼu yuʼun toj tots skʼoplal li xchʼunel koʼontontike? 2) ¿Kʼuxi xuʼ jtsatsubtastik li xchʼunel koʼontontike? Albo junuk skʼelobil.

⁵ Mi ta jkʼan chijkuxi sbatel osil li ta achʼ balumile, skʼan me tsotsuk-o lek li xchʼunel koʼontontike. Li xchʼunel oʼontonale xkoʼolaj kʼuchaʼal jtekʼ uni teʼ. Sventa lekuk noʼox yoxe xchiʼuk ti xchʼie, skʼan me xkakʼolanbetik yaʼlel sventa mu xtakij. Jaʼ me jech li xchʼunel koʼontontik eke, skʼan me oyuk kʼusi jpastik sventa lekuk tsots xchʼi batel (Tito 2:2; 2 Tes. 1:3; Luk. 22:32; Evr. 3:12).

6. ¿Kʼusitik skʼan xal li xchʼunel oʼontonale?

⁶ Oy chaʼtos kʼusi skʼan xal li xchʼunel koʼontontik kʼuchaʼal chal Evreos 11:1 (kʼelo). Baʼyele «jaʼ ti oy kʼusi malabil ti chkʼot onoʼox ta pasel ta persae». Taje te smakojbe skʼoplal li kʼusitik jpatoj-o koʼontontik chkʼot ta pasel ta tsʼakale. Jech kʼuchaʼal liʼe, jpatoj koʼontontik ti chlaj skʼoplal skotol li choplejale xchiʼuk ti chtal jun achʼ balumile. Xchibale «li xchʼunel oʼontonale [...] jaʼ slekil vinajeb ti kʼusitik onoʼox jaʼe akʼo mi mu xvinaj ta kʼelel». Jech kʼuchaʼal liʼe, akʼo mi mu xkiltik li Jeovae, li Jesukristoe, li anjeletike xchiʼuk li Ajvalilal yuʼun Dios ti te oy ta vinajele, jchʼunojtik ti oye (Evr. 11:3). ¿Kʼuxi chkakʼtik ta ilel ti jchʼunojtik lek ta melel li kʼusi yaloj tspas Diose xchiʼuk ti jchʼunojtik lek li kʼusitik mu xkiltike? Chkakʼ ta ilel ta jkuxlejaltik xchiʼuk ta jkʼopojeltik.

7. Ti kʼu yelan echʼ li Noee, ¿kʼuxi tskoltautik sventa xkaʼibetik smelolal kʼusi skʼan xal ti oy xchʼunel koʼontontike? (Kʼelo li lokʼol ta slikebale).

⁷ Ti kʼu yelan echʼ li Noee, jaʼ tskoltautik sventa xkaʼibetik smelolal kʼusi skʼan xal ti oy xchʼunel koʼontontike. Xi laj yal jtakbol Pablo ta sventa li Noee: «Kʼalal laj xaʼox yichʼ pʼijubtasel yuʼun Dios li Noe ta sventa li kʼusitik mu xvinaje, [...] la spas jun arka sventa xkol li yutsʼ yalale». ¿Kʼu yuʼun ti jech la spase? Jaʼ ti tskʼan tslekubtasbe yoʼonton li Diose (Evr. 11:7). La xchʼun li kʼusi albat yuʼun Jeovae, jaʼ yuʼun la spas jun mukʼta arka. Jakʼbat onoʼox van yuʼun slakʼnatak ti kʼu yuʼun tspase. Pe kʼalal jech chjakʼbat li Noee, mu jecheʼuk te tsʼijil chkom, yuʼun xi chal Vivlia ta stojolale: «La xcholbe skʼoplal li tukʼilale» (2 Ped. 2:5). Laj yalbe krixchanoetik ti chakʼ tal Nojelal ta voʼ sventa xakʼbe slajeb li choplejale. Yikʼaluk van xi jamal laj yal li kʼusi albat yuʼun Jeovae: «Laj xa jnop ti ta jlajes scotol li cristianoetique,  yuʼun jaʼ ta scojic ti toj ep cʼusitic chopol liʼ ta banamile». Laj van yal xtok ti xi albat yuʼun li Jeovae: «Ta xcacʼ taluc pulel ta voʼ. Ta xmuc ta voʼ li banamile yuʼun acʼo uluc stsʼunubal scotol li cʼusitic cuxajtic ta sbejel banamile. Jech ta xcham scotol li cʼusitic oy ta banamile». Laje laj yalbe ti kʼusi skʼan spasik sventa mu xchamike. Xi onoʼox albil yuʼun li Jeovae: ‹Skʼan xa-ochik ta arka› (Gén. 6:13, 17, 18).

