1. A Zeova naana ninsaal t’a tar tõod bʋse?

A ZEOVA naana ninsaal t’a tar tõog buud toor-toore. Wala makre, a tõe n tags n baoo zu-loees tɩɩm, la a mag a sẽn dat n wa maane. (Yel. 2:11) A tõe n bãnga a sẽn na n maan to-to n pids a magb la a bõn-daabo. (Fili. 2:13) A Zeova naana ninsaal t’a tar sũur-kaset me, tɩ tõe n sõng-a t’a bãng sẽn yaa wẽng bɩ sõma n bake. Rẽ sõngda tõnd tɩ d gind sẽn yaa wẽnga, tɩ d sã n tudg me bɩ d tõe n bãng la d remse.—Rom. 2:15.

2. A Zeova ratame tɩ d maan wãn ne tõod nins a sẽn kõ tõndã?

² A Zeova sẽn kõ-d tõog buud toor-toorã yaa sẽn na yɩl tɩ d maand sẽn yaa neere. Bõe yĩnga? Bala, a nonga tõndo, la a miẽ tɩ d sã n maan sẽn yaa neere, na n kõ-d-la sũ-noogo. A Zeova sagenda tõnd Biiblã pʋgẽ n yɩlemdẽ tɩ d tall tõod nins a sẽn kõ tõndã n maan sẽn yaa neere. Wala makre, vɛrse-rãmb n be Biiblã babg ning b sẽn da gʋls ne ebre wã pʋgẽ n wilgd rẽ. B yetame tɩ “ned sã n mag n yaool n tʋme, a paamda yõodo,” la tɩ “bũmb ning fo nug sẽn tõe n maan ne fo pãngã, bɩ f maan-a.” (Yel. 21:5; Koɛ. 9:10) Babg ning b sẽn da gʋls ne gɛrkã vɛrse-rãmb me n wilgd rẽ. Ad b sẽn yete: “Tõnd sẽn paam weer ning  fãa, bɩ d maan nebã fãa neere.” B yetame me: “Yãmb ned kam fãa sẽn deeg kũunã, rɩk-y-b n tʋm n sõng neb a taaba.” (Gal. 6:10; 1 Pɩy. 4:10) Woto fãa wilgda vẽeneg t’a Zeova sɩd ratame tɩ d mao d pãng tɛka, tɩ d sẽn maandã nafd tõnd la d taabã.

3. Bõe yĩng tɩ d yetẽ tɩ ninsaal tõogã tara koaka?

³ La a Zeova miime tɩ ninsaal tõogã tara koaka. Wala makre, d pa tõe n lebg neb sẽn zems zãng d toore, d pa tõe tɩ yel-wẽnã la kũumã sa ye. D pa tõe me tɩ d taabã maan d yam, bɩ n dat n wilgd-b b sẽn segd n maan bũmb fãa pʋgẽ ye. Bala, Wẽnnaam naana ned fãa t’a tõe n yãk a toorẽ yam. (1 Rĩm 8:46) Sẽn paase, baa ninsaal bãngr la a minim sẽn zem to-to fãa, a Zeova taoore, a ket n yaa wa yãaga.—Eza. 55:9.

4. Bõe yell la d na n gome?

⁴ Bũmb fãa pʋgẽ, d segd n teega a Zeova t’a wilg tõnd d sẽn segd n maane, la d kɩs sɩd t’a na n sõng-d lame, la t’a na n maana bũmb ning tõnd meng sẽn pa tõeyã n kõ-do. La a Zeova ratame tɩ d bao n bãng d sẽn tõe n maan n welg zu-loeese, la d sẽn tõe n maan n sõng d taabã. (Karm-y Yɩɩn-sõamyã 37:3.) Koɛɛg-koɛɛga, bũmb a yiib la d segd n maane: D segd n ‘teega Sẽn-Ka-Saabo,’ la d ‘maan neere.’ Wãn to la d tõe n teeg a Zeova la d maan neere? Bɩ d ges wẽn-sakdb sẽn maan to-to. D na n goma a Nowe ne a Davɩɩd yelle, la wẽn-sakdb a taab me sẽn teeg a Zeova. D na n yãame tɩ bũmb kẽer la b ra pa tõe n maane, la pa rẽ yell la b ra tagsd ye. B wɩnga ne b sẽn tõe n maanã.

