1, 2. Akin ya aralen tayoy alimbawa na apatiran arari na Juda?

NO WALAY anengneng mon akurinyas tan atumba, agta alwaran moy manakar ed samay dinalan to? No naamtaan tayoy lingo na arum, natulongan itayon napaliisan itan. Tua met iya no nipaakar ed relasyon tayod Dios. Makaaral tayo na importante iran leksion diad lingo na arum, kaiba la iramay akasulat ed Biblia.

² Saray apatiran arari na Juda ya apantongtongan tayod apalabas ya artikulo et interon puso iran nanlingkor ed si Jehova, balet akagawa ni ran siansia na lingo. Antoy naaralan tayod eksperiensya ra, tan panon tayon napaliisan iray lingo da? No dalepdepen tayo iratan ya alimbawan nisulat nensaman, seguradon nibangat itayo.—Basaen so Roma 15:4.

3-5. (a) Anggano interon pusoy impanlingkor nen Asa ed si Jehova, antoy lingo to? (b) Anto ray posiblin rason no akin ya nanmatalek si Asa ed totoo sanen implano nen Baasa ya atakien so Juda?

³ Pantongtongan tayon unona so nipaakar ed si Asa tan amtaen tayo no panon ya makatulong ed sikatayo so Salitay Dios.  Nanmatalek ed si Jehova si Asa nen nilusob na sakey milyon ya taga Etiope so Juda. Balet ta agnanmatalek ed si Jehova nen inmataki so ari na Israel ya si Baasa pian ipaalagey so Rama, say syudad ya walad ketegan na sakop nen Asa. (2 Awa. 16:1-3) Say nanmatalekan to et say sarili ton karunongan tan pinasuksokan toy Arin Ben-hadad na Sirya pian atakien si Baasa. Kasin epektibo so taktika nen Asa? Oniay ibabaga na Biblia: “Sanen nadngelan itan nen Baasa, tinundaan ton tampol so pangipapaalagey ed Rama tan tinaynanan toy kimey to.” (2 Awa. 16:5) Kanian diad gapo, singa duga met so estratehiya nen Asa!

⁴ Balet antoy reaksion nen Jehova ed ginawa nen Asa? Imbaki nen Jehova si Hanani ya representanti to pian ipetek si Asa lapud agnanmatalek ed sikato. (Basaen so 2 Awaran 16:7-9.) Inkuan nen Hanani: “Manlapud natan et naynay a wala ray miguerra ed sika.” Inmatras lay Baasa; balet legay uley nen Asa, naynay ya walay migi-guerra ed sikara.

⁵ Naaralan tayo ed apalabas ya artikulo ya inusisa na Dios si Asa tan anengneng Ton interon pusoy impanlingkor to. (1 Ara. 15:14) Anengneng na Dios so debosyon to, tan agawaan to ray kakaukolanen To. Balet, siansian nepeg ton anien so resulta na saray makapuy ya desisyon to. Singa bilang, nen inmataki si Baasa, akin et nanmatalek si Asa ed sarili to tan diad si Ben-hadad imbes ya diad si Jehova? Kasin inisip to ya mas makatulong so diplomasya odino pakayari na militar nen say ikerew na tulong ed Dios? Kasin dinengel to ray mauges ya simbawa na arum kanian ontay desisyon to?

6. Antoy naaralan tayod lingo nen Asa? Mangiter na alimbawa.

⁶ Kasin makatulong so alimbawa nen Asa pian usisaen tayo ray desisyon tayo? No wala ray problema tayon singa agtayo nasarag, ompan mainomay labat ed sikatayoy manmatalek ed si Jehova. Balet diad saray angkelag labat ya problema ey? Kasin manmamatalek tayo lad karunongan na too tan reresolbien tayo lan bukor? Odino manaanap tayo na saray prinsipyo na Biblia insan tayo iyaaplika iratan? No ontan, ipapanengneng tayon manmamatalek tayod karunongan nen Jehova pian resolbien iray problema. Singa bilang, ompan no maminsan et sesebelan ka na pamilyam ya miaral o miasemblea. Kanian kekerewen moy panangigiya tan tulong nen Jehova pian natebek moy sankaabigan ya gawaen mo. Sakey ni, panon to no nakal kad trabaho tan nairapan kan makalmoy sananey? No interbyuen ka na panaaplayan mo, kasin ibagam ya regular kan onatendi ed saray midweek ya aral tayo? Anggan antoy problema tayo, makatulong so pangiyaplika ed imbaga na salmista: “Ipiam ed si Jehova so dalan mo; manmatalek kad sikato, tan sikatoy onkiwas parad sika.”—Sal. 37:5.

