1. a) Kititigɛla Zɛfite ni Anɛ ye mun lo kɛ? (Jaa lajɛ, barokun daminɛ na.) b) An bena ɲiningali jumanw lo jaabiliw lajɛ barokun nin na?

ZƐFITE tun ye kuntigi ani sɔrɔdasi ye. A jaa tun ka gwɛlɛ fana. Anɛ tun ye muso majiginin ye ani a tun b’a janto a somɔgɔw la. Zɛfite ni Anɛ tun be Ala kelenpe lo bato. Ka fara o kan, Zɛfite ni Ɛlikana muso Anɛ fila bɛɛ tun y’u daa di Jehova ma. U tun ye dajuru min ta, u y’o dafa ni kantigiya ye. Mɔgɔ minw b’u daa di Jehova ma, Zɛfite ni Anɛ ye ɲɛyirali ɲuman ye olu fɛ. An ka ɲiningali nunu jaabiliw lajɛ: K’i daa di koo dɔ la, o kɔrɔ ko di? K’i daa di Ala ma, mun na o tɛ tulonko ye? An be kalan juman lo sɔrɔ Zɛfite ni Anɛ ka koo la?

2, 3. a) K’i daa di koo dɔ la, o kɔrɔ ko di? b) K’i daa di Ala ma, Bibulu be mun lo fɔ o koo la?

² Bibulu kɔnɔ, n’u ko k’i daa di koo dɔ la, o kɔrɔ ko ka layidu sɔbɛ dɔ ta Ala ye. A tigi be layidu ta ko a bena koo dɔ kɛ, ka fɛɛn dɔ di, ka baara dɔ kɛ wala ko a bena a yɛrɛ tanga koo dɔw ma. U tɛ mɔgɔ waajibiya k’a daa di koo dɔ la. Nka, a tigi yɛrɛ lo b’a latigɛ k’a daa di o koo la. O bɛɛ n’a ta, Ala ɲɛɛ kɔrɔ, ka dajuru ta, o ye sɔbɛko lo ye ani n’i y’i daa di, waajibi lo i k’o dafa. Mun na do? Sabu a be komi i kalila, wala i ye dajuru ta ko i bena koo dɔ kɛ wala ko i tɛna a kɛ (Zɛnɛzi 14:22, 23; Eburuw 6:16, 17). Bibulu b’a yira cogo di ko, k’i daa di koo dɔ la, o tɛ tulonko ye?

 ³ A fɔra Musa ka sariya kɔnɔ ko: “Ni mɔgɔ dɔ ye dajuru ta Masaba ye, walima n’a kalila k’a daa di, . . . a kan’a ka kuma to kɛbali. A ye min fɔ, a k’o bɛɛ kɛ.” (Nɔnb. 30:3). Kɔfɛ, Ala y’a to Solomani y’a sɛbɛ ko: “N’i y’i daa di Ala ma koo dɔ la, kana mɛn k’o dajuru nin sara. Bari, miiribali koo man di Ala ye. Ele y’i daa di koo min na, o kɛ.” (Waaj. 5:3). Yezu y’a yira fana ko k’i daa di koo dɔ la, o tɛ tulonko ye. A ko: “Aw y’a mɛn fana, a fɔra an faaw ye ko: ‘I ka kɛ kantigi ye i ka fɔtaw bɛɛ la, n’i y’i daa di Ala ma koo min na, i ka banba k’o kɛ.’”—Mat. 5:33.

4. a) K’i daa di Ala ma koo dɔ la, mun na o tɛ tulonko ye? b) An b’a fɛ ka mun lo faamu Zɛfite ni Anɛ ka koo la?

⁴ A gwɛnin lo ko tulonko tɛ k’i daa di Ala ma koo dɔ la. Teriya min b’an ni Jehova cɛ, o be se ka sabati wala ka nagasi n’an b’an ka layidu dafa wala n’an t’a dafa. Dawuda y’a sɛbɛ ko: “Jɔn le bena se ka yɛlɛ Masaba ka kulu kan? Jɔn bena se ka don a ka yɔrɔ senuman kɔnɔ? O ye mɔgɔ jalakibali ye, mɔgɔ kɔnɔ gwɛnin, mɔgɔ min te . . . kali namara kama.” (Zab. 24:3, 4). Zɛfite ni Anɛ tun y’u daa di mun koo lo la? A tun ka nɔgɔ u fɛ k’o dafa wa?

