1, 2. (a) Hoe verschillen Jehovah’s Getuigen van andere religies? (b) Wat gaan we in dit artikel en het volgende bespreken?

‘WIE is jullie leider?’ Die vraag krijgen we als Jehovah’s Getuigen vaak te horen. Dat hoeft ons niet te verbazen. Veel religies hebben een man of een vrouw als leider. Maar wij zijn er trots op dat onze Leider geen onvolmaakt mens is. Onze leider is Christus, die op zijn beurt de leiding volgt van zijn Vader, Jehovah (Matth. 23:10).

² Toch is er een zichtbare groep mannen, ‘de getrouwe en beleidvolle slaaf’, die in deze tijd de leiding heeft over Gods volk (Matth. 24:45). Hoe weten we dat het in werkelijkheid Jehovah is die ons leidt door middel van zijn Zoon? Dit artikel en het volgende laten zien hoe Jehovah door de jaren heen mensen heeft gebruikt om de leiding te nemen. We gaan drie bewijzen bespreken dat die mensen door Jehovah waren aangesteld en dat Hij dus de echte Leider was — en is — van zijn volk (Jes. 58:11).

3. Wat stelde Mozes in staat om het volk Israël te leiden?

³ Gods vertegenwoordigers werden geholpen door heilige geest. Sta eens stil bij Mozes, die de opdracht kreeg om de Israëlieten te leiden. Wat stelde hem in staat om zich van die zware verantwoordelijkheid te kwijten? Jehovah ‘legde Zijn eigen  heilige geest in hem’. (Lees Jesaja 63:11-14.) Jehovah leidde zijn volk door Mozes heilige geest te geven.

4. Hoe konden de Israëlieten weten dat Mozes geleid werd door Gods geest? (Zie beginplaatje.)

⁴ Hoe konden de Israëlieten weten dat Mozes geleid werd door heilige geest, aangezien die kracht onzichtbaar is? Heilige geest stelde Mozes in staat wonderen te doen en Jehovah’s naam bekend te maken aan Farao (Ex. 7:1-3). Door heilige geest kon Mozes ook mooie eigenschappen ontwikkelen die nodig waren om het volk te leiden, zoals liefde, zachtmoedigheid en geduld. Wat een verschil met de wrede, egocentrische leiders van andere landen! (Ex. 5:2, 6-9) Het was duidelijk: Jehovah had Mozes uitgekozen om Zijn volk te leiden.

5. Leg uit hoe Jehovah andere Israëlitische mannen in staat stelde zijn volk te leiden.

⁵ Later werden andere mannen door Jehovah aangesteld om zijn volk te leiden. Ook zij werden geholpen door heilige geest. ‘Jozua, de zoon van Nun, was vol van de geest van wijsheid’ (Deut. 34:9). ‘Jehovah’s geest omhulde Gideon’ (Recht. 6:34). Ook ‘werd de geest van Jehovah ten aanzien van David werkzaam’ (1 Sam. 16:13). Deze mannen vertrouwden op Gods geest. Die kracht stelde ze in staat om dingen te doen die ze nooit op eigen kracht hadden gekund (Joz. 11:16, 17; Recht. 7:7, 22; 1 Sam. 17:37, 50). Als gevolg daarvan kreeg Jehovah terecht de eer voor die machtige daden.

6. Waarom wilde Jehovah dat zijn volk de leiders in Israël respecteerde?

⁶ Hoe moesten de Israëlieten reageren op het duidelijke bewijs dat die mannen geleid werden door heilige geest? Toen het volk klaagde over Mozes’ leiderschap, vroeg Jehovah: ‘Hoe lang zal dit volk mij met minachting bejegenen?’ (Num. 14:2, 11) Het was inderdaad Jehovah die Mozes, Jozua, Gideon en David had gekozen om hem als Leider te vertegenwoordigen. Als het volk deze mannen gehoorzaamde, volgden ze Jehovah als hun Leider.