7, 8. Anto ray lingo nen Jehosafat, tan anto ray resulta? (Nengnengen so litratod gapo na artikulo.)

⁷ Kumusta balet si Jehosafat ya anak nen Asa? Amayamay so balibalin kualidad to. Lapud sikatoy nanmatalek ed Dios, dakel so maabig ya agawaan to. Balet wala met iray makapuy ya desisyon to. Singa bilang, sikatoy akialyado ed mauges ya Arin Ahab diad panamegley na panangasawa. Tan anggano pinasakbayan nen propeta Micaias, inibaan to nin siansiay Ahab ya milaban ed saray taga Sirya. Diad saman ya guerra, dawdawit ya apatey si Jehosafat. Insan pinmawil ed Jerusalem. (2 Awa. 18: 1-32) Diman et tinepetan nen propetan Jehu: “Kasin saray mauges so nepeg mon tulongan, tan saramay mamubusol ed si Jehova so nepeg mon aroen?”—Basaen so 2 Awaran 19:1-3.

⁸ Kasin akaaral si Jehosafat ed satan ya eksperiensya to? Anggano siansian maseseg ed panggagawa toy panlabayan na Dios, singa ag-akaaral ed samay agawad si Ahab tan pasakbay nen Jehu. Akialyansa lamet si Jehosafat ed mauges. Natan balet et diad anak nen Ahab ya kabusol met na Dios, say mauges ya Arin Ahazias. Nansosyo ran manggaway barko, balet agaygay iratan kanian agda lanlamang nausar.—2 Awa. 20:35-37.

9. Antoy resulta no miulop tayod mauges?

⁹ No babasaen tayoy istoryay bilay nen Jehosafat, napakiwas tayon usisaen so bilay tayo. Akin ey? Tua, maong ya ari si Jehosafat, ginawa toy duga, tan ‘sigpot-puso ton inanap si Jehova.’ (2 Awa. 22:9) Balet, siansia nin inani toy epekto na impiulop tod saray mauges. Inkuan na pinuyanan ya proverbio: “Samay miuulop ed marunong et magmaliw a marunong, balet samay mililimog ed makulangkulang et aliwliway pansumpalan to.” (Pro. 13:20) Diad sikatayo natan, nayarin wala ray tutulongan tayon interesado ed katuaan. Pero tandaan tayon dawdawit ya inatey si Jehosafat lapud samay agmanepeg ya impiulop tod si Ahab. Kanian mapeligro no basta tayo miulop ed saray agmanlilingkor ed si Jehova.

10. (a) Antoy naaralan tayod si Jehosafat no nipaakar ed panangasawa? (b) Antoy nepeg tayon tandaan no natutukso tayon miulop ed mauges?

¹⁰ Antoy naaralan tayod eksperiensya nen Jehosafat? Say sakey a Kristiano et nayarin nagustoan toy sakey ya agmangaaro ed si Jehova, tan ikatunongan ton anggapo kunoy naromog tod saray agagi. Odino sikatoy ipi-pressure na saray aliwan Tasi ya kakanayon to ya miasawa la ta ‘ontatatken la.’ Niarum ni, ompan nalilikna na arum iyan imbaga na sakey a sister: “Natural labat ya labay tayon walay mangaro tan nakaiba tayo.” Anto sirin so nepeg ya gawaen na sakey a Kristiano? Makatulong so pandalepdep ed eksperiensya nen Jehosafat.  Mabetbet ton aamtaen no antoy ibaga na Dios. (2 Awa. 18:4-6) Balet antoy agawa nen akiulop si Jehosafat ed si Ahab ya agmangaaro ed si Jehova? Inisip komon nen Jehosafat ya iimanoen nen Jehova iramay interon puso ya manlilingkor ed sikato. Ontan met natan, “onnenengneng ed interon dalin” so Dios tan akaparaan ya ‘ipatnag so biskeg to’ pian tulongan itayo. (2 Awa. 16:9) Natatalosan toy situasyon tayo tan inad-aro to tayo. Kasin manisia ka ya iter na Dios so kaukolan mon panangaro tan kaibad bilay? Seguradon nasabi panaon et iter to itan ed sika!

