Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Wulu kɔ nuninyɛne ne azo

‘Fa Ɛ Rɛle Wula Gyihova Anu Na Di Boɛ’

‘Fa Ɛ Rɛle Wula Gyihova Anu Na Di Boɛ’

Fa ɛ rɛle wula Gyihova anu na di boɛ.’EDW. 37:3.

EDWƐNE: 133, 63

1. Tumi mɔɔ yɛ nwanwane la boni mɔ a Gyihova vale bɔle alesama a?

GYIHOVA vale tumi mɔɔ yɛ nwanwane la bɔle alesama. Yemaa yɛ adwenle kɛ yɛva yɛli ngyegyelɛ nwo gyima na yɛyɛ ngyehyɛleɛ yɛmaa yɛ kenle bie. (Mrɛ. 2:11) Yemaa yɛ tumi mɔɔ maa yɛyɛ ninyɛne, na ɔboa yɛ ɔmaa yɛdwu bodane kpalɛ nwo. (Fel. 2:13) Yemaa yɛ adwenle mɔɔ maa yɛkola yɛnwu kpalɛ nee ɛtane—yɛnyia ɛhye wɔ awolɛ nu—na saa yɛfo a ɔkola ɔboa yɛ ɔmaa yɛtwe yɛ nwo yɛfi ɛtane nwo na yɛyɛ nzenzaleɛ.Wlo. 2:15.

2. Kɛzi Gyihova kpondɛ kɛ yɛfa yɛ tumi yɛdi gyima ɛ?

2 Gyihova kpondɛ kɛ yɛfa yɛ tumi yɛyɛ debie kpalɛ. Duzu ati ɔ? Ɔluakɛ ɔkulo yɛ, yɛɛ ɔze kɛ saa yɛfa ahyɛlɛdeɛ ɛhye yɛdi gyima a yɛ nye balie. Gyihova tu yɛ folɛ fane dɔɔnwo wɔ ye Edwɛkɛ ne anu kɛ yɛva yɛ tumi yɛyɛ debie kpalɛ. Kɛ neazo la, wɔ Hibulu Ngɛlɛlera ne anu, ɔka kɛ: “Sonla mɔɔ anye bolo ye gyima nwo la adwenle ngyehyɛlɛ maa ɔnyia aleɛ dɔɔnwo”; na “debie biala mɔɔ ɛkɛzɔ nu kɛ ɛyɛ la, fa wɔ anwosesebɛ yɛ.” (Mrɛ. 21:5; Nol. 9:10) Giliki Ngɛlɛlera ne noko ka kɛ: “Kenle biala mɔɔ mekɛ kɛra kɛ ɔwɔ kɛ yɛyɛ nyele la, bɛmaa yɛyɛ yɛmaa awie biala”; yɛɛ awie “ko biala ɛva ye ɛdeɛ mɔɔ yenyia ye la ɛkpondɛ ɔ gɔnwo mɔ kpalɛ ɛyɛlɛ.” (Gal. 6:10; 1 Pita 4:10) Ɔda ali kɛ, Gyihova kpondɛ kɛ yɛyɛ debie kpalɛ mɔɔ baboa yɛ gɔnwo mɔ nee yɛdayɛ mumua ne la.

3. Ninyɛne boni mɔ a alesama ɛngola ye yɛ a?

3 Noko Gyihova ze kɛ tɛ debie biala a yɛbahola yɛayɛ a. Yɛnrɛhola yɛnrɛye sinlidɔlɛ, ɛtane, nee ewule yɛnrɛvi ɛkɛ ɛlɛ; yɛɛ yɛnrɛhola yɛnrɛzi kpɔkɛ yɛnrɛmaa menli ɔluakɛ awie biala lɛ adenle kpa mɔɔ ɔkulo. (1 Arl. 8:46) Wɔ yɛ nrɛlɛbɛ anzɛɛ anwubielɛ ngakyile ne mɔ anzi, saa bɛfa yɛ bɛto Gyihova anwo a, yɛle ngakula.Aye. 55:9.

