1. Yehovha u endle vanhu va ri ni vuswikoti byihi byo hlamarisa?

YEHOVHA u vumbe vanhu va ri ni vuswikoti byo hlamarisa. U hi nyike vuswikoti byo kota ku lulamisa swiphiqo ni ku kunguhata swilo swa le nkarhini lowu taka. (Swiv. 2:11) U hi nyike vuswikoti byo endla leswi hi swi kunguhataka, leswi hi pfunaka leswaku hi va ni tipakani letinene. (Filp. 2:13) Nakambe u hi endle hi ri ni ripfalo ku nga nchumu lowu hi byelaka loko hi endla swilo leswinene ni leswo biha naswona ri hi pfuna ku papalata ku endla swilo swo biha ni ku lulamisa swihoxo swa hina.—Rhom. 2:15.

2. Yehovha u lava leswaku hi byi tirhisa njhani vuswikoti bya hina?

² Yehovha u lava leswaku hi tirhisa vuswikoti bya hina hi ndlela leyinene. Ha yini? Hikuva wa hi rhandza naswona wa swi tiva leswaku hi ta eneriseka loko hi tirhisa tinyiko leti hi ndlela leyinene. Hi ku tirhisa Rito rakwe, Yehovha u hi tsundzuxa leswaku hi tirhisa vuswikoti bya hina hi ndlela leyinene. Hi xikombiso, eMatsalweni ya Xiheveru hi hlaya leswi: “Makungu ya lava va gingiritekaka ma endla leswi pfunaka”  naswona “hinkwaswo leswi voko ra wena ri swi kumaka leswaku ri swi endla, swi endle hi matimba ya wena.” (Swiv. 21:5; Ekl. 9:10) EMatsalweni ya Vukreste ya Xigriki hi hlaya leswi: “Loko ntsena hi ri ni nkarhi lowunene wa swona, a hi endleleni hinkwavo leswi nga swinene” nakambe “hi ku ya hilaha un’wana ni un’wana a amukeleke nyiko hakona, tirhisani nyiko leyi leswaku mi tirhelana ha yona.” (Gal. 6:10; 1 Pet. 4:10) Swi le rivaleni leswaku Yehovha u lava leswaku hi endla leswi nga ta vuyerisa hina ni van’wana.

3. I yini leswi hi tsandzekaka ku swi endla?

³ Nakambe Yehovha wa swi tiva leswaku a hi hetisekanga. A hi nge swi koti ku herisa ku nga hetiseki ka hina, xidyoho ni rifu naswona a hi nge swi koti ku lawula vanhu van’wana hikuva na vona va ni ntshunxeko wo tihlawulela. (1 Tih. 8:46) Ku nga khathariseki vutivi kumbe vuswikoti lebyi hi nga na byona, hi ta tshama hi fana ni vana eka Yehovha.—Esa. 55:9.

4. Hi ta kambisisa yini exihlokweni lexi?

⁴ Eka swiyimo hinkwaswo hi fanele hi titshega hi nkongomiso wa Yehovha, ni ku tshemba leswaku u ta hi seketela ni ku hi endlela leswi hi tsandzekaka ku swi endla. Nakambe, hi fanele hi endla leswi hi nga swi kotaka leswaku hi lulamisa swiphiqo swa hina ni ku pfuna van’wana. (Hlaya Pisalema 37:3.) Kahlekahle, hi fanele ‘hi tshemba Yehovha hi endla leswinene’ naswona ‘hi endla swilo hi ku tshembeka.’ A hi kambisiseni leswi hi nga swi dyondzaka eka Nowa, Davhida ni malandza man’wana yo tshembeka ya Xikwembu lawa ma tshameke ma tshembekile eka Yehovha ni ku endla leswinene. Hilaha hi nga ta dyondza hakona, hi ta kota ku vona ku hambana eka swilo leswi a va tsandzeka ku swi endla ni leswi a va kota ku swi endla, kutani va hlawule ku endla swilo leswi va kotaka ku swi endla.

5. Hlamusela xiyimo lexi Nowa a hanya eka xona.

⁵ Nowa a a hanya ni vanhu lava ‘a va tele hi madzolonga’ naswona a va tikhoma ku biha. (Gen. 6:4, 9-13) A a swi tiva leswaku hi ku famba ka nkarhi Yehovha a a ta herisa vanhu volavo. Hambiswiritano, swi nga ha endleka Nowa a a tshikilelekile hikwalaho ka vubihi lebyi a byi ri kona. Eka xiyimo xexo, Nowa u swi xiyile leswaku ku ni swilo leswi a a nga ta kota ku swi endla ni leswi a ta kota ku swi endla.

6, 7. (a) I yini leswi Nowa a a nga ta kota ku swi endla? (b) Xiyimo xa hina xi fana njhani ni xa le nkarhini wa Nowa?

