Pɩkɛdɩnɩ Don nɛ Margaret * se pɛ-pɛlɛ nɛ ɛ-hɔʋ taa ñɩma lalaa powoba se pana-wɛ. Margaret weyi ɛɛkɛ tɔɔnaɣ tɩzɩyʋ sɔsɔ pʋcɔ nɛ ɛmʋʋ hɛzʋʋ yɔ, ɛɖʋwa se kɛdɛzaɣ tɔɔnaɣ ŋga ɛlakɩ-wɛ yɔ, kɛkɛɣnɩ tɔɔnaɣ ŋga ɛ-sayɩnaa kɩlɩ sɔɔlʋʋ yɔ. Palakɩ tɔɔnaɣ ŋga nɛ macaroni nɛ anasaayɩ waagaasɩ ɖozi.

Ɛtɛm labʋ tɔɔnaɣ ŋga lɛ, ɛɖʋ-kɛ ñanaɣ nakɛyɛ taa nɛ ɛsɩɩ taabɩlɩ yɔ, nɛ ɛyaa caɣ pɩ-cɔlɔ. Ekuli ñanaɣ yɔɔ lɛ, pɩlabɩ-ɩ piti se anasaayɩ waagaasɩ ɖozi ɖeke wɛnɩ ka-taa. Ɛsɔwa se ɛɖʋ macaroni, ŋgʋ kʋkʋ tɔm kɩlɩnɩ cɛyʋʋ. *

Piyiɣdiɣ ɖa-tɩŋa, paa pɩnzɩ nzɩ ɖɩtɩɩwɛna yaa paa ɛbɛ ɖɩtɛm labʋ ɖe-wezuu caɣʋ taa yɔ. Ðɩpɩzɩɣ ɖɩyɔɔdɩ tɔm ndʋ ɖɩtɩmaɣzɩ tɩ-yɔɔ camɩyɛ yɔ, ɖɩla nabʋyʋ alɩwaatʋ ndʋ pɩtɩmʋna yɔ, yaa ɖɩsɔɔ nabʋyʋ yɔɔ. Ɛbɛ yɔɔ piyiɣdiɣ-ɖʋ? Ɛbɛ pɩwɛɛ se ɖɩla alɩwaatʋ ndʋ piyiɣdiɣ-ɖʋ yɔ? Ðɩpɩzɩɣ ɖɩla nabʋyʋ se pitaayiɣdi-ɖʋ wiɖiyi kaaʋ? Ye ɖɩwɛnɩ lɩmaɣza kɩbana ɖɛ-ɛjandʋ yɔɔ yɔ, pɩsɩɣnɩ-ɖʋ nɛ ɖicosi tɔm tʋnɛ tɩ-yɔɔ.

Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩlakɩ kɩbandʋ yɔ, pɩkɛdɩɣnɩ-ɖʋ se pasam-ɖʋ nɛ pɛsɛɛ-ɖʋ ɛzɩ pʋpɔzʋʋ yɔ. Ye piyiɣdi-ɖʋ yɔ, paa lalaa itiɖiɣzina yɔ, ɖitisiɣ se ɖɩlabɩ mbʋ pɩtɩmʋna yɔ? Pʋpɔzʋʋ-ɖʋ tɩ luzuu nɛ pɩsa nɛ ɖitisi se piyiɣdi-ɖʋ.

Ye ɖɩkɩlɩɣ maɣzɩɣ ɖa-tɩ yɔɔ yɔ, alɩwaatʋ ndʋ piyiɣdiɣ-ɖʋ yɔ, ɖɩpɩzɩɣ ɖɩñaɣ pana se ɖɩwɩlɩ se mbʋ ɖɩlaba yɔ pɩtɩwɛɛkɩ pʋyʋ, yaa ɖɩsʋʋ nɔɔyʋ sʋʋtʋ ndʋ, yaa ɖɩkpɛzɩ se ɖɩtɩwɛɛkɩ pʋyʋ. Ɛlɛ lakasɩ nzɩ, sɩtɛzɩɣ tɔm wɛɛkʋʋ kɩwɛɛkʋ. Piiyeki se pɔcɔnɩ tɔm ndʋ ti-ɖeɖe, nɛ halɩ papɩzɩɣ pakʋ lalaa tɔm falaa. Ye piyiɣdi-ɖʋ yɔ, paa ɖɩpɩzɩɣ se ɖɩmɛsɩ ɖa-lakasɩ kɩdɛkɛdɩsɩ lɛɛlɛɛyɔ yɔ, ɖɩtaasɔɔ se: “Ða-taa paa weyi lɛ, ɛkaɣ Ɛsɔ ɛsɩndaa sɩŋʋʋ se pahʋʋnɩ-ɩ ɛ-maɣmaɣ ɛ-ñʋʋ taa tɔm.”​—Roma 14:12.

