۱.‏ یَهُوَه خدا انسان‌ها را با چه توانایی‌های فوق‌العاده‌ای آفریده است؟‏

یَهُوَه خدا ما انسان‌ها را با قابلیت‌های فوق‌العاده‌ای آفریده است.‏ او توانایی تفکر به ما بخشیده و به این ترتیب برنامه‌ریزی برای آینده و توانایی حل مشکلاتمان را برایمان میسر کرده است.‏ (‏امث ۲:‏۱۱‏)‏ او ما را قادر ساخته است که به برنامه‌هایمان جامهٔ عمل بپوشانیم و در جهت رسیدن به اهدافمان تلاش کنیم.‏ (‏فیلیپ ۲:‏۱۳‏)‏ همچنین وجدانی در وجود ما نهاده است که می‌تواند در تشخیص درستی از نادرستی و پرهیز یا اصلاح خطاهایمان به ما یاری کند.‏—‏روم ۲:‏۱۵‏.‏

۲.‏ یَهُوَه خدا از ما انتظار دارد که از توانایی‌هایمان چگونه استفاده کنیم؟‏

^۲ یَهُوَه خدا از ما انتظار دارد که از این قابلیت‌هایمان به‌خوبی بهره گیریم.‏ چرا؟‏ چون ما را دوست دارد و می‌داند که به‌کارگیری آنچه به ما بخشیده است برایمان رضایت به همراه دارد.‏ یَهُوَه خدا در کلامش مکرّراً ما را ترغیب کرده است که از توانایی‌هایمان در جهت درست استفاده کنیم.‏ برای مثال در نوشته‌های مقدّس عبری چنین آمده است:‏ «تدبیرهای شخصِ کوشا منفعت به بار می‌آورد» یا «هر آنچه دستت برای انجام دادن بیابد،‏ با تمام توان خویش انجام بده.‏» (‏امث ۲۱:‏۵؛‏  جا ۹:‏۱۰‏)‏ در نوشته‌های مقدّس یونانی چنین ترغیب می‌شویم:‏ «تا هنگامی که فرصت داریم،‏ بیایید به همه نیکویی کنیم» همچنین آمده است:‏ «متناسب با عطیه‌ای که یافته‌اید یکدیگر را خدمت کنید.‏» (‏غلا ۶:‏۱۰؛‏ ۱پطر ۴:‏۱۰‏)‏ پس یَهُوَه از ما می‌خواهد از توانایی‌هایمان برای فایدهٔ خود و دیگران بهره گیریم.‏

۳.‏ انسان‌ها چه محدودیت‌هایی دارند؟‏

^۳ در عین حال یَهُوَه خدا می‌داند که توانایی‌های ما انسان‌ها محدود است.‏ ما خود هیچ گاه نمی‌توانیم به تنهایی ناکاملی،‏ گناه و مرگ را از میان برداریم.‏ همچنین نمی‌توانیم دیگران را به کاری مجبور کنیم،‏ چرا که هر کس با ارادهٔ آزاد آفریده شده است.‏ (‏۱پاد ۸:‏۴۶‏)‏ افزون بر این،‏ شناخت،‏ علم و تجربیات ما در زندگی هر چقدر هم که باشد،‏ در مقایسه با یَهُوَه همچون کودکی بیش نیستیم.‏—‏اشع ۵۵:‏۹‏.‏

۴.‏ در این مقاله به چه موضوعی می‌پردازیم؟‏

^۴ در هر شرایطی باید برای راهنمایی به یَهُوَه روی آوریم،‏ با اعتماد و اطمینان به این که او حامی ما خواهد بود و آنچه را که از قدرت و توان ما خارج است،‏ برای ما انجام خواهد داد.‏ یَهُوَه خدا می‌خواهد که ما برای حل مشکلاتمان آنچه بجاست و در توانمان است به عمل آوریم و به دیگران یاری رسانیم.‏ ‏(‏مزمور ۳۷:‏۳ خوانده شود.‏)‏ پس این دو امر ضروری است،‏ ‏‹توکل کردن بر یَهُوَه› و ‏‹نیکویی کردن› همچنین باید ‹امانت را بپروریم› به این معنی که با وفاداری عمل کنیم و این خصوصیت را در خود پرورش دهیم.‏ حال خواهیم دید که ما از نوح،‏ داوود و دیگر خادمان وفادار یَهُوَه خدا که با توکل به او درست عمل کردند،‏ چه درس‌هایی می‌آموزیم.‏ برای این منظور لازم است که تشخیص دهیم چه اعمالی از عهدهٔ آنان خارج بود و چه اعمالی در توانشان بود.‏

