Biiyaʼ guiraʼ ni nuu lu sitiu riʼ

guyé lu índice

Qué rusaana «Juez stiʼ guidubi naca guidxilayú» de guni ni jneza

Qué rusaana «Juez stiʼ guidubi naca guidxilayú» de guni ni jneza

«Laabe nga Guié, ca dxiiñaʼ stibe biaʼsi cani, purtiʼ guiráʼ neza stibe jneza cani» (DEUTERONOMIO 32:4).

DIIDXAʼ RIUUNDAʼ: NE 11

1. ¿Xi guníʼ Abrahán purtiʼ napa confianza runi Jiobá ni jneza? (Biiyaʼ dibuju ni zeeda ra ruzulú tema riʼ).

ABRAHÁN, ti hombre ni bizuubaʼ diidxaʼ, gunabadiidxaʼ sicaríʼ ti biaje: «¿Ñee qué zuni Juez stiʼ guidubi naca guidxilayú ni jneza la?» (Génesis 18:25). Cadi gunabadiidxaʼ diʼ Abrahán sicaríʼ purtiʼ cadi nuu seguru pa zuni Jiobá ni. Bíʼnibe ni para gusihuínnibe pabiáʼ nápabe confianza jneza zuni juzgar Jiobá guidxi Sodoma ne Gomorra ne biaʼsi modo guni ni. Nanna dxíchibe qué zunitilú diʼ Jiobá «binni ni runi ni jneza ra guinitilú binni malu». Qué ñuu dxi niníʼ ique Abrahán zacá. Gudiʼdiʼ stale iza, guníʼ Jiobá ca diidxaʼ riʼ de laa: «Laabe nga Guié, ca dxiiñaʼ stibe biaʼsi cani, purtiʼ guiráʼ neza stibe jneza cani. Dios ni runi ni riníʼ, ne qué runi ni malu; Dios ni runi ni jneza ne qué ruchee» (Deuteronomio 31:19; 32:4).

2. ¿Xiñee qué zanda diʼ guni Jiobá xiixa ni cadi jneza?

2 ¿Xiñee nuu Abrahán seguru qué rusaana Jiobá de guni ni jneza yaʼ? Purtiʼ guirútiruʼ runi ni jneza casi runi Jiobá ni. Cumu puru jneza nga ca ley stibe la? laaca puru jneza nga runi juzgarbe. Biblia ná «riuuláʼdxibe gaca ni jneza» (Salmo 33:5).

3. Bizeeteʼ ti ejemplu de ca cosa ni cadi jneza rúnicabe binni yanna.

3 Ratadxí ladxidoʼno gánnanu qué zusaana Jiobá de guni ni jneza. Peru lu Guidxilayú malu ra nabézanu riʼ puru si ni cadi jneza raca. Casi nuu binni la? runi castigárcabe laacaʼ ne ruseguyoocabe laacaʼ neca qué gápacaʼ donda. Tiidiʼ si tiempu, nuu de laacabe riaana libre despué de stale iza purtiʼ ora gúnicabe laacaʼ prueba de ADN rihuinni qué gápacaʼ donda. Ora gaca ca cosa ni cadi jneza casi bizéʼtenu ca ruchiichi cani stale binni ne nuu biaje dede rusidxaga cani laacaʼ. Peru, ¿xii nga ni jma runiná ca xpinni Cristu yaʼ?

ORA GÚNICABE LII XIIXA NI CADI JNEZA NDAANIʼ CONGREGACIÓN

4. ¿Xi zusihuinni pa dxandíʼ naguidxi fe stiʼ ti xpinni Dios?

4 Laanu, ca xpinni Dios nánnanu zándaca gúnicabe laanu xiixa ni cadi jneza fuera de congregación stinu. Peru pa rábinu bíʼnicabe laanu xiixa ni cadi jneza ndaaniʼ congregación o bíʼnicabe ni tuuxa, zahuinni pa naguidxi fe stinu. ¿Xi gúninu pa guizaacanu zacá yaʼ? ¿Ñee zudiʼnu lugar gusaba ni laanu ne pur nga maʼ qué gúninu xhiiñaʼ Jiobá la?

5. ¿Xiñee cadi naquiiñeʼ guidxagayaanu pa gúnicabe xiixa ni cadi jneza tuuxa de ndaaniʼ congregación o pa gúnicabe ni laanu?

