1. (a) Tera ae a titeboo iai te tia Moti are Iebeta ao Anna? (Nori taamnei ni moan te kaongora aei.) (b) Taekin titiraki aika a na kaekaaki n te kaongora aei.

BON te tia kairiri ae ninikoria. Bon te buu te aine ae aantaeka. Bon te tia buaka ae ninikoria. Bon te ainenumwa ae nanorinano. Tera ae a titeboo iai te tia Moti are Iebeta ao buun Erekana are Anna irarikin taromaurian te Atua ae tii temanna? A kaai ni bae n aia taeka ni bau nakon te Atua ao a kakaonimaki ni kakororaoi. Boni banna ni katoto aika moan raraoi ibukia mwaane ma aine ni boong aikai, ake a motinnanoia bwa a na taetae ni bau nakon Iehova. Ma e ngae n anne, a rio titiraki aika kakawaki tabeua: Tera te taeka ni bau? Tera aroni kakawakin te taeka ni bau nakon te Atua? Tera reireiara mairouia Iebeta ao Anna?

2, 3. (a) Tera te taeka ni bau? (b) Tera ae taekinaki n te Baibara ibukin te taetae ni bau nakon te Atua?

² N aron ae e kamanenaaki n te Baibara, te taeka ni bau bon te berita ae matoatoa nakon te Atua. E berita iai temanna bwa e na karaoi bwaai tabeua, e na anga bwaintangira tabeua, e na karaoa te aeka ni mwioko teuana, ke e na rawa nakoni bwaai tabeua. A nako man te nano taeka ni bau, n oin ana rinerine temanna. Ma e ngae n anne, a tabu ao ko kabaeaki bwa ko na kakororaoia i matan te Atua, ibukina bwa bon te taetae n tuea, ae e beritanna temanna bwa e na karaoa te bwai teuana ke e na rawa ni karaoa te  bwai teuana. (KBwaai 14:22, 23; Ebera 6:16, 17) Tera ae taekinaki n te Baibara ibukini kakawakin te taeka ni bau nakon te Atua?

³ E taekinaki aei n te Tua Rinanoni Mote: “Ngkana e taetae ni bau te mwaane nakon Iehova, ke ngkana e taetae n tuea ni kabaea i bon irouna n te taetae ni bau . . . ao e na aki urua ana taeka. E riai ni karaoi bwaai nako ake e taetae ni bau bwa e na karaoi.” (WarIte. 30:2) Imwina riki, e kairaki n te taamnei Toromon bwa e na korea aei: “N te tai are ko taetae ni bau iai nakon te Atua, ao tai baenikai ni kakoroa bukina, bwa bon akea kukureina irouia akana nanobaba. Ane ko taetae ni bau iai ao kakoroa bukina.” (TeMin. 5:4)E kakoauaa Iesu kakawakin te taeka ni bau ngke e kangai: “E taekinaki nakoia kaain rimoa ae kangai: ‘Tai tuea n aki kakoroa bukina, ma ko riai ni kakororaoi am taeka ni bau nakon Iehova.’ ”—Mat. 5:33.

4. (a) Tera aroni kakawakin te taeka ni bau nakon te Atua? (b) Tera ae ti kan ataia ibukin Iebeta ao Anna?

⁴ E mataata ngkanne bwa bon te bwai ae riai n iangoaki raoi te berita nakon te Atua. Arora nakon ara taeka ni bau, e rotaki iai ara iraorao ma Iehova. E korea aei Tawita: “Antai ae e na ararakea ana maunga Iehova, ao antai ae e na waerake nakon ana tabo ae tabu? Ane . . . e aki berita n taetae n tuea ni kewe ni [Maiun Iehova], ao ae e aki naba mwamwanaa te aba n ana taetae n tuea.” (TaiAre. 24:3, 4; kabwarabwara mai nano) Tera aia taeka ni bau Iebeta ao Anna, ao e koaua bwa e bebete kakororaoana?

5. Tera ana taeka ni bau Iebeta, ao tera mwina?

⁵ E kakaonimaki Iebeta ni kakororaoa ana berita nakon Iehova ngke e nako ni buakania tibun Ammon ake a karaoi mwakuri n iowawa nakoia ana aomata te Atua. (MotiTae. 10:7-9) E korakora nanon Iebeta ni kan tokanikai ngaia are e a taetae ni bau ni kangai: “Ngkana ko anga tibun Ammon nako nanoni baiu, ao ane e otinako mani mataroan au auti ni butimwaeai ngkana I oki ma te raoi mairouia tibun Ammon, ao e na riki bwa ana bwai Iehova.” Tera mwina? A konaaki tibun Ammon ao e a otinako natin Iebeta are tangiria ao e butimwaeia ngke e a oki n tokanikai. Boni ngaia are e nang riki bwa “ana bwai Iehova.” (MotiTae. 11:30-34) Tera ae e na riki nakon neiei?

