Yaa mi ní ɔ nɔ

Yaa e mi ní ɔ mi

“Ye O Siwo ɔ Nɔ”

“Ye O Siwo ɔ Nɔ”

‘Ye si nɛ o wo Yehowa a nɔ.’MAT. 5:33.

LAHI: 18, 7

1. (a) Mɛni Kojolɔ Yefta kɛ Hana tsuo pee? (Moo hyɛ fonihi nɛ ngɛ ní kasemi ɔ sisije ɔ.) (b) Mɛni sane bimihi nɛ wa ma ná a heto ngɛ munyu nɛ ɔ mi?

YEFTA ji hɛ mi nyɛɛlɔ kɛ ta bulɔ nɛ ngɛ kã. Hana hu ji yogbayo nɛ baa e he si, nɛ e hyɛɛ e we mi bi a nɔ saminya. Kojolɔ Yefta kɛ Elkana yo Hana tsuo sɔmɔ Mawu kake. Se ngɛ lɔ ɔ se ɔ, mɛni nɔ́ kpa ko hu nɛ mɛ tsuo a pee? A ti nɔ tsuaa nɔ wo Mawu si, nɛ mɛ tsuo a ye a siwo ɔ nɔ. Nyumuhi kɛ yihi tsuo nɛ a ngɛ mwɔnɛ ɔ nɛ a suɔ kaa a maa wo Yehowa si ɔ ma nyɛ maa kase a nɔ hyɛmi nɔ́ kpakpa a. Se kɛ̃ ɔ, e sa nɛ wa susu sane bimihi nɛ a he hia nɛ nyɛɛ se nɛ ɔmɛ a he: Mɛni ji kita? Mɛni hɛdɔ lɛ ngɛ kita nɛ nɔ ko ma kã Mawu ɔ he? Mɛni wa ma nyɛ maa kase ngɛ Yefta kɛ Hana a he?

2, 3. (a) Mɛni ji si womi? (b) Mɛni Ngmami ɔ de ngɛ si nɛ nɔ ko maa wo Mawu ɔ he?

2 Ngɛ Baiblo ɔ mi ɔ, si womi ji kita nɛ nɔ ko ma kã Mawu. Nɔ ɔ woɔ Mawu si kaa e maa pee nɔ́ ko, loo e maa ke lɛ nɔ́ ko, loo e ma sɔmɔ lɛ ngɛ blɔ klɛdɛɛ ko nɔ, aloo e maa yu e he ngɛ ní komɛ a he. Ke nɔ ko maa wo si ɔ, e jeɔ lɛ nitsɛ e suɔmi mi kɛ peeɔ jã, nɔ ko nyɛ we e nɔ. Mawu naa si womi kaa nɔ́ ko nɛ ngɛ klɔuklɔu nɛ e sa kaa a ye nɔ, ejakaa e ji kita ko nɛ hɛdɔ ngɛ he, nɛ e tsɔɔ nɔ́ nɛ nɔ ko suɔ kaa e maa pee loo e be pee. (1 Mose 14:22, 23; Heb. 6:16, 17) Mɛni Ngmami ɔ de nɛ tsɔɔ kaa hɛdɔ ngɛ si nɛ wa woɔ Mawu ɔ he?

3 A ngma ngɛ Mose Mlaa a mi ke: ‘Ke nyumu ko wo Yehowa si, aloo e kã e he kita a, e ko kpale e nya se; nɔ́ tsuaa nɔ́ nɛ e kɛ e nya de ɔ, e pee.’ (4 Mose 30:2) Pee se ɔ, Mawu mumi ɔ ha nɛ Salomo ngma ke: “Ke o wo Mawu si ɔ, ko ha nɛ e kɛ loko o ye nɔ; ejakaa Mawu na we kuasiahi a he bua jɔmi. Ye o siwo ɔ nɔ.” (Fiɛlɔ 5:4) Yesu ma hɛdɔ nɛ ngɛ si womi he ɔ nɔ mi benɛ e de ke: ‘Tse nyɛ nu hulɔ kaa a de blematsɛmɛ ɔmɛ ke, “Ko ka kita yaka gu, se o ye si nɛ o wo Yehowa a nɔ.”’Mat. 5:33.

