1, 2. (a) Nye Yehova a siata oku tu situluila? (b) Ohuminyo yipi tu sanga kelivulu lia Isaya 46:10, 11 kuenda 55:11?

OLONDAKA viatete Viembimbiliya viokuti: ‘Kefetikilo Suku wa lulika ilu losi’ via leluka, pole vi kuete esilivilo lia velapo. (Efetikilo 1:1) Pokati kovina vialua Suku a lulika voluali, tua siata oku mola lika ovina vimue kuenda ka tu kuete elomboloko lia lua liatiamẽla kovina vimue ndeci: Ovina vi sangiwa kilu, ocinyi kuenda ongusu yina yi kokela ovina posi. (Ukundi 3:11) Yehova wa siata oku situlula ocipango caye catiamẽla kongongo kuenda komanu. Eye wa lulika omanu lesetahãlo liaye kuenda wa yonguile okuti ovo va kala vongongo lesanju. (Efetikilo 1:26) Ovo nda va kala omãla vaye kuenda Yehova nda wa kala Isiavo.

² Oku upisa kocipama catatu celivulu Liefetikilo, tua lilongisa ndomo ocipango ca Yehova ca setekiwa. (Efetikilo 3:1-7) Pole, ka kuli ocitangi cimue okuti Yehova ka tẽla oku ci tetulula. Lomue o tẽla oku tateka ovina eye a yongola oku linga. (Isaya 46:10, 11; 55:11) Tu pondola oku kolela okuti ocipango  ca Yehova ci ka tẽlisiwa votembo ya sokiyiwa!

3. (a) Alongiso api a kuete esilivilo lia velapo a tu kuatisa oku kuata elomboloko liesapulo Liembimbiliya? (b) Momo lie tu konomuisila cilo alongiso aco? (c) Apulilo api tu konomuisa?

³ Tua kũlĩha ocipango ca Suku catiamẽla kongongo, komanu kuenda ocikele ca Yesu, vocipango caco. Evi vimue pokati kalongiso ocili a kuete esilivilo lia valapo a sangiwa Vembimbiliya kuenda citava okuti ovina viaco ovio tua kũlĩha tete eci tua fetika oku lilongisa Embimbiliya. Omo liaco, tu yongola oku kuatisa omanu vakuavo oco va kũlĩhe ovina viaco vi kuete esilivilo lia velapo. Pa kamba lika oloneke vimue oco ku lingiwe ocipito conjivaluko yolofa via Kristu, kuenje tu kasi oku likolisilako oku laleka omanu oco va ende kocipito caco. (Luka 22:19, 20) Nda ovo va tava kelaleko liaco lilikasi, va ka lilongisa vali calua catiamẽla kocipango ci komohĩsa ca Suku. Yilo oyo otembo ya sunguluka yoku sokolola kapulilo tu ka linga oco tu vetiye omanu oku iya kocipito caco. Vocipama cilo tu konomuisa apulilo atatu ndeci: Cipi ocipango ca Yehova catiamẽla kongongo kuenda komanu? Momo lie ka ca tẽlisiwile? Momo lie ocisembi ca Yesu oyo onjila yoku tẽlisiwa kuocipango ca Suku?

4. Ovina via lulikiwa vi ‘sapula ndati ulamba wa Suku’?

⁴ Yehova Ululiki umue o komohĩsa. Ovina viosi a lulika ka vi sokisiwa. (Efetikilo 1:31; Yeremiya 10:12) Nye tu lilongisa keposo kuenda konjila ndomo ovina via lulikiwa viongotiyiwa ciwa? Tua lilongisa okuti ovina viosi via lulikiwa la Yehova ci kale evi vinene ale vievi vitito viosi via lulikiwa oco vi tu kuatise. Handi vali, eci o sokolola koloselula viomanu, eci o mola oñaña ya citiwa ndopo ale eci o mola oku iñila kuekumbi, nye o yeva vutima? Tua siata oku komõha calua, momo Yehova wa tu lulika luloño umue wokuti tu pondola oku kũlĩha eposo liovina a lulika.—Tanga Osamo 19:1; 104:24.