6. (a) E bebete iroun Iebeta ao natina kakororaoan ana taeka ni bau nakon te Atua? (b) Tera ae katuruturuaki n Te Tua-Kaua 23:21, 23 ao Taian Areru 15:4 ibukin am taeka ni bau nakon te Atua?

⁶ Ngkana e na kakororaoa ana taeka ni bau tamana, e riai neiei ni kabwanina ana tai ni beku ibukin Iehova n ana tembora. E taekina ana taeka ni bau Iebeta n aki iango moa? E aki, e boni bae n ataia ae e kona naba natina ni moan otinako ni butimwaeia. E ngae n anne, bon te bwai ae kananokawaki ibukin te karo ao natina aei, ma a bon riai ni karaoia n aki ongea rotakibuakaia iai. Ngke e nora natina Iebeta, “e raeuai kunnikaina” ao e taekinna bwa e uruaki nanona. Ao natina e ‘tanginiweneia arona n ataeinnaine.’ Bukin tera? Akea natin Iebeta te mwaane, ao e a aki kona ni mare ma ni karekeia tibuna natina ae ana rikitemanna aei. Ai akea te anga ae e na kateimatoaaki iai aran aia utu ao aia bwai. Ma e aki rangi ni kakawaki te iango anne. E taku Iebeta: “I a tia ni kaurea wiu nakon Iehova, ao I a aki kona ni manga kaokia.” Ao natina e kaeka ni kangai: “Karaoa nakoiu are ko a tia ni beritanna.” (MotiTae. 11:35-39) A aki iangoia naaka a kakaonimaki ni koaua aikai bwa a na aki kakororaoa aia taeka ni bau nakon te Atua ae Moan te Rietata, e ngae naba ngke a na rotakibuaka iai.​—Wareka Te Tua-Kaua 23:21, 23; Taian Areru 15:4.

7. (a) Tera ana taeka ni bau Anna, ao bukin tera, ao tera mwina nakoina? (b) Tera ae e na riki nakon Tamuera man ana taeka ni bau Anna? (Nora te kabwarabwara mai nano.)

 ⁷ Anna bon te aine naba ae kakaonimaki ni kakororaoa ana taeka ni bau nakon Iehova. E karaoa ana berita neiei i buakon rawawatana ae korakora bwa e kanoabo ao e teimatoa ni kakanikoaki. (1Tam. 1:4-7, 10, 16) E bunra nanona Anna nakon te Atua ao e taetae ni bau ni kangai: “Ngkoe ae Iehova ae Atuaia taanga ni buaka, ngkana ko nora karawawataan am toro ao ko uringai, ao ngkana ko aki mwaninga taekan am toro ma n angan am toro te nati te mwaane, ao N na anga ngaia nakoim Iehova ni kabane bongini maiuna, ao e na aki roko te mwariro i aon atuna.” * (1Tam. 1:11) E kaekaaki ana bubutii Anna ao e bungia ana moan nati te mwaane. Ai boni kimwareireira neiei! Ma e bon aki mwanuokina ana taeka ni bau nakon te Atua. Ngke e bung, ao e taku: “I bubutii ibukin teuaei mairoun Iehova.”​—1Tam. 1:20.

8. (a) E bebete iroun Anna kakororaoan ana taeka ni bau? (b) Tera ae ko kauringaki iai ibukin aroaron Anna aika moan raraoi n ana taeka Tawita n Taian Areru 61?