5. Zɛfite ye dajuru juman lo ta? Mun lo kɛra o dajuru tanin kɔ do?

⁵ Amoniw tun be Ala ka mɔgɔw tɔɔrɔla. Zɛfite tagatɔ u kɛlɛyɔrɔ la, a y’a daa di Jehova ma koo min na, a y’o dafa ni kantigiya ye (Kirit. 10:7-9). Zɛfite tun b’a fɛ sɔbɛ la ka see sɔrɔ Amoniw kan. O kama, a ye dajuru ta ko: “N’i sɔnna ka amoniw don ne bolo, ne kɔsegitɔ ka bɔ o yɔrɔ la ni hɛrɛ ye, mɔgɔ min bena kɔn ka bɔ ne ka soo kɔnɔ ka ne kunbɛn, o tigi bena kɛ e Masaba [Jehova] ta ye.” Mun lo kɛra o kɔ do? Zɛfite ye see sɔrɔ Amoniw kan kosɔbɛ. A segitɔ, a denmuso kanulen lo nana a kunbɛn. O denmuso lo tun bena kɛ “Masaba [Jehova] ta ye.” (Kirit. 11:30-34). O kɔrɔ ko di?

6. a) Zɛfite ye dajuru min ta, yala a tun ka nɔgɔ ale n’a denmuso fɛ k’o dafa wa? b) Deteronɔmu 23:22, 24 ani Zaburuw 15:4 be mun lo fɔ an ye dajuru koo la?

⁶ Walisa k’a facɛ ka dajuru dafa, Zɛfite denmuso tun ka kan ka baara kɛ Jehova ye fanibugu kɔnɔ kudayi. Yala Zɛfite tun ma miiri ka sɔrɔ k’a daa di wa? Ayi, a kɔni miirila ka sɔrɔ k’o kɛ. A tun ka ɲi k’a lɔn ko mɔgɔ min bena kɔn k’ale kunbɛn, o be se ka kɛ a denmuso ye. O bɛɛ n’a ta, a ma kɛ koo nɔgɔman ye u fɛ sabu ale n’a denmuso tun koo ka di ɲɔgɔn ye. U fila bɛɛ sɔnna ka bɔnɛ fɛɛn dɔ la. Zɛfite y’a denmuso ye tuma min na, a y’a ka faniw faran k’a fɔ ko a ye ale “bila dusukasi la.” A denmuso fana kasira a ka “furubaliya bɔnɛ” kosɔn. Mun na do? Dencɛ tun tɛ Zɛfite fɛ. A denmuso kelenpe fana tun tɛna furu abada ani ka mamadenw wolo a ye. Zɛfite ka denbaya tɔgɔ tun bena tunu. Nka, o lo tun kɔrɔtanin tɛ Zɛfite n’a denmuso fɛ. Zɛfite ko: “Ne ye n daa di Masaba ma, ne te se k’a yɛlɛma tugu.” A denmuso y’a jaabi ko: “N’i y’i daa di Masaba ma, i k’o koo kɛ ne la ka kɛɲɛ n’i ka fɔta ye.” (Kirit. 11:35-39). U tun ye mɔgɔ kantigiw ye. Zɛfite tun y’a daa di Ala Kɔrɔtalenba ma koo min na, ale n’a denmuso ma miiri k’o tiɲɛ abada hali n’a tun ka gwɛlɛ u ma k’o dafa.—Deteronɔmu 23:22, 24; Zaburuw 15:4 kalan.

7. a) Anɛ tun ye dajuru juman lo ta ani mun na? Mun lo sɔrɔla o la? b) Samuyɛli tun bena kɛ mun lo ye a bamuso ka dajuru kosɔn? (Jukɔrɔla kunnafoni lajɛ.)

⁷ Anɛ fana tun ye dajuru ta Jehova ye  ani a y’o dafa ni kantigiya ye. Anɛ dusu tun kasinin lo sabu a tun tɛ deen sɔrɔla. A sinamuso tun b’a darabɔ ani k’a lɔgɔbɔ o kosɔn (1 Sam. 1:4-7, 10, 16). Anɛ y’a dusukunnakow bɛɛ fɔ Ala ye ani a ye dajuru ta ko: “Masaba Setigi, ne, i ka jɔnmuso ka makari filɛ, k’i hakili to ne la, n’i hakili ma bɔ i ka jɔnmuso kɔ, n’i sɔnna ka dencɛ di ne ma, n bena deen nin kɔsegi e Masaba ma a k’a sii bɛɛ kɛ e bolo, a kuun tena li abada.” * (1 Sam. 1:11). Jehova ye Anɛ ka delili jaabi. Anɛ ka deen fɔlɔ kɛra cɛden ye. O tun y’a ninsɔndiya yɛrɛ le! O n’a ta bɛɛ, a tun ye dajuru min ta Ala ye, a ma ɲinɛ o kɔ. A y’a dencɛ wolo tuma min na, a y’a fɔ ko “ale y’a daali Masaba [Jehova] fɛ.”—1 Sam. 1:20.