⁶ Leswi Nowa a a nga ta kota ku swi endla: Hambileswi  Nowa a chumayeleke hi xitsundzuxo xa Yehovha hi ku hiseka, a a nga ta sindzisa vanhu leswaku va amukela rungula rero kumbe a endla leswaku Ndhambi yi hatla yi fika. Nowa a a fanele a tshemba leswaku Yehovha u ta hetisisa xitshembiso Xakwe xo herisa vubihi lebyi a byi ri kona ni ku tshemba leswaku u ta swi endla hi nkarhi lowu faneleke.—Gen. 6:17.

⁷ Na hina hi hanya emisaveni leyi taleke hi vubihi naswona ha swi tiva leswaku Yehovha u hi tshembisa ku yi herisa. (1 Yoh. 2:17) Kutani a hi nge sindzisi vanhu leswaku va amukela “mahungu lamanene . . . ya Mfumo.” Nakambe a hi nge swi koti ku endla leswaku “nhlomulo lowukulu” wu fika hi ku hatlisa. (Mat. 24:14, 21) Ku fana na Nowa, hi fanele hi va ni ripfumelo leri tiyeke ni ntshembo wa leswaku ku nga ri khale Xikwembu xi ta herisa vubihi. (Ps. 37:10, 11) Ha tiyiseka leswaku Yehovha a nge byi pfumeleli vubihi leswaku byi ya emahlweni ku tlula nkarhi lowu a wu vekeke.—Hab. 2:3.

8. Nowa u swi kotise ku yini ku anakanya hileswi a a kota ku swi endla? (Vona xifaniso lexi nga eku sunguleni ka xihloko lexi.)

⁸ Leswi Nowa a kota ku swi endla: Ematshan’weni yo lahla thawula hikwalaho ka leswi a nga koti ku swi endla, Nowa u anakanyisise hileswi a a kota ku swi endla. Tanihi “muchumayeri wa leswo lulama,” Nowa u chumayele rungula leri a byeriweke rona hi Yehovha hi ku tshembeka. (2 Pet. 2:5) A swi kanakanisi leswaku ku endla tano swi tiyise ripfumelo rakwe. Ku engetela eka ku chumayela, u tlhele a tirhisa matimba ni mianakanyo yakwe leswaku a hetisisa ntirho lowu Xikwembu xi n’wi nyikeke wona wo aka ngalava.—Hlaya Vaheveru 11:7.

9. Hi nga xi tekelela njhani xikombiso xa Nowa?

⁹ Ku fana na Nowa, hi tikarhatela ku va ni “swo tala swo swi endla entirhweni wa Hosi.” (1 Kor. 15:58) Ku endla sweswo swi nga ha katsa ku pfuneta eka mintirho yo aka ni ku khathalela Tiholo ta hina ta Mfumo ni ta tinhlengeletano, ku pfuneta etinhlengeletanweni kumbe ku pfuneta eku endleni ka mintirho leyi endliwaka emarhavini kumbe etihofisini ta vuhundzuluxeri. Xa nkoka swinene hi tshama hi khomekile entirhweni wo chumayela hi ri karhi hi tiva leswaku ntirho lowu wu tiyisa ntshembo wa hina hi vumundzuku. Makwerhu un’wana wa xisati u te: “Loko u vulavula ni vanhu hi mikateko ya Mfumo wa Xikwembu, u xiya leswaku vo tala a va na ntshembo naswona va anakanya leswaku swiphiqo wa vona a swi nge heli.” I ntiyiso leswaku ku chumayela swi endla leswaku hi va ni langutelo lerinene hi vumundzuku  ni ku endla leswaku hi tiyisela emphikizanweni wa vutomi.—1 Kor. 9:24.

10. Hlamusela xiyimo lexi Davhida a langutaneke na xona.

¹⁰ Yehovha u vule leswaku Hosi Davhida i “wanuna la amukelekaka embilwini [yakwe.]” (Mint. 13:22) Davhida u tshame a tshembekile. Hambiswiritano, u endle xidyoho lexikulu. U endle vuoswi na Bati-xeba. Kasi xo biha ngopfu u ringete ku tumbeta xidyoho xakwe hi ku endla leswaku Uriya nuna wa Bati-xeba a dlayiwa enyimpini. Davhida u tlhele a rhuma Uriya leswaku a yisa papila leri a ri ri ni swiletelo leswi a swi kombisa leswaku u fanele a dlayiwa njhani! (2 Sam. 11:1-21) Hambiswiritano, swidyoho swa Davhida swi hetelele swi humele erivaleni. (Mar. 4:22) Loko sweswo swi endleka, Davhida u endle yini?