⁸ Ngke e tia naba ngkekei ni kakoriraki Tamuera ngke tao ai tenua ana ririki, e a kakororaoa ana taeka ni bau Anna nakon te Atua. E aki kani bita ana iango. E kaira Tamuera nakon te Ibonga ae Rietata are Eri n te umwanrianna ae tabu i Tiro, ao e taku: “Bon ibukin te teei aei are I tataro ibukina, ao e anganai Iehova au bubutii are I butiia iai. I a manga anga ngaia ngkai bwa e na tangoaki iroun Iehova. Bon ana bwai Iehova ngaia, ni kabane bongini maiuna.” (1Tam. 1:24-28) “E teimatoa n ikawairake [ikanne] te teei ae Tamuera i matan Iehova.” (1Tam. 2:21) Ma tera aron rotakin Anna? E rangi n tangira natina ae uarereke aei, ma e a aikoa kona n taetae ma ngaia ni katoabong n ana tai n rikirake. Iangoa korakoran nanona ni kani mwanokaia, n takaakaro ma ngaia, ao n tararuaia n aron te tina ae tatangira ae e mena i rarikin natina n ana tai n ikawairake. Ma e ngae n anne, akea uringaaban Anna ni kakororaoan ana taeka ni bau nakon te Atua. E kimwareirei nanona iroun Iehova.​—1Tam. 2:1, 2; wareka Taian Areru 61:1, 5, 8.

9. Taekin titiraki aika a na kaekaaki.

⁹ Ibukina bwa ti a ota ngkai ni kakawakin te taetae ni bau nakon te Atua, ti na rinanoi titiraki aikai: Baikara taetae ni bau aika ti kona ni karaoi ngaira aika Kristian? Ao tera aroni matoan nanora ibukini kakororaoan ara taeka ni bau?

10. Tera te taeka ni bau ae moan te kakawaki ae e kona ni karaoia te Kristian, ao tera ae irekereke iai?

¹⁰ Te taeka ni bau ae moan te kakawaki ae e kona ni karaoia te Kristian boni katabuani maiuna nakon Iehova. Bukin tera? Ibukina bwa n ana tataro, e a berita iai nakon Iehova bwa e na kamanena maiuna ni beku ibukina n aki toki, n aki ongei baike e kaaitarai. Ni kaineti ma ana taeka Iesu, e a “kakeaa boni ngaia” te aomata, n arona ni kakeaa inaomatana n rinea ae e na karaoia, ao e taetae ni bau bwa e na moanibwaia nanon te Atua nakoni bwaai ni kabane ni maiuna. (Mat. 16:24) Man te bong anne, e a riki bwa “ana bwai Iehova.” (IRom 14:8) Ngkana iai ae e taetae ni bau n ana katabu, e riai ni karaoia ma nanona ni koaua, n aron ana taeka te tia areru ibukin ana taeka ni bau nakon te Atua ae kangai: “Tera ae N na angan Iehova bwa booni bwaai ni kabane aika raraoi ake e karaoi ibukiu? N na kakororaoi au taeka ni bau nakon Iehova, i mataia ana aomata ni kabane.”​—TaiAre. 116:12, 14.

11. Tera ae riki n am bong ni bwabetito?

 ¹¹ Ko a tia ni katabua maium nakon Iehova ao ni kaotia ni bwabetitoam n te ran? Ngkana ngaia anne, e rangi n tamaroa! Kauringa are n am bong ni bwabetito ao ko tei i mataia naake a bane n roko, ko titirakinaki bwa ko a tia ni katabua maium nakon Iehova, ao ko ataia naba ae “katabuani maium ao bwabetitoam e a kaotiko bwa temanna ngkoe Ana Tia Kakoaua Iehova ao ko a kaaina ana botaki te Atua ae kairaki rinanon taamneina.” Am kaeka ae “eng,” bon te kaotioti i mataia aomata ibukin am katabu ae kakaraoan nanon Iehova ao e kaotaki iai bwa ko a tau nakon te bwabetito, ao n riki bwa te minita ae katauaki irouna. Ko boni bae ni kakukureia Iehova!

12. (a) Taekin titiraki aika ti riai n titirakinira iai. (b) Baikara aroaro ake e taekini Betero bwa ti riai ni karekei?

¹² Te bwabetito bon te moani mwaneka. Imwin anne, ti kan teimatoa ni kakororaoa katabuani maiura n arora ni kakaonimaki n ara beku ibukin te Atua. Ngaia are ti kona n titirakinira ni kangai: ‘Tera aron rikiraken au onimaki man te tai are I bwabetitoaki iai? I teimatoa ni beku ibukin Iehova ma nanou ni kabane? (IKoro. 3:23) I katoatai n tataro, ni wareka Ana Taeka te Atua, n iririi bobotaki n te ekaretia, ao n uataboa te mwakuri ni minita  n aron au konaa? Ke e karako au tai ni karaoi baikai?’ E taekinna te abotoro Betero bwa ti kona n aki taningaroti n ara beku ngkana ti teimatoa n raona ara onimaki n te atatai, te nanomwaaka, ao tangiran te Atua.​—Wareka 2 Betero 1:5-8.

