1. Jehova hanaabupile batu, naabafile buikoneli mañi bobuipitezi?

JEHOVA naabupile batu, naabafile buikoneli bobuipitezi. Naalufile maata a kunahana kuli lutatulule matata ni kulela zelubata kueza kwapili. (Liprov. 2:11) Naalufile maata a kupeta milelo yaluna, ili kulukonisa kueza lika zeswanela. (Mafil. 2:13) Hape naalubupile ni lizwalo, ili nto yelukonisa kuziba zende ni zemaswe, mi lizwalo lakona kulutusa kuambuka kueza lika zemaswe ni kuluhakulula halueza mafosisa.—Maro. 2:15.

2. Jehova ubata kuli luitusise cwañi buikoneli bwaluna?

² Jehova ubata kuli luitusise buikoneli bwaluna ka nzila yende. Ki kabakalañi? Kakuli walulata, mi waziba kuli halukaitusisa buikoneli bwalufile lukaba ni tabo. Ka kuitusisa Linzwi lahae, Jehova ukuta-kutezi kulueleza kuli luitusise hande buikoneli bwaluna. Ka mutala, mwa Mañolo A Siheberu, lubala kuli: “Milelo ya babasebeza ka taata itahisa kuli zabona likonde”; ni kuli “nto kaufela yeubata kueza ka mazoho ahao, uieze ka maata ahao  kaufela.” (Liprov. 21:5; Muek. 9:10) Mwa Mañolo A Sigerike A Sikreste, lutalusezwa kuli: “Halusa nani kolo, lueze zende kwa batu kaufela, kono sihulu kwa banabahabo luna mwa tumelo”; ni kuli “kulikana ni momufezwi mpo yomuñwi ni yomuñwi, muitusise yona kusebelezana.” (Magal. 6:10; 1 Pit. 4:10) Kaniti, Jehova ubata kuli lueze lika zeka lutusa ni kutusa babañwi.

3. Ki lika mañi zebasa koni kueza batu?

³ Kono Jehova waziba kuli kunani lika zebasa koni kueza batu. Halusa tusiwi, halukoni kufeza muinelo waluna wa kusapetahala, sibi, ni lifu; mi halukoni kuzamaisa batu babañwi, kakuli batu kaufela banani tukuluho ya kuiketela za kueza. (1 Mal. 8:46) Mi niha lukaba ni zibo yetuna ni yeloseli mwa lika, mwa meeto a Jehova lukazwelapili kuba sina banana.—Isa. 55:9.

4. Lukanyakisisañi mwa taba ye?

⁴ Mwa miinelo kaufela, lutokwa kuitinga ku Jehova kuli aluetelele, ili kumusepa kuli uka lutusa ni kuluezeza lika zelusa koni kuikezeza. Ka nako yeswana, luswanela kueza zelukona, ili kuunga mihato yeswanela kuli lutatulule matata ni kutusa babañwi. (Mubale Samu 37:3.) Taba kikuli, lutokwa ‘kusepa Jehova ni kueza zende’; mi hape lutokwa ‘kueza ka busepahali.’ Kacwalo, halunyakisiseñi zelukona kuituta kwa mutala wa Nuwe, Davida, ni batanga babañwi ba Mulimu babasepahala bane baitingile ku Jehova ili bane baangile mihato yeswanela. Sina moluka bonela, kuli baeze cwalo, nebatokwa kulemuha zene basakoni kueza ni zene bakona kueza, mi kihona baanga mihato yeswanela.

5. Mutaluse muinelo wanaali ku ona Nuwe.

⁵ Nuwe naapila mwa lifasi lene “litezi mifilifili” ni buhule. (Gen. 6:4, 9-13) Naaziba kuli Jehova ukafelisa lifasi lelimaswe leo kwapili. Nihakulicwalo, Nuwe ulukela kuba yanaabilaezwa hahulu ki likezo zemaswe zeo. Mwa muinelo wo, Nuwe naalemuhile kuli kunani lika zanaasa koni kueza kono hape nekunani lika zanaakona kueza.

6, 7. (a) Ki lika mañi zanaasa koni kueza Nuwe? (b) Muinelo waluna uswana cwañi ni wa Nuwe?