8. a) Anɛ tun y’a daa di Ala ma koo min na, a tun ka nɔgɔ a fɛ k’o dafa wa? b) Dawuda ye min fɔ Zaburuw 61 kɔnɔ, o b’i hakili jigi Anɛ koo la cogo di?

⁸ Samuyɛli ye saan saba ɲɔgɔn sɔrɔ tuma min na, Anɛ y’a daa bɔ siin na. O kɔ, Anɛ tun y’a daa di koo min na, a y’o dafa. A yɛrɛ m’a ɲini ka koow kɛ cogo wɛrɛ la. A ye Samuyɛli ta ka taga Silo fanibugu kɔnɔ. A y’a di sarakalasebagaw kuntigi Eli ma k’a fɔ ko: “Ne tun ye Masaba daali deen nin le kosɔn, ne tun ye fɛɛn min ɲini a fɛ, a y’o kɛ ne ye. Ne fana b’a kalifa Masaba ma, a sii bɛɛ la a bena kɛ Masaba ta ye.” (1 Sam. 1:24-28). O yɔrɔ la, “kanbelennin Samuyɛli tun be boɲana ka taga, Masaba ɲakɔrɔ.” (1 Sam. 2:21). Yala o tun ka nɔgɔ Anɛ fɛ wa? Ayi. A dencɛ koo tun ka di a ye, nka a tun tɛna a ka denmisɛnya kɛ ale gɛrɛfɛ. Anɛ tun tɛna se ka meleke a deen na, ka tulon kɛ n’a ye ani k’a denbaya kɛ. A dencɛ bonyatɔ, a tun tɛna se ka to ka koo diimanw lakali a ye. O bɛɛ n’a ta, Anɛ tun y’a daa di Ala ma koo min na, a ma nimisa k’o dafa. A dusu diyara Jehova barika la.—1 Sam. 2:1, 2; Zaburuw 61:2, 6, 9 kalan.

9. An bena ɲiningali jumanw lo ka jaabiliw lajɛ?

⁹ An y’a faamu ko k’i daa di Ala ma koo dɔ la, o tɛ tulonko ye. Sisan, an ka ɲiningali nunu ka jaabiliw lajɛ: Kerecɛnw be se k’u daa di Ala ma koo jumanw na? An y’an daa di koo minw na, an ka ɲi k’an jija k’u dafa cogo di?

10. Kerecɛn y’a daa di koo juman lo la min kɔrɔtanin lo? O kɔrɔ ko di?

¹⁰ Koo fɔlɔ min kɔrɔtanin lo ani mɔgɔ be se k’a daa di o la, o ye k’i yɛrɛkun di ko i bena Jehova sago kɛ. Mun na do? Sabu delili dɔ la, a kelen n’a kelen, kerecɛn y’a fɔ Jehova ye ko a mana kɛ cogo o cogo, ale bena a sago kɛ fɔɔ abada. Yezu k’o tigi banna a yɛrɛ la. O kɔrɔ, a tɛna a yɛrɛ sago kɛ tugun, nka a ye layidu ta ko a bena Ala sago lo kɛ a ɲɛnako fɔlɔ ye (Mat. 16:24). Kabi o loon, a kɛra “Matigi [Jehova] ta ye.” (Ɔrɔm. 14:8). Mɔgɔ o mɔgɔ y’a daa di Jehova ma ko a bena a sago kɛ, o tigi ka ɲi k’o koo ta sɔbɛ la i ko zaburu sɛbɛbaga y’a kɛ cogo min na. Ale y’a daa di Ala ma ani a ko: “Masaba ye koɲuman minw bɛɛ kɛ ne ye, ne bena se ka mun le kɛ a ye o kosɔn? Ne bena n ka dajuru sara Masaba ye, a ka jama bɛɛ ɲana.”—Zab. 116:12, 14.