5 Guiranu nga imperfectu ne rucheʼnu. Nga runi zándaca guni tuuxa de ndaaniʼ congregación laanu xiixa ni cadi jneza o laapenu cadi jneza modo guni tratarnu tuuxa hermanu (1 Juan 1:8). Huaxiéʼ si biaje rizaaca ndiʼ. Peru ora guizaaca ni, laanu, ca xpinni Cristu ni ruzuubaʼ diidxaʼ, qué ridxagayaanu ni ne laaca qué rudiʼnu lugar gusaba ni laanu. Riquiiñeʼ Jiobá Biblia para gudii laanu conseju ni zanda gacané laanu para cadi gusaana de guzúʼbanu diidxaʼ neca guni tuuxa hermanu laanu xiixa ni cadi jneza (Salmo 55:12-14).

6, 7. a) ¿Xi cosa cadi jneza biʼniʼ huantar ti hermanu ndaaniʼ congregación? b) ¿Xi cualidad gucané laabe?

6 Guidúʼyanu ejemplu stiʼ hermanu Willi Diehl. Lu iza 1931 bizulú cayúnibe xhiiñaʼ Jiobá ndaaniʼ Betel ni nuu Berna (Suiza). Ne lu iza 1946 guyebe clase númeru xhono stiʼ Scuela stiʼ Galaad, ndaaniʼ guidxi Nueva York (Estados Unidos). Gudiʼdiʼ si ti tiempu de guca graduarbe, bizulú bíʼnibe xhiiñaʼ Jiobá casi superintendente de circuito ndaaniʼ guidxi Suiza. Lu historia stiʼ hermanu Diehl guníʼ, lu beeu mayo stiʼ iza 1949, gúdxibe ca hermanu ni runi dxiiñaʼ ndaaniʼ sucursal stiʼ Suiza maʼ chichaganabe. Gudxi ca hermanu que laabe záxhacaʼ ca privilegiu especial ni nápabe. Ziaanabe de precursor si. Hermanu Diehl guníʼ: «Qué rinácabe gudieeʼ discursu». Ne laaca guniʼbe: «Stale tu laa maʼ qué nudii náʼ laadu, biʼniʼ tratarcaʼ laadu casi expulsadu».

7 ¿Xi biʼniʼ hermanu Diehl yaʼ? Laabe ne xheelabe, cumu maca nánnacabe cadi malu diʼ nga ná Biblia guichaganáʼ binni la? biʼniʼ orárcabe stale ne gúpacabe confianza Jiobá. Neca nuu chupa chonna hermanu ni qué riene chaahuiʼ ximodo ruuyaʼ Jiobá guendaxheelaʼ, despué biénecabe ni ne dxiqueruʼ nga maʼ gucuaa hermanu Diehl ca privilegiu stiʼ sti biaje. Guluu Jiobá ndaayaʼ laabe pur qué nixélebe de laa. * Yanna laanu, ¿xi ñúninu pa ñúnicabe laanu zacá yaʼ? ¿Ñee ñápanu paciencia ne nibézanu ñuni chaahuiʼ Jiobá guendanagana ca la? O ¿ñápanu confianza laca laanu ne nuyúbinu modo ñuni chaahuinu ni laanu la? (Proverbios 11:2). Biblia ná: «Naa la? pur Jiobá zatanayaʼ. Dxandipeʼ zusihuinneʼ cabezaʼ Dios ni zulá naa. Dios stinneʼ ni zucaadiaga naa» (Miqueas 7:7).

8. ¿Xiñee zándaca cucheʼnu pa guiníʼ íquenu bíʼnicabe laanu xiixa ni cadi jneza o bíʼnicabe ni sti binni yaʼ?

8 Pa rábinu huayúnicabe xiixa ni cadi jneza tuuxa ndaaniʼ congregación, cadi guiaandaʼ laanu zándaca cucheʼnu. Cumu imperfectu laanu la? zándaca qué ñene chaahuinu xi cazaaca. Zándaca laaca qué ñanna chaahuinu xi guiráʼ bizaaca. Pa nápanu razón o pa coʼ, naquiiñeʼ guni orarnu Jiobá pur ni cazaaca ca. Ne laaca naquiiñeʼ gápanu confianza laabe ne cadi gusaananu laabe. Zacá qué zadxiichiné ladxidoʼno Jiobá. Biblia ná: «Guendahuati stiʼ ti binni nga rucaa laa cheʼ lu ti neza ni cadi derechu, ne pur nga ridxiichiné ladxidoʼbe Jiobá» (Proverbios 19:3).

