1. Yekova akusi aboro na gini iʹiriwo tandu mangaapai?

YEKOVA ambakadi aboro na iʹiriwo tandu mangaapai tiyo. Ko afu tandu berãpai furani nga gu naundo rani ani naambakada gaani akpakarapai na kini mbakaditirani tipa apai kumbatayo. (Snz. 2:11) Ko afu ome furani tipa ani naamanga agu apai ani ambakadi tirani tipaha, na si kini undo rani ani da ti gaani asasa. (Frp. 2:13) Ko akusi rani a na sangbakpotoyo, nga guhe nasarani ani ini gbegberẽpai na wenepai, na si kini undo rani ani ne manga irairapai na kini rugusi gaani aingahe.—Rom. 2:15.

2. Yekova naida ani mangisunge na gaani tandu mangaapai wai?

² Yekova naida gupai nga ani mangisunge na gaani tandu mangaapai ngba wene gene. Tipagine? Mbiko gupai nga ko ima kpinyemu rani, na ko ima ino gupai nga ho ani amangasunge ni wenengai na agi agamahe re, ani naadu na ngbarago. Yekova naruga rani dedede rogo Fugoko yo nga ani mangisunge na gaani tandu apai ngba wene gene. Ni kpiapai, ani nageda gupai rogo Kuru Ndika yo nga: “Gu berã pa pai nga ga ngangarã boro nandu sa pai kpaima”; “gu  pai bi mo ka manga ha ni bero, mo mángi he na omero.” (Snz. 21:5; Batu. 9:10) I naya furani rogo Vovo Ndika yo wẽ: “Momu nimángi rani tie, ani ki mangi gu pai amanga ngba angba fu aboro dunduko”; “wa i agama he fu boro kina wo a ni mangi pa akurani na ni.” (Gara. 6:10; 1 Pet. 4:10) Si tie ziazia nga, Yekova naida ani mangi gupai rengbe ani ka mangaha tipa ka undo tirani gbiati kura aboro.

3. Gini apai ka aboro arengbanga ka mangaha ya?

³ Ti kina gu bangisa regbo re, Yekova ima ino gupai nga kura apai kinaho ka aboro arengbanga ka mangaha ya. Ani arengbanga ni tirani ka dia zangarengba, ingapai, gbiati kpio kusayo te; ka ani rengbenga a ka sa kura aboro i nimangi kina gupai ani aidaha te, aboro dunduko du na ranirii ka siapai. (1 Aba. 8:46) Na ka ani vura duadu na kina gini bakere inohe vurũ, ka gaani inohe dunga wa ga Yekova te.—Yes. 55:9.

4. Ginipai ani nika wisigoho rogo gi kekeapai re?

⁴ Rogo agu apai yo dunduko re, si naida ani naakido kuti Yekova ko yugu gene furani, na kini kido kutiko ko undo rani ki mangi gupai furani ani arengbanga ka mangaha ni tirani ya. Ti kina gu bangisa regbo re, si naida ani mangi gupai rengbe ani ka mangaha tipa ka mbakada gaani akpakarapai na ka undo kura aboro. (Oni gedi Atambuahe 37:3.) Ni guruhe, si naida ani ‘kída kuti Yekova na ki mangi wenepai.’ Rogo gi bangiriba re, ani bingo gupai rengbe ani ka wirikaha ti agu akpiapai nangia ga Noa, Davide, gbiati gu kura ga Mbori amoyambu nga aguyo nakido kuti Yekova na ki mangi gupai i arengbe ka mangaha. A wa ani nika bihe, apai kinaho i aarengbanga ka mangaha ya, ono i amoi berãyo fuo agu apai i arengbe ka mangaha.

5. Oni furanga tipa gupai Noa aagbiatiko na ni.

⁵ Noa aaraka rogo gu zegino naaima “hi be bakere zuu” gbiati wasiwasi mangaapai. (Bam. P. 6:4, 9-13) Ko aima ino gupai nga Yekova nika digiso gu gbegberẽ zegino re adigiso. Ono wa si avura du wo, rago aima gberã ti Noa mbiko gu gbegberẽ apai aboro aamangaha. Ti gu regbo re, Noa aini gupai nga apai kinaho ko aarengbanga ka mangaha ya, na agu kinaho ko arengbe ka mangaha.

6, 7. (a) Gini apai Noa aarengbanga ka mangaha ya? (b) Wai du du ani rogo pai yo wakina gu Noa adu?