5. Nye Yehova a linga oco ovilulikilo viaye viosi vi talavayele kumosi?

⁵ Yehova wa kapa olongave kovina viosi a lulika. Eye wa tumbikavo ovihandeleko kovina via lulikiwa kuenda ovihandeleko viatiamẽla kekalo liomanu. Eye wa tumbika oviahandeko viaco, oco okuti ovina viosi via lulikiwa vi talavayela kumosi. (Osamo 19:7-9) Ovina viosi via lulikiwa voluali via kapiwa pocitumãlo cimue kuenda vi kuete ocimãho cimue. Ongusu yi kokela ovina viosi posi, yi teyuila ofela oco ya amameko oku kala ocipepi longongo kuenda yi teyuilavo o kalunga kuenda akimba. Nda ka kua kalele ongusu yi kokela ovina viosi posi, vongongo nda ka muli ocendalomuenyo lacimue. Olongave Yehova a tumbika voluali via siata oku kuatisa keliangiliyo liwa lioluali. Eci ci lekisa okuti eye o kuete ocipango cimue catiamẽla kongongo kuenda komanu. Kupange woku kunda tu pondola oku kuatisa omanu oku kũlĩha Ululiki woluali lulo lu komohĩsa.—Esituluilo 4:11.

6, 7. Olombanjaile vipi Yehova a eca ku Adama la Heva?

⁶ Ocipango ca Yehova ca kala okuti omanu va kala otembo ka yi pui palo posi. (Efetikilo 1:28; Osamo 37:29) Omo okuti eye ukuakueca, wa eca ku Adama la Heva olombanjaile vialua viwa. (Tanga Tiago 1:17.) Yehova wa eca kokuavo elianjo lioku nõla, uloño woku sokolola, woku lekisa ocisola kuenda woku sanjukila oku linga ukamba. Ululiki wa sapela la Adama kuenda wa eca olonumbi kokuaye ndomo a ponduile oku linga ovina via sunguluka. Adama wa lilongisa ndomo a ponduile oku li tata eye muẽle, ovinyama kuenda ongongo. (Efetikilo 2:15-17, 19, 20) Yehova wa eca ku Adama la Heva uloño woku maha, oku lamba, oku vanja, oku yevelela, kuenda oku yeva elemba liovina viwa Yehova a va lingila. Nda va talavayele ciwa lelianjo liaco,  ovo nda va kuata esanju vonjo yavo ya posoka. Adama la Heva va kuatele upange walua va sukilile oku linga. Ovo, nda vamamako oku lilongisa kuenda oku limbuka ovina viokaliye otembo ka yi pui.

⁷ Ovina vipi via pangele vali onepa kocipango ca Suku? Yehova wa ecele ku Adama la Heva epondolo lioku cita omãla va lipua. Omãla vavo va ponduilevo oku cita omãla toke eci oluali lua laikele oku yuka omanu. Yehova wa yonguile okuti olonjali vi lekisa ocisola komãla vavo, ndeci eye a linga komãla vaye vatete va lipua okuti, Adama la Heva. Eye wa eca ongongo kepata liomanu kuenda ovina viosi via posoka vi sangiwa palo posi. Ocitumãlo caco, ca ponduile oku kala onjo yavo oco va kalemo otembo ka yi pui.—Osamo 115:16.

8. Momo lie Yehova Suku a ecela ku Adama la Heva ocihandeleko ci sangiwa kelivulu Liefetikilo 2:16, 17?

⁸ Ovina ka via pitile ndomo Yehova a yonguile. Momo lie? Momo Yehova wa eca ku Adama la Heva ocihandeleko cimue ca lelukile oco va kũlĩhe olongave viavo viatiamẽla kelianjo liavo lioku nõla. Eye wa popia hati: ‘Citava oku lia koviti viosi vio vocumbo. Pole, uti woku kũlĩha eci ciwa leci cĩvi owo lika ka citava oku liako, momo eteke o liako, haico o fa.’ (Efetikilo 2:16, 17) Ca lelukile kokuavo oku kuata elomboloko liocihandeleko caco. Handi vali, ka ca tĩlile kokuavo oku pokola kocihandeleko caco, momo vocumbo mua kala oviti vikuavo okuti ca tavele okuliako.

9, 10. (a) Satana wa lundila ndati Yehova? (b) Nye Adama la Heva va nõlapo oku linga? (Tala ociluvialuvia kefetikilo liocipama.)

⁹ Satana Eliapu wa vanguila vonyõha oco a yonje Heva. Eye wa yonguile okuti Heva o lekisa esino ku Isiaye Yehova. (Tanga Efetikilo 3:1-5; Esituluilo 12:9) Satana wa kala oku pula nda omãla va Suku ka va ponduile ‘oku lia koviti viosi viocumbo.’ Ca kala ndu okuti Satana wa kala oku popia hati: ‘O yongola oku popia okuti ka vu pondola oku linga ovina vu yongola?’ Noke wa sapuila Heva hati: “Mbu, okufa ka vu fi.” Ovina viaco via kala viuhembi. Satana wa vetiya Heva oku tava kokuaye okuti ka sukila oku pokola ku Suku. Satana wa popia hati: “Suku wa kulĩha okuti eteke vu liako, ovaso ene haico a letuluka.” Satana wa kala oku popia okuti Yehova ka yonguile okuti ovo va lia kepako, momo poku ci linga va laikele oku kuata ukũlĩhĩso umue ulikasi. Ocili okuti, eye wa linga ohuminyo yimue yesanda poku popia hati: ‘Vu kala nda Suku kuenje vu kũlĩha eci ciwa leci cĩvi.’