8. ¿Kʼusi laj yal Santiago ta sventa li xchʼunel koʼontontike?

⁸ Li jchankʼop Santiagoe oy kʼusitik laj yal ek ta sventa li xchʼunel oʼontonale. Xuʼ van jaʼo laj yal kʼalal mu toʼox jaluk yechʼel ti la stsʼiba skarta Pablo ta sventa li j-evreoetike. Xi laj yale: «Akʼbun kil li xchʼunel avoʼonton ti chʼabal yabtelale, yan li voʼone chkakʼ avil li xchʼunel koʼonton ta skoj li kʼusitik lek ta jpase» (Sant. 2:18). Laj yalbe lek smelolal ti maʼuk noʼox skʼan jchʼuntik li Diose, moʼoj, yuʼun skʼan oyuk lek xchʼunel koʼontontik ta stojolal. Yuʼun kʼalal ta pukujetik xchʼunojik ti oy Diose, pe muʼyuk xchʼunel yoʼontonik ta stojolal, kʼajomal noʼox skontrainojik tajek (Sant. 2:19, 20). Jaʼ jech, li buchʼu oy xchʼunel yoʼontone lek kʼusitik tspas sventa smuyubtabe yoʼonton li Diose. Jaʼ jech la spas li Abraane, xi laj yalbe skʼoplal li Santiagoe: «¿Mi mu tukʼuk laj  yichʼ albel skʼoplal jtotik Abraan ta skoj ti oy kʼusitik lek la spas kʼalal laj xaʼox yakʼ ta skajleb matanal li Isaak ti jaʼ xnichʼone? Chavil ti la spasbe yabtelal li xchʼunel yoʼontone, jech xtok tukʼib batel li xchʼunel yoʼonton ta skoj ti oy kʼusitik lek la spase». Laje laj yal Santiago ti mu kʼusi xtun-o mi chʼabal yabtelal li xchʼunel koʼontontike, xi laj yale: «Ta melel, jech kʼuchaʼal chamem jbekʼtaltik kʼalal chʼabal yip xkuxlejale, jaʼ jech chamem xchʼunel koʼontontik kʼalal chʼabal yabtelal eke» (Sant. 2:21-23, 26, tsʼib ta yok vun).

9, 10. ¿Kʼuxi laj yakʼ ta ilel jtakbol Juan ti toj tsots skʼoplal ti xkakʼ xchʼunel koʼontontike?

⁹ Kʼalal lokʼ xa ox mas ta 30 jabil ti jech laj yal Santiago ta sventa li xchʼunel oʼontonale, li Juane la stsʼiba S-evanjelio xchiʼuk li oxib skartae. Xaʼibe lek smelolal kʼusi skʼan xal li xchʼunel oʼontonal jech kʼuchaʼal xaʼibeik smelolal li yan jtsʼibajometik ta Vivliae. Ep ta velta la stunes jpʼel griego kʼop ti xi chichʼ jelubtasel bakʼintik li ta jkʼoptike: «Chakʼ xchʼunel yoʼonton».

¹⁰ Xi laj yale: «Tsta xkuxlejal sbatel osil li buchʼu chakʼ xchʼunel yoʼonton ta stojolal li Nichʼonile; pe li buchʼu mu xchʼunbe smantal li Nichʼonile muʼyuk bu chil li kuxlejale, jaʼ noʼox te oy-o ta stojolal li skʼakʼal yoʼonton Diose» (Juan 3:36). Sventa xkakʼtik ta ilel ti oy xchʼunel koʼontontik ta stojolal li Nichʼonile, skʼan jchʼunbetik li smantaltake. Mi ta jkʼeltik skotol li kʼusi la stsʼiba Juane, te chkakʼtik venta ti nopolik noʼox laj yal Jesus ti skʼan xkakʼ xchʼunel koʼontontik ta stojolal xchiʼuk ta stojolal Stot yoʼ jtatik li kuxlejal sbatel osile (Juan 3:16; 6:29, 40; 11:25, 26; 14:1, 12).

11. ¿Kʼuxi chkakʼtik ta ilel ti toj ep sbalil chkiltik ti xchanubtasojutik li Jeovae?

