Zende koyikaramo

Zende koyikaramo

Va mangurukire mo momaukarelikarunga goyimpempa

Va mangurukire mo momaukarelikarunga goyimpempa

“Pwageni mo mositata oso, one womuhoko gwange.”—EHOR. 18:4.

MARUSUMO: 101, 93

1. Ngapi tuna yi diva asi vantu vaKarunga va mangurukire moBabironi zonene ntani mapuro musinke natu ka konakona?

MOSIRONGWA sa kapita, ka tu lirongere omu Vakriste va ya kere mounkwate woBabironi zonene. Nye mbudi zongwa kuna kara asi, awo va ya mangurukire mo. Morwa Karunga kwa pangera vantu vendi va ‘pwage mo’ momaukarelikarunga goyimpempa.’ (Resa Ehororo 18:4.) Ose tuna hara kudiva siruwo esi vantu vaKarunga va mangurukire moBabironi zonene. Nye pomuhowo twa hepa kulimburura mapuro aga: Etokoro musinke va tulire po valirongi woBibeli kuhamena Babironi zonene komeho zomvhura 1914? Vanavazinyetu va kere noupampi moyirugana yokuzuvhisa posiruwo soyita yokuhova youzuni ndi? Posiruwo sina, vantu vaKarunga kwa kere simpe mounkwate woBabironi zonene morwa koyili yimwe eyi va hepere kuwapukurura ndi?

“EHANAUKO LYOBABIRONI”

2. Etokoro musinke va tulire po Valirongi woBibeli kuhamena maukarelikarunga goyimpempa?

2 Nomvhura dononzi komeho zoyita yokuhova youzuni, Charles Taze Russell novakwawo kwa dimbwilire asi nongereka kapi ngadi rongo usili ou wa kara moBibeli. Yipo nye va tokwere kudira kulikwatakana nomaukarelikarunga goyimpempa. MwaMangundu 1879, Zion’s Watch Tower kwa uyungire asi nkenye ngereka ezi azi li tumbura asi azo mufuko gwaKristusa, nye kuruganena kumwe nomapangero azo kwa hamena moBabironi zonene, kuliza nomatjangwa kuzitumbura asi hondedi.—Resa Ehororo 17:1, 2.

3. Yisinke va rugene Valirongi woBibeli mokulikida asi kapi va here kulikwatakana nomaukarelikarunga goyimpempa? (Tara efano pepenuno 26.)

3 Vagara novakadi wovalimburukwi va yi kwete egano asi nsene va twikira kukwatesa ko maukarelikarunga goyimpempa, Karunga kapi ngava tungika. Makura sinzi sawo yipo va tjangerere nombilive konongereka dawo mokuvadivisa asi va va tjarure mo. Vamwe ngava resa vene nombilive dawo moyitarameho yovantu mongereka. Ano monongereka omu va silikire kuresa moyitarameho, vamwe kwa tuminine nkenye gumwe gomongereka mbilive ozo. Pokurugana ngoso, awo kwa likidire asi kapi va here kulikwatakana nomaukarelikarunga goyimpempa. Ngano va yi rugene monomvhura dina apa nongereka ngadi gwana ekwateso ko lyenene komapangero, awo ngano va va dipagere. Nye koyiha yomvhura 1870, moyirongo yimwe nongereka kapi ngadi gwana nawa-nawa ekwatesoko komapangero. Ngoyitundwamo, vantu womoyirongo oyo, va kere nemanguruko lyokuuyunga kuhamena Bibeli nokunyokera po marongo gonongereka edi da kere po.

4. Ngapi Valirongi woBibeli va tere Babironi zonene posiruwo soyita yokuhova youzuni?

4 Valirongi woBibeli va yi kwete egano asi kapi ya gwanenene po tupu kutantera vanekoro novakaume nava womonongereka dawo kuhamena etokoro lyawo. Nye awo kwa here uzuni mudima u dive asi Babironi zonene kuna kara hondedi. Yipo nye kutunda mwaSindimba 1917 dogoro ketamekero lyomvhura 1918, Valirongi woBibeli kwa hanesere yimbapiratjangwa yoBibeli yokusika po-10 000 000 eyi ya kere nosiparatjangwa asi: “Ehanauko lyoBabironi.” Oyo kwa handukisire unene vampitisili wonongereka, nye Valirongi woBibeli kwa twikilire nosirugana sawo somulyo. Awo kwa tokomenene “kulimburukwa unene Karunga, kupitakana vantu.” (Yirug. 5:29) Yisinke yina kutulikida eyi? Ayo kuna kulikida asi posiruwo soyita yokuhova youzuni Valirongi woBibeli kapisi yipo va va tulire mounkwate woBabironi zonene nye awo opo nare va tameka kumanguruka mo kanunu-kanunu ntani awo kwa vaterere vapeke nawo va rugane yokulifana.