Ɛyia ngyegyelɛ a, ‘fa ɛ rɛle wula Gyihova anu na di boɛ’

4. Duzu a yɛbazuzu nwo wɔ edwɛkɛ ɛhye anu a?

4 Wɔ tɛnlabelɛ biala anu, ɔwɔ kɛ yɛkpondɛ adehilelɛ yɛfi Gyihova ɛkɛ, yɛfa yɛ nwo yɛto ɔ nwo zo yɛmaa ɔboa yɛ na ɔyɛ ninyɛne mɔɔ yɛnrɛhola ye yɛ la ɔmaa yɛ. Noko, ɔwɔ kɛ yɛyɛ mɔɔ yɛbahola ye yɛ la yɛdi ngyegyelɛ nwo gyima, na yɛboa yɛ gɔnwo mɔ. (Kenga Edwɛndolɛ 37:3.) Ye sikalɛ nu, bɛmaa yɛva yɛ ‘rɛle yɛwula Gyihova anu na yɛli boɛ.’ Yemɔti, bɛmaa yɛzuzu mɔɔ yɛbahola yɛazukoa yɛavi Nowa, Devidi, nee Nyamenle azonvolɛ nɔhavoma gyɛne mɔɔ bɛvale bɛ rɛle bɛwulale Gyihova anu na bɛlile boɛ la neazo ne mɔ anwo. Yɛbanwu mɔɔ bɛangola ye yɛ la nee mɔɔ bɛholale ye yɛ la, na yɛanlea zo yɛayɛ bie.

MEKƐ MƆƆ NINYƐNEDANE KƐBU LA

5. Ka tɛnlabelɛ mɔɔ Nowa hɔle nu la.

5 Ɛnee Nowa de ewiade mɔɔ “basabasayɛlɛ” nee ɛbɛlatane ɛbu zo la anu. (Mɔl. 6:4, 9-13) Ɛnee ɔze kɛ adenle biala azo Gyihova bazɛkye ɛtane ewiade zɔhane. Yemɔ bɔbɔ, ɔbayɛ kɛ ninyɛndane mɔɔ hɔle zo la gyegyele Nowa. Wɔ tɛnlabelɛ zɔhane anu, Nowa nwunle ninyɛne mɔɔ ɔnrɛhola ye yɛ nee mɔɔ ɔbahola ye yɛ la.

Bɛdwazo bɛtia edwɛkɛhanlɛ ne (Nea ɛdendɛkpunli 6-9)

6, 7. (a) Duzu a Nowa angola ye yɛ a? (b) Kɛzi yɛ tɛnlabelɛ ne le kɛ Nowa ɛdeɛ ne ɛ?

6 Mɔɔ Nowa angola ye yɛ la: Nowa vale nɔhalɛlilɛ hanle Gyihova edwɛkɛ ne, noko yeangola yeantinlitinli ɛtanevolɛma kɛ bɛlie edwɛkɛ ne bɛli, anzɛɛ yeangola yeammaa Azuyilɛ ne amba ndɛndɛ. Ɛnee ɔwɔ kɛ Nowa nyia anwodozo kɛ Gyihova bali Ye ɛwɔkɛ zo azɛkye ɛtanevolɛma, na ɔnyia diedi kɛ Nyamenle bayɛ zɔ wɔ ye mekɛ nloa.Mɔl. 6:17.

7 Yɛdayɛ noko yɛde ewiade mɔɔ ɛtanelilɛ ɛbu zo la anu, na yɛze kɛ Gyihova ɛbɔ ɛwɔkɛ kɛ ɔbazɛkye ye. (1 Dwɔn 2:17) Noko yɛnrɛhola yɛnrɛtinlitinli menli kɛ bɛdie “Edwɛkpa ɛhye mɔɔ fane Anwuma Belemgbunlililɛ ne anwo la.” Eza yɛnrɛhola yɛnrɛyɛ debie biala yɛnrɛmaa “anwongyelelɛ kpole” ne ɛnrɛra ndɛndɛ. (Mat. 24:14, 21) Yɛhyia diedi kpole kɛ Nowa la, amaa yɛanyia anwodozo kɛ ɔnrɛhyɛ Nyamenle bava ɔ nwo alie nu. (Edw. 37:10, 11) Yɛdie yɛdi kɛ Gyihova ɛnrɛmaa kenle ko bɔbɔ ɛnrɛla mekɛ mɔɔ ɔbazɛkye ɛtane ewiade ɛhye la azo.Hab. 2:3.