11, 12. (a) Panon ya naamtaan so walad puso nen Hezekias? (b) Akin ya agla sinmanok so Dios ed si Hezekias?

¹¹ Walay naaralan tayod si Hezekias ya lalanoren toy puso. Aminsan, impaamta na Manag-usisa na puso no antoy walad puso nen Hezekias. (Basaen so 2 Awaran 32:31.) Nen nansakit na grabe, inikdan na Dios na tanda ya sikatoy onabig—samay anino ya onsener. Tan nen inmabig, angibaki iray prinsipe na Babilonia na saray mensahero ya mantepet nipaakar ed satan ya tanda. (2 Ara. 20:8-13; 2 Awa. 32:24) Nen ‘pinaulyan pian nasubok’ et naamtaay walad puso nen Hezekias. Impanengneng tod saray taga Babilonia so “interon abung a pangiinan toy kayamanan.” Diad sayan mauges ya ginawa to et “naamtaan so amin a walad puso to.”

¹² Ag-ibabaga na Biblia no akin a nagmaliw ya mapaatagey so puso nen Hezekias. Kasin lapud atalo to ray Asiryano odino lapud mamilagron pinaabig na Dios? Kasin lapud “baleg a kayamanan tan gloria” to? Anggan antoy rason, sikatoy nagmaliw lan mapaatagey, ‘agto inapresya so kamaongan a ginawad sikato.’ Makapaermen itan! Anggano nanlingkor ed Dios si Hezekias diad interon puso to, walay panaon ya apaermen toy Jehova. Balet, ag-abayag et “nampaabeba si Hezekias” kanian agla sinmanok si Jehova ed sikato tan ed saray kabaleyan to.—2 Awa. 32:25-27; Sal. 138:6.

13, 14. (a) Kapigan ya posiblin ‘paulyan itayo met nen Jehova pian nasubok’? (b) Antoy nepeg ya reaksion tayo no irayew itayo na arum lapud agawaan tayo?

¹³ Antoy naaralan tayod bilay nen Hezekias no basaen tan dalepdepen tayo itan? Tandaan ya pinmaway so inkamapaatagey nen Hezekias kayarin tinalo nen Jehova si Senakerib tan pinaabig so graben sakit to. Diad sikatayo, no wala ray balibalin nagagawaan tayo, agkasi ‘paulyan itayo met nen Jehova pian nasubok’ no anton talagay walad puso tayo? Singa bilang, nayarin say sakey a brother et nansagpot ya maong a namparaan tan nampaliwawa ed dakel ya dumerengel. Amayamay so angirayew ed impanpaliwawa to. Antoy nepeg ya reaksion to?

¹⁴ No walay mangirayew ed sikatayo, iyaplika tayo yan imbaga nen Jesus: “No agawaan yo lay amin ya ingganggan ed sikayo, ibaga yon: ‘Ariripen kami labat ya andi-kakanaan. Ginawa mi labat so nepeg min gawaen.’” (Luc. 17:10) Wala lamet so naaralan tayod saya nipaakar ed eksperiensya nen Hezekias. Nagmaliw ya mapaatagey ta ‘agto inapresya so kamaongan a ginawad sikato.’ Kanian no dalepdepen tayoy kabaleg na ginawa na Dios parad sikatayo, napaliisan tayo ray ugalin kabusol nen Jehova. Mas maabig no ipaarap tayoy dayew ed si Jehova. Sikato so angitarya na Masanton Kasulatan tan uusaren toy masanton espiritu pian tulongan iray totoo to.