⁶ Agu apai Noa aarengbanga ka mangaha ya:  Wa vura duhe nga Noa atungusi pa ga Yekova zahe, ko aarengbanga ka manga agu aboro naadu patiko ngbaome i idi gu pangbanga re te, na ko aarengbanga a ka sa Ime Akangbii si ye ni ipo te. Si aaida Noa kido kuti gupai nga Yekova nika digiso gbegberẽ apai adigiso, na ki idi kuti gupai a nga ko nika digisoho ti wene regbo.—Bam. P. 6:17.

⁷ Ani naraka a rogo gu zegino naima hi be gbegberẽ apai, nga gu ani naima ino nga Yekova ima manga kidohe ka gbarasaha. (1 Yo. 2:17) Wa du rago re, ka ani mangingo aboro ngbaome i gi gu “wene pangbanga nga ga ngbi” te. Na pai ho ka ani mangihe tipa ka sa “bakere gberãngbi” si tona ni ipo a te. (Mt. 24:14, 21) Wa kina Noa, si naida ani du na nyanyaki idapase, kidu na kido nga Mbori nika mangapai amanga barambeda. (Tam. 37:10, 11) Ani ima ida kuti gupai nga Yekova ho nika mbu gi gbegberẽ zegino re si du kindi kisusi gu uru ko namoihe ka gbarasaha ti ni te.—Abak. 2:3.

8. Wai du Noa amoi berãko kuti agu apai ko arengbe ka mangaha? (Oni bi gu sura duti tonatonaha.)

⁸ Agu apai Noa arengbe ka mangaha: Kuba gupai nga Noa zanga mangapai mbiko agu apai ko aarengbanga ka mangaha ya, ko amoi berãko kuti agu apai ko arengbe ka mangaha. Nidu Noa ni “batungusi rurupai,” ko atungusi gu pangbanga zahe i aya fuko ko tungusihe. (2 Pet. 2:5) Zanga kapa, mangaha wo aima banda ga Noa idapase ni nyanyakihe. Kupati tungusapai, ko amangisunge a na gako ome gbiati gako tandu mangaapai ka manga gu sunge Mbori afuhe fuko nga ga mbakada kurungba.—Oni gedi AEbere 11:7.

9. Wai rengbe ani ka wirika gu kpiapai nangia ga Noa?

⁹ Wakina Noa, ani namanga ome ka ‘mánga ga Gbia sunge zaza.’ (1 Kor. 15:58) Gu sunge re rengbe ka koda me abambu tipa irisombori na kini ngerefuo, futise ka mangasunge ti regbo kikindigi adunguratise, watadu ngerafuo asunge rogo be-basunge watadu rogo basunge nga ga safugo. Gu nyakipaha anyaka gbe nga, ani nadia bakere regbo kutingba sunge tungusapai, kini ini gupai nga gi sunge re nanyakasa gaani maabangirise tipa raka kumbatayo. Ruru wirina sa ni dee ape gupai nga: “Ho mo afura ni fu kura aboro tipa agu amaku nga ga ga Mbori Kindo, mo naye ka bi gupai nga agu aboro mo afura fuyo re na maabangirise kandara tooni te na i nabi gayo akpakarapai ni guhe kaa nyasanga ya.” Nirengo, mangasunge tungusapai nanyakasa gu  wene bipai du ani nani tipa raka kumbatayo gbiati gu diaberã ani nadihe ka ora oto abaangirã tipa unga zanga mbuhe.—1 Kor. 9:24.

10. Oni furanga tipa gupai Davide agbiatiko na ni.

¹⁰ Yekova afura tipa Bakindo Davide ki ya ‘kpotoko yo adu wa gu ko akpi nyemu he.’ (Amo. 13:22) Ga Davide raka adu ni ruruhe. Ono wa si avura du wo, ko amangi kere ingapai amanga ti gu kura regbo. Ko amangi bäri na Bataseba. Gu nagberẽ agberã gbe nga, ko aʹasadi ka igo gu ingapai re ni mangako mbakadapai i imi kumbari nangia Uria, ba vura yo. Davide akedi gu waraga naadu na pakpio Uria rogoho kina boro beko! (2 Sam. 11:1-21) Ono wa Davide avura manga agi apai re, gako aingapai aima ye ki kuru ku yangura. (Mk. 4:22) Ho gupai re akuru ni, ginipai Davide amangihe?