Ɛsɔ wɛnɩ lɩmaɣza kɩbana ɖɛ-ɛjandʋ yɔɔ. Keɣsi takayaɣ taa, pɔyɔɔdɩ Ɛsɔ tɔm se ɛnaɣ “pʋtɔdɩyɛ nɛ ɛhɛndɩɣnɩ-ɖʋ.” Pɩtasɩ lɛ, ɛwɛ “nikaɣ nɛ pana kɔʋ; ɛ-taa ɛɛwɩɣ nɛ pileɖi caaa.” Ɛnawa se “cʋʋ yem ɖɩkɛnaa,” ɖɩkɛ ɛyaa mantɩtalɩ pilimwaa nɛ palʋlɩ-ɖʋ nɛ ɛjandʋ.​—Keɣa 102:8, 9, 14.

Pɩtasɩ lɛ, ɖɛ-Ɛsɔ pʋtɔdɩyɛ nayʋ ɛnʋ, ɛsɔɔlaa se ɖa mba ɖɩkɛ e-piya yɔ, ɖɩwɛɛnɩ ɛ-lɩmaɣza ɛjandʋ yɔɔ. (Keɣa 129:3) Ɛ-Tɔm tasɩɣ-ɖʋ lɔŋ sakɩyɛ weyi ɛsɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩtɩlɩ mbʋ ɖɩla alɩwaatʋ ndʋ piyiɣdiɣ ɖa-maɣmaɣ yaa lalaa yɔ.

Ðoŋ ɖoŋ lɛ, piyiɣdiɣ ɛyʋ lɛ, ɛkpakɩɣ e-ɖoŋ nɛ ɛ-alɩwaatʋ nɛ ɛñakɩnɩ pana se ɛsʋʋ lalaa ɛ-sʋʋtʋ, yaa se ɛwɩlɩ se mbʋ ɛlaba, yaa ndʋ ɛyɔɔdaa yɔ, pɩtɩwɛɛkɩ pʋyʋ. Ye ɖɩyɔɔdɩ natʋyʋ nɛ pɩwɩzɩ nɔɔyʋ yɔ, pɩkɩlɩɣ ɖeu se ɖitisi se ɖɩwɛɛkaa nɛ ɖɩñɔɔzɩ tɔm nɛ pɩsa nɛ ɖa-taabalɩyɛ ɛtaacɛ. Ŋlabɩ nabʋyʋ pɩfɛyɩ ɖeu nɛ pɩkɔnɩ kaɖɛ ña-maɣmaɣ yaa  nɔɔyʋ yaa we? Ye mbʋ yɔ, taayele nɛ pitibi-ŋ yɔɔɔ, nɛ tasʋʋ lalaa sʋʋtʋ ndʋ, ɛlɛ ñaɣ pana nɛ ŋcɔnɩ tɔm ndʋ ti-ɖeɖe camɩyɛ. Ye ŋñɩnɩɣ se ŋsʋʋ lalaa sʋʋtʋ yɔ, pɩkɔŋnɩ nɔɔhɔnɖɛ nɛ pɩtɛzɩ tɔm wɛɛkʋʋ kɩwɛɛkʋ. Ye mbʋ, ye piyiɣdi-ŋ yɔ, pɩkɩlɩɣ ɖeu se ŋkpɛlɩkɩ lɔŋ pɩ-taa, ŋñɔɔzɩ tɔm nɛ ŋɖɛɛnɩ ɛsɩndaa.