11, 12. (a) Endzhaku ka loko a dyohile, i yini leswi Davhida a a nga ta kota ku swi endla? (b) Loko hi hundzuka endzhaku ka loko hi endle swidyoho leswikulu, i yini leswi hi faneleke hi tshemba leswaku Yehovha u ta hi endlela swona?

¹¹ Leswi Davhida a a nga ta kota ku swi endla: Davhida a a nga ta swi kota ku herisa xidyoho xakwe. Nakambe a a nga ta swi kota ku balekela vuyelo bya xidyoho xakwe. Kahlekahle Davhida a ta boheka ku tshovela leswi a swi byaleke vutomi byakwe hinkwabyo. (2 Sam. 12:10-12, 14) Kutani a swi lava leswaku a va ni ripfumelo. A a fanele a tiyiseka leswaku loko a hundzuka, Yehovha a ta n’wi rivalela ni ku n’wi pfuna leswaku a kota ku langutana ni vuyelo bya xidyoho xakwe.

¹² Leswi hi nga hetisekangiki hinkwerhu ha dyoha. Swidyoho swin’wana i swikulu ku tlula swin’wana. Minkarhi yin’wana a hi nge swi koti ku herisa swidyoho leswi hi swi endleke. Hi nga ha boheka ku tshovela leswi hi swi byaleke. (Gal. 6:7) Kambe hi titshega hi Xikwembu hi ku tirhisa Rito ra xona, hi ku tshemba leswaku loko hi hundzuka xi ta hi seketela eswiyin’weni swo tika hambiloko hi lo tivangela swona.—Hlaya Esaya 1:18, 19; Mintirho 3:19.

13. I yini leswi Davhida a swi endleke leswaku a tlhela a va ni vuxaka lebyinene ni Xikwembu?

¹³ Leswi Davhida a ta kota ku swi endla: Davhida u pfumelele Yehovha leswaku a n’wi pfuna ku tlhela a va ni vuxaka lebyinene na yena. Ndlela yin’wana leyi a yi tirhiseke, i ku pfumela ku lulamisiwa hi Yehovha hi ku tirhisa muprofeta Natani. (2 Sam. 12:13) Davhida u tlhele a khongela eka Yehovha, a phofula swidyoho ni ku navela kakwe ko tlhela a tsakeriwa hi yena. (Ps. 51:1-17) Ematshan’weni yo tshamela ku tivona nandzu, Davhida u dyondze eka swihoxo swakwe. Entiyisweni, a nga ha tlhelanga a endla swidyoho sweswo leswikulu. Endzhaku ka malembe yo tala u fe a tshembekile, naswona Yehovha wa ku tsundzuka ku tshembeka kakwe.—Hev. 11:32-34.

14. Hi nga dyondza yini eka xikombiso xa Davhida?

¹⁴ Hi nga dyondza yini eka Xikombiso xa Davhida? Loko ho tshuka hi endle xidyoho lexikulu hi fanele hi hundzuka kutani hi kombela Yehovha leswaku a hi rivalela. Hi fanele hi phofula swidyoho swa hina eka yena. (1 Yoh. 1:9) Nakambe hi fanele hi ya eka vakulu, lava nga ta hi pfuna leswaku hi tlhela hi va ni vuxaka lebyinene ni Xikwembu. (Hlaya Yakobo 5:14-16.) Loko hi amukela mpfuno wa Yehovha hi kombisa leswaku hi xi tshemba hi ku helela xitshembiso xakwe xa leswaku u ta hi rivalela. Kutani hi ta va hi endla kahle loko hi dyondza eka swihoxo swa hina, kutani hi ya emahlweni hi tirhela Yehovha ni ku langutela vumundzuku hi ri ni ntshembo.—Hev. 12:12, 13.

15. Hi dyondza yini eka xikombiso xa Hana?

¹⁵ Kumbexana u nga anakanya hi malandza man’wana yo tshembeka ya khale lama tshembeke Yehovha ni ku tlhela ma endla swilo hi ndlela leyi faneleke hambiloko ma langutane ni swiyimo swo tika. Hi xikombiso, Hana a nga ta swi kota ku hlula xiphiqo xo ka a nga veleki. Kambe a a tshemba leswaku Yehovha u ta n’wi chavelela, kutani u ye emahlweni a gandzela etabernakeleni ni ku byela  Yehovha xiphiqo xakwe. (1 Sam. 1:9-11) Xana lexi a hi xikombiso lexinene lexi hi faneleke hi xi tekelela? Loko hi langutane ni swiphiqo swa rihanyo kumbe swiyimo swin’wana leswi hi tsandzekaka ku swi lawula, hi fanele hi lahlela ku vilela ka hina eka Yehovha hi tshemba leswaku u ta hi khathalela. (1 Pet. 5:6, 7) Nakambe hi endla leswi hi nga swi kotaka leswaku hi vuyeriwa eminhlanganweni ni le ka malunghiselelo man’wana lama endleriweke ku hi dyondzisa.—Hev. 10:24, 25.