8. Kɛzi Nowa vale ye adwenle ziele ninyɛne mɔɔ ɔkola ye yɛ la azo ɛ? (Nea mɔlebɛbo nvoninli ne.)

8 Mɔɔ Nowa holale yɛle la: Nowa ammaa mɔɔ ɔnrɛhola ye yɛ la ando ɔ sa nu, emomu, ɔvale ye adwenle ɔziele mɔɔ ɔbahola ye yɛ la azo. Nowa vale nɔhalɛlilɛ hanle nrɛlaleɛ ne mɔɔ bɛvale bɛmaanle ye la, kɛ awie mɔɔ bɔle “pɛlepɛlelilɛ nwo nolo.” (2 Pita 2:5) Ɛhye ati a Nowa diedi ne hɔle zo yɛle kpole a. Eza ɔvale ye anwosesebɛ nee ye adwenle tumi ne ɔyɛle gyima mɔɔ Nyamenle vale maanle ye la, ɛlɛka ne ɛbobɔlɛ.Kenga Hibuluma 11:7.

9. Kɛzi yɛbahola yɛazukoa Nowa neazo ne ɛ?

9 Yɛdayɛ noko, ‘ɔwɔ kɛ yɛ nye bolo “Awulae gyima ne ɛyɛlɛ nwo” kɛ Nowa la. (1 Kɔl. 15:58) Gyima ɛhye bie a le kɛ yɛbazi ɛzonlenlɛ azua anzɛɛ yɛbanlea zo boɛ, yɛbaboa yɛamaa bɛayɛ nyianu ngyikyi nee mgbole, anzɛɛ yɛbayɛ gyima wɔ Bɛtɛle anzɛɛ ɔfese mɔɔ bɛkile edwɛkɛ bo wɔ ɛkɛ la. Mɔɔ hyia kpalɛ la, yɛ nye bolo yɛbɔ edwɛkpa ne nolo, ɔluakɛ gyima ɛhye maa yɛ kenle bie anyelazo ne anu mia. Adiema raalɛ ko hanle kɛ: “Saa ɛka nyilalɛ mɔɔ Nyamenle Belemgbunlililɛ ne bava ara anwo edwɛkɛ ɛkile menli a, ɛnwu kɛ wɔ tievolɛma ne ɛnlɛ anyelazo biala na bɛsuzu kɛ bɛ ngyegyelɛ ne ɛnrɛvi ɛkɛ ne ɛlɛ.” Daselɛlilɛ gyima ne maa ninyɛne mgbalɛ mɔɔ yɛbanyia la anwo anyelazo nee kpɔkɛ mɔɔ yɛbɔ kɛ yɛdua ngoane adenle ne azo la anu mia.1 Kɔl. 9:24.

MEKƐ MƆƆ YƐKƐYƐ ƐTANE LA

10. Ka mɔɔ dole Devidi la.

10 Gyihova hanle ye wɔ Belemgbunli Devidi anwo kɛ: “Yemɔ a ɔle sonla mɔɔ sɔ me nye a.” (Gyi. 13:22) Saa yɛbaha a ɛnee Devidi di nɔhalɛ. Noko, mekɛ bie ɔyɛle ɛtane kpole bie. Ɔ nee Batehyɛba zɛkyele agyalɛ. Ɔyɛle ngyehyɛleɛ kɛ bɛhu ɔ hu Yulaya wɔ konle nu amaa yeaheda ɛtane ne azo noko yemɔ zɛkyele edwɛkɛ ne. Devidi vale Yulaya ɛhunlɛ ne anwo kɛlata zoanle Yulaya mumua ne! (2 Sa. 11:1-21) Awieleɛ kolaa ne, Devidi ɛtane ne lale ali. (Maake 4:22) Mɔɔ ɔrale ye zɔ la, duzu a Devidi yɛle a?

