1, 2. (a) Kay ano nga naiiba an mga nangunguna ha mga Saksi ni Jehova kay ha iba nga relihiyon? (b) Ano an aton hihisgotan hini nga artikulo ngan ha masunod?

“HIN-O an iyo lider?” Usa ini han agsob igpakiana ha mga Saksi ni Jehova. Diri ito urusahon kay ha damu nga relihiyon, may-ada hira uusa nga lider, o nangunguna, lalaki man ito o babaye. Ha kabaliktaran, nalilipay gud kita nga isumat ha mga nagpapakiana nga an aton Lider diri kay diri perpekto nga tawo. Lugod, nasunod kita ha pagpanguna han ginbanhaw nga hi Jesu-Kristo, nga nasunod liwat ha pagpanguna han iya Amay, hi Jehova.—Mat. 23:10.

² Pero may grupo hin kalalakin-an nga nangunguna ha buruhaton han katawohan ni Jehova yana—“an matinumanon ngan maaramon nga uripon.” (Mat. 24:45) Salit kay ano nga makakasiring gud kita nga hi Jehova an nangunguna ha aton pinaagi han iya Anak? Hini nga artikulo ngan ha masunod, aton uusisahon kon paonan-o ginigiyahan ni Jehova an partikular nga mga indibiduwal nga manguna ha iya katawohan. Hihisgotan liwat hini nga mga artikulo an tulo nga ebidensya nga hi Jehova an naggigiya hini nga mga indibiduwal, salit makakasiring gud kita nga hiya an tinuod nga Lider o nangunguna ha iya katawohan—tikang hadto tubtob yana.—Isa. 58:11.

3. Ano an nakabulig kan Moises ha pagpanguna ha mga Israelita?

³ Gintagan han Dios an iya mga representante han baraan nga espiritu.  Tagda hi Moises, an ginpili nga manguna ha mga Israelita. Ano an nakabulig ha iya nga matuman iton mabug-at nga responsabilidad? ‘Iginbutang ni Jehova an iya baraan nga espiritu’ kan Moises. (Basaha an Isaias 63:11-14.) An paghatag ni Jehova han iya baraan nga espiritu kan Moises nagpapakita nga hi Jehova an tinuod nga nangunguna ha Iya katawohan.

4. Paonan-o mahibabaroan han mga Israelita nga nagios kan Moises an espiritu han Dios? (Kitaa an retrato ha tinikangan hini nga artikulo.)

⁴ Tungod kay an baraan nga espiritu diri nakikita nga pwersa, paonan-o mahibabaroan han mga Israelita nga nagios ito kan Moises? Pinaagi han baraan nga espiritu, nagin posible nga makahimo hi Moises hin mga milagro ngan maipakilala an ngaran han Dios kan Paraon. (Eks. 7:1-3) An baraan nga espiritu binulig liwat kan Moises nga maipakita an mag-opay nga kalidad sugad han gugma, kaaghop, ngan pagpailob, nga nakabulig ha iya nga magin kwalipikado ha pagpanguna ha mga Israelita. Daku gud an iya kaibahan ha madarahog ngan makikalugaringon nga mga lider han iba nga nasud! (Eks. 5:2, 6-9) Matin-aw an ebidensya: Ginpili ni Jehova hi Moises nga magin lider han Iya katawohan.

5. Isaysay kon paonan-o ni Jehova ginbuligan an iba nga Israelita basi manguna ha iya katawohan.

⁵ Ha urhi, gintagan liwat ni Jehova an iba pa nga kalalakin-an han iya baraan nga espiritu basi manguna ha iya katawohan. “Hi Josue nga anak nga lalaki ni Nun napuno han espiritu han kinaadman.” (Deut. 34:9) “An espiritu ni Jehova kinmada kan Gedeon.” (Huk. 6:34) Ngan ‘an espiritu ni Jehova kinmada kan David.’ (1 Sam. 16:13) Ini nga kalalakin-an sinarig ha bulig han espiritu han Dios, ngan pinaagi hito nga espiritu nagkaada hira gahum nga mabuhat an mga butang nga diri nira mahihimo ha ira la kalugaringon nga kusog. (Jos. 11:16, 17; Huk. 7:7, 22; 1 Sam. 17:37, 50) Salit hi Jehova gud an takos dayawon hiton ira urusahon nga mga ginbuhat.