⁶ Zanaasa koni kueza Nuwe: Nihaike kuli Nuwe naakutalize lushango lwa Jehova lwa temuso ka busepahali, naasakoni kuhapeleza  batu babamawe banaapila ni bona kuamuhela lushango lo, mi hape naasakoni kutahisa kuli Muunda utahe kapili. Nuwe naaswanela kusepa Jehova kuli ukataleleza sepiso yahae ya kufelisa bumaswe, ili kulumela kuli Mulimu ukaeza cwalo ka nako yahae yeswanela.—Gen. 6:17.

⁷ Ni luna lupila mwa lifasi lelitezi bumaswe, ili lifasi leluziba kuli Jehova usepisize kulifelisa. (1 Joa. 2:17) Ka nako ye, halukoni kuhapeleza batu kuamuhela “taba yende ye ya Mubuso.” Mi hakuna zelukona kueza kuli “ñalelwa yetuna” itahe kapili. (Mat. 24:14, 21) Ka kuswana ni Nuwe, ni luna lulukela kuba ni tumelo yetiile, ili kusepa kuli hona cwale-cwale fa, Mulimu ukafelisa bumaswe. (Samu 37:10, 11) Lunani buikolwiso bwa kuli Jehova haana kulumeleza kuli nako yatomile ya kufelisa lifasi lelimaswe le ifitelele nihaiba feela ka lizazi lililiñwi.—Hab. 2:3.

8. Nuwe naaisize cwañi pilu kwa lika zanaakona kueza? (Mubone siswaniso sesi fa likepe 7)

⁸ Zanaakona kueza Nuwe: Kufita kuzwafiswa ki lika zanaasa koni kueza, Nuwe naaisize pilu kwa lika zanaakona kueza. Ka kuba “mukutazi wa kuluka,” Nuwe naakutalize ka busepahali lushango lwanaafilwe. (2 Pit. 2:5) Mi kusina kukakanya, kueza cwalo nekutiisize tumelo yahae. Kwandaa kukutaza, Nuwe hape apeta musebezi wanaa mufile Mulimu wa kuyaha aleka.—Mubale Maheberu 11:7.

9. Lukona kulikanyisa cwañi mutala wa Nuwe?

⁹ Ka kulikanyisa Nuwe, luikataza “kueza zeñata mwa musebezi wa Mulena.” (1 Makor. 15:58) Musebezi wo, ukopanyeleza kuyaha ni kubabalela libaka za kulapelela teñi, kuitatela kutusa fa mikopano ya mupotoloho ni fa mikopano yemituna, kamba kupeta misebezi yemiñwi fa ofisi ya mutai kamba fa ofisi ya toloko. Sa butokwa nikufita kikuli, lupateha mwa musebezi wa kukutaza, inze luziba kuli musebezi wo utiisa tumelo yaluna ya za nako ya kwapili. Kaizeli yomuñwi yasepahala naabulezi cwana fa taba ye: “Haubulelela babañwi za limbuyoti zeuka tisa Mubuso wa Mulimu, ukalemuha kuli batu beuambola ni bona habana sepo mi baikutwa kuli matata abona haana kufela.” Kaniti, kueza musebezi wa kukutaza kutiisa sepo yaluna ya za nako ya kwapili ni  kulutusa kuzwelapili mwa siyano ya bupilo.—1 Makor. 9:24.

10. Hamutaluse muinelo wanaaipumani ku ona Davida.

¹⁰ Jehova naabulezi kuli Mulena Davida neli “muuna yatabisa pilu [yahae].” (Lik. 13:22) Davida neli muuna yanaasepahala. Nihakulicwalo, nako yeñwi naaezize sibi sesituna. Naabukile ni Bati-sheba. Ka kuekeza kwa mulatu wahae, alika kupata sibi sahae ka kulukisa kuli Uria, yena muunaa Bati-sheba, abulaelwe mwa ndwa. Davida mane naafile Uria liñolo lene linani litaelo zenebonisa mwanaaka bulaelwa Uria. (2 Sam. 11:1-21) Hamulaho, libi za Davida zazibahala. (Mare. 4:22) Libi zahae hase lizibahalile, Davida naaezize cwañi?