Ɛtane mɔɔ yɛyɛ ye dɛba (Nea ɛdendɛkpunli 11-14)

11, 12. (a) Duzu a Devidi angola ye yɛ wɔ mekɛ mɔɔ ɔyɛle ɛtane la ɛ? (b) Saa yɛyɛ ɛtane kpole na yɛnu yɛ nwo a, duzu a Gyihova bahola ayɛ amaa yɛ a?

11 Mɔɔ Devidi angola ye yɛ la: Devidi angola anyɛ mɔɔ ɔyɛle la anwo ɛhwee. Na ɔyiale ye ɛtane ne anwo ngyegyelɛ. Ɛnee ngyegyelɛ ɛhye mɔ bie ɛnrɛvi ɔ nwo zo kɔkpula kɛ ɔkɛwu. (2 Sa. 12:10-12, 14) Yemɔti, ɛnee ɔhyia diedi. Ɛnee ɔwɔ kɛ ɔnyia anwodozo kɛ saa ɔnu ɔ nwo nɔhalɛ nu a, Gyihova bava ye ɛtane ahyɛ ye na yeaboa ye yeamaa yeagyinla ye ngyegyelɛ ne mɔ anloa.

12 Kɛmɔ yɛnli munli la ati, yɛ muala yɛyɛ ɛtane. Nvonleɛ ne gua ye ngakyile. Bie mɔ wɔ ɛkɛ a yɛngola yɛnyɛ nwolɛ ɛhwee. Ɔwɔ kɛ yɛgyinla ngyegyelɛ ne anloa. (Gal. 6:7) Noko yɛdie Gyihova Nyamenle yɛdi kɛ, saa yɛnu yɛ nwo a ɔbaboa yɛ wɔ ngyegyelɛ mekɛ nu—saa bɔbɔ ngyegyelɛ ne vi yɛdayɛ mumua ne a.Kenga Ayezaya 1:18, 19; Gyima ne 3:19.

13. Kɛzi Devidi anwo yɛle se wɔ sunsum nu bieko ɛ?

13 Mɔɔ Devidi holale yɛle la: Devidi maanle Gyihova boale ye. Ɔliele ɛdenrɛdenrɛlɛ mɔɔ Gyihova agyakɛnugyinlavolɛ, ngapezonli Neetan vale maanle ye la ɔdole nu. (2 Sa. 12:13) Eza Devidi zɛlɛle Gyihova, ɔhanle ye ɛtane na ɔhilele kɛ ɔkpondɛ kɛ ɔnyia Gyihova anyunlu ɛlolɛ bieko. (Edw. 51:1-17) Kɛ anrɛɛ Devidi bamaa adwenle nu fɔlɛbualɛ ado ɔ sa nu la, ɔzukoale debie ɔvile ye ɛtane ne anu. Nɔhalɛ nu, yeanzia yeanyɛ ɛtane ne mɔ bieko. Ɔlile nɔhalɛ too ɔhɔle ewule nu, Gyihova tɛkakye ye nɔhalɛlilɛ ne.Hib. 11:32-34.

14. Duzu a yɛsukoa yɛfi Devidi neazo ne anu a?

14 Duzu a yɛsukoa yɛfi Devidi neazo ne anu a? Saa yɛyɛ ɛtane kpole bie a, ɔwɔ kɛ yɛnu yɛ nwo nɔhalɛ nu na yɛsɛlɛ ɛtanefakyɛ yɛfi Gyihova ɛkɛ. Ɔwɔ kɛ yɛka yɛ ɛtane ne yɛkile ye. (1 Dwɔn 1:9) Eza ɔwɔ kɛ yɛbɔ mgbanyima ne mɔ amaneɛ na bɛfa sunsum nu moalɛ bɛmaa yɛ. (Kenga Gyemise 5:14-16.) Saa yɛfa Gyihova ngyehyɛleɛ ɛhye yɛdi gyima a, ɛnee ɔkile kɛ yɛdie ɛwɔkɛ mɔɔ yebɔ kɛ ɔbayɛ yɛ ayile na yeava yɛ ɛtane yeahyɛ yɛ la yɛto nu. Yemɔ anzi, yɛsukoa debie yɛfi yɛ nvonleɛ ne mɔ anu, yɛyɛ dɔɔnwo wɔ Gyihova ɛzonlenlɛ nu, na yɛfa anwodozo yɛnea kenle bie ade.Hib. 12:12, 13.