¹⁰ Adama la Heva va sukilile oku nõla onjila va kuama. Anga hẽ va sukilile oku pokola ku Suku ale oku yevelela onyõha? Ci sumuisa calua omo okuti ovo va nõlapo oku sinĩla Suku. Ovo va likala Yehova Isiavo kuenda va likongela ku Satana. Omo lionjila va nõlapo, ka va kuatele vali eteyuilo lia Yehova.—Efetikilo 3:6-13.

11. Momo lie Yehova a sombisila Adama la Heva?

¹¹ Eci Adama la Heva va lueya ocihandeleko ca Suku ka va kalele vali omanu va lipua.  Handi vali, ovo va linga ovanyãli va Suku momo eye ka sole evĩho. Ovaso aye ka a “tela oku vanja kevĩho.” (Havakuki 1:13) Nda Yehova ka sombisile Adama la Heva, ekalo liwa liovilulikilo vikuavo nda lia kapiwa kohele. Ci kale ovangelo ale omanu nda va kuata atatahãi atiamẽla koku pokola kondaka ya Yehova. Pole, Yehova ukuacili poku tẽlisa olonumbi viaye, eye lalimue eteke a lueyele. (Osamo 119:142) Ndaño okuti Adama la Heva va kuatele elianjo lioku nõla, pole ka va kuatele epondolo lioku yuvula ovitangi vieyilila koku sinĩla Yehova. Omo liaco, ovo va fa kuenje va tiukila keve lina va lulikiwa lalio.—Efetikilo 3:19.

12. Nye ca pita lomãla va Adama?

¹² Eci Adama la Heva va lia kepako, Yehova ka tavele vali okuti ovo va panga onepa kepata liaye. Eye wa va tundisa vocumbo Cedene, okuti lalimue eteke va laikele oku tiukilamo vali. (Efetikilo 3:23, 24) Yehova wa ecelela okuti ovo va kuata ovitangi omo lionjila va nõlapo. (Tanga Esinumuĩlo 32:4, 5.) Omo liaco, ovo ka va kuatele vali epondolo lioku setukula ovituwa via lipua via Yehova. Adama kumue locitumbulukila caye cosi, va pumba omuenyo umue wa lipua. Eye wa kuata lika epondolo lioku eca komãla vaye ekambo lioku lipua, ekandu kuenda olofa. (Va Roma 5:12) Adama wopa komãla vaye vosi epuluvi lioku kala otembo ka yi pui. Adama la Heva ka va ponduile oku cita omõla umue wa lipua kuenda omãla vavo ka va ponduilevo oku cita omãla va lipua. Tunde eci Satana a yapuisa Adama la Heva oco va sinĩle Suku, Satana Eliapu wa siata oku vetiya omanu vosi oku kuama onjila yaco.—Yoano 8:44.

13. Nye Yehova a yonguila omanu?

¹³ Yehova handi o kuetele ocisola omanu. Ndaño okuti Adama la Heva volueyela, eye handi wa yonguile okuti omanu va kuata ukamba laye. Yehova ka yonguile okuti umue pokati kavo o fa. (2 Petulu 3:9) Omo liaco, lonjanga yalua Yehova Suku wa linga eliangiliyo liokuti, omanu va kuata vali ukamba laye. Ovina viaco nda via lingiwa ndati lonjila yimue okuti, ka yi pisa ovihandeleko viaye? Tu ci konomuisi.

14. (a) Ndomo ca lekisiwa kelivulu lia Yoano 3:16, nye Suku a linga oco a yovole omanu kekandu kuenda kolofa? (b) Epulilo lipi tu pondola oku konomuisa lomanu?

¹⁴ Tanga Yoano 3:16. Omanu valua tua siata oku laleka Kocipito Conjivaluko va kũlĩha ciwa ocinimbu eci. Ocilumba ca Yesu ci pondola oku tu kuatisa ndati oku kuata omuenyo ko pui? Tu kuete epuluvi lioku kuatisa omanu oku kuata elomboloko liepulilo eli eci tu va laleka oku iya Kocipito Conjivaluko, eci tu kasi lavo Kocipito caco kuenda eci tu ka linga epasu kokuavo noke Liocipito. Osimbu va amamako oku kuata elomboloko liocisembi, ci ka va kuatisa oku limbuka ocisola Yehova a kuetele omanu kuenda ukũlĩhĩso waye. Ovina vipi viatiamẽla kocisembi tu pondola oku sapela lavo?