6. Kay ano nga karuyag han Dios nga respetuhon han mga Israelita an mga nangunguna ha ira?

⁶ Ano unta an sadang buhaton han mga Israelita han nakita nira an matin-aw nga ebidensya nga an baraan nga espiritu an nagpapagios hini nga kalalakin-an? Han nagreklamo an katawohan mahitungod ha pagpanguna ni Moises, hi Jehova nagpakiana: “San-o pa ini nga mga tawo huhunong hin pagtamay ha akon?” (Num. 14:2, 11) Matin-aw nga ginpili ni Jehova hira Moises, Josue, Gideon, ngan David basi magrepresentar ha iya sugad nga Lider. Kon ginsusunod han katawohan ini nga kalalakin-an, ha pagkamatuod, ira ginsusunod hi Jehova sugad nga ira Lider.

7. Paonan-o ginbuligan han mga anghel hi Moises?

⁷ Ginbuligan han mga anghel an mga representante han Dios. (Basaha an Hebreo 1:7, 14.) Gin-gamit ni Jehova an mga anghel basi sugoon, buligan, ngan giyahan hi Moises. Ginsugo han Dios hi Moises “sugad nga magmarando ngan paratalwas pinaagi han anghel nga nagpakita ha iya ha tunukon nga tanom.” (Buh. 7:35) Pinaagi hin mga anghel, iginhatag ni Jehova an Balaud, nga gin-gamit ni Moises ha pagtutdo ha mga Israelita. (Gal. 3:19) Ginsidngan hiya ni Jehova: ‘Dad-a an katawohan ngadto ha lugar nga akon iginsiring ha imo: kitaa, an akon anghel mag-uuna ha imo.’ (Eks. 32:34) An Biblia waray magsiring nga an mga Israelita nakakita hin anghel nga nagbuhat hito nga mga butang. Pero an paagi han pagtutdo ngan paggiya ni Moises ha katawohan nagpapakita nga ginbuligan hiya han mga anghel.

8. Paonan-o ginbuligan han mga anghel hi Josue ngan Hesekia?

⁸ Ha urhi, an kasaliwan ni Moises nga hi Josue ginparig-on han “prinsipe han kasundalohan ni Jehova” basi manguna ha katawohan han Dios ha pakig-away ha mga taga-Canaan; ngan nagdaog an mga Israelita. (Jos. 5:13-15; 6:2, 21) Han inatubang liwat hi Hadi Hesekia hin damu hinduro nga kasundalohan han Asirya nga nagtarhog ha pagsakop han Jerusalem, ‘ginhampak han anghel ni Jehova’ an 185,000 nga kasundalohan ha usa la kagab-i.—2 Hadi 19:35.

9. Tungod kay may mga kaluyahan an mga representante han Dios, rason ba ito nga diri magpasakop an mga Israelita ha ira pagpanguna? Isaysay.

 ⁹ Syempre, perpekto an mga anghel, pero an mga tawo nga ira ginbuligan diri mga perpekto. Makausa, napakyas hi Moises ha pagpasidungog kan Jehova. (Num. 20:12) Hi Josue waray magpagiya kan Jehova antes maghimo hin kasabotan ha mga Gibeonitanhon. (Jos. 9:14, 15) May panahon nga “nagpahitaas” hi Hesekia. (2 Kron. 32:25, 26) Pero bisan pa han mga kaluyahan hini nga kalalakin-an, an mga Israelita ginlalaoman nga magpapasakop ha ira pagpanguna. Ginbubuligan ni Jehova ini nga kalalakin-an pinaagi han iya mga anghel. Oo, hi Jehova an nangunguna ha iya katawohan.