11, 12. (a) Ho Davide amangi ingapai ni, gini apai ko aarengbanga ka mangaha ya? (b) Ka ani saberã rani fuo manga ani kere aingahe, ani nika du na kido nga Yekova nika manga ginipai furani?

¹¹ Agu apai Davide aarengbanga ka mangaha ya: Davide aarengbanga ka mbakada gupai kubaha ko amangihe te. Na ko aarengbanga a ka zubo be sangbana gako aingahe te. Si adu nga Davide nika nye na bete sangbana gu gako aingahe re rogo raka ko yo naabaha. (2 Sam. 12:10-12, 14) Sidu, si aaida ko du na idapase. Na si aaida ko du na kido nga ka ko mangi ndikidi saberã, Yekova nika mbupai ambu fuko na ki undoko ko hi sangbana gako aingahe.

¹² Mbiko du ani na zangarengba, ani dunduko naingapai. Kura aingahe kinaho naima du ni kerehe kisusi akuraha. Ti kura aregbo, ani arengbanga ka mbakada gaani aingahe te. Ani rengbe ka nye kaa raka na kina sangbanaha. (Gara. 6:7) Ono ani na gu kido nga ka ani mangi ndikidi saberã, Yekova nika undo rani aundo ti regbo akpakarapai, ka si vura du vurũ nga agu akpakarapai re ye kuti rani mbiko gaani aingahe.—Oni gedi Yesaya 1:18, 19; Amokedi 3:19.

13. Wai du Davide ambakadi gako pagume na Yekova?

¹³ Agu apai Davide arengbe ka mangaha: Davide ambu Yekova ko undoko tipa ko mbakadi gako pagume na ko. Gene sa ko amangihe ngbaha nga ka dia rugute kugume be gu nebi nangia Natana Yekova akedi ko. (2 Sam. 12:13) Davide akpari a fu Yekova, ki kusipa gako aingapai na ki pe gupai nga ko na nyemu gupai nga Yekova idi na ko berewe. (Tam. 51:1-17) Kuba gupai nga David yosora be pa gu ingapai ko amangihe, ko awirikipai ti gako aingahe. Na nirengo, ko amanganga gu kere aingapai re berewe te. Fuo susa agarã kusa, ko akpi ni ruruko, na pa gako du ni ruruse ni nyenyehe bera Yekova yo.—Eb. 11:32-34.

14. Gini apai rengbe ani ka wirikaha ti ga Davide kpiapai?

¹⁴ Ginipai rengbe ani ka wirikaha ti ga Davide kpiapai? Ka ani ti ku rogo kere ingapai, si naida ani mangi ndikidi saberã na ki gbata ga Yekova mbupai. Si naida ani kusi gaani aingapai fuko. (1 Yo. 1:9) Si naida a ani ndu fuo abaakumba, nga aguyo rengbe ka undo rani rogo toro yo. (Oni gedi Yakoba 5:14-16.) Ho ani apekafuo agu ambakadapai ni nga ga Yekova, ani nayugo gupai nga ani na kido kuti gako kidohe ka husa rani rogo toro yo na ka mbupai furani. Fuo gure, si naida ani wirikipai ti gaani aingahe, kini ndu kumbatayo na gaani sunge fu Yekova, na kini ngere kumbatayo na kido.—Eb. 12:12, 13.

15. Gini apai ani awirikaha ti ga Ana kpiapai?

¹⁵ Si nawiraha awira nga, oni ima rengba ka berãpa kura ruru amoyambu naadu bakuru kusayo nga aguyo naakido kuti Yekova ho i aamanga gupai ni i arengbe ka mangaha ho i adu ni rogo akpakarapai. Ni kpiapai, Ana aarengbanga ka diabe gu kpakarapai ri adu rogoho nga ga du ni irazangada te. Ono ri  aima du na kido nga Yekova nika fu wasa afu furi, sidu, ri aairiso Mbori kindi banye yo na kini uka kpotori yo fu Yekova rogo kparakpee yo. (1 Sam. 1:9-11) Anga gure nga wene kpiapai furani te? Ho du ani ni rogo kaza watadu kura akpakarapai nga gu ani arengbanga ka mangapai sa ni ya, si naida ani ba gaani kpakaraapai ku auru Yekova, kidu na kido nga ko nangera angera fuo rani. (1 Pet. 5:6, 7) Na si naida ani mangi gupai rengbe omerani na ni tipa ka gbia undo ti agu adunguratise nga ga aKristano gbiati kura agamunihe nga ga toro.—Eb. 10:24, 25.