9. ¿Xi zadúʼyanu lu tema riʼ ne lu stobi ca?

9 Guidúʼyanu chonna ejemplu ruzeeteʼ Biblia ra qué ñaca ni jneza ndaaniʼ xquidxi Jiobá. Lu tema riʼ zadúʼyanu ejemplu stiʼ José, ni guca bisnietu stiʼ Abrahán. Zadúʼyanu xi guiráʼ yuubaʼ gudíʼdibe pur ni biʼniʼ ca bíʼchibe. Ne lu sti tema ca zadúʼyanu xi gudixhe ique Jiobá guni né rey Acab, ne ni biʼniʼ apóstol Pedro dxi guyuu Antioquía de Siria. Ra guidúʼndanu ca ejemplu riʼ, guiníʼ íquenu ximodo zanda gúʼyanu ca cosa ca casi ruuyaʼ Jiobá cani ne ximodo gúninu para cadi gunítinu amistad napanenu laabe. Estudiu riʼ zacané ni laanu stale, jmaruʼ si pa runi sentirnu bíʼnicabe laanu xiixa ni cadi jneza.

CADI JNEZA NI BÍʼNICABE JOSÉ

10, 11. a) ¿Xi ca cosa ni cadi jneza biʼniʼ huantar José? b) ¿Xi oportunidad gupa José laga deguyoo?

10 Guca José ti xpinni Jiobá ni bizuubaʼ diidxaʼ ni bíʼnicabe laa stale cosa ni cadi jneza. Peru ni jma bininá laabe nga ni biʼniʼ ca bíʼchibe laabe. Dxi nápabe 17 iza, biʼniʼ secuestrar ca bíʼchibe laabe ne bitoocaʼ laabe casi esclavu lu caadxi binni ni yené laabe Egipto (Génesis 37:23-28; 42:21). Ndaaniʼ guidxi que bigaanicabe donda ique José nácabe gucalaʼdxiʼ nilaxoo ti gunaa, neca cadi dxandíʼ ni. Biteguyoocabe laabe sin ñaca juzgarbe (Génesis 39:17-20). Biaʼ 13 iza, bibani José casi ti esclavu ne bideguyoo. ¿Ximodo zanda gacané ejemplu stiʼ José laanu pa guni ca hermanu stinu laanu xiixa ni cadi jneza yaʼ?

11 Tiempu deguyoo José que, laaca biseendacabe xaíque stiʼ ca coperu stiʼ rey que ndaaniʼ cárcel. Ti gueelaʼ gupa coperu que ti bacaandaʼ, ne gucané Jiobá José para bisiene laabe xi riníʼ ni guníʼ xcaandabe que. Gudxi José coperu que zaree de ndaaniʼ cárcel que ne zabiguetaʼ zuni dxiiñaʼ para faraón sti biaje. Peru laaca biquiiñebe tiempu que para bisiénebe coperu que modo nuube. Zanda guizíʼdinu stale de ni guníʼ José, peru laaca zanda guizíʼdinu de ni qué niniʼbe (Génesis 40:5-13).

12, 13. a) ¿Ximodo nánnanu qué niguiidxináʼ si José sin ñuni gastiʼ pur ca cosa ni cadi jneza bíʼnicabe laa? b) ¿Xi qué ñabi José coperu que?

12 Biblia ná: «Peru lii, naquiiñeʼ guietenaláʼdxiluʼ de naa ora maʼ nuuluʼ galán. Rinabaʼ lii gusihuínniluʼ nadxiiluʼ naa ne qué zusaanuʼ naa, bizeeteʼ naa nezalú Faraón para cuee naa de lugar riʼ. Biʼniʼ secuestrárcabe naa de xquidxi ca hebreu, ne qué ñuneʼ gastiʼ para cúʼcabe naa ndaaniʼ cárcel riʼ» (Génesis 40:14, 15). Ridúʼyanu guníʼ José guca «secuestrar». Diidxaʼ ni biquiiñeʼ Biblia para «secuestrar» laaca riníʼ ni «guláʼnacabe laabe». Racá ridúʼyanu guca José tobi de ca binni ni bíʼnicabe cosa ni cadi jneza. Laaca bisiabe diidxaʼ cadi laadibe bíʼnibe cosa malu ni nácabe bíʼnibe que. Ngue runi gunábabe coperu que guiníʼ de laabe nezalú Faraón para cuee laabe de raqué.