13. Tera ae e riai n ataia te Kristian ae katabua maiuna ao ni bwabetitoaki?

¹³ Akea te anga ae ti kona ni kaoka iai ara taeka ni bau, ke te bwai ae ti a tia ni beritanna nakon te Atua. Ngkana iai ae e botu n ana beku ibukin Iehova ke n te maiu ni Kristian, e aki kona n taekinna bwa e aki nanona raoi ana katabu ao akea manenan ana bwabetito. * N aki ongei baika a riki ma e a tia ni kaotia bwa e katabua raoi maiuna nakon te Atua. E na boni kaekaa bukinana i matan Iehova ao te ekaretia ibukin ana bure ae kakaiaki. (IRom 14:12) Ti bia aki taekinaki bwa ti a ‘tia ni kabuaa te tangira are reke iroura n te moantai.’ Ma ti tangiria bwa e na taekina ae kangai ibukira Iesu: “I atai am mwakuri, ao am tangira ao am onimaki ao am mwakuri ni minita ao nanomwaakam, ao am mwakuri aika ngkai, bwa a bati riki nakon ake ko karaoi n te moantai.” (TeKao. 2:4, 19) Ti bia teimatoa n ingainga ni kakororaoi ara taeka ni bau n ara katabu bwa e aonga ni kukurei Iehova.

14. Tera te taeka ni bau ae te kauoua ni kakawaki ae e kona ni karaoia temanna, ao bukin tera?

¹⁴ Te taetae ni bau ae te kauoua ni kakawaki ae e kona temanna ni karaoia bon ana taeka ni bau n ana mare. Bukin tera? Ibukina bwa e tabu te mare. E taekina ana taeka ni bau te tia mare te mwaane ao te tia mare te aine i matan te Atua ao taani kakoaua. N angiin te tai a berita bwa a na tangiriia, a na kawakinia ao ni karineia i marenaia “ni karokoa tokini maiuia i aon te aonnaba, n te aro ae boraoi ma ana babaire te Atua ibukin te mare.” A kona ni kaokoro taekan aia taeka ni bau tabemwaang ma a bon taetae ni bau naba i matan te Atua. Imwin anne, a atongaki bwa te buu te mwaane ao te buu te aine, ao a kabaeaki ni kabane maiuia n aia mare. (KBwaai 2:24; 1Kor. 7:39) Ni kaineti ma ana taeka Iesu aikai: “Mangaia ae ane e botiia te Atua ao ke a tai karaureia, aomata,” ae taekan te buu te mwaane, te buu te aine, ke temanna riki. Ngaia are a riai n ururingnga taanga ni mare ae e aki riai te buuraure.​—Mareko 10:9.

15. E aera bwa a aki riai ni kakairi Kristian n aroia kaain te aonnaba ni kakeaa bongan te mare?

¹⁵ Bon akea te mare ae kororaoi. A mare uoman aomata aika aki kororaoi. Anne bukina ngkai e taekinaki n te Baibara bwa e na “reke rawawatan te rabwata” n tabetai irouia taanga ni mare. (1Kor. 7:28) E kananokawaki bwa a bati n te aonnaba aika a kakeaa bongan te mare. Ngkana e a moanna n aki nakoraoi aia reitaki i marenaia, a a boni bwara naba nanoia ao a kitania buuia. Ma tiaki anne aroia Kristian. Ngkana e urua ana mare temanna, titeboo iai ma e kewe nakon te Atua, ao e riribaiia taani kewe te Atua! (NakIbo. 19:12; TaeRab. 6:16-19) E korea aei te abotoro Bauro: “Ko bae iroun neiere buum? Katoka ukoukoran te raure.” (1Kor. 7:27) E taekina anne Bauro ibukina bwa e ataia ae Iehova e riribaa ane e babakanikawai ni buuraure ma buuna.​—Maraki 2:13-16.

