“A MINGA.” Bifia bite mbie Yésus a mbe a bela’ane bie biyoñe biziñ éyoñ a mbe a laan a binga. Éve’an é ne na, éyoñ a nga saé minga a mbe a boya mimbu 18 a wulu’u kukuu, a nga jô na: “A minga, ôkone viôé ô maneya.” (Lc. 13:10-13) To’o éyoñ a mbe a laan a nyia wé, Yésus a mbe a bela’ane bifia bite, amu e melu mvus, bi mbe ndem ésemé. (Jn. 19:26; 20:13) Ve bifia bite bi nji be bi liti’i fo’o ve ésemé.

Éyoñ Kalate Zambe a kobô ajô binga béziñ a belane mbamba bifia. Yésus a nga belane bifia bite éyoñ a nga laan a minga a mbe a boya mimbu 12 metyi me kui nye nyôl. A nga bo jam e nji be e lu’an a metiñe me Zambe, amu a nga subu Yésus bebé, a to ke na a mbe mvit. Été jé é mbe é kama’ane nye na a tebe e bôt été. (Lv. 15:19-27) Ve a nji be a beta yeme jam a ne bo. ‘A nga mane jibi mam abui mingengañ mi nga bo nye, a ve akume dé se, te yet, ôkon ve nenenen.’​—Mc. 5:25, 26.

Minga ate a nga ji’a jeñe zen e nsamba bôt été, ane a nga subu Yésus bebé, a nambe ngômesane jé. Été été, metyi ve len! A mbe a buni’i na môt éziñ a nji yene nye, ve Yésus a nga sili na: “Za a te nambe ma?” (Lc. 8:45-47) Ane a nga ko woñ a fô’ôban, a ku Yésus mebo, “a kate nye mam mese me ate boban.”​—Mc. 5:33.

Yésus a nga bôé nye nleme si amu a nga jô nye a mbamba nleme na: “A ngo’ jam, volô’ô nlem.” (Mt. 9:22) Beyeme mam ya Kalate Zambe ba jô na, môt a ne belan éfia Hébreu a Grèk ba kôñelane na, “ngo jam” na a liti “nye’an” a bili be môt éziñ. Yésus a nga bôé nye nleme si éyoñ a nga jô na: “Mbunan wo ate buni ô boya wo mvo’é; kele’ mvo’é, ébubua ôkone jôé é maneya.”​—Mc. 5:34.

“A ngo jam.” Bifia bite mbie nkukum mon Israëlite Boaz a nga belane bie éyoñ a nga laan a Ruth, ngone minga ya Moab. Ruth fe a mbe a bili beamu ya ko woñ amu a nga ke kôane bidi afube môt a nji be a yeme nye. Boaz a nga jô nye na: “Ke ô wô’ôya, a ngo jam.” Ane a nga jô Ruth na a ke ôsu a kôane bidi e mefube mé. Ruth a nga ku nye mebo, a sili nye amu jé a nga mvamane nye a to ke na a ne nneñ. Boaz a nga bôé nye nleme si éyoñ a nga jô nye na: “Be nga tu’a kate me mam ô nga bo nyo ntyi [nkuse minga Naomi] . . . Yéhôva a yaka’ane wo jam ô nga bo.”​—Ru. 2:8-12.

Ngo’o avale mbamba bive’ela Yésus ba Boaz be né asu bemvendé! Biyoñe biziñ é ne kui na, bemvendé bebaé be jome Kristen é ne minga na be ve nye ngule nyôl a mvolane wo so e Kalate Zambe. Jé ba bo? Ba taté ye’elane Yéhôva, mvuse ya valé, ba nyoñ éyoñe ya vô’ôlô kale jap. Nalé a ve be ngule ya bôé kale jap nleme si, a volô nye nlem a zene ya Mejô me Zambe.​—Bero. 15:4.