7. Hoe werd Mozes door engelen ondersteund?

⁷ Gods vertegenwoordigers werden ondersteund door engelen. (Lees Hebreeën 1:7, 14.) Jehovah stuurde engelen om Mozes aan te stellen, om hem kracht te geven en om hem de weg te wijzen. God stuurde Mozes ‘als heerser en ook als bevrijder (...) door de hand van de engel die hem in het doornbos was verschenen’ (Hand. 7:35). ‘Door bemiddeling van engelen’ gaf Jehovah de Wet, waarmee Mozes de Israëlieten onderwees (Gal. 3:19). En Jehovah zei tegen hem: ‘Leid het volk naar de plaats waarvan ik tot u gesproken heb. Zie! Mijn engel zal voor u uit gaan’ (Ex. 32:34). De Bijbel zegt niet dat de Israëlieten een gematerialiseerde engel zagen. Maar aan de manier waarop Mozes het volk onderwees en leidde, was duidelijk te zien dat hij bovennatuurlijke hulp kreeg.

8. Hoe hielpen engelen Jozua en Hizkia?

⁸ Na Mozes werd zijn opvolger, Jozua, door de ‘vorst van het leger van Jehovah’ bijgestaan om Gods volk te helpen strijden tegen de Kanaänieten. De Israëlieten wonnen de strijd (Joz. 5:13-15; 6:2, 21). Later stond koning Hizkia tegenover een overweldigend leger van Assyrische soldaten dat Jeruzalem wilde binnenvallen. Maar in één nacht ‘trok de engel van Jehovah voorts uit en sloeg in de legerplaats van de Assyriërs honderd  vijfentachtig duizend man neer’ (2 Kon. 19:35).

9. Waren de tekortkomingen van Gods vertegenwoordigers een excuus voor de Israëlieten om niet hun leiding te volgen? Leg uit.

⁹ Die engelen waren volmaakt. De mannen die zij hielpen niet. Mozes liet bij een gelegenheid na om Jehovah de eer te geven (Num. 20:12). Jozua sloot een verbond met de Gibeonieten zonder eerst Jehovah’s leiding te zoeken (Joz. 9:14, 15). En Hizkia ‘werd hoogmoedig’, al was dat voor een korte tijd (2 Kron. 32:25, 26). Maar ondanks de tekortkomingen van die mannen moesten de Israëlieten hun leiding volgen. Jehovah steunde deze mannen met zijn engelen. In werkelijkheid was het dus Jehovah die zijn volk leidde.

10. Hoe liet Mozes zich leiden door Gods Wet?

¹⁰ Gods vertegenwoordigers kregen leiding via zijn Woord. De Bijbel noemt de Wet die aan Israël was gegeven ‘de wet van Mozes’ (1 Kon. 2:3). Maar uit de Bijbel blijkt dat Jehovah de echte Wetgever was en dat Mozes zich ook moest houden aan de Wet (2 Kron. 34:14). Nadat Jehovah Mozes instructies had gegeven over hoe hij de tabernakel moest opbouwen, ‘deed Mozes overeenkomstig alles wat Jehovah hem geboden had. Juist zo deed hij’ (Ex. 40:1-16).

11, 12. (a) Wat waren Jozua en de koningen die Gods volk leidden verplicht te doen? (b) Wat voor invloed had Gods Woord op de leiders van Gods volk?

¹¹ Vanaf het begin van zijn leiderschap was Jozua in het bezit van Gods Woord. Hij kreeg de opdracht: ‘Gij moet er dag en nacht met gedempte stem in lezen, opdat gij zorgvuldig moogt handelen overeenkomstig alles wat erin geschreven staat’ (Joz. 1:8). Later moesten de koningen die Gods volk leidden hetzelfde doen. Ze moesten dagelijks de Wet lezen, die overschrijven en ‘alle woorden van deze wet en deze voorschriften onderhouden door ze te volbrengen’. (Lees Deuteronomium 17:18-20.)