4. (a) Mɛni hɛdɔ lɛ ngɛ si nɛ nɔ ko maa wo Mawu ɔ he? (b) Mɛni wa maa kase ngɛ Yefta kɛ Hana he?

4 Ngɛ anɔkuale mi ɔ, ke nɔ ko wo Mawu si ɔ, hɛdɔ ngɛ he wawɛɛ. Bɔ nɛ wa peeɔ wa ní ngɛ wa si womihi a he ha a ma nyɛ maa sa huɛ bɔmi nɛ ngɛ waa kɛ Yehowa wa kpɛti ɔ he. David ngma ke: ‘Mɛnɔ lɛ ngɛ he blɔ nɛ e kuɔɔ Yehowa yoku ɔ? Mɛnɔ maa ya e we klɔuklɔu ɔ? Nɔ nɛ pee we yayami, nɛ e tsui mi tsɔ. . . . Nɔ nɛ e kã we kita kɛ sisi nɔ.’ (La 24:3, 4) Mɛni si nɛ Yefta kɛ Hana wo? Anɛ e yi ha mɛ kaa a maa ye si nɛ a wo ɔ nɔ lo?

A YE SI NƐ A WO MAWU Ɔ NƆ

5. Mɛni si Yefta wo, nɛ mɛni je mi kɛ ba?

5 Benɛ Yefta kɛ Amon bi nɛ a ngɛ Mawu we bi a he gbeye woe ɔ ya hwu ta nɛ e ye a nɔ kunimi ɔ, e ye si nɛ e wo Yehowa a nɔ. (Many. 10:7-9) Yefta suɔ kaa bɔ tsuaa bɔ nɛ ji ɔ, e ye kunimi, enɛ ɔ he ɔ, e wo Yehowa si ke: ‘Ke o ngɔ Amon bi ɔmɛ ngɔ wo ye dɛ mi, nɛ i ya ye kunimi nɛ i kpale ba a, nɔmlɔ saisaa nɛ maa je kpo kɛ je ye we ɔ mi ba kpee mi ɔ, e maa pee mo, Yehowa o nɔ.’ Mɛni je mi kɛ ba? Yefta ye Amon bi ɔmɛ a nɔ kunimi, nɛ e biyo nɛ e suɔ lɛ ɔ ji nɔ nɛ je kpo kɛ ba kpee lɛ be mi nɛ e je ta a kɛ ma a. E biyo ɔ lɛ ‘maa pee Yehowa nɔ.’ (Many. 11:30-34) Kɛ lɔ ɔ maa sa Yefta biyo ɔ si himi he ha kɛɛ?

6. (a) Anɛ e yi ha Yefta kɛ e biyo ɔ kaa a maa ye si nɛ a wo Mawu ɔ nɔ lo? (b) Kɛ 5 Mose 23:21, 23 kɛ La 15:4 ɔ ha nɛ o naa si nɛ o woɔ Mawu ɔ ha kɛɛ?

6 E he ba hia nɛ Yefta biyo ɔ nɛ e ngɔ e be tsuo kɛ sɔmɔ Yehowa ngɛ kpe he bo tsu ɔ mi konɛ e kɛ ye si nɛ e papaa wo Yehowa a nɔ. Anɛ Yefta susuu we sane ɔ he saminya loko e wo si ɔ lo? Ohoo, e susu he wawɛɛ ejakaa eko ɔ, e le kaa e biyo ɔ ji nɔ nɛ maa je we ɔ mi kɛ ba kpee lɛ. Se kɛ̃ ɔ, Yefta kɛ e biyo ɔ hao wawɛɛ, ejakaa e he ba hia nɛ mɛ ni enyɔ ɔmɛ tsuo a ngɔ nɔ́ ngua ko kɛ sã afɔle. Benɛ Yefta na e biyo ɔ, “e kɛ aywilɛho hía e tade ɔmɛ,” nɛ e tsɔɔ kaa e biyo ɔ tsɔ e tsui kpa. Yefta biyo ɔ ya ‘ye kɔmɔ kaa e li nyumu nɛ e kɛ gbo.’ Mɛni he je? Yefta be binyumu, nɛ e biyo kake ɔ hu be nyɛe maa sɛ gba si himi mi konɛ e ha lɛ bibimɛ. Weku ɔ biɛ maa laa, nɛ nɔ ko be nɛ maa hyɛ weku ɔ weto níhi a nɔ. Se tsa pi ní nɛ ɔmɛ nɛ a he hia Yefta kɛ e biyo ɔ wawɛɛ. Yefta de ke: ‘I wo Yehowa si, nɛ i be nyɛe ma kpale ye nya se.’ Kɛkɛ nɛ e biyo ɔ de ke: “Nɔ́ tsuaa nɔ́ nɛ o kɛ o nya de ke o maa pee mi ɔ, pee.” (Many. 11:35-39) Yefta kɛ e biyo ɔ yeɔ anɔkuale, nɛ a ma a juɛmi nya si kaa ke e he maa wa ha mɛ kaa mɛni po, a maa ye si nɛ a wo Mawu nɛ ji Hiɔwe No ɔ nɔ.Kane 5 Mose 23:21, 23; La 15:4.