WƆ TƐNLABELƐ GYƐNE NU

Kpɔkɛdelɛ nwo ngyegyelɛ (Nea ɛdendɛkpunli 15)

15. Duzu a yɛsukoa yɛfi Hana neazo ne anu a?

15 Dwenle tete azonvolɛ nɔhavoma mɔɔ vale bɛ rɛle wulale Gyihova anu wɔ mekɛ mɔɔ bɛlɛsi kpɔkɛ bie la anwo. Kɛ neazo la, ɛnee Hana ɛnrɛhola ɛnrɛyɛ ye mota ne anwo ɛhwee. Noko ɔnyianle anwodozo kɛ Gyihova bakyekye ɔ rɛle, ɔti ɔhɔle zo ɔzonlenle wɔ ɛzonlenlɛ sua ne anu na ɔyɛle asɔne dahuu. (1 Sa. 1:9-11) Asoo ɛhye ɛnle neazo kɛnlɛma ɛmmaa yɛ ɔ? Saa yɛ nwo to yɛ anzɛɛ yɛlɛ ngyegyelɛ bie mɔɔ yɛngola nwolɛ ɛhwee yɛ a, yɛfa yɛ adwenleadwenle yɛgua Gyihova anwo zo na yɛdie yɛdi kɛ ɔdwenle yɛ nwo. (1 Pita 5:6, 7) Yɛɛ yɛbɔ mɔdenle yɛfa yɛ nwo yɛwula Kilisiene ayia nee ngyehyɛleɛ gyɛne mɔɔ ahyehyɛdeɛ ne kɛyɛ la anu.Hib. 10:24, 25.

Ngakula mɔɔ ɛde atua (Nea ɛdendɛkpunli 16)

16. Duzu a awovolɛ bahola azukoa avi Samoɛle mɔɔ ɛnee ɛyɛ kpanyinli la ɛkɛ a?

16 Na awovolɛ mɔɔ bɛdi nɔhalɛ noko bɛ mra ɛvi nɔhalɛ ne anu la ɛ? Samoɛle mɔɔ ɛnee ɛyɛ kpanyinli la, angola antinlitinli ɔ mra ne mɔ anwo zo kɛ bɛva tenlene ngyinlazo ne mɔɔ ɔhilehilele bɛ la bɛbɔ bɛ ɛbɛla. (1 Sa. 8:1-3) Ɛnee ɔwɔ kɛ ɔgyakyi debie biala ɔmaa Gyihova. Noko ɛnee Samoɛle mumua ne bahola ali nɔhalɛ na yeayɛ mɔɔ sɔ ye anwuma Selɛ Gyihova anye la. (Mrɛ. 27:11) Ɛnɛ noko, Kilisiene awovolɛ dɔɔnwo wɔ tɛnlabelɛ ɛhye bie anu. Kɛ mɔɔ selɛ ne mɔɔ wɔ kakula ɛkobɔfo ne anwo ndonwo ne anu yɛle la, bɛlɛ anwodozo kɛ Gyihova ɛziezie ɔ nwo kɛ ɔbalie ɛtanevolɛ biala mɔɔ kɛnlu ɔ nwo la bieko. (Luku 15:20) Mekɛ ko ne ala, awovolɛ ɛhye mɔ bɔ mɔdenle ɛsesebɛ di nɔhalɛ maa Gyihova na bɛlɛ anyelazo kɛ bɛ neazo ne bamaa bɛ mra ne mɔ azia ara.