16. Ginipai rengbe avunguagude ka wirikaha be Samuere?

¹⁶ Na gu ruru avunguagude awiriyo naima mbu iriso Yekova? Gu bakumba nangia Samuere aarengbanga ka manga awiriko ngbaome i kakuti gu rurupai ko ayuguhe fuyo te. (1 Sam. 8:1-3) Si aidi ko mbu apai kina ku be Yekova. Ono wa si avura duwo, Samuere aima kakuti manga rurupai na ki sa ngbarago ti gu Bako du ngbangbaturũ yo. (Snz. 27:11) Areme, dungu agu avunguagude nga aKristano nagbiatiyo na ngbatunga apai wa gure. Wa kina gu bagude du pako rogo gu sanza nga ga ingiingi paranga, i na kido nga Yekova kinaho ti aregbo dunduko ka dia agu aboro ingapai kugume saberã yo. (Rk. 15:20) Ti kina gu bangisa regbo re, agu avunguagude re namangasunge nyanyaki tipa ka nye ni ruruyo fu Yekova, kidu na kido nga gayo kpiapai nika fõngbadu awiriyo yo afõ tipa i yego fuoko.

17. Tipagine du du ga rungorungo dekurugbo kpiapai ti ni ni pa ngarasaro?

¹⁷ Oni berẽnga a tipa gu rungorungo dekurugbo naadu ti regbo Yesu. (Oni gedi Ruka 21:1-4.) Pai ho ka ri arengbe ka mangaha tipa gu iraira mangaapai naamanga yekaru yo wagusa te. (Mt. 21:12, 13) Na si nawira gupai nga si aima mbu furi ri naagbia marã. Ono wa si avura duwo, ri afu “rukutu marã sirigi ue” ni gamahe, nga agura ‘naadu be ri ni gari zingo.’ Gu ruru dee re ayugu ndikidi kido kuti Yekova, ki ini gupai nga ka ri moi agu apai nga ga toro mbatayo, ko nika ngera angera fuo gari azingo nga ga borose. Gu kido ri adu na ni re afõngbaduriyo ri songodi gu mbakadapai nga ga ndikidi irisimbori. Wakina gure a, ani na kido nga ka ani gbata agu apai nga ga Kindo mbata, Yekova nikafu agu ahe afu furani ani aidaha.—Mt. 6:33.

18. Oni funga kpiapai nga ga ga Mbori moyambu sa nga guko naadu na ruru bipai.

¹⁸ Badungu agu akuarani aidipase du areme ima yugo ngbatunga gu kido kuti Yekova re na i namanga gupai rengbe yo ka mangaha. Oni makianga pa gu wirina nangia Malcolm, nga guko nanye ni ruruko da ti gu regbo ko akpi rogo 2015. Ko na diako aima du rogo wene aregbo gbiati gbegberẽ aregbo vuru gu dungu agarã yo i adihe kuti mangasunge fu Yekova. Ko ape gupai nga, “Ti kura aregbo, boro arengbanga ka ino gupai rengbe ka manga rogo raka yo te, na si ima kpakara ka mangapai sa ni, ono Yekova nafu maku afu fu agu aboro nakido kutiko.” Ga Malcolm rugute angia, “Mo kpari fu Yekova ko undo ro mo du zaaza rogo gamo sunge yo fuko wa rengbe omero na ni. Mo moiberã ro fuo gupai du mo na rengba ka mangaha, angianga gu adunga mo na rengba ka mangaha ya.” *

19. (a) Tipagine du rẽ gu gaani veresi nga ga gu garã nga 2017 ti ni? (b) Wai du mo nika mangasunge na gu veresi nga ga gu garã nga 2017 rogo gamo raka yo?

¹⁹ Wa gi zegino re “agbérã ki susi,” si naida ani ini gupai nga ani nika gbiatirani na dungu akpakarapai. (2 Tim. 3:1, 13) Sidu, si ni nyanyakipa pai kisusi gu nidu mbata nga ka ani mbunga agu akpakarapai re si fu rii omerani ya. Kuba gure, si naida ani sonosi nyanyaki kido kuti Yekova, kini mangi ai gupai rengbe ani ka mangaha. Nairiwo wai rẽ gu gaani veresi nga ga gu gara nga 2017 nga gu naya: “Mo kída kuti Yekova, ki mangi wenepai”!—Tam. 37:3.