7. (a) Mɛni si Hana wo, nɛ mɛni he je? Mɛni je mi kɛ ba? (b) Kɛ Hana si womi ɔ maa sa Samuel si himi he ha kɛɛ? (Hyɛ sisi ningma.)

7 Hana hu ye si nɛ e wo Yehowa a nɔ. E ji yosa, nɛ a ngɔɔ fɔmi nɛ e fɔ we ɔ kɛ jɛɔ lɛ daa. Enɛ ɔ he ɔ, benɛ e ngɛ kue fae ngɛ e nɔ́ nami ɔmɛ a he ɔ, e wo Yehowa si. (1 Sam. 1:4-7, 10, 16) Hana fa kue ha Mawu nɛ e wo Mawu si ke: ‘Yehowa Ope, ke o maa hyɛ o mawayo haomi, nɛ o ma kai mi, nɛ o hɛ be ye nɔ jee, nɛ o ma ha o mawayo binyumu ɔ, i kɛ lɛ ma ha mo e wami ligbi tsuo, nɛ asoyi nya be e yi he sae.’ * (1 Sam. 1:11) Yehowa bu Hana tue, nɛ e ha lɛ binyumu nɛ ji Samuel. Enɛ ɔ ha nɛ Hana bua jɔ wawɛɛ! Se kɛ̃ ɔ, e hɛ ji si nɛ e wo Mawu ɔ nɔ. Benɛ e fɔ e binyumu ɔ, e de ke: ‘I bi Yehowa nɛ e kɛ lɛ ha mi.’1 Sam. 1:20.

8. (a) Anɛ e yi ha Hana kaa e maa ye e siwo ɔ nɔ lo? (b) Ngɛ mɛni blɔ nɔ nɛ David munyu nɛ ngɛ La 61 ɔ haa nɛ o kaiɔ Hana nɔ hyɛmi nɔ́ kpakpa a?

8 Benɛ Samuel ye maa pee jeha etɛ nɛ Hana po lɛ nyɔ ɔ, Hana ye si nɛ e wo Mawu ɔ nɔ. Hana yi mi pee we lɛ enyɔɔnyɔ. E ngɔ Samuel kɛ ya ha Osɔfo Nɔkɔtɔma Eli nɛ e sɔmɔɔ ngɛ kpe he bo tsu ɔ mi ngɛ Shilo ɔ. Hana de ke: ‘I bi Yehowa bi nɛ ɔ, nɛ e ha mi nɔ́ nɛ i bi lɛ ɔ. Lɔ ɔ he ɔ, imi hu i ngɔ lɛ ba ha Yehowa. E maa pee Yehowa nɔ́ e wami ligbi ɔmɛ tsuo.’ (1 Sam. 1:24-28) ‘Jokuɛyo Samuel ɔ ba wa, nɛ e ya nɔ nɛ e sɔmɔ Yehowa’ ngɛ lejɛ ɔ. (1 Sam. 2:21) Se mɛni lɔ ɔ biɔ nɛ Hana nɛ pee? Hana suɔ e binyumuyo ɔ wawɛɛ, se amlɔ nɛ ɔ lɛɛ, e be e bi ɔ nae nɛ e kɛ lɛ nɛ fiɛ daa ligbi. Mo susu bɔ nɛ Hana hyɛ blɔ kaa e maa hyɛ e binyumu ɔ nɔ, nɛ e tsɔse lɛ kɛ ya si be nɛ e maa wa a he nɛ o hyɛ. Se kɛ̃ ɔ, Hana pia we e he kaa e ye si nɛ e wo Mawu ɔ nɔ. Yehowa ha nɛ Hana tsui hyi kɛ bua jɔmi sɔuu.1 Sam. 2:1, 2; kane La 61:1, 5, 8.