11. Mun lo kɛra i ka batɛmu loon na?

¹¹ Yala i y’i daa di ko i bena Jehova sago kɛ ani i y’o yira batɛmu fɛ wa? N’i y’o kɛ, o ye koo ɲuman ye! I hakili to a la ko i ka batɛmu loon na, kalankɛla y’i  ɲininga jama ɲɛɛ na ko: “Yala i b’a faamu ko n’i y’i yɛrɛkun di Ala ma ani ka batize, o b’a yira ko i ye Jehova Seere dɔ ye, ani ko i be jɛn ni Ala ka ɔriganisasiyɔn ye, a ka hakili senu be min ɲɛminɛ wa?” I y’o ɲiningaliw jaabi ka gwɛ ko: Ɔnhɔn! O y’a yira ko i ye batɛmu saratiw dafa ani i kɛra Jehova ka ciden dɔ ye. Siga t’a la, i ye Jehova dusu diya yɛrɛ le!

12. a) A ka ɲi an k’an yɛrɛ ɲininga mun lo la? b) Ciden Piyɛri ko an ka ɲi k’a ɲini ka kɛ ni jogo jumanw lo ye?

¹² Nka, batɛmu ye koow daminɛ lo ye. An y’an yɛrɛkun di Jehova ma. Ka kɛɲɛ n’o ye, an b’a fɛ k’a sago kɛ ni kantigiya ye an ka ɲɛnamaya kuru bɛɛ la. O la, an ka ɲi k’an yɛrɛ ɲininga ko: “Kabi n’ batizera, n’ ye ɲɛtaga juman lo kɛ Alako ta fan fɛ? Yala n’ bele be Jehova batora ni n’ dusukun bɛɛ ye wa? (Kɔlɔs. 3:23). Yala n’ be Bibulu kalan, ka delili kɛ, ka taga lajɛnw na ani ka n’ seko kɛ waajuli la wa? Wala n’ fari faganin lo o koo nunu dɔ la wa?” Ciden Piyɛri y’a ɲɛfɔ ko n’an tora ka lɔnniya, muɲuli ani Ala ɲɛsiran fara an ka limaniya kan, an fari tɛna faga.—2 Piyɛri 1:5-8 kalan.

13. Kerecɛn min y’a yɛrɛkun di Ala ma ani ka batize, ale ka ɲi ka mun lo faamu?

 ¹³ N’an y’an yɛrɛkun di Jehova ma, an tɛ se ka segi kɔ. Ni mɔgɔ sɛgɛnna Jehova batoli la ani a t’a fɛ ka kɛ kerecɛn ye tugun, a tɛ se k’a fɔ ko ale tun m’a yɛrɛkun di Jehova ma tiɲɛn tiɲɛn na ani ko a ka batɛmu ye fuu ye. * A ka kɛ min o min ye, a ka batɛmu loon na, a y’a yira ko a tun y’a yɛrɛkun di Ala ma. N’a ye jurumuba dɔ kɛ, a ka kan ka kiti Jehova ni kafo ɲɛɛ kɔrɔ (Ɔrɔm. 14:12). Yezu y’a fɔ mɔgɔ dɔw koo la ko: “Aw tun be ne kanu cogo min na fɔlɔ la, aw te ne kanu ten tugu.” An t’a fɛ ka kɛ i n’a fɔ olu. Nka, an b’a fɛ Yezu k’a fɔ an koo la ko: “Aw be min kɛra, ne b’o lɔn. Ne koo ka d’aw ye cogo min na, ani aw jigi be ne kan cogo min na, ne b’o lɔn, n’aw ka baara kɛcogo, ani aw ka muɲuli, ne b’o bɛɛ lɔn. Aw be baara min kɛ sisan, o ka ca ni fɔlɔta ye.” (Yir. 2:4, 19). An k’an jija ka to k’an ka ɲɛnamaya kɛ ka kɛɲɛ n’an ka yɛrɛkundili ye. N’an y’o kɛ, o bena Jehova dusu diya.

