“NYƆNU.” Lee Jezu nɔ ylɔ mɛ e ma nyí sunnu ǎ lɛ é ɖɔ hweɖelɛnu é nɛ. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, hwenu e é ɖò azɔn gbɔ nú wɔ̌nɖowǔnanɔ e ko nɔ tɔ́tɔ́ nú xwè 18 é ɖé wɛ é ɔ, é ɖɔ: “Nyɔnu, azɔn towe gbɔ nú we, bɔ a jɛte.” (Luk. 13:10-13) Jezu lɛ́ zán xóɖɔnúmɛ sín aca enɛ e è nɔ kpɔ́n dó mɔ sísí ɖó nú mɛ sín nǔ na ɖò Biblu sín táan mɛ é, hwenu e é ɖò xó ɖɔ nú Mali Magidalanu ɔ wɛ é. (Jaan 20:15) Amɔ̌, xókwin ɖevo lɛ́ ɖè bo syɛn hú sísí ɖó nú mɛ.

Biblu zán xókwin xomɛnyínyɔ́ kpo wanyiyi kpo tɔn bunɔ ɖé hwenu e é ɖò nyɔnu ɖé lɛ xó ɖɔ wɛ é. Jezu zán xókwin enɛ hwenu e é ɖɔ xó nú nawe e ko ɖi hun nú xwè 12 é ɖé é. Lee nawe ɔ sɛkpɔ Jezu gbɔn é sɔgbe xá Mawu Sɛ́n ɔ ganji ǎ; Sɛ́n ɔ ɖɔ ɖɔ mɛ blíblí wɛ nú mɛ e ɖò ninɔmɛ tɔn mɛ é. È hɛn ɔ, è na ɖɔ ɖɔ é ɖó na ɖó wǔ zɔ nú mɛ ɖevo lɛ ɖó ninɔmɛ tɔn wu. (Lev. 15:19-27) Amɔ̌, é ko flú bǐ. Nugbǒ ɔ, “é ko jiya gbɔn azɔngbletɔ́ mɔkpan xwé, lobo zán akwɛ tɔn bǐ dó wuvɔ̌, azɔn tɔn ka fɔ́n tɛgbɛ ɔ, jijɛji wɛ jɛn nɔ ɖè.”​—Mak. 5:25, 26.

Nawe ɔ zlɛ ahwan ɔ dɛ̌dɛ̌, bo gbɔn gudo nú Jezu lobo ɖ’alɔ awu tɔn aga tɔn ɔ tó. Hun e ɖi wɛ é ɖè é nɔte tlolo! Nawe ɔ lin ɖɔ emi sixu bú sín finɛ bɔ mɛɖé na tuùn ǎ, amɔ̌ Jezu kanbyɔ ɖɔ: “Mɛ̌ ka ɖó alɔ wǔ ce?” (Luk. 8:45-47) Xɛsi ɖi nawe ɔ bɔ é jɛ sísɔ́sísɔ́ jí bo wá jɛkpo ɖò Jezu nukɔn “bo ɖɔ xó nugbǒ n’i.”​—Mak. 5:33.

Bonu nawe ɔ sín agbɔ̌n na mɔ tɛn dó jɛ dò ɔ, Jezu ɖɔ n’i kpo xomɛnyínyɔ́ kpo ɖɔ: “Vǐ ce, ɖǒ akɔnkpinkpan.” (Mat. 9:22) Sɔgbe kpo akɔwé Biblu tɔn lɛ kpo ɔ, è sixu zán xógbe Ebléegbe kpo Glɛkigbe kpo tɔn e è lilɛ dó “vǐ ce” é dó ɖè “xomɛnyínyɔ́ kpo wanyiyi kpo” xlɛ́. Jezu lɛ́vɔ na jiɖiɖe nawe ɔ d’eji bo ɖɔ: “Nùɖiɖi towe zɔ́n, bɔ azɔn towe gbɔ. Yì dó fífá mɛ; azɔn towe ni gbɔ nú we bǐ.”​—Mak. 5:34.

“Yɔkpɔ́.” Lee Izlayɛli-ví dɔkunnɔ Bowozi ylɔ Mɔwabunu Hwliti ɖɔ é nɛ. Hwliti lɔmɔ̌ sín hwɛ jɔ b’ɛ na gɔn jiɖe ɖó, ɖó ɔji cyan wɛ é ɖè ɖò nya e é ma tuùn ǎ é ɖé sín gle mɛ. “Yɔkpɔ́, ɖǒtó mì,” wɛ Bowozi ɖɔ. Enɛ gudo ɔ, é byɔ Hwliti ɖɔ é ni nɔ wá cyan nǔkún ɔ ɖò gle emitɔn lɛ mɛ. Hwliti xwè agbɔ̌nnusú dò ɖò Bowozi nukɔn, bo kàn nǔ e wu é nyɔ́ xomɛ dó éyɛ mɛ e nyí jonɔ ɖé é wu sɔmɔ̌ é byɔ ɛ. Bowozi yí gbè n’i bo na ɛ ganjɛwu d’eji ɖɔ: “Nǔ e a wà nú asú towe nɔ [asúkúsi Nɔemíi] ɔ, . . . un sè bǐ. Mawu Mavɔmavɔ . . . ni na ajɔ tɔn we, nú é ni túnflá.”​—Hwli. 2:8-12.

Kpɔ́ndéwú ɖagbe wɛ Jezu kpo Bowozi kpo nyí nú Klisanwun mɛxo agun tɔn lɛ à cé? Hweɖelɛnu ɔ, mɛxo agun tɔn wè sixu jinjɔn ayǐ xá Klisanwun nyɔnu e ɖó hudo alɔdo kpo wusyɛn dó lanmɛ nú mɛ kpo Mawuxówema ɔ tɔn é. Enyi mɛxo agun tɔn lɛ xoɖɛ bo byɔ alixlɛ́mɛ Jehovah tɔn lobo ɖótó nɔví nyɔnu yetɔn ɔ ganji ɔ, ye na kpéwú bo na na ɛ jiɖiɖe lobo lɛ́ dó gbɔ n’i kpo Xó Mawu Tɔn kpo.​—Hlɔ. 15:4.