Anɛ o ngɛ si nɛ o wo Yehowa a nɔ yee lo?

9. Mɛni sane bimihi a he wa ma susu?

9 Amlɔ nɛ ɔ nɛ wa ba le kaa hɛdɔ ngɛ si nɛ nɔ ko maa wo Mawu ɔ he ɔ, nyɛ ha nɛ wa susu sane bimi nɛ ɔmɛ a he: Akɛnɛ wa ji Kristofohi he je ɔ, mɛni kitahi nɛ eko ɔ, wa ma kã? Jehanɛ hu ɔ, kɛ e sa kaa kita nɛ ɔmɛ a nɔ yemi he nɛ hia wɔ ha kɛɛ?

O HE NƆ JƆƆMI KITA A

He nɔ jɔɔmi kita (Hyɛ kuku 10)

10. Mɛni kita nɛ he hia pe kulaa nɛ Kristofo no ko ma nyɛ ma kã, nɛ mɛni enɛ ɔ biɔ nɛ e pee?

10 Kita nɛ e he hia pe kulaa nɛ Kristofo no ko ma nyɛ ma kã ji nɔ́ nɛ kɔɔ e he nɔ jɔɔmi kɛ ha Yehowa a he ɔ. Mɛni he je? Ejakaa e sɔle ngɛ kɔkɔɔ mi nɛ e kã Yehowa kita kaa bɔ tsuaa bɔ nɛ si himi ɔ ma ji ha a, e ma sɔmɔ Mawu e wami ligbi tsuo. Kaa bɔ nɛ Yesu de ɔ, nɔ ɔ ‘kuaa e he,’ nɛ e hí si ha e he hu, mohu ɔ, e woɔ Mawu si kaa e kɛ lɛ Mawu ɔ e suɔmi nya ní peemi maa pee nɔ́ titli ngɛ e si himi mi. (Mat. 16:24) Kɛ je jamɛ a ligbi ɔ kɛ yaa a, e ba peeɔ ‘Yehowa nɔ́.’ (Rom. 14:8) E sa nɛ nɔ tsuaa nɔ nɛ e ma kã he nɔ jɔɔmi kita a nɛ e bu e kita a kaa nɔ́ ko nɛ hɛdɔ ngɛ he kaa bɔ nɛ la polɔ ɔ pee ɔ. La polɔ ɔ de ke: ‘Mɛni ma kɛ na Yehowa si ngɛ kpakpa tsuo nɛ e pee mi ɔ he? Ma ye ye siwo nɔ ha Yehowa ngɛ ma kpekpemi ɔ tsuo hɛ mi.’La 116:12, 14.

11. Mɛni lɛ ya nɔ ligbi nɛ a baptisi mo ɔ?

11 Anɛ o jɔɔ o he nɔ ha Yehowa, nɛ o ha nɛ a baptisi mo lo? Ke jã a, lɛɛ o bɔ mɔde! Mo kai kaa ngɛ ligbi nɛ a baptisi mo ɔ nɔ ɔ, a bi mo ngɛ nihi babauu a hɛ mi ke ji o jɔɔ o he nɔ ha Yehowa lo, nɛ o nu sisi kaa “o he nɔ jɔɔmi kɛ baptisimi ɔ haa a leɔ mo kaa Yehowa Odasefo no nɛ e ba piɛɛ Mawu asafo nɛ mumi ɔ ngɛ lɛ blɔ tsɔɔe ɔ he lo.” Sane bimi nɛ ɔmɛ a heto nɛ o ha ke ee ɔ tsɔɔ kaa o jaje ngɛ ma hɛ mi kaa o jɔɔ o he nɔ ha Yehowa, nɛ o he su kɛ ha baptisimi kaa Yehowa sɔmɔlɔ. Atsinyɛ jemi ko be he kaa enɛ ɔ ha nɛ Yehowa bua jɔ wawɛɛ!