¹¹ Sventa xkojtikintik lek li Jeovae jaʼ la stunes li xchʼul espiritue, jaʼ la stunes xtok sventa xkojtikintik li Jesuse xchiʼuk ti xkakʼ xchʼunel koʼontontik ta stojolalike (kʼelo Lukas 10:21). ¿Kʼuxi chkakʼtik ta ilel ti toj ep sbalil chkiltik taje? Jaʼ ti jtojbetik ta vokol ti chakʼ akʼo xkamigointik koliyal ti cham ta jtojolaltik li Jesuse, «li Bankilal Jbeiltasvaneje xchiʼuk li Jtukʼibtasvanej yuʼun xchʼunel koʼontontike» (Evr. 12:2). Skʼan me jtsatsubtastik xtok li xchʼunel koʼontontike. ¿Kʼuxi? Jaʼ ti jpastik orasione xchiʼuk ti jchan Jvivliatik skotol kʼakʼale (Efes. 6:18; 1 Ped. 2:2).

12. ¿Kʼusi ta jpastik mi oy xchʼunel koʼontontike?

¹² Mi jchʼunojtik lek ti chkʼot ta pasel yuʼun Jeova li kʼusi yaloje, jamal me xvinaj ta jtalelaltik. ¿Kʼuxi chkakʼtik ta ilel? Jtose jaʼ ti chkakʼbetik-o yojtikin krixchanoetik li Ajvalilal yuʼun Diose xchiʼuk ta me jkoltatik sventa stsʼakliik li Jesuse. Jech xtok, ta me «jpasbe jba jkotoltik li kʼusi leke, pe jaʼ mas tsots skʼoplal ti jech jpasbetik li buchʼutik koʼol xchʼunel koʼontontik jchiʼuktike» (Gal. 6:10). Maʼuk noʼox, yuʼun ta skoj ti ta jkʼan lekuk-o xkil jbatik xchiʼuk li Jeovae, jech-o chkakʼbetik yipal ta xchʼunel li mantal liʼe: «Lokʼik li amol talelalik ta skoj li kʼusi nopem xavaʼiik spasele» (Kol. 3:5, 8-10).

13. 1) ¿Kʼu yuʼun toj tsots skʼoplal ti oyuk xchʼunel koʼontontike? 2) ¿Kʼusi chal Vivlia ta sventa li xchʼunel koʼontontike, xchiʼuk kʼu yuʼun?

¹³ Xi chal li Vivliae: «Muʼyuk lek chilutik Dios mi chʼabal xchʼunel koʼontontike, yuʼun li buchʼu chnopaj ta stojolal Diose skʼan xchʼun ti oye xchiʼuk ti ch-akʼbat smotonik li buchʼutik ta sjunul yoʼonton tsaʼike» (Evr. 11:6). Li Vivliae chal ti jaʼ «snakleb» yajtsʼaklomtak Kristo ek li xchʼunel yoʼontonike. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun kʼalal chij-och ta melel yajtsʼaklom Kristoe jaʼ baʼyel chchʼi li xchʼunel koʼontontike (Evr. 6:1). Pe maʼuk noʼox me skʼan oyuk xchʼunel koʼontontik sventa xkamigointik li Diose, skʼan me jtsʼitestik  yan talelaletik xtok (kʼelo 2 Pedro 1:5-7; Jud. 20, 21).

14, 15. ¿Kʼu yuʼun jaʼ mas tsots skʼoplal li kʼanelale?

¹⁴ Li buchʼutik la stsʼibaik Vivliae mas to ep chalbeik skʼoplal li xchʼunel oʼontonale. ¿Mi yuʼun van jaʼ mas tsots skʼoplal ti jaʼ muʼyuk li yan talelaletike? Jkʼeltikik.

¹⁵ Xi laj yal Pablo ta sventa li xchʼunel oʼontonal xchiʼuk li kʼanelale: «Mi oy xchʼunel koʼonton sventa ta jlokʼes batel ta yavil li vitse, pe mi mu jnaʼ xikʼanvane, muʼyuk kʼusi jtu un bi» (1 Kor. 13:2). Jech xtok, li «mantal ti mas tsots skʼoplal» skʼan jchʼuntik kʼuchaʼal laj yal Jesuse jaʼ ti jkʼan ta sjunul koʼontontik li Diose (Mat. 22:35-40). Yuʼun kʼalal chijkʼanvane jaʼ tskoltautik sventa xlekub li yan jtalelaltike. Jech kʼuchaʼal chal Vivliae jaʼ tskoltautik ta xchʼunel skotol. Jech oxal chaʼa, jaʼ tskoltautik sventa jchʼuntik lek skotol li kʼusi chalbutik Dios ta Vivliae (1 Kor. 13:4, 7).