KUZUVHISA NOMUPAMPI POYITA YOKUHOVA YOUZUNI

5. Yisinke ayi likida asi Valirongi woBibeli kwa kere nomupampi mosiruwo soyita yokuhova youzuni?

5 Pwanare, ose kwa gazarere asi vantu vaJehova kapi va zuvhisire nomupampi posiruwo soyita yokuhova youzuni makura Jehova kapi ga va haferere. Morwa kukara nomagazaro gangoso, yiyo ya tu ninkisire tu pure asi Jehova kwa pulisilire Babironi zonene zi ture vantu vendi mounkwate karuwogona. Nampili ngoso, vakareli vaKarunga wovalimburukwi ava va parukire momvhura 1914 dogoro 1918, va ya fwatwilire asi, awo va litulire mo unene mosirugana sokuzuvhisa. Pwa kara maumbangi gokupama aga ga yi kwatesa ko oyo. Kudiva eyi ya horokerere Valirongi woBibeli posiruwo sina ta yi tu vatere tu kwate egano yihorokwa yimwe eyi va tumbura moBibeli.

6, 7. (a) Maudigu musinke va ligwanekerere nago Valirongi woBibeli posiruwo soyita yokuhova youzuni? (b) Yisinke yina kulikida asi Valirongi woBibeli kwa kere nomupampi?

6 Valirongi woBibeli ava va parukire posiruwo soyita yokuhova youzuni (1914-1918) kwa zuvhisire nomupampi. Nye kapi ya va kere ureru, morwa nokonda dongandi. Tatu ka konakona ko nokonda mbali. Zokuhova, posiruwo sina awo va yikire kuzuvhisa tupu pokugavera yimbapiratjangwa yoBibeli. Makura momvhura 1918 apa epangero lya ya va silikire kugavera kovantu buke The Finished Mystery, vanavazinyetu wovanzi kwa va digoperere kuzuvhisa. Awo kapi va divire kuruganesa Bibeli zelike mokuzuvhisa morwa kwa yikire tupu kugava buke ozo komuntu a ka liresere mwene. Konda zauvali kuna kara esakisa lyaSipanye eli lya tamekere momvhura 1918. Uvera owo kwa kere womukagu, makura kapi ya kere ureru kovanavazinyetu kuza komavango gapeke va ka zuvhise. Nampili ngomu pwa kere maudigu ogo nagamwe hena, Valirongi woBibeli awo va zuvhisire nomupampi.

Valirongi woBibeli kwa zuvhisire nomupampi. (Tara paragarafu 6, 7)

7 Momvhura 1914, Valirongi woBibeli kwa likidire vidiyo Photo-Drama of Creationkovantu wokupitakana po-9 000 000. Vidiyo ozo kwa kere zomafano nomazwi ezi za likidire kuhamena ehistoli lyovantu kutunda pwaAdamu dogoro kehagero lyonoMumvho eyovi depangero lyaKristusa. Sirugana oso kwa va tompokere. Morwa vantu ava va tere vidiyo ozo momvhura 1914 sivaro sawo sa pitakana sovazuvhisi woUhompa naina. Marapoto kwa likida hena asi momvhura 1916 vantu ava ngava zi komapongo sivaro sawo kwa ka sikire po-809 393 moAmerika ntani momvhura 1918 kwa ligwederere ta si siki po-949 444. Yosili Valirongi woBibeli kwa zuvhisire nomupampi.