16. Tera ae taekinaki n te Baibara ibukin te buuraure ao te raure?

¹⁶ E angareirei Iesu bwa e kariaiakaki n te Baibara uruakan te taeka ni bau n te mare tii ngkana e baireia te rao ni mare are akea ana bure bwa e na aki kabwaraa ana bure buuna ae wene ni kimoa. (Mat. 19:9; Ebera 13:4) Tera ngkanne aron te raure? E mataata naba ana reirei te Baibara i aon aei. (Wareka  1 I-Korinto 7:10, 11.) Akea kariaiakan te raure n te Baibara. Ma a a tia tabeman Kristian aika mare n iangoi bukina tabeua ake e kona ni katauaki iai te raure, n aron te iowawa ae riao are e a kona n ruanikai iai maiun temanna ke ana onimaki iroun te rao ae tannako man te koaua. *

17. A kangaa te taanga ni Kristian teuana ni kateimatoa aia mare?

¹⁷ Ngkana a kawariia unimwaane n te ekaretia tabeman ibukin taeka n reirei ni kaineti ma aia kangaanga ibukin tekatekaia n taanga, a karaoa ae riai unimwaane ngkana a titirakinia naakai bwa a a tia ke a tuai ni mataku n te taamnei ae What Is True Love? ao n ukeuke n reirei n te boroutia ae E Kona ni Kakukurei Am Utu. Bukin tera? Ibukina bwa bwaai n ibuobuoki aikai, a katuruturuaki iai booto n reirei mairoun te Atua, ake a bati aika buokaki iai ni kateimatoa aia mare. A taekina aei te taanga teuana: “E a kakukurei riki tekatekara n taanga ngkai imwin ara ukeuke n reirei n te boroutia aei.” E taku te buu te aine temanna are e kuri n uruaki ana mare ae ai 22 aia ririki n tekateka n taanga: “Ti kaai n tia ni bwabetitoaki, ma a kakaokoro ara namakin. E roko raoi te taamnei aei n te tai ae ti kainnanoia iai! Ti a nakoraoi riki ngkai i marenara.” Ko a tia n iein? Ko riai ni maiuakini booto n reirei mairoun Iehova i nanon tekatekam n taanga. Ni karaoan anne, ko na buokaki iai ni kakororaoa am taeka ni bau n am mare ma te kukurei!

18, 19. (a) Tera ae a a tia ni karaoia kaaro aika Kristian? (b) Tera ae kona n taekinaki ibukia naake a kabwanina aia tai n te beku ae okoro?

¹⁸ Ko ataia bwa tera riki ae a titeboo iai Iebeta ao Anna? E noraki uaan aia taeka ni bau bwa a kabanei maiuia n te beku ae okoro n te umwanrianna ae tabu natin Iebeta te aine ao natin Anna te mwaane. Bon aei te maiu ae moan te kakukurei. Ni boong aikai, a bati kaaro aika Kristian ake a kaungaia natiia bwa a na kabwanina aia tai n te mwakuri ni minita ao ni kabotoi maiuia n aia beku ibukin te Atua. A riai ni kamoamoaaki naake a karaoa aei.​—MotiTae. 11:40; TaiAre. 110:3.

¹⁹ N taai aikai, iai 67,000 tabun aika mena i aan Te Tua Ibukia Ana Tia Kakoaua Iehova ni Katobibia te Aonnaba Aika Kabwanina Aia Tai n te Beku ae Okoro. Tabeman a mwakuri n te Betaera, ake tabeman n te mwakuri ni kateitei ke te mwakuri ni mwamwananga, taan reirei ni kuura tabeua ke bwaiania aika okoro ke mitinare, ke taan tararuaa te Tabo n Runga ke taabo n reirei. A bane ni kabaeaki i aan te “Taeka ni Bau ibukin te Ongeaba ao te Maiu ae Bebete,” ike a a butimwaea iai mwiokoaia ibukini boutokaan te Tautaeka n Uea, a kabebetei maiuia, ao n aki irekereke ma te mwakuri ni kareketianti n akea kariaiakaia. A aki iangoaki aomata aikai bwa a okoro, ma boni mwiokoaia. A bon ataa kakawakin kakororaoan aia taetae n tuea ibukini kabwaninan aia tai n te beku ae okoro.

20. Tera ae ti riai ni karaoia “ni katoabong,” ao bukin tera?

²⁰ Iraua mai buakon taeka ni bau ake ti maroroakin ae ko a tia ni karaoia nakon te Atua, teuana, uoua, ke ni katenua? Ko a ataia ae ko riai n iango moa imwaini karaoan am taeka ni bau. (TaeRab. 20:25) Ngkana e kabwaka temanna ni kawakina ana taeka nakon Iehova ao ni kakororaoa ana taeka ni bau, e na bon taia mwina ae kananokawaki. (TeMin. 5:6) Ngaia are ti bia kakairi iroun te tia areru are e kangai nakon Iehova: “N na anene n neboa aram n aki toki. Ngkai I kakororaoi au taeka ni bau ni katoabong.”​—TaiAre. 61:8.