12. (a) Mɛni sane bimihi nɛ e sa nɛ wa bi wa he? (b) Mɛni suhi nɛ Petro wo wɔ he wami kaa wa ná?

12 Se baptisimi ji sisije nɔ́ ko kɛkɛ. Ngɛ wa baptisimi ɔ se ɔ, e sa nɛ waa ya nɔ nɛ waa kɛ anɔkuale yemi nɛ sɔmɔ Mawu kaa bɔ nɛ wa wo lɛ si benɛ wa jɔɔ wa he nɔ ɔ. Enɛ ɔ he ɔ, wa ma nyɛ ma bi wa he ke: ‘Kɛ je benɛ a baptisi mi kɛ ba si amlɔ nɛ ɔ, mɛni tsɔɔ kaa i ngɛ ye hɛ mi yae ngɛ Mawu jami mi? Anɛ loloolo ɔ, i kɛ ye tsui tsuo ngɛ Yehowa sɔmɔe lo? (Kol. 3:23) Anɛ i sɔleɔ, i kaneɔ Mawu Munyu ɔ, i yaa asafo mi kpehi, nɛ i yaa fiɛɛmi daa lo? Aloo i nyɛ we nɛ i peeɔ fuu kaa bɔ nɛ i peeɔ sa a?’ Bɔfo Petro tsɔɔ kaa ke wa ngɔ nile, tsui si tomi, kɛ Mawu gbeye yemi kɛ piɛɛ hemi kɛ yemi he ɔ, lɔ ɔ be hae nɛ wa gbɔjɔ ngɛ Mawu jami mi.Kane 2 Petro 1:5-8.

13. Mɛni e sa kaa nɔ ko nɛ e jɔɔ e he nɔ nɛ e ha nɛ a baptisi lɛ kaa Kristofo no ɔ nɛ kadi?

13 Ke nɔ ko kã kita kɛ jɔɔ e he nɔ ha Mawu ɔ, e be nyɛe maa kpale e nya se. Ke Yehowa sɔmɔmi gbe nɔ ko nya, aloo e sume nɛ e ya nɔ nɛ e hi si kaa Kristofo no hu ɔ, e be nyɛe ma de ke e jɔɔ we e he nɔ, nɛ lɔ ɔ he ɔ e baptisimi ɔ pee yaka. * Nɔ ɔ ma e juɛmi nya si kaa e maa sɔmɔ Mawu e wami ligbi tsuo. Enɛ ɔ he ɔ, ke e ya pee yayami ko nɛ hɛdɔ ngɛ he ɔ, e maa bu nɔ́ nɛ e pee ɔ he akɔtaa kɛ ha Yehowa kɛ asafo ɔ. (Rom. 14:12) Nyɛ ko ha nɛ a de ngɛ wa he kɔkɔɔkɔ kaa, ‘wa sume Mawu hu kaa bɔ nɛ wa suɔ lɛ sa a.’ Mohu ɔ, wa suɔ kaa Yesu nɛ de ngɛ wa he ke: “I le ní nɛ o tsuɔ; i le o suɔmi, o hemi kɛ yemi, bɔ nɛ o sɔmɔɔ, kɛ bɔ nɛ o toɔ o tsui si ngɛ nɔ́ nami mi. I le kaa o ngɛ ní tsue amlɔ nɛ ɔ kulaa pe kekle ɔ po.” (Kpoj. 2:4, 19) Nyɛ ha nɛ waa ya nɔ nɛ waa kɛ kã nɛ ye kita nɛ wa kã Yehowa benɛ wa jɔɔ wa he nɔ ha lɛ ɔ nɔ, konɛ e bua nɛ jɔ.

O GBA SI HIMI KITA A

Gba si himi kita (Hyɛ kuku 14)