Pɩwɛ kɛlɛʋ se ɖɩkʋ lalaa tɔm, alɩwaatʋ ndʋ piyiɣdiɣ-wɛ yɔ. Pʋyɔɔ pʋpɔzʋʋ se ɖɩlabɩnɩ tʋmɩyɛ Yesu lɔŋ tasʋʋ pʋnɛ: “Ɩsɔɔlaa se lalaa ɩlabɩ-mɩ mbʋ yɔ, mɩ ɖɔɖɔ ɩlabɩ-wɛ pʋ.” (Maatiyee 7:12) Alɩwaatʋ ndʋ piyiɣdiɣ-ŋ yɔ, paa piyiɣdi-ŋ pazɩ yem yɔ, pɩtʋʋ fɛyɩ se ŋñɩnɩɣ se lalaa ɩna ña-pʋtɔdɩyɛ nɛ halɩ pɔsɔɔ mbʋ ŋlaba yɔ pɩ-yɔɔ. Pʋyɔɔ pɩwɛɛ se ña ɖɔɖɔ ŋna lalaa pʋtɔdɩyɛ, alɩwaatʋ ndʋ piyiɣdiɣ-wɛ yɔ.​—Efɛɛzɩ 4:32.

Tɔm kpou takayaɣ nakɛyɛ tɔm se piyiɣdiɣ ɛyʋ “alɩwaatʋ ndʋ ɛtɩnɩɩ tɔm natʋyʋ taa camɩyɛ, ɛtɩtɩlɩ tɔm natʋyʋ camɩyɛ yaa ɛtɩmaɣzɩ nabʋyʋ yɔɔ camɩyɛ yɔ.” Pɩtʋʋ fɛyɩ se paa ɛyʋ weyi lɛ, nabʋyʋ taa, ɛwɛɣnɩ wɛtʋ ndʋ tɩ-taa natʋyʋ. Ɛlɛ ye ɖɩmaɣzɩɣ Bibl paɣtʋ kila naayɛ yɔɔ yɔ, pɩɩkaɣ-ɖʋ yiɣduu ɖoŋ ɖoŋ.

Paɣtʋ kila ana a-taa naɖɩyɛ wɛ Aduwa 18:13 taa. Ðɩkalɩɣ peeɖe se “Weyi ɛlɛyɩɣ cosuu nɛ pʋcɔ ewelisiɣ yɔ, pɩkɛnɩ-ɩ kɩmɛlɛndʋ nɛ fɛyɛ.” Toovenim, ye ɖɩkpaɣ alɩwaatʋ nɛ ɖiwelisi tɔm tɩŋa nɛ ɖɩmaɣzɩ ɛzɩma ɖicosi yɔ pɩ-yɔɔ yɔ, pɩsɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩtaayɔɔdɩ tɔm ndʋ tɩtɩmʋna yɔ yaa ɖɩla lakasɩ nzɩ sɩtɩmʋna yɔ. Ye ɖɩɩñɩnɩɣ se piyiɣdi-ɖʋ nɛ ɖɩla mbʋ pɩtɩmʋna yɔ, pɩcɛyaa se ɖiwelisi camɩyɛ nɛ ɖɩtɩlɩ tɔm tɩŋa.

Bibl paɣtʋ kiɖe lɛɛɖɛ tɔŋ se: “Ye ɩpɩzɩɣ kɔyɔ, ye pɩwɛɛ mɩ-cɔlɔ na yɔ, laŋhɛzɩyɛ ɛwɛɛ mɩ nɛ ɛyaa kpeekpe mɩ-hɛkʋ taa.” (Roma 12:18) La mbʋ payɩ ŋpɩzɩɣ yɔ nɛ laŋhɛzɩyɛ nɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ pɛwɛɛ ña nɛ lalaa mɩ-hɛkʋ taa. Ye ña nɛ lalaa ɩlakɩ tʋmɩyɛ yɔ, wɩlɩ-wɛ se ŋmaɣzɩɣ pɔ-yɔɔ nɛ ŋwɛnɩ pɔ-yɔɔ ñamtʋ. Sam-wɛ nɛ ŋkpazɩɣ-wɛ ɖoŋ. Piyeki nɛ ye wiɖiyi piyiɣdi nɔɔyʋ nɛ ɛyɔɔdɩ yaa ɛla mbʋ pɩtɩmʋna yɔ, lalaa pɩzɩɣ pekpeɣ-i. Pɩtasɩ lɛ, ye tɔm natʋyʋ ɛkɔma yɔ, papɩzɩɣ pɔñɔɔzɩ-tʋ laŋhɛzɩyɛ taa.