16. Vatswari va nga dyondza yini eka Samuwele?

¹⁶ Ku vuriwa yini hi vatswari vo tshembeka lava vana va vona va tshikeke ku tirhela Yehovha? Samuwele loyi a dyuharile a a nga ta va sindzisa vana vakwe leswaku va hanya hi milawu ya Yehovha leyi a va dyondziseke yona. (1 Sam. 8:1-3) A a fanele a swi tshikela Yehovha. Hambiswiritano, Samuwele u tshame a tshembekile ni ku tsakisa Yehovha, Tata wakwe wa le tilweni. (Swiv. 27:11) Namuntlha, Vakreste vo tala va langutana ni xiyimo lexi fanaka. Va tshemba leswaku ku fana ni tatana wa le xifanisweni xa n’wana wa vusopfa, Yehovha u tiyimisele ku amukela vadyohi lava tlhelelaka eka yena. (Luka 15:20) Hambiswiritano, vatswari volavo va endla leswi va nga swi kotaka leswaku va tshama va tshembekile eka Yehovha, va ri karhi va tshemba leswaku xikombiso lexinene lexi va xi vekelaka vana va vona xi ta va susumetela ku tlhelela eka Yehovha.

17. Ha yini xikombiso xa noni leyi a yi ri xisiwana xi khutaza swinene?

¹⁷ Nakambe anakanya hi noni leyi a yi ri xisiwana ya le nkarhini wa Yesu. (Hlaya Luka 21:1-4.) A yi nga ta endla nchumu hi swilo swo biha leswi a swi endleka etempeleni. (Mat. 21:12, 13) Nakambe a yi nga ta swi kota ku herisa vusweti bya yona. Kambe yi nyikele hi “swimalana swimbirhi swa nsimbi” hi ku swi rhandza, leswi a ku ri “hinkwaswo leswi a a [yi] ri na swona swa ku tihanyisa”. Wansati loyi wo tshembeka u kombise leswaku a a tshemba Yehovha hi mbilu hinkwayo. Nakambe a a swi tiva leswaku loko a rhangisa Yehovha evuton’wini byakwe, Yehovha u ta n’wi nyika swilo leswi a swi lavaka leswaku a kota ku hanya. Leswi noni leyi a yi tshemba Yehovha swi endle leswaku yi seketela lunghiselelo leri a ri ri kona ra vugandzeri bya ntiyiso hi ku nyikela swi huma embilwini. Hilaha ku fanaka, na hina ha tshemba leswaku loko hi rhangisa Mfumo ku sungula, Yehovha u ta khathalela swilaveko swa hina.—Mat. 6:33.

18. Nyika xikombiso xa nandza wa Yehovha wa manguva lawa loyi a veke ni langutelo lerinene.

¹⁸ Vamakwerhu vo tala namuntlha na vona va kombisa leswaku va tshemba Yehovha hi ku endla leswi va nga swi kotaka, kutani va tshika ku anakanya hi swilo leswi va nga ta ka va nga swi koti ku swi cinca. Anakanya hi makwerhu loyi a vuriwaka Malcolm, loyi a tshameke a tshembekile ku fikela loko a fa hi 2015. Eka malembe yo tala lawa yena ni nsati wakwe va ma heteke va ri karhi va tirhela Yehovha va langutane ni swiyimo swo tika. U te: “A hi nge swi koti ku tiva leswi nga ta endleka evuton’wini bya hina enkarhini lowu taka naswona minkarhi yin’wana vutomi bya tika. Kambe Yehovha u katekisa lava titshegaka hi yena.” I yini leswi a hi tsundzuxaka swona? U te: “Khongelela ku endla swo tala ni ku hiseka hilaha u nga kotaka hakona entirhweni wa Yehovha. Anakanya hi leswi u kotaka ku swi endla, ku nga ri leswi u nga kotiki ku swi endla.” *

19. (a) Ha yini ndzimana ya hina ya lembe ya 2017 yi fanela? (b) U ta yi tirhisa njhani ndzimana ya lembe ya 2017 evuton’wini bya wena?

¹⁹ Tanihi leswi swilo swi yaka “emahlweni [swi] nyanya [ku biha]” hi nga langutela ku langutana ni swiyimo swo tika swinene. (2 Tim. 3:1, 13) Kutani i swa nkoka swinene leswaku hi nga pfumeleli swiyimo sweswo swi hi heta matimba. Ku ri na sweswo, hi fanele hi tikarhatela ku tshemba Yehovha loko hi ri karhi hi endla leswi hi kotaka ku swi endla. Kutani swa fanela leswi ndzimana ya hina ya lembe ya 2017 yi nge: “Tshemba Yehovha u endla leswinene”!—Ps. 37:3.