¹² Wat voor invloed had Gods Woord op degenen die de leiding hadden? Neem het voorbeeld van koning Josia. Nadat de Wet van Mozes * was gevonden, begon Josia’s secretaris die aan hem voor te lezen. Hoe reageerde Josia? ‘Nu gebeurde het dat zodra de koning de woorden van het wetboek hoorde, hij onmiddellijk zijn klederen scheurde.’ Maar dat was niet alles. Geleid door Gods Woord begon hij een krachtige campagne tegen afgoderij. Ook organiseerde hij een groots paschafeest (2 Kon. 22:11; 23:1-23). Omdat Josia en andere trouwe leiders zich lieten leiden door Gods Woord, waren ze bereid hun manier van leidinggeven aan te passen en te verbeteren. Die veranderingen brachten het volk in overeenstemming met Gods wil.

13. Welke verschillen waren er tussen de leiders van Gods volk en die van heidense volken?

¹³ Wat een contrast met de leiders van andere volken! Die lieten zich leiden door menselijke wijsheid en kortzichtige strategieën. In Kanaän gebeurden onder zulk leiderschap de meest vreselijke dingen, zoals afgoderij, incest, homoseksualiteit, bestialiteit en kinderoffers (Lev. 18:6, 21-25). Ook hadden de Babylonische en Egyptische leiders niet zulke goede wetten over hygiëne als de Israëlieten (Num. 19:13). Gods aanbidders uit de oudheid zagen hoe hun leiders  geestelijke, morele en lichamelijke reinheid bevorderden. Het was duidelijk dat Jehovah ze leidde.

14. Waarom wees Jehovah enkele van de leiders van zijn volk terecht?

¹⁴ Niet alle koningen die over Gods volk regeerden, volgden Gods instructies op. Degenen die Jehovah niet gehoorzaam waren, weigerden de leiding van Gods heilige geest, zijn engelen en zijn Woord te volgen. In sommige gevallen corrigeerde of verving Jehovah die leiders (1 Sam. 13:13, 14). Uiteindelijk zou hij iemand aanstellen die superieur zou zijn aan alle mannen die hij tot dan toe had gebruikt.

15. (a) Hoe bleek uit verschillende profetieën dat er een unieke leider op komst was? (b) Wie was die leider?

¹⁵ Jehovah beloofde dat hij een perfecte leider voor zijn volk zou aanstellen, en die belofte herhaalde hij in de loop van de eeuwen. Mozes zei tegen de Israëlieten: ‘Een profeet uit uw eigen midden, uit uw broeders, gelijk mij, zal Jehovah, uw God, voor u verwekken — naar hem dient gijlieden te luisteren’ (Deut. 18:15). Jesaja voorspelde dat die persoon ‘een leider en gebieder’ zou worden (Jes. 55:4). In het boek Daniël lezen we over de komst van ‘Messias de Leider’ (Dan. 9:25). En Jezus zelf zei dat hij de ‘Leider’ van Gods volk was. (Lees Mattheüs 23:10.) Jezus’ discipelen volgden hem graag, en ze waren ervan overtuigd dat hij degene was die door Jehovah was uitgekozen (Joh. 6:68, 69). Hoe wisten ze dat?

16. Welke bewijzen zijn er dat Jezus door heilige geest werd geholpen?

¹⁶ Jezus werd geholpen door heilige geest. Bij Jezus’ doop zag Johannes de Doper ‘de hemelen vaneengaan en de geest gelijk een duif op hem neerdalen’. Daarna ‘dreef de geest hem naar de wildernis’ (Mark. 1:10-12). Tijdens Jezus’ bediening op aarde bleef hij Gods kracht ontvangen waardoor hij wonderen kon doen en met autoriteit kon onderwijzen (Hand. 10:38). Verder had Jezus door heilige geest prachtige eigenschappen, zoals liefde, vreugde en een krachtig geloof (Joh. 15:9; Hebr. 12:2). Bij geen andere leider was het bewijs zo duidelijk: Jezus was door Jehovah uitgekozen.

17. Hoe hielpen engelen Jezus?

¹⁷ Jezus werd ondersteund door engelen. Kort na Jezus’ doop ‘kwamen engelen en gingen hem dienen’ (Matth. 4:11). Een paar uur voor zijn dood ‘verscheen hem een engel uit de hemel, die hem sterkte’ (Luk. 22:43). Jezus wist dat Jehovah engelen zou sturen wanneer dat maar nodig was (Matth. 26:53).