13 ¿Ñee zanda guininu gudiidxináʼ si José sin ñuni gastiʼ pur cani cazaaca que la? Coʼ. Laabe nánnabe gúcabe tobi de ca binni ni bíʼnicabe stale cosa ni cadi jneza. Ngue runi bisiénebe coperu que modo nuube ne gucuá lube ñacané laabe. Peru qué ruzeeteʼ diʼ Biblia pa byuiʼné José xcaadxi binni ca biʼchiʼ biʼniʼ secuestrar laa. Nin Faraón qué ñábibe ni. Ngue runi ora yendá ca bíʼchibe Egipto ne biʼniʼ chaahuicaʼ guendanagana gupanecaʼ laabe, galán modo bidxaagalú faraón que laacaʼ. Dede biʼniʼ invitarbe laacaʼ guiaanacaʼ ndaaniʼ guidxi Egipto ne iquiiñecaʼ ca cosa galán nuu raqué (Génesis 45:16-20).

Pa guininu mal de stobi jmaruʼ si zaroobaʼ guendanagana ca. (Biiyaʼ párrafo 14).

14. Pa gúnicabe laanu xiixa ni cadi jneza ndaaniʼ congregación, ¿xi zacané laanu para cadi guininu xiixa ni guniná tuuxa?

14 Pa rábinu bíʼnicabe laanu xiixa ni cadi jneza ndaaniʼ congregación, naquiiñeʼ chuʼnu cuidadu cadi maʼ cayuinu de laani né xcaadxi binni. Peru, pa guni ti hermanu xiixa pecadu naroʼbaʼ la? naquiiñeʼ guinínenu ca ancianu ne guinábanu gacanecaʼ laanu (Levítico 5:1). Peru stale biaje cadi ti pecadu naroʼbaʼ diʼ ni. Pa guizaaca ni zacá, naquiiñeʼ guyúbinu chuʼnu galán né ca hermanu stinu sin güínenu xcaadxi binni de guendanagana riʼ. Ne zándaca cadi caquiiñeʼ gábinu ni ca ancianu (biindaʼ Mateo 5:23, 24 ne 18:15). Cadi gusaananu ca hermanu stinu ne guninu ni ná ca principiu zeeda lu Biblia ora gápanu xiixa guendanagana. Zándaca gudiʼnu cuenta qué ñénenu xi guca ne cadi dxandíʼ bíʼnicabe laanu xiixa ni cadi jneza. Pa guizaaca nga la? ziéchenu purtiʼ qué nininu mal de ti hermanu ne pur nga qué nusiróʼbanu guendanagana que. Pa nápanu razón o pa coʼ, guininu xiixa diidxaʼ ni guniná tuuxa qué zacané ni gaca chaahuiʼ guendanagana ca. Pa gúninu stipa pur cadi gusaananu Jiobá ne ca hermanu, qué zuchéʼnenu laacabe casi guninu ca. Ti hombre bicaa tobi de ca salmo guníʼ ximodo naca ti binni «ni cadi cuchee»: qué riquiiñeʼ ludxi para guiníʼ xiixa ni cadi dxandíʼ de stobi ne qué runi laacabe xiixa cosa malu (Salmo 15:2, 3; Santiago 3:5).

NI JMA RISACA NGA AMISTAD NI NÁPANENU JIOBÁ

15. ¿Ximodo gucané amistad ni gupa José né Jiobá que laa?