11, 12. (a) Davida hasaaezize sibi, ki lika mañi zanaasa koni kueza? (b) Haiba lubaka hamulaho wa kueza sibi sesituna, lukona kusepa kuli Jehova uka luezezañi?

¹¹ Zanaasa koni kueza Davida: Davida naasakoni kucinca zanaaezize. Mi naasakoni kupicuka lika zemaswe zeneka tahiswa ki mafosisa ahae. Mane zeñwi kwa lika zeo nelika zwelapili kumunyandisa mwa bupilo bwahae kaufela. (2 Sam. 12:10-12, 14) Kacwalo, naatokwa kuba ni tumelo. Naanani kusepa kuli hanaaka baka habuniti, Jehova naaka muswalela ni kumutusa kutiyela lika zemaswe zeneka tahiswa ki likezo zahae.

¹² Bakeñisa kuli halusika petahala, kaufelaa luna lwaezanga sibi. Mafosisa amañwi ki amatuna kufita amañwi. Mwa miinelo yemiñwi, halukoni kucinca mafosisa eluezize. Lukatokwa feela kutiyela lika zemaswe zekatahiswa ki mafosisa aluna. (Magal. 6:7) Kono lusepa zabulezi Mulimu, kuli haiba lubaka habuniti, Jehova uka lutusa kutiyela matata, niha neikaba kuli ki luna babaitahiselize matata ao.—Mubale Isaya 1:18, 19; Likezo 3:19.

13. Davida naatiisize cwañi silikani sahae ni Mulimu?

¹³ Zanaakona kueza Davida: Davida naalumelelize Jehova kuli amutuse kutiisa silikani sahae ni yena. Nzila yeñwi yanaaezize cwalo ka yona ki ka kuamuhela kalimelo yanaafilwe ki mupolofita Natani, yanaali muyemeli wa Jehova. (2 Sam. 12:13) Davida hape naalapezi ku Jehova ni kuipulela libi zahae, ili kubonisa kuli naabata luli kushemubiwa ki Jehova hape. (Samu 51:1-17) Kufita kuzwafiswa ki kuikutwa mulatu, Davida naaitutile sesiñwi kwa mafosisa ahae. Niti kikuli naasika kutela kueza mafosisa amatuna ao. Hamulaho wa lilimo, Davida ashwa inzaa sepahala, mi ki mona mwamuhupulela Jehova cwalo.—Maheb. 11:32-34.

14. Lukona kuitutañi kwa mutala wa Davida?

¹⁴ Lukona kuitutañi kwa mutala wa Davida? Haiba lueza sibi sesituna, lutokwa kubaka habuniti ni kukupa kuli Jehova aluswalele. Luswanela kuipulela libi zaluna ku yena. (1 Joa. 1:9) Hape luswanela kutaluseza baana-bahulu, mi bona baka lutusa kuli lube ni silikani sesitiile ni Mulimu. (Mubale Jakobo 5:14-16.) Haiba luitusisa lika zalufile Jehova, lukabonisa kuli lwasepa sepiso yahae ya kuli wakona kulufolisa ni kuluswalela. Kuzwa fo, luitute sesiñwi kwa mafosisa aluna, luzwelepili mwa sebelezo yaluna ku Jehova, mi lusepe zaka luezeza kwapili.—Maheb. 12:12, 13.

15. Luitutañi kwa mutala wa Anna?

¹⁵ Mwakona kunahana ka za batanga babañwi babasepahala ba kwaikale bane basepile Jehova ni kuunga mihato yeswanela. Ka mutala, Anna naasakoni kufelisa butata bwahae bwa kusapepa. Kono naasepile kuli Jehova uka muomba-omba, kacwalo, naazwezipili  kusebeleza Mulimu kwa tabernakele mi alapela ku Mulimu kumutaluseza maikuto ahae kaufela. (1 Sam. 1:9-11) Wo ki mutala omunde hahulu oluswanela kulatelela. Haiba luba ni makulano kamba lukopana ni matata elusa koni kutatulula, luswanela kunepela lipilaelo zaluna ku Jehova, ili kusepa kuli waluisa pilu. (1 Pit. 5:6, 7) Mi luswanela kueza molukonela kaufela kuli lutusiwe ki mikopano ya Sikreste ni lika zeñwi za kwa moya zelufiwa.—Maheb. 10:24, 25.