5. Bilg-y vɩɩmã sẽn da yaa to-to a Nowe wakatẽ wã.

⁵ A Nowe wakatẽ wã, “nebã rag n maanda taab pãnga,” la b tʋmd tʋʋm-dẽgdo. (Sɩng. 6:4, 9-13) Baa a sẽn da mi t’a Zeova na n wa sãama nin-wẽnsã, b tʋʋm-wẽnsã ra sãamda a sũur wʋsgo. La a Nowe ra miime tɩ yel-kãngã pʋgẽ, a tara a sẽn tõe n maane, la a sẽn pa tõe.

6, 7. a) Bõe la a Nowe ra pa tõe n maane? b) Bõe yĩng tɩ d tõe n yeel tɩ tõnd me yaa wa a Nowe?

⁶ A Nowe sẽn da pa tõe n maane: A Nowe  ra sak n taasda nebã a Zeova koɛɛgã n keoogd-ba, la a ra pa tõe n modg-b tɩ b sak a sẽn yetã ye. A ra pa tõe me tɩ sa-kãsengã sɩng t’a daarã pa ta ye. A Nowe ra segd n kɩsa sɩd tɩ wakat ning a Zeova sẽn yãk n na n sãam nin-wẽnsã sã n ta, a na n sɩd maana wa a sẽn yeelã.—Sɩng. 6:17.

⁷ Rũndã-rũndã me, dũniyã pida ne tʋʋm-wẽnse. D miime t’a Zeova yeelame t’a na n wa sãama nin-wẽnsã. (1 Zã 2:17) La nand tɩ wakat kãng ta, d pa tõe n modg nebã tɩ b sak Rĩungã koe-noogã ye. D pa tar d sẽn tõe n maan me n kɩt tɩ ‘to-kãsengã’ sɩng t’a wakatã pa ta ye. (Mat. 24:14, 21) D segd n talla tẽeb sõma wa a Nowe, n kɩs sɩd tɩ ka la bilfu, a Zeova na n maana a sẽn yeelã. (Yɩɩn. 37:10, 11) D tara hakɩɩk t’a Zeova pa na n bas tɩ daar ning a sẽn yãk n na n sãam dũni-kãngã wã yõsge, baa daar-n-yɛng ye.—Hab. 2:3.

8. A Nowe ra wɩngda ne bõe? (Ges-y sõsgã sɩngrẽ fotã.)

⁸ A Nowe sẽn da tõe n maane: A Nowe pa bas t’a sẽn pa tõe n maanã koms a raood ye. A ra wɩngda ne bũmb nins a sẽn tõe n maanã. A moona koɛɛg ning a sẽn da segd n moonã, n keoog nebã ne a sũur fãa, hal tɩ Biiblã yeel t’a yɩɩ ‘tɩrlem koe-moaanda.’ (2 Pɩy. 2:5) Yaa vẽeneg tɩ koɛɛgã mooneg sõngame t’a Nowe tẽebã kell n tall pãnga. Wẽnnaam da yeelame me t’a ka koom koglgo. A tʋma tʋʋm-kãng ne yam, ne a pãng fãa, la ne pãn-tõod a taabã Wẽnnaam sẽn kõ ninsaal fãa wã.—Karm-y Ebre-rãmb 11:7.