Ye piyiɣdi-ŋ yɔ, kpɛlɩkɩ lɔŋ kɩbaŋ pɩ-taa. Taañaɣ pana se ŋwɩlɩ se ndʋ ŋyɔɔdaa yaa mbʋ ŋlaba yɔ, pɩtɩwɛɛkɩ pʋyʋ, ɛlɛ yele nɛ pɩsɩnɩ-ŋ nɛ ŋwɛɛnɩ wɛtʋ kɩbandʋ. Pɩtɩla, ɛzɩma piyiɣdi-ŋ yɔ, pɩwɩlɩɣ se pʋpɔzʋʋ se ŋwɛɛnɩ suuɖu, hɛɛ wɛtʋ yaa tɩ ɖɔkʋʋ. Yaa pɩtɩla, pɩhaɣ-ŋ waɖɛ se ŋkɛ pʋtɔdɩyɛ nayʋ, laŋhɛzɩyɛ tʋ nɛ sɔɔlɩm tʋ. (Galaatɩ 5:22, 23) Toovenim, pɩkpɛlɩkɩɣ-ŋ lɔŋ nɛ ŋtɩlɩ mbʋ ŋtaatasɩ labʋ cee wayɩ yɔ. Ye piyiɣdi-ŋ yɔ, taase ña-sʋʋtʋ, taala ɛzɩ ña-paa fɛyɩ yɔ, ɛlɛ taakɩlɩ pɩ-yɔɔ maɣzʋʋ nɛ pɩha-ŋ ɛsɩñɩŋɩyɛ. Faawɩyɛ labʋ nɛ hoŋa pɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ŋ nɛ ŋtaasʋʋ ɛsɩñɩŋɩyɛ taa.

Ye ɖɩwɛnɩ lɩmaɣza kɩbana ɛjandʋ yɔɔ yɔ, pɩsɩɣnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩtɩlɩ mbʋ pɩwɛɛ se ɖɩla alɩwaatʋ ndʋ piyiɣdiɣ-ɖʋ yɔ. Pɩhɛzɩɣ ɖa-laŋɩyɛ nɛ ɖa nɛ lalaa ɖɩwɛɛ laŋhɛzɩyɛ taa. Ye ɖɩkpɛlɩkɩɣ lɔŋ alɩwaatʋ ndʋ piyiɣdiɣ-ɖʋ yɔ, ɖɩpɩsɩɣ lɔŋsɩnɖaa nɛ ɖɔ-tɔm kɛdɩnɩ lalaa. Ðiiyeki nɛ pitibi-ɖʋ yɔɔɔ yaa ɖɩwɛɛnɩ lɩmaɣza kɩdɛkɛda ɖa-maɣmaɣ ɖɔ-yɔɔ. Ye ɖɩmaɣzɩɣ ɛzɩma lalaa wɛɛ nɛ palʋkɩnɩ pɛ-ɛjandʋ yɔ pɩ-yɔɔ yɔ, pɩsɩɣnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩñɔtɩnɩ-wɛ nɛ pɩkɩlɩ. Nɛ mbʋ pɩkɩlɩ cɛyʋʋ yɔ lɛ se ɖɩkpɛlɩkɩɣ ɛzɩma ɖɩmaɣzɩnɩ Ɛsɔ sɔɔlɩm tʋ weyi ekpeɣu faaa yɔ, nɛ pɩwazɩ-ɖʋ.​—Koloosi 3:13.

Margaret weyi ɖɩyɔɔdɩ ɛ-tɔm kiɖe tɛɛ yɔ ɛzɩma piiyiɣdi-i yɔ, pɩwɩzɩ ɛ-hɔʋ taa ñɩma yaa we? Aayɩ. Pɩlabɩ pa-tɩŋa hoŋa, kɔzɩ kɔzɩ Margaret, nɛ pɔtɔɔ tɔɔnaɣ ŋga nɛ taa leleŋ, paa macaroni ɛtaawɛɛ ka-taa yɔ. Ɛ-sayɩnaa tɩsɔɔ tɔɔnaɣ ŋga kɔ-tɔm yɔɔ kpa. Pɩnzɩ sakɩyɛ wayɩ lɛ, pɔkɔm pɛkɛdɩ-tʋ pe-piya nɛ pɔtɔzɩ kɩbam mbʋ payɩ pɔ-cɔzɔnaa kaalakaɣ-wɛ yɔ pɩ-yɔɔ. Panawa se piiyiɣdi pe-neze kiyiɣduu!