14. Mɔgɔ be se k’a daa di koo filanan juman lo la min kɔrɔtanin lo? Mun na?

¹⁴ Koo filanan min kɔrɔtanin lo ani mɔgɔ be se k’a daa di o koo la, o ye furu lo ye. Mun na do? Sabu furu ye fɛɛn senuman lo ye. Kɔɲɔcɛ ni kɔɲɔmuso y’u daa di ɲɔgɔn ma Ala ni seerew ɲɛfɛ. Ɲɛyirali fɛ, tuma caaman na u b’u daa di ko u bena ɲɔgɔn kanu, ka ɲɔgɔn minɛ ka ɲɛ ani ka ɲɔgɔn bonya. U b’a fɔ k’u bena o kɛ u “sii bɛɛ la dugukolo kan ka kɛɲɛ ni Ala ka sariya ye min be sɔrɔ Bibulu Senuman kɔnɔ ka ɲɛsin kerecɛn furuninw ma.” N’a sɔrɔ dɔw m’o lo fɔ tigitigi. Nka, u kɔni y’u daa di Ala ɲɛɛ kɔrɔ. A fɔra k’u kɛra furuɲɔgɔnw ye ani k’u ka furu ka ɲi ka kɛ furututu ye (Zɛnɛzi 2:24; 1 Kor. 7:39). Yezu ko: “O la, Ala ye fɛɛn min jɛn k’a kɛ kelen ye, mɔgɔ si kana o faran.” Furucɛ wo furumuso wo, mɔgɔ si man kan ka furu sa. O kama, furuɲɔgɔnmaw man ɲi k’a miiri ko n’u ka furu ma ɲɛ, u be se ka furu sa.—Mariki 10:9.

15. Duniɲa mɔgɔw tɛ furu jati sɔbɛko ye. Mun na kerecɛnw man kan ka furu jati o cogo la?

¹⁵ Tiɲɛn lo ko furu si tɛ yen gwɛlɛya tɛ min na sabu furuɲɔgɔnma kelen kelen bɛɛ ye dafabali ye. O lo kama, Bibulu b’a fɔ ko furuɲɔgɔnmaw “bena tɔɔrɔba sɔrɔ” tuma dɔw la (1 Kor. 7:28). A fɔ man di, nka bi, mɔgɔ caaman tɛ furu ta sɔbɛko ye. U b’a miiri ko ni gwɛlɛya b’u ka furu la, u be se k’u ka furu sa. Nka, kerecɛn man ɲi ka furu jati o cogo la. N’i y’i ka furu sa, a be komi i ye ngalon tigɛ Ala ye. Ngalon do ka gwo Ala ye! (Lev. 19:12; Talenw 6:16-19). Ciden Pol y’a sɛbɛ ko: “Muso b’i fɛ wa? I kana ban a la.” (1 Kor. 7:27). Pol tun be se k’o fɔ, sabu a tun b’a lɔn ko furuɲɔgɔn minw be janfanciya kɛ k’u ka furu sa, o man di Jehova ye.—Mal. 2:13-16.

16. Bibulu be mun lo fɔ farali ni furusa koo la?

¹⁶ Yezu y’a fɔ ko Ala ka Kuma be furusa daga koo kelen min na, o ye ni furuɲɔgɔnma dɔ ye ɲamɔgɔya kɛ. Ni furuɲɔgɔnma tɔɔ kelen y’a latigɛ ko a tɛ se k’o koo yafa, a be se k’u ka furu sa (Mat. 19:9; Eburuw 13:4). Nka, ka faran i furuɲɔgɔn na, Bibulu be mun lo fɔ o koo la? Bibulu ka fɔta gwɛnin lo o koo la (1 Korɛntikaw 7:10, 11 kalan). Bibulu kɔnɔ, foyi t’a yira ko furuɲɔgɔnmaw be se ka faran ɲɔgɔn na.  Nka, kerecɛn furunin dɔw b’a jati ko koo dɔw sen fɛ, furuɲɔgɔnmaw be se ka faran ɲɔgɔn na. Ɲɛyirali fɛ, ni furuɲɔgɔnma dɔ ka fari ani a b’a furuɲɔgɔn niin bila faratiba la, wala n’a be ngalon kalanw kɛ k’a furuɲɔgɔn ka Alako bila faratiba la. *