۵.‏ وضعیت نوح را شرح دهید.‏

^۵ نوح در محیطی «آکنده از خشونت» و بی‌عفتی زندگی می‌کرد.‏ (‏پیدا ۶:‏۴،‏ ۹-‏۱۳‏)‏ او می‌دانست که در نهایت یَهُوَه به آن دنیای شریر پایان می‌داد.‏ با این همه بی‌شک،‏ زندگی در آن محیط خدانشناس برای نوح دشوار بود و او را پریشان می‌ساخت.‏ در چنین وضعیتی نوح تشخیص داد که چه کاری از توان او خارج است و چه کاری در توان اوست.‏

۶،‏ ۷.‏ الف)‏ چه کاری از عهدهٔ نوح خارج بود؟‏ ب)‏ امروزه از چه جهت شرایط ما مشابه نوح است؟‏

 ^۶ چه کاری از توان نوح خارج بود؟‏ با این که نوح با وفاداری پیام هشدارآمیز یَهُوَه را موعظه می‌کرد،‏ نمی‌توانست آن مردم شریر را مجبور سازد که پیام او را بپذیرند،‏ همچنین در قدرت او نبود که کاری کند تا طوفان زودتر از موعد بیاید.‏ نوح باید به یَهُوَه توکل می‌کرد،‏ اعتماد می‌داشت که یَهُوَه وعده‌اش را عملی خواهد کرد و شریران را در زمانی که باید نابود می‌کند.‏—‏پیدا ۶:‏۱۷‏.‏

^۷ ما نیز در دنیایی مملو از شرارت زندگی می‌کنیم که یَهُوَه وعدهٔ نابودی آن را داده است.‏ (‏۱یو ۲:‏۱۷‏)‏ ما نمی‌توانیم مردم را مجبور کنیم که «خبر خوشِ پادشاهی» را بپذیرند.‏ همچنین نمی‌توانیم کاری کنیم که «مصیبت عظیم» زودتر از موعد آغاز شود.‏ (‏مت ۲۴:‏۱۴،‏ ۲۱‏)‏ همچون نوح،‏ ما نیز نیاز به ایمانی استوار و اطمینان به این امر داریم که یَهُوَه خدا به زودی وارد عمل خواهد شد.‏ (‏مز ۳۷:‏۱۰،‏ ۱۱‏)‏ ما اطمینان داریم،‏ یَهُوَه خدا اجازه نخواهد داد که این دنیای شریر حتی یک روز بیش از آنچه برای عملی کردن مقصودش نیاز است،‏ ادامه یابد.‏—‏حب ۲:‏۳‏.‏

۸.‏ نوح چگونه بر آنچه انجام آن در توانش بود،‏ تمرکز کرد؟‏ (‏تصویر ابتدای مقاله ملاحظه شود.‏)‏

^۸ چه کاری در توان نوح بود؟‏ به جای این که نوح به دلیل آنچه از عهده‌اش خارج بود دست از کار بکشد،‏ به آنچه در توانش بود تمرکز کرد.‏ او «که طریق درست خدا را موعظه می‌کرد» با وفاداری پیام هشدارآمیزی را که به او سپرده شده بود،‏ موعظه کرد.‏ (‏۲پطر ۲:‏۵‏)‏ بی‌شک چنین فعالیتی به نوح یاری رساند تا ایمانش را استوار نگاه دارد.‏ در کنار موعظه او از توانایی جسمی و ذهنی‌اش برای وظیفهٔ دیگری که خدا به او داده بود بهره گرفت،‏ یعنی ساختن کشتی.‏—‏عبرانیان ۱۱:‏۷ خوانده شود.‏