14. Mɛni ji kita enyɔne nɛ pe kulaa nɛ nɔ ko ma nyɛ ma kã, nɛ mɛni he je?

14 Kita enyɔne nɛ pe kulaa nɛ nɔ ko ma nyɛ ma kã ji gba si himi kita. Mɛni he je? Ejakaa gba si himi ngɛ klɔuklɔu. Ayɛflo ɔ kɛ ayɛflo huno ɔ kãa a sibi gba si himi kita ngɛ Mawu kɛ nihi a hɛ mi. Behi fuu ɔ, a woɔ a sibi si kaa a maa suɔ a he, a maa hɛɛ a sibi dɔdɔɔdɔ, nɛ a ma je bumi kpo kɛ tsɔɔ a sibi ‘be abɔ nɛ mɛ ni enyɔ ɔmɛ tsuo, a maa hi si ngɛ he kake ngɛ zugba a nɔ, kaa bɔ nɛ Mawu gba si himi blɔ nya tomi ɔ ji ɔ.’ Eko ɔ, ni komɛ deɔ nɔ́ kpa kɛ kãa kita nɛ ɔ mohu lɛɛ, se kɛ̃ ɔ, a kã kita ngɛ Mawu hɛ mi. Lɔ ɔ se ɔ, a ba plɛɔ nɔ kɛ e yo, nɛ a gba si himi ɔ maa hi si kɛ ya daa. (1 Mose 2:24; 1 Kor. 7:39) Yesu de ke, “lɔ ɔ he ɔ, nɔ́ nɛ Mawu ngɔ tsa a, nɔmlɔ kó gba mi.” Enɛ ɔ tsɔɔ kaa, huno ɔ aloo yo ɔ, aloo nɔ kpa ko be nyɛe ma gba a mi. Enɛ ɔ he ɔ, e sɛ nɛ nihi nɛ a sɛ gba si himi mi ɔ nɛ a susu kaa ke níhi yɛ nɔ saminya a, a ma nyɛ maa po gba a mi.Mar. 10:9.

15. Mɛni he je nɛ e sɛ nɛ Kristofohi nɛ a bu gba si himi kaa bɔ nɛ je ɔ buɔ lɛ ɔ?

15 Ngɛ anɔkuale mi ɔ, adesa ko be nɛ ye mluku, enɛ ɔ he ɔ, gba si himi ko be nɛ ye mluku. Enɛ ɔ he je nɛ Baiblo ɔ tsɔɔ kaa ke nyumu kɛ yo sɛ gba si himi mi ɔ, a ma gbo “dengme” be komɛ ɔ nɛ. (1 Kor. 7:28) Aywilɛho sane ji kaa nihi fuu nɛ a ngɛ je ɔ mi mwɔnɛ ɔ bui gba si himi kaa nɔ́ ko nɛ hɛdɔ ngɛ he. A susuɔ kaa ke nɔ ko sɛ gba si himi mi nɛ níhi yɛ nɔ saminya a, nɔ ɔ ma nyɛ maa je gba, aloo e ma nyɛ maa ngmɛɛ e yo he be fɛɛ be nɛ e suɔ. Se Kristofo no pee we jã. Ke nɔ ko yi e gba si himi kita a nɔ ɔ, e ye Mawu lakpa, nɛ Mawu sume lakpatsɛmɛ! (3 Mose 19:12; Abɛ 6:16-19) Bɔfo Paulo ngma ke: “Ke yo ngɛ o dɛ ɔ, ko de ke o ngɛ e he ngmɛɛe.” (1 Kor. 7:27) Paulo nyɛ nɛ e de jã, ejakaa e le kaa Yehowa sume nɛ waa da ní komɛ nɛ Ngmami ɔ kplɛɛ we a nɔ ɔ nɔ kɛ po gba mi.Mal. 2:13-16.

16. Mɛni Baiblo ɔ de ngɛ gba puɛmi kɛ gba jemi loo nɔ yo he ngmɛɛmi he?

16 Yesu tsɔɔ kaa ngɛ Ngmami ɔ nya a, nɔ́ nɛ nɔ ko ma nyɛ maa da nɔ kɛ po gba mi pɛ ji ke e yo aloo e huno ya bɔ ajuama. (Mat. 19:9; Heb. 13:4) Mɛni Baiblo ɔ de ngɛ gba jemi, aloo nɔ yo he ngmɛɛmi hu he? Baiblo ɔ tsɔɔ enɛ ɔ mi heii. (Kane 1 Korinto Bi 7:10, 11.) Baiblo ɔ tsɔɔ we níhi nɛ nɔ ko ma nyɛ maa da nɔ kɛ je gba aloo e kɛ ngmɛɛ e yo he. Se kɛ̃ ɔ, be komɛ ɔ, si fɔfɔɛ komɛ nɛ a nya wa wawɛɛ ma nyɛ ma ha nɛ Kristofo no ko nɛ e ma e juɛmi nya si kaa e maa je gba, aloo e maa ngmɛɛ e yo he. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, nɔ ko ma nyɛ maa ma e juɛmi nya si kaa e maa je gba aloo e maa ngmɛɛ e yo he ke ji e huno loo e yo nɛ e yi mi wa, aloo e kua hemi kɛ yemi ɔ kongoɔ lɛ, aloo e ha we lɛ he blɔ nɛ e ja Mawu ɔ. *