9. Bõe la d tõe n maan n dɩk a Nowe togs-n-taare?

⁹ Tõnd me tʋmda a Zeova tʋʋmdã wʋsg wa a Nowe. (1 Kor. 15:58) Wala makre, d tẽed-n-taas wʋsg sõngd n meta Rĩungã roto, tigis-kãsems roto, la siglgã rot a taaba, la b get b yelle. Kẽer tʋmda filiyall-dãmbẽ, wall siglgã sɛb lebgr zĩigẽ. Tigis-kãsemsã sasa me, d sõngd n tʋmda tʋʋm toor-toore. La sẽn tɩ yɩɩd fãa, d wɩngda ne koɛɛgã moonego, n miẽ tɩ kengda d tẽebã, n sõngdẽ tɩ d kɩs sɩd tɩ manegr n wate. Rẽ wɛɛngẽ, ad saam-bi-poak a ye sẽn yeele: “F sã n wa togsd nebã bark nins Wẽnnaam Rĩungã sẽn na n wa ne wã, f nee vẽeneg tɩ b pa tẽed manegre, la tɩ b  tagsdame tɩ b zu-loeesã pa na n tol n sa ye.” Hakɩɩka, koɛɛgã mooneg kɩtdame tɩ d maneg n kɩs sɩd tɩ beoog na n yɩɩ neere, n ket n zoet vɩɩm sẽn pa satã zoeesã.—1 Kor. 9:24.

10. Bõe la a Davɩɩd maan-yã?

¹⁰ A Zeova ra yeelame tɩ rĩm a Davɩɩd yaa ‘rao sẽn ta yẽ yam.’ (Tʋʋ. 13:22) Sɩd me, a Davɩɩd vɩɩmã tõre, a tũu Wẽnnaam ne a sũur fãa. La wakat n zĩnd t’a maan yel-wẽn-kãsemse. A yoo ne a Uuri pag a Batseba. Sẽn maneg n zẽn yellã yaa a sẽn bao n na n solg a yel-wẽndã, n maan sɩlem tɩ b kʋ a Uuri zabrẽ wã. A gʋlsa lɛtr n yeel tɩ b kɩt tɩ b kʋ-a, n kõ yẽ mengã lɛtrã t’a zã n tɩ kɩse. (2 Sãm. 11:1-21) La a Davɩɩd yel-wẽnã wa n vẽnegame. (Mark 4:22) A manesem yɩɩ wãna?

11, 12. a) A Davɩɩd kongrã poore, bõe la a ra pa tõe n maane? b) D sã n wa maan yel-wẽnd n tek yam n kos sugri, bõe la a Zeova maanda?

¹¹ A Davɩɩd sẽn da pa tõe n maane: A ra pa tõe n toeem sẽn loogã, a ra pa tõe n gil a yel-wẽnã biis me ye. Biis sãnda ra na n kaoosa a yõor tɛka. (2 Sãm. 12:10-12, 14) Woto yĩnga, a ra segd n talla tẽeb sõma, n kɩs sɩd t’a sẽn tek yam n kos sugrã, a Zeova na n kõ-a-la sugri, la a sõng-a t’a tõog n mao ne yɛl nins a kongrã sẽn na n wa ne wã.

¹² Tõnd fãa sẽn yaa neb sẽn pa zems zãngã, d mi n kongame. Kongr ning wẽnem yɩɩda a to. Wakat ninga, d pa tõe n toeem d sẽn maanã ye. D yel-wẽn kẽer biis tõe n kaoosa d yõor tɛka. (Gal. 6:7) La d kɩsa sɩd tɩ wa Wẽnnaam sẽn pʋlmã, d sã n tek yam n kos sugri, a na n sõng-d lame tɩ d tõog toog buud fãa, baa sã n yaa tõnd mengã tudgrã n wa ne toogã.—Karm-y Ezayi 1:18, 19; Tʋʋm 3:19.

13. A Davɩɩd maana wãn n lebs n paam a Zeova zoodo?

¹³ A Davɩɩd sẽn da tõe n maane: A sakame t’a Zeova sõng-a t’a lebs n paam a zoodo. Ad bũmb a ye sẽn wilgd rẽ: A Zeova sẽn tʋm no-rɛɛs a Natã t’a tɩ kibl-a wã, a saka kiblgã. (2 Sãm. 12:13) Sẽn paase, a pʋʋsa a Zeova n vẽeneg a yel-wẽnã fãa n togse, la a wilg t’a rata ne a sũur fãa n paam t’a Zeova sũur le yɩ noog ne-a. (Yɩɩn. 51:3-19) A Davɩɩd pa tall a kongrã yell tagsg tɩ koms a raood zãng ye. A rɩka yam yellã pʋgẽ. Sɩd me, a pa tol n le maan a buud ye. A kell n sak a Zeova a yõor tɛka, t’a Zeova geelg-a wa ned sẽn tũ yẽ ne a sũur fãa, n tẽr a yelle.—Ebre. 11:32-34.