15. Etepiso lipi lia kala pokati ka Yesu la Adama?

¹⁵ Yehova wa linga eliangiliyo limue poku tuma ulume umue oco a ece omuenyo waye ndocisembi. Ulume waco wa lipua, wa pokola ku Yehova. Eye wa lieca olumue oco a eca omuenyo waye komanu. (Va Roma 5:17-19) Yehova wa sondolola omuenyo wa Yesu okuti ociluvu catete ca Yehova, oco eye palo posi. (Yoano 1:14) Omo liaco, Yesu wa kala ulume umue wa lipua ndeci Adama. Pole, etipiso lia kala pokati ka Yesu la Adama lieli okuti, Yesu wa pokola kovihandeleko via Yehova vina a lavokaile komunu umue wa lipua. Ndaño lalambalalo ka lueyele ocihandeleko lacimue ca Suku.

16. Momo lie ocisembi ombanjaile yimue ya velapo?

¹⁶ Omo okuti Yesu wa fa ndomunu umue wa lipua wa yovola omanu kekandu kuenda kolofa. Eye wa pokola kovina viosi Adama a sukilile oku pokola. Yesu wa kala ulume umue wa lipua, ukuacili kuenda wa pokola ku Suku. (1 Timoteo 2:6) Omo okuti Yesu wa tu fila, wa eca omuenyo waye ndocilumba komanu vosi, cikale alume, akãi kuenda omãla oco va kuate epuluvi lioku kala komuenyo otembo ka yi pui. (Mateo 20:28) Ocisembi oyo onjila yoku tẽlisiwa kuocipango ca Suku. —2 Va Korindo 1:19, 20.

17. Asumũlũho api tu lavoka omo liocisembi?

¹⁷ Ocili okuti, ka ca lelukile ku Yehova oku linga eliangiliyo liocisembi. (1 Petulu 1:19)  Eye wa tu kapako calua, eli olio esunga lieci a tu ihĩla Omõlaye o soliwe calua oco a tu file. (1 Yoano 4:9, 10) Omo liaco, Yesu wa linga Isietu okuti Adama hayeko. (1 Va Korindo 15:45) Yesu ka ecele lika epuluvi lioku kuata omuenyo ko pui, pole wa tu ĩhavo elavoko lioku panga vali onepa kepata lia Suku. Lekuatiso liocisembi, omanu vosi va ka lipua kuenje Yehova o ka ecelela okuti va linga onepa kepata liaye kuenda ovihandeleko viaye ka vi ka lueyiwa. Ocili okuti, pokati komanu pa ka kala esanju lialua eci vosi va tendiwa ndavakuacili ku Yehova va ka lipua! Noke, vosi va kasi kilu kuenda palo posi va ka linga epata limuamue. Vosi yetu tu ka kala omãla va Suku.—Va Roma 8:21.

18. Otembo yipi Yehova a ka linga “ovina viosi komanu vosi”?

¹⁸ Ndaño okuti olonjali vietu viatete via sinĩla Yehova, eye ka liwekelepo oku lekisa ocisola komanu kuenda wa linga eliangiliyo liocisembi. Ndaño okuti ka tua li puile, Satana ka tẽla oku tu tateka oku pokola ku Yehova. Lekuatiso liocisembi, Yehova o ka tu kuatisa oco tu linge vakuesunga. Sokolola ndomo omuenyo u ka kala kovaso yoloneke eci ‘vosi va limbuka Mõla loku u kolela’ va kuata omuenyo ko pui! (Yoano 6:40) Omo okuti Isietu ukuacisola haiye ukualondunge, o ka tẽlisa ocipango caye kuenda o ka kuatisa omanu toke eci va ka kala omanu va lipua. Noke Yehova o ka “linga ovina viosi komanu vosi.”—1 Va Korindo 15:28.

19. (a) Olopandu vietu omo liocisembi vi tu vetiya oku linga nye? (Tala okakasia losapi hati, “ Tu Amamiko Oku Sandiliya Vakuavitima Via Sunguluka.”) (b) Nye tu ka lilongisa vocipama cikuãimo?

¹⁹ Olopandu vietu omo liocisembi vi tu vetiya oku sapela lomanu catiamẽla kombanjaile ka yi sokisiwa. Omanu va sukila oku kũlĩha okuti lekuatiso liocisembi, Yehova wa eca komanu vosi epuluvi lioku kala komueyo otembo ka yi pui. Pole, vocisembi mua kongela ovina vikuavo. Ocisembi ceca etambululo kalundi Satana a linga vocumbo Cedene. Omo liaco, vocipama cikuãimo tu ka konomuisa ovina viaco.