8. Ngapi omu vanavazinyetu ava ngava pitisire va nkondopekere Valirongi woBibeli?

8 Posiruwo soyita yokuhova youzuni, vanavazinyetu ava ngava pitisire kwa litulire mo mokugava yimbapiratjangwa nokukorangeda Valirongi woBibeli navenye. Evatero olyo va geve, kwa nkondopekere vanavazinyetu va twikire nosirugana sokuzuvhisa. Pasihonena, Richard H. Barber, kwa tanta asi: “Ayo ya tu tompokere kuvatera vatareli wonombunga va twikire nosirugana sawo ntani nokutwikira kutjanga sifo soRuhungu nokusituma kosirongo saKanada oku va si silikire. Name na gwene situmbukira sokutumina vanavazinyetu buke The Finished Mystery morwa dawo dokuhova kwa di va hakanene. Munazinyetu Rutherford kwa tu tanterere asi tu wapaike yigongi moyitata yimwe yomoAmerika nokutuma vauyungi va ka korangede vanavazinyetu.”

PWA HEPERE EWAPUKURURO

9. (a) Morwasinke vantu vaKarunga va heperere mawapukururo kutundilira momvhura 1914 dogoro 1919? (b) Konda musinke zepuko natu dira kugazara?

9 Kutundilira momvhura 1914 dogoro 1919, koyili yimwe eyi ngava rugana Valirongi woBibeli eyi ya lilimbire nonompango doBibeli. Nampili ngomu va kere vantu wovawa, kapi va kwete nawa egano eyi ga uyunga Jehova kuhamena kulimburukwa mapangero. (Rom. 13:1) Yiyo nga yi va ninkisa pamwe va lihameke moyita. Pasihonena, apa peresidende gwaAmerika ga geve mpangera asi momazuva 30 Kudumonkuru 1918, ngali kara ezuva eli vantu ngava kanderere mbili, mosifo soRuhungu Valirongi woBibeli kwa va korangedere nawo va ponge nokukanderera mezuva olyo. Yipo nye vanavazinyetu vamwe kwa geve yimaliwa mokukwatesa ko yita ano vamwe kwa zire moukwayita. Nampili ngoso, ayo epuko kugazara asi konda ezi za va ninkisire va kare mounkwate woBabironi zonene morwa awo kwa hepere kutura po mawapukururo. Awo va kwete nare egano asi va hepere kuligusa ko komaukarelikarunga goyimpempa, ano posiruwo soyita yokuhova youzuni yipo va ya sikire pepi nontambo zokumangurukilira mo mounkwate woBabironi zonene.—Resa Rukasa 12:47, 48.

10. Ngapi omu Valirongi woBibeli va likidire asi awo kwa fumadeka eparu?

10 Nampili ngomu Valirongi woBibeli va dilire kukwata nawa egano eyi ya hamena mo kudira kulihameka moyita, nye va yi divire asi Bibeli za silika kudipaga muntu. Yipo nye, vanavazinyetu vamwe ava va zire koukwayita posiruwo soyita yokuhova youzuni, awo va nyokere kudipaga vantu. Makura owo ngava nyoka kudipaga muntu, ngava va tura komeho posiruwo soyirwa nositambo sokuvadipaga.

11. Yisinke lya rugene ko epangero morwa Valirongi woBibeli kwa nyokere kurwa moyita?

11 Etokoro eli va tulire po vanavazinyetu lyokudira kulihameka moyita kwa handukisire Satana. Makura yipo ga ruganesere ‘vapanguli’ ndi veta mokuvaretera udigu. (Epis. 94:20) James Franklin Bell mukurona govakwayita moAmerika, kwa tanterere munazinyetu J. F. Rutherford namunazinyetu W. E. Van Amburgh asi epangero lyaAmerika kwa here kutulisa po veta ezi ga zi pulisira mokudipaga nkenye ogu na nyoka kukarwa moyita. Unene po age kwa tembe Valirongi woBibeli. James kwa handukire unene nokutantera munazinyetu Rutherford asi: “Veta ozo kapi vana zi pulisire morwa peresidende gwaAmerika Wilson ana zi nyoka, nye nampili ngoso ngatu papara nkedi zapeke tu mu tengeke one.”

12, 13. (a) Morwasinke vanavazinyetugara ntantatu va va tulilire modorongo? (b) Awo va tezere po ulimburukwa wawo kwaJehova apa va ka kere modorongo ndi? Faturura.