14. Yam-bʋg la d tõe n dɩk a Davɩɩd kibarã pʋgẽ?

¹⁴ Yam-bʋg la d tõe n dɩk a Davɩɩd kibarã pʋgẽ? D sã n wa maan yel-wẽn-kãsenga, d segd n teka yam, la d pelg d pʋg n pʋʋs a Zeova n togs-a d yel-wẽndã, la d kos-a sugri. (1 Zã 1:9) Sẽn paase, d segd n togsa kãsem-dãmbã, bala, bãmb n na n sõng-d tɩ d lebs n paam a Zeova zoodo. (Karm-y Zak 5:14-16.) D sã n maan bõn-kãensã fãa, d wilgda a Zeova tɩ d tẽeda a sẽn yeel t’a na n kõ-d-la sugr la a sõng-dã. La segdame me tɩ d rɩk yam d kongrã pʋgẽ, la d kell n wɩng ne a Zeova tũubu, n kɩs sɩd tɩ d ket n yaa ned sẽn ta a yam.—Ebre. 12:12, 13.

15. Yam-bʋg la d tõe n dɩk a Ana kibarã pʋgẽ?

¹⁵ Tõe tɩ y mii pĩnd wẽn-sakdb a taab sẽn teeg a Zeova b zu-loees pʋgẽ, la b maan b sẽn da tõe. Wala makre, a Ana. A ra rata biig ne a sũur fãa n pa tõe n paame, n da pa tar a yellã tɩɩm ye. La a ra kɩsa sɩd t’a Zeova na n teel-a lame, n da ket n kẽnd sɛk-roogẽ wã n pʋʋsd-a, la a togsd-a sẽn be a sũurẽ. (1 Sãm. 1:9-11) Ad a kõo tõnd  mak-sõng tɛkẽ! Bãag bɩ bũmb a to sã n wa namsd-d tɩ d pa tar a tɩɩm, d basda d yɩɩrã fãa ne a Zeova, n kɩs sɩd t’a geta d yelle. (1 Pɩy. 5:6, 7) La d maooda wa d sẽn tõe fãa n ket n kẽnd tigissã, la d maand bũmb nins sẽn na n sõng tɩ d tẽebã tall pãngã.—Ebre. 10:24, 25.

16. Yam-bʋg la roagdbã tõe n dɩk a Sãmwɛll kibarã pʋgẽ?

¹⁶ La y sã n tar biig sẽn bas a Zeova tũubu? A Sãmwɛll da pa tõe n modg a kom-dibli wã sẽn lebg kãsembã tɩ b tũ a Zeova noyã a sẽn wilg-bã ye. (1 Sãm. 8:1-3) Ra yaa tɩlɛ t’a bas yellã a Zeova nugẽ. A sẽn da tõe n maan yaa a kell n wɩng ne a saasẽ Ba a Zeova tũubu, n paam t’a sũur ket n noom ne-a. (Yel. 27:11) Rũndã-rũndã, roagdb wʋsg sẽn yaa kiris-neb bee yell a woto buud pʋgẽ. B kɩsa sɩd tɩ wa biig ning sẽn sãam a ba paoongã sẽn lebg n wa, t’a ba wã reeg-a ne sũ-noogã, a Zeova me raab yaa sẽn bas-b yẽ wã tek yam n lebg n wa, t’a reeg-ba. (Luk 15:20) Roagdb nins sẽn tar zu-loe-kãngã wã sẽn tõe n maan yaa b ket n wɩngd ne a Zeova sakre, n saagdẽ tɩ b mak-sõngã na n sõnga b kambã tɩ b lebg n wa a Zeova nengẽ.