17. Kerecɛn furuɲɔgɔnmaw be se k’u ka furu kɛ furututu ye cogo di?

¹⁷ Gwɛlɛyaw be se ka sɔrɔ mɔgɔ dɔ n’a furuɲɔgɔn cɛ. N’o tigi ye ladili ɲini diinan mɔgɔkɔrɔw fɛ, olu ka ɲi k’o tigi ɲininga n’ale n’a furuɲɔgɔn ye videwo nin filɛ kɔsa la: “Qu’est-ce que le vrai amour ?” (Kanuya sɔbɛ ye mun lo ye?). U ka ɲi k’a ɲini k’a lɔn n’u ye sɛbɛ nin kalan fana: “I ka denbaya be se ka kɛ hɛɛrɛ la.” Mun na diinan mɔgɔkɔrɔw ka ɲi k’o kɛ? Sabu Ala ka sariyaw be sɔrɔ o videwo n’o sɛbɛ kɔnɔ ani u be se ka furuɲɔgɔnmaw dɛmɛ k’u ka furu sabati. Furuɲɔgɔnma dɔw ko: “Kabi an b’o sɛbɛ kalanna, an ninsɔndiyanin lo an ka furu la ka tɛmɛ fɔlɔ kan.” Balimamuso dɔ furula a saan 22 ye nin ye ani a ka furu tun be ɲini ka sa. O balimamuso y’a fɔ ko: “An fila bɛɛ batizenin lo. Nka, an dusukunnataw tun tɛ kelen ye. O videwo bɔko ɲɛna yɛrɛ le! Koow ka fisa sisan ne ni n’ furuɲɔgɔn cɛ.” Yala i furula wa? I seko bɛɛ kɛ ka Ala ka sariyaw labato i ka furu kɔnɔ. N’i b’o kɛ, i furulon na i ye i daa di ko i bena min kɛ, i bena se k’o dafa ninsɔndiya la!

18, 19. a) Kerecɛn wolobaga caaman ye mun lo kɛ? b) Minw be kudayi cidenya baara la, an be se ka mun lo fɔ olu koo la?

¹⁸ Yala i y’a faamu fɛɛn min y’a to Zɛfite ni Anɛ tun ye kelen ye wa? U ka dajuru kosɔn, u fila bɛɛ ka deenw ye baara kɛ kudayi Jehova ye fanibugu kɔnɔ. Komi u y’u yɛrɛ di ka baara kɛ Jehova ye, o ɲɛnamaya kɛcogo y’u wasa yɛrɛ le! Bi, kerecɛn wolobaga caaman b’u deenw jija u ka kudayi cidenya baara kɛ Ala ye ani u k’o kɛ u ɲɛnako fɔlɔ ye. Minw y’o kɛ, u ka kan ni tandoli ye.—Kirit. 11:40; Zab. 110:3.

¹⁹ Bi, duniɲa kuru bɛɛ kɔnɔ, balima 67000 lo be kudayi cidenya baara kɛra. Dɔw be baara kɛ Betɛliw la, Alako lakɔli boonw na wala lajɛnba boonw na. Dɔw ye kafokulu kɔrɔsibagaw, dan na piyɔniyew, misɔndenw, boon lɔbagaw ye wala kalanfaw ye Alako lakɔliw la. U bɛɛ ye layidu ta k’u bena “kanminɛli kɛ ani ka sɔn fantanya ma.” U fana sɔnna ko baara o baara kalifara u ma Ala ka Masaya ɲɛtaga kosɔn, u bena o kɛ. U sɔnna ko u bena u ka ɲɛnamaya kɛ cogo nɔgɔman na ani k’u tɛna baara wɛrɛ kɛ ni sira ma di u ma. U be baara min kɛ, o lo ye baara kɛrɛnkɛrɛnnin ye, n’o tɛ olu yɛrɛ tɛ dan na balimaw tɔɔw la. U y’u daa di k’u bena to kudayi cidenya baara la. Ka kɛɲɛ n’o ye, u b’a faamu ko, k’u to o baara la, u ka ɲi ka ɲɛnamaya kɛ cogo nɔgɔman na.

20. An ka ɲi ka mun lo kɛ “loon o loon”? Mun na?

²⁰ Mɔgɔ be se k’a daa di koo minw na, an kumana u dɔw koo la. Ele y’i daa di mun ni mun lo koo la? Koo kelen, fila wala saba? Siga t’a la, i y’a faamu ko n’i y’i daa di koo dɔ la, i man kan k’o jati tulonko ye (Talenw 20:25). N’an y’an daa di Jehova ma koo dɔ la, n’an m’o dafa, o be se ka bɔnɛ lase an ma (Waaj. 5:5). O la, an ninsɔndiyanin ka ‘tanuli dɔnkili la Jehova ye tuma bɛɛ, ka to k’an ka dajuruw sara a ye loon o loon.’—Zab. 61:9.