۹.‏ چگونه می‌توانیم نوح را سرمشق قرار دهیم؟‏

^۹ همچون نوح،‏ ما نیز تلاش می‌کنیم که ‹همواره در کار خداوند بسیار فعال باشیم.‏› (‏۱قر ۱۵:‏۵۸‏)‏ از جمله این کارها ساختن و نگهداری از مکان‌هایی برای پرستش،‏ کمک در برگزاری مجمع‌ها و کنگره‌ها،‏ خدمت در دفاتر شعبه یا دفاتر ترجمه است.‏ بیش از همه،‏ با آگاهی از این که فعالیت موعظه امیدمان را به آینده استوارتر می‌سازد،‏ به این فعالیت مشغولیم.‏ یکی از خواهران وفادار در این خصوص چنین گفت:‏ «وقتی با دیگران در مورد برکات پادشاهی  خدا صحبت می‌کنیم،‏ متوجه می‌شویم که مخاطب ما هیچ امیدی ندارد و مشکلات و مصایبش را دائمی و همیشگی می‌داند.‏» به‌راستی که خدمت موعظه دید ما را به آینده روشن‌تر می‌سازد و عزم ما را در پایداری در مسابقهٔ زندگی قوّت می‌بخشد.‏—‏۱قر ۹:‏۲۴‏.‏

۱۰.‏ داوود چه کرد؟‏

^۱۰ یَهُوَه خدا در مورد داوود پادشاه گفت که او «مقبول دل» اوست.‏ (‏اعما ۱۳:‏۲۲‏)‏ در کل،‏ داوود در زندگی به یَهُوَه خدا وفادار بود،‏ با این که مرتکب گناهی جدی شد.‏ داوود با بَتشِبَع زنا کرد و افزون بر این برای مخفی کردن گناهش ترتیبی داد که اوریا،‏ شوهر آن زن در میدان جنگ کشته شود.‏ داوود حتی حکم قتل اوریا را به دست خود او داد تا ببرد.‏ (‏۲سمو ۱۱:‏۱-‏۲۱‏)‏ واضح است که گناه داوود پنهان نماند.‏ (‏مرق ۴:‏۲۲‏)‏ حال عکس‌العمل داوود چه بود؟‏

۱۱،‏ ۱۲.‏ الف)‏ داوود پس از این که گناه کرد چه کاری از توانش خارج بود؟‏ ب)‏ اگر پس از گناهی جدّی توبه کنیم،‏ می‌توانیم اطمینان داشته باشیم که یَهُوَه برای ما چه خواهد کرد؟‏

^۱۱ چه کاری از توان داوود خارج بود؟‏ داوود نمی‌توانست کاری را که کرده بود،‏ برطرف کند.‏ همچنین نمی‌توانست از عواقب گناهش بگریزد.‏ در واقع برخی از عواقب این گناه داوود تا آخر زندگی‌اش همراه او بود.‏ (‏۲سمو ۱۲:‏۱۰-‏۱۲،‏ ۱۴‏)‏ پس داوود نیاز به ایمانی قوی داشت.‏ او باید اطمینان و اعتماد کامل بر یَهُوَه خدا می‌داشت که اگر به‌راستی توبه کند یَهُوَه او را می‌بخشد و به او قدرت می‌دهد که عواقب گناهش را تحمّل کند.‏

^۱۲ به دلیل ناکاملی همهٔ ما گناه می‌کنیم.‏ برخی از خطاها جدّی‌تر از خطاهای دیگر است.‏ گاه نمی‌توانیم آنچه کرده‌ایم را برطرف کنیم و باید با عواقب آن بسازیم.‏ (‏غلا ۶:‏۷‏)‏ در عین حال،‏ اطمینان داریم که یَهُوَه خدا توبهٔ خالصانهٔ ما را می‌بیند و در زمان‌های سخت پشتیبان ما خواهد بود،‏ حتی اگر خود عامل به وجود آمدن آن مشکلات بوده باشیم.‏—‏اِشَعْیا ۱:‏۱۸،‏ ۱۹؛‏ اعمال ۳:‏۱۹ خوانده شود.‏