15 Laaca zanda guizíʼdinu sti cosa nabé risaca de ejemplu stiʼ José. Lu 13 iza ni gucaná José pur ca cosa ni cadi jneza bíʼnicabe laa, biiyaʼ ca cosa que casi ruuyaʼ Jiobá cani (Génesis 45:5-8). Qué ñuu dxi nugaanibe donda Dios pur modo nuube que. Dxandíʼ, qué nusiaandaʼ diʼ José ca cosa ni cadi jneza bíʼnicabe laa, peru cadi pur laacani ñácabe ti binni ni cadxiichi stubi. Ne ni jma risaca bíʼnibe nga qué nudiibe lugar nixélebe de Jiobá pur ca cosa ni cadi jneza biʼniʼ xcaadxi binni laabe. Pur qué nusaana José de ñuni ni ná Jiobá, gunda biiyaʼ ximodo biʼniʼ chaahuiʼ Jiobá ca cosa ni cadi jneza ni bíʼnicabe laa ne guluube ndaayaʼ laa ne familia stiʼ.

16. ¿Xiñee jmaruʼ si naquiiñeʼ guidxíñanu Jiobá ora gúnicabe laanu xiixa ni cadi jneza ndaaniʼ congregación?

16 Cásica José, laanu laaca naquiiñeʼ gusisácanu ne gápanu amistad ni napanenu Jiobá. Qué chuʼ dxi gudiʼnu lugar guixélenu de Dios ni nadxiinu ne ni runi adorarnu pur xiixa ni cadi jneza guni ca hermanu stinu laanu (Romanos 8:38, 39). Pa gúnicabe laanu xiixa ni cadi jneza ndaaniʼ congregación, chinándanu ejemplu stiʼ José, guidxíñanu jma gaxha de Jiobá. Gúninu stipa pur gúʼyanu ca cosa ca casi ruuyaʼ Dios cani. Gúninu guiráʼ ni gándatiʼ pur guni chaahuinu guendanagana ca ra gúninu ni ná ca principiu zeeda lu Biblia. Ne despué, gusaananu ni lu náʼ Jiobá. Zanda gápanu confianza zuni chaahuibe guendanagana ca ora maʼ caquiiñeʼ gúnibe ni ne modo nabe.

GÁPANU CONFIANZA «JUEZ STIʼ GUIDUBI NACA GUIDXILAYÚ»

17. ¿Ximodo zanda gusihuínninu nápanu confianza «Juez stiʼ guidubi naca guidxilayú»?

17 Laga nabánirunu ndaaniʼ guidxilayú malu riʼ, zándaca ziuu ora zúnicabe laanu xiixa ni cadi jneza. Stale biaje, ruluíʼ nga bíʼnicabe laanu xiixa ni cadi jneza o bíʼnicabe ni tuuxa de ndaaniʼ congregación. Cadi gudiʼnu lugar gusaba nga laanu (Salmo 119:165). Ni gúninu nga, cadi gusaananu Jiobá, guinábanu laabe gacanebe laanu ne gápanu confianza laabe. Cadi guiaandaʼ laanu nácanu imperfectu ne pur nga zándaca qué ñénenu xi bizaaca ne zándaca qué gánnanu xi guiráʼ gucaʼ. Chinándanu ejemplu stiʼ José ne cadi guininu xiixa ni guniná stobi pacaa jma zaroobaʼ guendanagana ca. Ne últimu, lugar de gacaláʼdxinu guni chaahuinu guendanagana ca laasinu la? cadi guixélenu ne gápanu paciencia guni chaahuiʼ Jiobá ni. Pa gúninu ni, ziuulaʼdxiʼ Jiobá ni gúninu ne zaguube ndaayaʼ laanu, casi bíʼnibe né José. Zanda chuʼnu seguru qué zusaana «Juez stiʼ guidubi naca guidxilayú» de guni ni jneza «purtiʼ guiráʼ neza stibe jneza cani» (Génesis 18:25; Deuteronomio 32:4).

18. ¿Xi zadúʼyanu lu sti tema ca?

18 Lu sti tema ca zadúʼyanu xhupa ejemplu stiʼ ca binni ni bibani tiempu ruzeeteʼ Biblia ni bíʼnicabe laacaʼ xiixa ni cadi jneza ndaaniʼ xquidxi Jiobá. Ca ejemplu riʼ zacané cani laanu guidúʼyanu ximodo zanda gacané humildad ne perdón laanu guidúʼyanu ni jneza casi ruuyaʼ Jiobá ni.

^ párrafo 7 Biiyaʼ tema ni láʼ «Jehová es mi Dios, en quien de veras confiaré», ra zeeda historia stiʼ Willi Diehl. Biree ni lu La Atalaya 1 de noviembre 1991.