Ezukoa nwo ngyegyelɛ (Nea ɛdendɛkpunli 17)

17. Duzu ati a kunlavolɛ raalɛ ne neazo ne maa anwosesebɛ ɛ?

17 Dwenle Gyisɛse mekɛ zo raalɛ kunlavolɛ ne noko anwo. (Kenga Luku 21:1-4.) Ɛnee ɔnrɛhola ninyɛndane mɔɔ bɛyɛ ye wɔ ɛzonlenlɛ sua ne anu la anwo ɛhwee yɛ. (Mat. 21:12, 13) Na ɛnee debie ekyi bie ala a ɔbahola yeayɛ wɔ ye ezukoa gyinlabelɛ nwo a. Noko, ɔvile ye ahonle nu ɔvale “ɛkpɔsɛba nwiɔ” ne mɔɔ le ye “kpokpoti ne” la, ɔmaanle. Kunlavolɛ raalɛ ɛhye hilele kɛ ɔlɛ anwodozo bɔkɔɔ wɔ Gyihova anu, ɛnee ɔze kɛ saa ɔfa sunsum nu ninyɛne ɔdimoa a, Nyamenle bamaa ɔ sa aha mɔɔ ɔhyia nwo la. Kunlavolɛ raalɛ ne anwodozo ne hanle ye ɔmaanle ɔboale nɔhalɛ ɛzonlenlɛ nwo ngyehyɛleɛ mɔɔ ɛnee wɔ ɛkɛ la. Yɛdayɛ noko, saa yɛfa Belemgbunlililɛ ne yɛdimoa a, Gyihova bamaa yɛ debie biala mɔɔ yɛhyia la.Mat. 6:33.

18. Ka ɛnɛ mekɛ ye anu adiema bie mɔɔ nyianle adwenle kpalɛ la neazo ne.

18 Ɛnɛ, yɛ mediema dɔɔnwo ɛhile kɛ bɛlɛ zɛhae anwodozo ye bie wɔ Gyihova anu na bɛzi kpɔkɛ kpalɛ. Suzu yɛ diema Malcolm, mɔɔ lile nɔhalɛ hɔle ewule nu wɔ 2015 la anwo. Wɔ mekɛ tendenle mɔɔ ɔ nee ɔ ye vale zonlenle Gyihova la anu, bɛyiale ngyegyelɛ. Ɔhanle kɛ: “Ɛnee ɔnla aze, ninyɛne angɔ boɛ, yɛɛ ɛnee ɔyɛ se kpalɛ wɔ ɛbɛlabɔlɛ nu. Noko Gyihova yila bɛdabɛ mɔɔ bɛfa bɛ rɛle bɛwula ye nu la.” Malcolm folɛdulɛ a le kɛ, “Yɛ asɔne amaa wɔayɛ dɔɔnwo na ɛ nwo ayɛ se wɔ Gyihova ɛzonlenlɛ nu. Fa wɔ adwenle sie mɔɔ ɛbahola ye yɛ la azo, tɛ mɔɔ ɛnrɛhola ye yɛ la ɔ.” *

19. (a) Duzu ati a yɛ ɛvolɛdwɛkɛ maa 2017 fɛta ɛ? (b) Kɛzi ɛbava 2017 ɛvolɛdwɛkɛ ne wɔali gyima wɔ wɔ ɛbɛlabɔlɛ nu ɛ?

19 Mekɛ mɔɔ tɛnlabelɛ ne anu ɛlɛyɛ “se kpalɛ” la, yɛ nye la kɛ yɛbayia ngyegyelɛ dɔɔnwo. (2 Tem. 3:1, 13) Ɛhye ati ɔhyia kpalɛ kɛ yɛnrɛmaa ngyegyelɛ ɛhye mɔ ɛnrɛdo yɛ sa nu. Emomu, ɔwɔ kɛ yɛfa yɛ rɛle yɛwula Gyihova anu bɔkɔɔ na yɛyɛ mɔɔ yɛbahola ye yɛ la. Nea kɛzi yɛ ɛvolɛdwɛkɛ maa 2017 ne fɛta a: ‘Fa ɛ rɛle wula Gyihova anu na di boɛ’!Edw. 37:3.

Yɛ ɛvolɛdwɛkɛ maa 2017: ‘Fa Ɛ Rɛle Wula Gyihova Anu Na Di Boɛ’