۱۳.‏ چگونه داوود از لحاظ روحانی بهبود یافت؟‏

^۱۳ چه کاری در توان داوود بود؟‏ داوود کمک یَهُوَه خدا را پذیرفت تا از لحاظ روحانی بهبود یابد.‏ برای نمونه او تذکر و اصلاح نمایندهٔ یَهُوَه،‏ ناتان نبی را به گوش گرفت.‏ (‏۲سمو ۱۲:‏۱۳‏)‏ همچنین به یَهُوَه دعا کرد؛‏ در دعا به گناهش اعتراف نمود،‏ از صمیم دل طلب بخشایش کرد و خواهان خشنود ساختن یَهُوَه خدا شد.‏ (‏مز ۵۱:‏۱-‏۱۷‏)‏ به جای این که گناه و احساس تقصیر داوود را فلج کند،‏ از خطایش درس گرفت و دیگر هیچ گاه آن گناهان را تکرار نکرد.‏ سال‌ها بعد در کمال وفاداری به خدا درگذشت و یَهُوَه خدا وفاداری این خادم خود را به هیچ وجه فراموش نکرده است.‏—‏عبر ۱۱:‏۳۲-‏۳۴‏.‏

۱۴.‏ از داوود چه درسی می‌گیریم؟‏

^۱۴ ما از داوود چه درسی می‌گیریم؟‏ اگر گناهی جدّی مرتکب شویم،‏ باید توبه کنیم و خالصانه از یَهُوَه خدا طلب بخشایش کنیم.‏ باید به گناهمان نزد او اعتراف کنیم.‏ (‏۱یو ۱:‏۹‏)‏ همچنین ضروری است که برای طلب کمک روحانی نزد پیران برویم.‏ ‏(‏یعقوب ۵:‏۱۴-‏۱۶ خوانده شود.‏)‏ با بهره‌گیری از این تدارکات یَهُوَه توکلمان را به او نشان می‌دهیم و این که اطمینان داریم او همان طور که خود گفته است ما را می‌بخشد و از لحاظ روحانی التیام می‌دهد.‏ پس از آن،‏ باید از خطای‌مان درس گیریم،‏ در خدمتمان به یَهُوَه به پیش رویم و با اطمینان به آینده بنگریم.‏—‏عبر ۱۲:‏۱۲،‏ ۱۳‏.‏

۱۵.‏ از حَنّا چه درسی می‌گیریم؟‏

^۱۵ شاید به دیگر خادمان وفادار خدا فکر کنید که با اعتماد و توکل به یَهُوَه آنچه باید به عمل آوردند.‏ برای نمونه،‏ حَنّا نمی‌توانست به تنهایی با مشکل نازایی‌اش کنار  بیاید.‏ اما مطمئن بود که یَهُوَه او را تسلّی می‌دهد،‏ پس همچنان در معبد به پرستش می‌پرداخت و غم دلش را در حضور یَهُوَه خدا می‌آورد.‏ (‏۱سمو ۱:‏۹-‏۱۱‏)‏ آیا این خود نمونهٔ خوبی برای ما نیست؟‏ هنگام رویارویی با بیماری یا مشکلات دیگر که رفع آن از توان ما خارج است،‏ می‌توانیم نگرانی‌هایمان را به یَهُوَه بسپاریم و اطمینان داشته باشیم که او به فکر ماست.‏ (‏۱پطر ۵:‏۶،‏ ۷‏)‏ همچنین برای شرکت در جلسات مسیحی و بهره‌گیری از دیگر تدارکات روحانی هر آنچه در توان داریم،‏ انجام می‌دهیم.‏—‏عبر ۱۰:‏۲۴،‏ ۲۵‏.‏

۱۶.‏ والدین از سموئیل سالخورده چه درسی می‌گیرند؟‏

^۱۶ در خصوص والدین وفادار که فرزندانشان از حقیقت دور شده‌اند،‏ چه می‌توان گفت؟‏ سموئیل در سنین سالخوردگی دیگر نمی‌توانست پسرانش را مجبور سازد که به معیارهای خدا پای‌بند مانند؛‏ معیارهایی که خود به آنان آموخته بود.‏ (‏۱سمو ۸:‏۱-‏۳‏)‏ او باید این امر را به دستان یَهُوَه می‌سپرد.‏ سموئیل به سهم خود می‌توانست وفاداری‌اش را به یَهُوَه خدا،‏ پدر آسمانی‌اش حفظ کند.‏ (‏امث ۲۷:‏۱۱‏)‏ امروزه برخی از والدین مسیحی شرایطی مشابه سموئیل دارند.‏ آنان مَثَل عیسی در مورد پسر گمشده را مد نظر دارند و اطمینان دارند که یَهُوَه خدا،‏ همچون پدر در این مَثَل،‏ مشتاق است گناهکارانی را که توبه کرده‌اند،‏ به آغوش خود بپذیرد.‏ (‏لو ۱۵:‏۲۰‏)‏ در عین حال،‏ این والدین تلاش می‌کنند که به سهم خود به یَهُوَه خدا وفادار مانند و امید دارند که فرزندانشان با دیدن نمونهٔ آنان به آغوش یَهُوَه بازگردند.‏