16. Bashemi bakona kuitutañi ku Samuele wa musupali?

¹⁶ Kucwañi ka za bashemi babasepahala babanani bana babatuhezi kusebeleza Mulimu? Samuele wa musupali naasakoni kuhapeleza bana bahae bane bahulile kuli bazwelepili kulatelela likuka zelukile zanaa balutile. (1 Sam. 8:1-3) Naasiile taba yeo kuli italimwe ki Jehova. Niteñi, Samuele naazwezipili kusepahala ni kutabisa Ndatahe wa kwa lihalimu, yena Jehova. (Liprov. 27:11) Kacenu, bashemi ba Sikreste babañata baipumananga mwa muinelo oswana. Basepile kuli sina ndate yabulezwi mwa nguli ya Jesu ya mwana yalatehile, Jehova kamita uitukiselize kuamuhela baezalibi bababakile. (Luka 15:20) Ka nako ya cwale, bashemi babacwalo baeza ka taata kuli bazwelepili kusepahala ku Jehova inze basepa kuli mutala wabona ukatusa bana babona kukutela ku Mulimu.

17. Ki kabakalañi mutala wa mbelwa wa mubotana hauli osusueza?

¹⁷ Hape munahane za mbelwa wa mubotana wa mwa linako za Jesu. (Mubale Luka 21:1-4.) Hakuna zanaakona kueza ka za likezo za buputeleli zeneeziwa kwa tempele. (Mat. 21:12, 13) Mi kubonahala kuli naasakoni kufelisa muinelo wahae wa bubotana. Niteñi, naaitatezi kufa nubu ya “tusheleñi totubeli twa muwayawaya,” ili “sanaaka pila ka sona kaufela.” Musali yasepahala yo naabonisize kuli naasepile hahulu Jehova, mi naaziba kuli haiba aeza pili za kwa moya, Mulimu naaka mufa zanaatokwa. Bakeñisa kuli naasepile Mulimu, musali yo naafa kemelo kwa tukiso ya bulapeli bwa niti yeneeli teñi ka nako yeo. Ka kuswana, ni luna haiba lubata pili Mubuso, Jehova uka lufa zelutokwa kaufela.—Mat. 6:33.

18. Mufe mutala wa mutangaa Mulimu wa mwa miteñi ye, yanaanani mubonelo omunde.

¹⁸ Mizwale ni likaizeli baluna babañata ba mwa miteñi ye, ni bona babonisize kuli basepile Jehova mi baangile mihato yeswanela. Hamunyakisise mutala wa muzwale yabizwa Malcolm yanaazwezipili kusepahala kufitela hatimela ka 2015. Mwahalaa lilimo-limo zeo yena ni musalaa hae nebasebelelize Jehova, nebakopani ni miinelo yetaata. Naabulezi kuli: “Ka linako zeñwi, hakuzibahalangi zekaezahala mwa bupilo, mi fokuñwi mane bupilo bwatatafalanga. Kono Jehova ufuyaulanga babaitinga ku yena.” Bo Malcolm bafa kelezo ye: “Mulapele kuli mueze zeñata mwa sebelezo ya Jehova, kulikana ni momukonela. Muise pilu kwa lika zemukona kueza, isiñi ku zemusa koni kueza.” *

19. (a) Ki kabakalañi liñolo laluna la silimo sa 2017 halili leliswanela? (b) Mukasebelisa cwañi liñolo la silimo se mwa bupilo bwamina?

¹⁹ Miinelo ya mwa lifasi le hainze ‘itotobela mwa bumaswe,’ lulibelela kukopana ni miinelo yetaata hahulu. (2 Tim. 3:1, 13) Kacwalo, ki kwa butokwa hahulu kuli lusike lwazwafa halukopana ni matata acwalo. Kono lutokwa kusepa hahulu Jehova ni kuunga mihato yeswanela. Ki lona libaka liñolo laluna la silimo sa 2017 halili leliswanela, lelili: “Usepe Jehova mi ueze zende”!—Samu 37:3.