15, 16. Akin ya naandi so proteksion na Dios ed si Josias tan sikatoy inatey?

¹⁵ Say sampot ya pantongtongan tayo et say agawad maong ya Arin Josias. Amtaen tayoy rason no akin ya atalo tan inatey. (Basaen so 2 Awaran 35:20-22.) Linmay Josias ya “milaban” ed si Arin Neco na Ehipto anggano imbaga na satan ya ari ya agmilaban. Ibabaga na Biblia ya “nanlapud sangi na Dios” so imbaga nen Neco. Akin et akilaban nin siansia si Josias ed sikato? Anggapoy ibabaga na Biblia.

¹⁶ Balet panon komon ya naamtaan nen Josias ya nanlapud si Jehova so imbaga nen Neco? Nayari ton tepetan si Jeremias, sakey ed saray matoor ya propeta. (2 Awa. 35:23, 25) Balet anggapoy nabasan ginawa to itan. Sakey ni, paonlad Carkemis si Neco pian milaban ed “sananey a nasyon,” aliwan diad Jerusalem. Tan agnalalanor so ngaran na Dios lapud agbabalawen nen Neco so ngaran nen Jehova odino saray totoo To. Kanian aliway desisyon nen Josias ya milaban ed si Neco. Wala kasi naaralan tayod saya? No wala ray problema tayo, maong no amtaen tayoy linawa nen Jehova.

17. No wala ray problema tayo, panon tayon napaliisan so lingo nen Josias?

¹⁷ No wala ray onlesan problema, maabig no ikonsidera tayo ray prinsipyo na Biblia tan balansin iyaplika iratan. Ompan no maminsan et kaukolan tayon konsultaen iray elder. Nayarin inisip tayo la iramay amta tayo nipaakar ed satan, tan nan-research tayo lad saray publikasyon tayo. Balet, nayarin wala ni ray arum ya prinsipyo na Biblia ya ipaimano na sakey ya elder a kaukolan tayon ikonsidera. Singa bilang, amta na sakey a sister ya responsabilidad ton ipulong so maong a balita. (Gawa 4:20) Balet panon to no diad samay implano ton pampulong et i-request na agmananisian asawa to ya ag-onalis. Imbaga na asawa to ya diad apalabas iran agew et ngalngali anggapoy panaon dad balang sakey, kanian labay ton makapaniba iran sanasawa. Nayarin isipen na asawan bii iray importantin teksto ed Biblia, singa say pangunor ed Dios tan say ganggan ya manggaway babangatan. (Mat. 28:19, 20; Gawa 5:29) Balet ta kaukolan to met ya ikonsidera so pampasakop tod asawa to tan say pagmaliw ya makatunongan. (Efe. 5:22-24; Fil. 4:5) Talaga kasin sesebelan na asawa to ya manpulong, odino request to labat iman ed saman ya agew? Kaukolan so pagmaliw ya balanse diad panggaway linawa na Dios tan panggaway anggaay nayarian tayon nawalaay malinis ya konsiensia.

18. Antoy nitulong ed sika na impanaral tayod bilay na apatiran arari diad sayan artikulo?

¹⁸ Lapud aliwa tayon perpekto, ompan no maminsan et makagawa tayoy lingo ya singa saramay apatiran arari ya apantongtongan tayo. Nayarin (1) manmatalek tayod karunongan na too, (2) miulop tayod mauges, (3) magmaliw tayon mapaatagey, odino (4) mandesisyon tayo la anta agtayo ni inamta so linawa na Dios. Maar-aro si Jehova ta say nenengnengen to et saray maong ya nagagawaan tayo, a singa diad saramay apatiran arari! Nenengnengen to met so kabiskeg na panangaro tayod sikato tan say pirawat tayon manlingkor ed sikato diad interon puso. Kanian angiter na saray alimbawa bilang pasakbay pian napaliisan tayoy makagawa na seryoson lingo. Dalepdepen tayo irayan alimbawa ed Biblia tan pisalamatan tayoy Jehova ed impangitarya tod saratan!