17. Mɛni nɔ kɛ e yo nɛ a ji Kristofohi ɔ ma nyɛ maa pee konɛ a gba si himi ɔ nɛ hi si daa?

17 Ke nihi kɛ nyagbahi ngɛ kpee ngɛ a gba si himi mi nɛ a bi ga womi ngɛ asafo mi nikɔtɔmahi a ngɔ ɔ, asafo mi nikɔtɔma amɛ bɔɔ mɔde kaa a ma bi nɔ kɛ e yo ɔ kaa a hyɛ video nɛ ji Mɛni ji Suɔmi Nitsɛnitsɛ? ɔ lingmi nɛ ɔ lo, nɛ a pee kake kɛ kase womiyo nɛ ji Bua Jɔmi Ma Nyɛ Maa Hi O Weku ɔ Mi ɔ lo. Mɛni he je? Ejakaa Baiblo sisi tomi mlaahi nɛ ngɛ ní nɛ ɔmɛ a mi ɔ ha nɛ bua jɔmi nitsɛ ba nihi fuu a gba si himi mi. Nɔ ko kɛ e yo de ke: “Kɛ je benɛ wa bɔni womiyo nɛ ɔ kasemi ɔ, wa gba si himi ɔ ngɛ ngɔe wawɛɛ.” Nyɛmiyo ko nɛ e sɛ gba si himi mi jeha 22 ji nɛ ɔ yɔse kaa e gba a miɔ nɛ e ma puɛ. Benɛ e hyɛ video ɔ se ɔ, e de ke: “E ngɛ mi kaa a baptisi wɔ ni enyɔ ɔmɛ tsuo mohu lɛɛ, se e slo nɔ́ nɛ wa ti nɔ tsuaa nɔ suɔ. A pee video nɛ ɔ ngɛ be nya! Amlɔ nɛ ɔ, wa gba si himi ɔ ngɛ ngɔe bɔ nɛ sa.” Anɛ o sɛ gba si himi mi lo? Bɔ tsuaa bɔ nɛ ji ɔ, moo bɔ mɔde nɛ o ngɔ Yehowa sisi tomi mlaahi nɛ kɔɔ gba si himi he ɔ kɛ tsu ní. Ke o pee jã a, o ma nyɛ maa ye o gba si himi kita a nɔ, nɛ o bua maa jɔ!

KITA NƐ BE TSUO SƆMƆLI KLƐDƐƐ KÃA

18, 19. (a) Mɛni fɔli fuu nɛ a ji Kristofohi ɔ pee? (b) Mɛni wa ma nyɛ ma de ngɛ nihi nɛ a ngɛ sɔmɔe kaa be tsuo sɔmɔli klɛdɛɛ ɔ a he?

18 Anɛ o yɔse nɔ́ kpa ko hu nɛ Yefta kɛ Hana tsuo pee lo? Kita nɛ Yefta kɛ Hana kã a ha nɛ Yefta biyo ɔ kɛ Hana binyumu ɔ tsuo ngɔ a he kɛ ha faa konɛ a sɔmɔ Yehowa ngɛ blɔ klɛdɛɛ nɔ ngɛ kpe he bo tsu ɔ mi. Enɛ ɔ ma ha nɛ a ná bua jɔmi ngɛ si himi mi wawɛɛ. Mwɔnɛ ɔ, fɔli fuu nɛ a ji Kristofohi wo a bimɛ he wami nɛ a kɛ a he wo be tsuo sɔmɔmi ní tsumi ɔ mi, nɛ a kɛ a wami be tsuo ngɛ Mawu sɔmɔe. Nihi nɛ a nyɛ pee jã a sa yi jemi wawɛɛ.Many. 11:40; La 110:3.