۱۷.‏ از چه جهت نمونهٔ بیوه‌زنِ محتاج دلگرم‌کننده است؟‏

^۱۷ بیوه‌زنِ محتاج در زمان عیسی را در نظر گیرید.‏ ‏(‏لوقا ۲۱:‏۱-‏۴ خوانده شود.‏)‏ او نمی‌توانست در خصوص اعمال نادرست و فاسدی که در معبد انجام می‌شد،‏ کاری کند.‏ (‏مت ۲۱:‏۱۲،‏ ۱۳‏)‏ به احتمال قوی برای بهبود وضعیت اقتصادی‌اش نیز کار چندانی از دستش برنمی‌آمد.‏ اما آن زن محتاج با میل و رغبت «دو سکهٔ بسیار کم‌ارزش» که «تمام معاش» او بود در صندوق انداخت.‏ این زن وفادار نشان داد که با تمام دل خود به یَهُوَه خدا توکل و اعتماد دارد.‏ او می‌دانست که اگر در زندگی به امور روحانی اولویت دهد،‏ یَهُوَه خدا نیازهای مادی او را نیز تأمین می‌کند.‏ این توکل و اعتماد،‏ او را برانگیخت که از تدارکات پرستش حقیقی که در آن زمان مهیا شده بود،‏ پشتیبانی و حمایت کند.‏ به طور مشابه،‏ ما نیز اعتماد داریم که اگر به پادشاهی خدا اولویت دهیم،‏ یَهُوَه نیازهای ما را فراهم می‌کند.‏—‏مت ۶:‏۳۳‏.‏

۱۸.‏ یکی از خادمان یَهُوَه را نمونه آورید که در این دوران نگرش درست خود را حفظ کرده است.‏

^۱۸ امروزه بسیاری از هم‌ایمانانمان ثابت کرده‌اند که توکل و اعتمادی مشابه به یَهُوَه خدا دارند و قدم‌هایی بجا برداشته‌اند.‏ برای مثال،‏ برادر مالکوم تا زمان مرگش،‏ در سال ۲۰۱۵ وفادار ماند.‏ او و همسرش برای ده‌ها سال در فراز و نشیب زندگی با وفاداری یَهُوَه خدا را خدمت کردند.‏ او می‌گوید:‏ «گاه زندگی قابل پیش‌بینی نیست،‏ ثباتی ندارد و کنار آمدن با آن دشوارتر می‌شود.‏ اما یَهُوَه خدا هر که را به او توکل کند،‏ برکت می‌دهد.‏» مالکوم چنین توصیه می‌کند:‏ «در دعا از یَهُوَه بخواهید که در خدمت به او تا جایی که می‌توانید فعال باشید و ثمر آورید.‏ بر آنچه در توانتان است تمرکز کنید،‏ نه آنچه که از توانتان خارج است.‏»‏ *

۱۹.‏ الف)‏ چرا آیهٔ سال ۲۰۱۷ بجاست؟‏ ب)‏ آیهٔ سال ۲۰۱۷ را چگونه در زندگی‌تان به کار می‌بندید؟‏

^۱۹ همچنان که این نظام «روزبه‌روز بدتر» می‌شود،‏ می‌توان انتظار داشت که با مشکلات بزرگ‌تر و بیشتری نیز روبرو شویم.‏ (‏۲تیمو ۳:‏۱،‏ ۱۳‏)‏ پس اکنون بیش از هر زمانی باید مراقب باشیم که اجازه ندهیم این مشکلات ما را فلج کند یا از فعالیت بازدارد.‏ بلکه لازم است در عین حال قدم‌های درست در زندگی برداریم و اعتماد و توکلمان را به یَهُوَه خدا استوارتر کنیم.‏ آیهٔ سال ۲۰۱۷ چه بجا برگزیده شده است:‏ ‹بر یَهُوَه توکل نما و نیکویی کن.‏›—‏مز ۳۷:‏۳‏.‏