10. Paonan-o gin-giyahan hi Moises han Pulong han Dios?

¹⁰ Ginigiyahan han Pulong han Dios an iya mga representante. Iginhuhulagway han Biblia an Balaud nga iginhatag ha mga Israelita sugad nga “balaud ni Moises.” (1 Hadi 2:3) Pero iginpapakita han Kasuratan nga hi Jehova an tinuod nga Humaratag han Balaud, ngan bisan hi Moises kinahanglan magsunod hito nga Balaud. (2 Kron. 34:14) Katapos ihatag ni Jehova kan Moises an instruksyon kon paonan-o tutukuron an tabernakulo, ‘ginbuhat ni Moises an ngatanan nga iginsogo ni Jehova ha iya.’—Eks. 40:16.

11, 12. (a) Ano an kinahanglan buhaton ni Josue ngan han mga hadi nga nagmando ha katawohan han Dios? (b) Paonan-o nakaapekto an Pulong han Dios ha mga nangunguna ha katawohan ni Jehova?

¹¹ Tikang ha tinikangan han pagpanguna ni Josue, may kopya hiya han Pulong han Dios. Ginsugo hiya ni Jehova nga ‘pamalandungon ito ha adlaw ngan ha gab-i, nga mabantayan niya pagbuhat sumala han ngatanan nga nahisurat dida.’ (Jos. 1:8) Ha urhi, ito liwat an ginbuhat han mga hadi nga nagmando ha katawohan han Dios. Obligado hira nga basahon an Balaud kada adlaw, kopyahon ito, ngan sundon an ngatanan nga pulong ngan mga kasugoanan hito nga Balaud.—Basaha an Deuteronomio 17:18-20.

¹² Paonan-o nakaapekto an Pulong han Dios ha mga nangunguna ha katawohan ni Jehova hadto? Tagda an ehemplo ni Hadi Josia. Han nabilngan an dokumento nga nagsusulod han Mosaiko nga Balaud, ginbasa ito ha atubangan ni Josia han iya sekretaryo. * Ano an nagin reaksyon han hadi? “Pakabati han hadi han mga polong han basahon han balaud, . . . iya gin-gisi an iya mga panapton.” Napagios liwat hiya han Pulong han Dios nga pangunahan an kampanya kontra ha idolatriya ngan maghikay hin waray kapariho nga pagsaurog han Paskua. (2 Hadi 22:11; 23:1-23) Tungod kay nagpagiya ha Pulong han Dios hira Josia ngan an iba pa nga magtinumanon nga nanguna ha katawohan han Dios, andam hira nga bag-uhon ngan ipatin-aw an giya nga ira iginhatag ha katawohan han Dios. Nakabulig ini ha mga Israelita nga gumios uyon ha Iya kaburut-on.

13. Ano an kaibahan han mga nangunguna ha katawohan han Dios ha mga lider han pagano nga mga nasud?

¹³ Daku gud an kaibahan hinin matinumanon nga mga hadi ha mga lider han iba nga nasud, nga nagpagiya ha limitado la nga kinaadman han tawo! Pananglitan, an mga lider han Canaan pati an ira mga sakop nagbuhat hin mangil-ad gud nga mga butang, sugad han insesto, homoseksuwalidad, bestialidad, paghalad hin bata, ngan duro nga idolatriya. (Leb. 18:6, 21-25) Dugang pa, an mga lider han Babilonya ngan Ehipto waray mga surundon may kalabotan ha kalimpyo nga pariho han igintutdo han Dios ha Israel. (Num. 19:13) Pero nakita han katawohan han Dios hadto kon paonan-o igin-aghat han magtinumanon nga nangunguna ha ira an kalimpyo ha espirituwal, moral, ngan pisikal. Matin-aw nga hi Jehova an tinuod nga nangunguna ha ira.

14. Kay ano nga gindisiplina ni Jehova an pipira han mga nangunguna ha iya katawohan?

 ¹⁴ Diri ngatanan nga nagin hadi ha katawohan han Dios nagsunod ha instruksyon ni Jehova. An mga waray sumunod kan Jehova nagsalikway han giya han baraan nga espiritu han Dios, han iya mga anghel, ngan han iya Pulong. Ha pipira nga kahimtang, gindisiplina o ginsaliwnan ni Jehova ito nga mga nangunguna. (1 Sam. 13:13, 14) Ha iya itinanda nga panahon, nagpili hiya hin mangunguna ha iya katawohan nga magigin labaw gud ha bisan hin-o nga tawhanon nga lider.