Kita nɛ be tsuo sɔmɔli klɛdɛɛ kãa (Hyɛ kuku 19)

19 Mwɔnɛ ɔ, nihi maa pee 67,000 ji nihi nɛ a piɛɛ Worldwide Order of Special Full-Time Servants of Jehovah’s Witnesses (Yehowa Odasefohi A Je Kɛ Wɛ Blɔ Nya Tomi Kɛ Ha Be Tsuo Sɔmɔli Klɛdɛɛ) ɔ he. A kpɛti ni komɛ ngɛ sɔmɔe ngɛ Betel, ni komɛ maa asafo ɔ tsuhi, ni komɛ hu ngɛ sɔmɔe kaa kpɔ mi nɔ hyɛli, aloo blɔ gbali klɛdɛɛ, aloo ma se sane kpakpa fiɛɛli, nɛ ni komɛ tsɔɔ ní ngɛ asafo ɔ sukuu slɔɔto ɔmɛ a mi. A kpɛti ni komɛ hu hyɛɛ Kpe Peemi Asahi, aloo hehi nɛ a peeɔ Baiblo sukuu slɔɔtohi ngɛ ɔ a nɔ. Nimli nɛ ɔmɛ kã kita nɛ ji “Vow of Obedience and Poverty,” nɛ tsɔɔ kaa a kplɛɛ nɔ kaa ní tsumi fɛɛ ní tsumi nɛ a maa ha mɛ kaa a tsu konɛ a kɛ fĩ Matsɛ Yemi ɔ se ɔ, a ma tsu, a maa pee a si himi kpokploo, nɛ a be ní tsumi kpa ko nɛ ma ha mɛ sika tsue, ja a ha mɛ he blɔ kaa a pee jã. Tsa pi ni ɔmɛ nɛ a ngɛ slɔɔto, mohu ɔ, a ní tsumi ɔ lɛ ngɛ slɔɔto. A le kaa e sa nɛ a ba a he si nɛ a ye a kita a nɔ daa, ja a kpa be tsuo sɔmɔmi ní tsumi klɛdɛɛ ɔ tsumi.

20. Mɛni e sa kaa waa pee “daa ligbi,” nɛ mɛni he je?

20 Kitahi nɛ wa susu a he ngɛ munyu nɛ ɔ mi ɔ a kpɛti enyɛmɛ nɛ o kã Mawu? Kake lo, enyɔ lo, aloo etɛ ɔ tsuo? Atsinyɛ jemi ko be he kaa o yɔse kaa e sa nɛ o bu kita nɛ ɔmɛ kaa nɔ́ ko nɛ hɛdɔ ngɛ he. (Abɛ 20:25) Ke nɔ ko yi si nɛ e wo Yehowa a nɔ ɔ, e maa na mi nɔ́ wawɛɛ. (Fiɛlɔ 5:6) Enɛ ɔ he ɔ, nyɛ ha nɛ waa kɛ bua jɔmi nɛ ‘la kɛ je Yehowa biɛ ɔ yi daa, nɛ waa ye wa siwo ɔmɛ a nɔ daa ligbi.’La 61:8.

^ kk. 7 Hana wo si kaa ke Yehowa ha nɛ e fɔ ɔ, e ma ha nɛ e bi ɔ nɛ ngɔ e wami be tsuo kɛ sɔmɔ kaa Nazir no. Lɔ ɔ tsɔɔ kaa e maa pee e he klɔuklɔu, nɛ e ngɔ e he kɛ ha Yehowa kulaa kaa e ma sɔmɔ lɛ.4 Mose 6:2, 5, 8.

^ kk. 13 Akɛnɛ asafo mi nikɔtɔmahi kɛ nɔ nɛ e suɔ kaa a baptisi lɛ ɔ susuɔ níhi fuu a he loko nɔ ɔ he suu kɛ haa baptisimi he je ɔ, e he maa wa kaa nɔ ko ma de ke e baptisimi ɔ pee yaka.

^ kk. 16 Moo hyɛ Mi Tsɔɔmi Munyu nɛ ji “Nɔ́ Nɛ Baiblo ɔ Deɔ Ngɛ Gba Mi Pomi Kɛ Gba Jemi He” nɛ ngɛ womi nɛ ji “Nyɛɛ To Nyɛ He Ngɛ Mawu Suɔmi ɔ Mi” ɔ mi ɔ.