18, 19. Hoe werden Jezus’ leven en onderwijs beïnvloed door Gods Woord?

 ¹⁸ Jezus kreeg leiding via Gods Woord. Vanaf het begin van Jezus’ bediening liet hij zich leiden door de Schrift (Matth. 4:4). Zijn gehoorzaamheid aan Gods Woord ging zelfs zo ver dat hij een pijnlijke dood aan een martelpaal onderging. En zelfs zijn laatste woorden voor zijn dood bevatten citaten van Messiaanse profetieën (Matth. 27:46; Luk. 23:46). De religieuze leiders waren anders: als Gods Woord afweek van hun eigen tradities, legden ze Gods Woord naast zich neer. Jezus paste op hen toe wat Jehovah via de profeet Jesaja had gezegd: ‘Dit volk eert mij met hun lippen, maar hun hart is ver van mij verwijderd. Tevergeefs blijven zij mij aanbidden, omdat zij mensengeboden als leerstellingen onderwijzen’ (Matth. 15:7-9). Kon Jehovah dat soort mannen gebruiken om zijn volk te leiden?

¹⁹ Jezus gebruikte Gods Woord ook als hij anderen onderwees. Toen hij werd uitgedaagd door religieuze leiders, deed hij geen beroep op zijn enorme wijsheid of zijn ervaring. De Schrift was zijn autoriteit (Matth. 22:33-40). En in plaats van de mensen te vermaken met persoonlijke verhalen over het leven in de hemel of de schepping van het universum, ‘opende hij de Schriften volledig’ voor hen (Luk. 24:32, 45). Jezus hield van Gods Woord, en hij wilde de boodschap erin graag met anderen delen.

20. (a) Waaruit bleek dat Jezus onderworpen was aan God? (b) Wat was het verschil tussen Jezus en Herodes Agrippa I?

²⁰ Jezus verbaasde de mensen met zijn ‘innemende woorden’. Toch gaf hij de eer aan zijn Onderwijzer, Jehovah (Luk. 4:22). Toen een rijke man Jezus wilde eren door hem met de titel ‘Goede Leraar’ aan te spreken, antwoordde Jezus bescheiden: ‘Waarom noemt gij mij goed? Niemand is goed, behalve één, God’ (Mark. 10:17, 18). Wat een contrast met Herodes Agrippa I, die zo’n acht jaar later koning, of leider, van Judea werd! Bij een plechtigheid deed hij ‘een koninklijk gewaad’ aan en hield een toespraak. De mensenmenigte begon te roepen: ‘De stem van een god en niet van een mens!’ Herodes genoot blijkbaar van de eer die hij kreeg. Maar wat gebeurde er? ‘Ogenblikkelijk sloeg de engel van Jehovah hem, omdat hij de heerlijkheid niet aan God gaf; en hij werd door wormen opgegeten en blies de laatste adem uit’ (Hand. 12:21-23). Het mag duidelijk zijn dat Herodes geen leider was die door Jehovah was uitgekozen. Jezus was compleet anders. Het was overduidelijk dat hij door God was aangesteld, en hij gaf altijd Jehovah de eer als de allerhoogste Leider van zijn volk.

21. Wat gaan we in het volgende artikel bespreken?

²¹ Het was niet de bedoeling dat Jezus maar een paar jaar Leider zou zijn. ‘Alle autoriteit in de hemel en op aarde is mij gegeven’, zei hij na zijn opstanding. ‘En ziet! ik ben met u alle dagen tot het besluit van het samenstel van dingen’ (Matth. 28:18-20). Maar hoe zou Jezus als onzichtbare geest in de hemel Gods volk op aarde leiden? Wie zou Jehovah op aarde gebruiken om onder Christus’ leiderschap de leiding te nemen onder Zijn volk? En hoe zouden christenen weten wie Gods vertegenwoordigers zijn? Het volgende artikel gaat op die vragen in.