15. (a) Paonan-o iginpakita han mga propeta nga may maabot nga perpekto nga lider? (b) Hin-o an igintagna nga lider?

¹⁵ Ha sulod hin mga siglo, hi Jehova nagtagna nga magpipili hiya hin perpekto nga lider para ha iya katawohan. Ginsidngan ni Moises an mga Israelita: ‘Hi Jehova nga iyo Dios magpapatindog para ha iyo hin usa nga manaragna ha butnga han iyo kabugtoan, sugad ha akon; ha iya mamati kamo.’ (Deut. 18:15) Hi Isaias nagtagna nga ini nga Usa magigin “magmarando.” (Isa. 55:4) Gin-giyahan liwat hi Daniel nga isurat an pag-abot han “pangulo nga pinili han Dyos.” (Dan. 9:25, Maupay nga Sumat) Ha urhi, iginpakilala ni Jesu-Kristo an iya kalugaringon sugad nga an “Lider” han katawohan han Dios. (Basaha an Mateo 23:10.) An mga disipulo ni Jesus kinaburut-on nga nagsunod ha iya, ngan sigurado hira nga hiya an pinili han Dios. (Juan 6:68, 69) Ano an nakakombinse ha ira nga hi Jesu-Kristo an usa nga ginpili ni Jehova nga mangunguna ha Iya katawohan?

16. Ano an pamatuod nga nagios kan Jesus an baraan nga espiritu?

¹⁶ Gintagan han Dios hi Jesus han baraan nga espiritu. Han ginbawtismohan hi Jesus, nakita ni Juan nga Parabaptis nga ‘an langit naabrihan ngan an espiritu linusad ha iya sugad hin sarapati.’ Katapos hito, ‘ginpagios hi Jesus han espiritu nga kumadto ha kamingawan.’ (Mar. 1:10-12) Durante han pagministeryo ni Jesus ha tuna, an baraan nga espiritu han Dios naghatag kan Jesus hin gahum ha paghimo hin mga milagro ngan ha pagtutdo nga may awtoridad. (Buh. 10:38) Dugang pa, an baraan nga espiritu binulig ha iya nga perpekto nga maipakita an bunga hito, sugad han gugma, kalipay, ngan marig-on nga pagtoo. (Juan 15:9; Heb. 12:2) Inin marig-on nga mga ebidensya waray gud makita ha iba nga lider. Matin-aw nga hi Jesus an pinili ni Jehova.

17. Paonan-o ginbuligan hi Jesus han mga anghel?

¹⁷ Ginbuligan hi Jesus han mga anghel. Waray pag-iha katapos han bawtismo ni Jesus, “nagkaabot an mga anghel basi magmangno ha iya.” (Mat. 4:11) Pipira ka oras antes hiya mamatay, “usa nga anghel tikang ha langit an nagpakita kan Jesus ngan nagparig-on ha iya.” (Luc. 22:43) Nasarig gud hi Jesus nga magsusugo hi Jehova hin anghel ha panahon nga nagkikinahanglan hiya  hin bulig basi matuman niya an kaburut-on han Dios.—Mat. 26:53.

18, 19. Paonan-o an Pulong han Dios naggiya ha kinabuhi ngan ministeryo ni Jesus?

¹⁸ Ginigiyahan hi Jesus han Pulong han Dios. Tikang ha tinikangan han ministeryo ni Jesus, nagpagiya hiya han Kasuratan. (Mat. 4:4) Andam pa ngani hiya mamatay ha pasakitan nga kahoy sugad nga pagsunod ha Pulong han Dios. Bisan ha ultimo nga mga ginsiring ni Jesus antes hiya mamatay, nagkotar hiya hin mga tagna mahitungod ha Mesias. (Mat. 27:46; Luc. 23:46) Ha kabaliktaran, ginbabalewaray han mga lider han relihiyon hito nga panahon an Pulong han Dios labi na kon nakontra ito ha ira mga tradisyon. Ha pagkotar han mga pulong ni Jehova pinaagi kan propeta Isaias, hi Jesus nagsiring mahitungod ha ira: “Ini nga mga tawo nagpapasidungog ha akon pinaagi han ira mga im-im, pero an ira kasingkasing hirayo gud ha akon. Waray pulos an ira padayon nga pagsingba ha akon, kay ira igintututdo an mga sugo han mga tawo sugad nga mga doktrina.” (Mat. 15:7-9) Ito ba nga klase hin mga tawo an pipilion ni Jehova ha pagpanguna ha iya katawohan?