17. Bõe yĩng tɩ pʋg-kõor sẽn yaa naong soabã kibar kengd raoodo?

¹⁷ Tẽeg-y-yã a Zeezi wakatẽ pʋg-kõor sẽn yaa naong soabã me yelle. (Karm-y Luk 21:1-4.) A ra pa tar a sẽn tõe n maan tɩ yel-kɛg nins fãa sẽn da maand wẽnd-doogẽ wã sa ye. (Mat. 21:12, 13) A leb n da pa tar a sẽn tõe n maan n yi a naongã pʋgẽ ye. La a sak n dɩka “tãma a yiib” sẽn da yaa a “rɩɩbã ligd zãnga,” n kõ wẽnd-doogẽ wã. A sẽn maanã wilgame t’a kɩsa a Zeova sɩda, la t’a miime t’a sã n lʋɩɩs a Zeova tũudmã taoore, a Zeova na n gesame t’a paam a noorã rɩɩbo. Pʋg-kõorã sẽn da kɩs a Zeova sɩdã kɩtame t’a kõ a sẽn tare, n na n teel bũmb nins a Zeova sẽn da maan wakat kãng tɩ nebã tõe n tũ-a wã. Tõnd me kɩsa sɩd tɩ d sã n deng n bao Wẽnnaam Rĩungã, a na n gesame tɩ d paam sẽn yaa tɩlɛ ne-dã.—Mat. 6:33.

18. Mak-sõng bʋg la d tẽed-n-taag a Malcolm kõ-yã?

¹⁸ Rũndã-rũndã, tõnd tẽed-n-taas wʋsg wilgdame tɩ b kɩsa a Zeova sɩd wa pʋg-kõorã. B wɩngda ne bũmb nins b sẽn tõe n maanã, la b basd b sẽn pa tõeyã a Zeova nugẽ. D gom saam-biig a yembr yelle. A yʋʋr la a Malcolm. A maana kaalem yʋʋmd 2015 wã, la a tũu a Zeova a yõor tɛka. Yẽ ne a pagã tũu a Zeova yʋʋm wʋsgo. La b talla sũ-noog wakat la sũ-sãams wakate. Ad a sẽn yeele: “Vɩɩmã pida ne yel-lingdem, tɩ d pa tõe n bãng sẽn na n paam-d ye. Yell ning meng kɩtdame tɩ f vɩɩmã tolg n kenge. La sẽn wa n yaa to-to fãa, a Zeova ningda sẽn teeg-b yẽ wã barka.” Sagl-bʋg la a Malcolm kõ-yã? A yeelame: “Pʋʋsd-y-yã a Zeova n kot-a t’a sõng-y tɩ y tõog n tʋm a tʋʋmdã wa y sẽn tõe, la a sõng-y tɩ y tʋʋmdã wom biisi. Wɩng-y ne bũmb nins y sẽn tõe n maanã, la y ra tagsd y sẽn pa tõe n maanã ye.” *

19. a) Bõe yĩng tɩ d yetẽ tɩ rõndã vɛrse wã kell n zemsame? b) Bõe la y rat n maan tɩ wilg tɩ y tũuda yʋʋmdã vɛrse?

¹⁹ Dũni-kãngã sẽn na n kell n ‘kẽed wẽngã pʋgẽ n paasdẽ’ wã, d miime tɩ zu-loeesã na n maneg n zẽname. (2 Tɩm. 3:1, 13) Woto yĩnga, d segd n maoo masã n yɩɩg pĩndã, tɩ d zu-loɛɛg baa a ye ra tõog n koms d raood ye. Pʋd n lebga tɩlɛ tɩ d kɩs a Zeova sɩd zãng-zãnga, tɩ d sã n wa pa tar yell tɩɩm bɩ d bas yẽ nugẽ, la d wɩng ne d sẽn tõe n maanã. Rẽnd yʋʋmd 2017 vɛrse wã kell n zemsame. A yetame yaa: Teeg a Zeova, n maan neere.—Yɩɩn. 37:3.