12 Epangero lya sikisire mo eli lya uyungire. Munazinyetu Rutherford naVan Amburgh navamwe ntazimwe ava ngava pitisire mbunga zoValirongi woBibeli kwa va kwete. Mupanguli ogu ga va pangwire kwa uyungire asi: “Vagara ava siponga unene kupitakana mbunga zovakwayita woVandovesi . . . Awo kwa swaura epangero noveta zovakwayita ntani novampitisili wononongereka nadinye. Yipo nye, awo vana fire kuvatengeka momunene.” (Tara buke Faith on the March, ezi ga tjanga A. H. Macmillan, pepenuno 99) Valirongi woBibeli owo ntantatu kwa va tomenene nomvhura dononzi modorongo mositata saAtlanta, mosirongo saGeorgia. Nampili ngoso, apa ya hege yita, tava va pwagesa mo modorongo.

13 Nampili apa va ka kere modorongo vagara vena ntantatu, awo simpe va ka kwatererere konompango domoBibeli. Awo kwa tjangerere mbilive presidende gomoAmerika va mu likwambere va va pwagese modorongo. Mombilive kwa tente mo asi: “Mpango zaHompa kwa tanta asi: ‘Walye o dipaga,’ yipo nye nkenye Mulirongi goBibeli ogu ga ligava nsene a dira kulimburukwa mpangera ozo, Karunga kapi nga mu tambura ntani nga mu zonagura po. Ose yiyo nye atu dilire kulihameka mokudipaga vantu.” Vagara owo kwa kere nouradi mokutjangera presidende. Ntani awo kwa likidire etokomeno lyawo lyokulimburukwa Karunga.

TAVA MANGURUKA

14. Faturura pokuruganesa Matjangwa eyi ya horokere kutundilira momvhura 1914 dogoro 1919.

14 Marakiya 3:1-3 kwa faturura eyi ya horokere kutundilira momvhura 1914 dogoro 1919, apa ‘vapristeli’ ndi vagwavekwa va tamekere kuvakuhura. (Resa.) Posiruwo sina “HOMPA,” Jehova kumwe naJesus Kristusa ‘ntumi zegwanekero,’ kwa wizire va ya konakone ava ngava rugana montembeli zendi zopampepo. Apa Jehova ga mene kuvawapukurura nokuvakuhura yipo ga va pere situmbukira sosipe. Momvhura 1919, Jesus yipo ga tulire po “mukareli gokulimburukwa gonondunge” a pe vantu vaKarunga nondya dopampepo. (Mat. 24:45) Vantu vaKarunga yipo va mangurukilire mo moBabironi zonene. Kutunda opo, awo kwa lironga yoyinzi kuhamena mpango zendi ntani nokuhara unene Guhyetu gemeguru. Awo kumupandura kweyi ga va tungika. [1]

15. Yisinke natu rugana morwa twa manguruka mounkwate woBabironi zonene?

15 Ayo kutuhafesa kweyi twa manguruka mounkwate woBabironi zonene. Satana kapi ya mu tompoka mokuhagekesa po ukareli wousili pevhu. Nampili ngoso, twa hepa kudiva sitambo seyi Jehova ga tu mangwilira mo mounkwate owo. Age kwa hara vantu navenye ngava ka paruke. (2 Kol. 6:1) Nye vantu wovanzi simpe kuna kara mounkwate womaukarelikarunga goyimpempa. Twa hepa kuvavatera. Yipo nye, tu honeneni vanavazinyetu vanare mokuvatera vantu owo va manguruke mo.

^ [1] (paragarafu 14) Yihorokwa yimwe eyi ya horokere apa Vajuda va ka kere mounkwate woBabironi nomvhura 70 ya lifana neyi ya horokerere Vakriste apa konyima zonomfa dovapositoli apa vamwe va tamekere kuronga marongo goyimpempa. Nampili ngoso, unkwate woVajuda kapi wa fanekesere eyi ya ya horokerere Vakriste. Pasihonena, Vajuda kwa kere mounkwate nomvhura 70 nye Vakriste kupitakana ponomvhura odo. Yipo nye kapisi tu hetakanese kufanekesa yihorokwa nayinye yomounkwate woVajuda neyi ya horokerere vagwavekwa woVakriste monomvhura edi da twaredesere komvhura 1919.