¹⁹ Nagpagiya hi Jesus ha Pulong han Dios diri la ha iya ginbubuhat kondi pati ha iya ministeryo. Kon may iginbabangon nga mga isyu may kalabotan ha pagsingba ha Dios, ginbabaton niya ito diri ha iya kalugaringon nga kinaadman o ha iya diri matupngan nga eksperyensya. Lugod, ginagamit niya an Kasuratan sugad nga masasarigan nga awtoridad. (Mat. 22:33-40) Ngan imbes nga pag-inistoryahan hira mahitungod han kinabuhi ha langit o han paglarang ha uniberso, “iya gin-abrihan hin bug-os an ira hunahuna basi masabtan nira an kahulogan han Kasuratan.” (Luc. 24:32, 45) Matin-aw nga hinigugma ni Jesus an Pulong han Dios, ngan karuyag gud niya nga isumat ito ha iba.

20. (a) Paonan-o iginpakita ni Jesus nga ginpapasidunggan niya an Dios? (b) May kalabotan ha pagpili ni Jehova hin lider, ano an igintututdo ha aton han kaibahan ni Jesus kan Herodes Agripa I?

²⁰ Bisan kon binilib an mga mamarati kan Jesus tungod han iya “makaruruyag nga mga pulong,” iya iginhatag an kadayawan ha iya Magturutdo, hi Jehova. (Luc. 4:22) Han gindayaw hi Jesus han usa nga riko nga lalaki pinaagi ha pagtawag ha iya nga “Maopay nga Magturutdo,” hi Jesus mapainubsanon nga binaton: “Kay ano nga gintatawag mo ako nga maopay? Waray iba nga maopay kondi an Dios la.” (Mar. 10:17, 18) Daku gud an iya kaibahan kan Herodes Agripa I nga nagin hadi, o lider, han Judea mga walo ka tuig an naglabay tikang han kamatay ni Jesus! Ha usa nga espesyal nga katitirok, nagsul-ot hi Herodes hin “kanan hadi bado.” Damu nga tawo an binilib ha iya ngan naggugliat: “Tingog ini han dios, diri han tawo!” Nalipay gud hi Herodes hito nga pagdayaw. Ano an sunod nga nahitabo? “Ginsirotan dayon hiya han anghel ni Jehova, kay gin-angkon niya an pagdayaw nga para ha Dios. Salit ginkaon hiya hin mga ulod ngan namatay.” (Buh. 12:21-23) Sigurado nga an usa nga may pagsabot makakasiring gud nga waray pilia ni Jehova hi Herodes sugad nga lider. Ha luyo nga bahin, iginpakita ni Jesus an marig-on nga ebidensya nga ginpili hiya han Dios, ngan padayon niya nga gindadayaw hi Jehova sugad nga Gihitaasi nga Lider han Iya katawohan.

21. Ano an aton hihisgotan ha sunod nga artikulo?

²¹ An pagpanguna ni Jesus diri kay ha sulod hin pipira la ka tuig. Han ginbanhaw hi Jesus, hiya nagsiring: “An ngatanan nga awtoridad ha langit ngan ha tuna iginhatag ha akon. . . . Ngan hinumdumi niyo nga kaupod niyo ako ha ngatanan nga adlaw tubtob ha ikatarapos hini nga sistema.” (Mat. 28:18-20) Pero tungod kay hi Jesus aadto ha langit ngan diri hiya nakikita, paonan-o hiya mangunguna ha katawohan han Dios ha tuna? Hin-o an gagamiton ni Jehova nga magigin representante han pagpanguna ni Jesus ha Iya katawohan? Ngan paonan-o makikilala han mga Kristiano an iya mga representante? Ito nga mga pakiana babatunon ha sunod nga artikulo.