16, 17. 1) ¿Kʼu yelan chakʼ ta ilel Vivlia ti toj tsots skʼoplal li xchʼunel oʼontonal xchiʼuk li kʼanelale? 2) ¿Bu junukal ti mas tsots skʼoplale, xchiʼuk kʼu yuʼun?

¹⁶ Li Vivliae chakʼ ta ilel ti toj tsots skʼoplal li xchʼunel koʼontontike xchiʼuk ti chijkʼanvane. Jaʼ yuʼun, ep ta velta ti jmoj chalbeik skʼoplal li tsʼibajometik ta Vivliae. Jech kʼuchaʼal liʼe, xi laj yalbe xchiʼiltak ta chʼunolajel li Pabloe: «Jlaptik me li xchʼunel oʼontonal xchiʼuk kʼanelal jech kʼuchaʼal li smak koʼontontike» (1 Tes. 5:8). Xi laj yal Pedro ta sventa li Jesuse: «Akʼanojik manchuk mi muʼyuk bu laj avilik. Avakʼoj xchʼunel avoʼontonik ta stojolal manchuk mi muʼyuk te akʼelojik» (1 Ped. 1:8). Xi laj yalbe yermanotak li Santiago ti chbatik ta vinajel eke: «La stʼuj Dios li buchʼutik abol sba ch-ilatik yuʼun krixchanoetik sventa jkʼulejikuk ta sventa li xchʼunel oʼontonale xchiʼuk ti xuʼuninik li Ajvalilale, ti jaʼ jech yaloj chakʼbe li buchʼutik skʼanojik Diose» (Sant. 2:5). Xi laj yal ek li Juane: «Oyuk xchʼunel koʼontontik ta sbi li Jesukristo ti jaʼ Xnichʼone xchiʼuk ti jkʼan jbatik ta [jujuntale]» (1 Juan 3:23).

¹⁷ Pe li Pabloe laj yal ti ‹oy oxtos talelaletik ti te chkom-o ta jkʼakʼaliltike›: «Jaʼ li xchʼunel oʼontonale, li spatobil oʼontonale xchiʼuk li kʼanelale; pe li kʼusi mas tsots skʼoplale jaʼ li kʼanelale» (1 Kor. 13:13). ¿Kʼu yuʼun laj yal Pablo ti jaʼ mas tsots skʼoplal li kʼanelale? Yuʼun li ta mas tsʼakale mu xa persauk skʼan jchʼuntik ti chkʼot onoʼox ta pasel yuʼun Dios li kʼusi yaloj ta sventa li achʼ balumile. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun yakal xa ox ta jkʼupintik li achʼ kuxlejal chal Vivliae. Pe jaʼ skʼan jechuk-o jkʼantik li Diose xchiʼuk li krixchanoetike. Ta melel, ¡mas to me ta jkʼantik!

18, 19. ¿Kʼusi kʼotem ta pasel avi ta skoj ti oy xchʼunel koʼontontik ta stojolal Diose, xchiʼuk buchʼu skʼan jkʼupil kʼoptatik ta skoj?

¹⁸ Li yajtuneltak Dios avie chakʼ akʼo xbeiltasatik yuʼun li chʼul espiritue. Jaʼ yuʼun xchʼunojik lek ti oy li Ajvalilal yuʼun Diose xchiʼuk tskolta sbaik ta spasbel yabtel. Jech xtok, skʼanoj sbaik ta jujuntal (Gal. 5:22, 23). Ta skoj taje xmuyubajik noʼox xchiʼuk jmoj oyik ta jujun tsobobbail li mas ta vaxakib miyon yajtuneltak Jeova ta spʼejel Balumile. Jamal xvinaj ti toj tsots yip li xchʼunel koʼontontike xchiʼuk li kʼanelale.

¹⁹ Ta melel, jaʼ koliyal Jeova ti jun noʼox koʼontontike. Jaʼ yuʼun sta-o me ti jkʼupil kʼoptatike (Is. 55:13). Ta jtojbetik tajek ta vokol ti jech xuʼ xijkolutik «ta sventa xchʼunel [koʼontontike]» (Efes. 2:8). Li Jeovae jaʼ me jech tskolta-o batel krixchanoetik sventa oyuk xchʼunel yoʼontonik ta stojolal. Vaʼun mi kʼot skʼakʼalile, chnoj me ta tukʼil krixchanoetik spʼejel li Balumile xchiʼuk xmuyubaj noʼox me tskʼupil kʼoptaik Jeova ta sbatel osil.