1. (a) Muatuli Jefita ni Anna nebaswana ka linzila lifi? (Mubone maswaniso a fahalimu.) (b) Ki lipuzo mañi zekaalabiwa mwa taba ye?

JEFITA neli mueteleli yabundume ni ndwalume yamaata. Haili Anna neli musali yaikokobeza yanaababalela muunaa hae Elikana ni ba ndu yahae. Bubeli bwabona nebalapela Mulimu yaswana, kono nebaswana ka linzila lifi zeñwi? Yomuñwi ni yomuñwi wabona naaitamile ku Mulimu, mi bubeli bwabona nebapetile buitamo bwabona. Nebatomile mutala omunde hahulu obaswanela kulikanyisa baana ni basali babasepahala kacenu bababata kupeta buitamo bwabona ku Jehova. Kono lutokwa kualaba lipuzo za butokwa ze: Buitamo ki nto mañi? Ki kabakalañi buitamo bolueza ku Mulimu habuli bwa butokwa? Lukona kuitutañi kwa mutala wa Jefita ni Anna?

2, 3. (a) Buitamo ki nto mañi? (b) Mañolo abonisañi ka za kueza buitamo ku Mulimu?

² Ka kuya ka taluso yefumaneha mwa Bibele, buitamo ki sepiso yefiwa ku Mulimu. Mutu ukona kusepisa kueza nto yeñwi, inge cwalo kufa mpo, kueza musebezi omuñwi, kamba kusaeza lika zeñwi. Buitamo buezwanga ka kuitatela. Nihakulicwalo, Mulimu uunga buitamo bo kuba bwa butokwa, kakuli ki manzwi a kukonka—a kusepisa kuli mutu ukaeza kamba kusaeza nto yeñwi. (Gen. 14:22, 23; Maheb. 6:16, 17) Mañolo abonisa cwañi kuli kueza buitamo ku Mulimu ki taba ya butokwa?

 ³ Mwa Mulao wa Mushe, nekuñozwi kuli: “Haiba muuna aeza buitamo ku Jehova kamba akonka . . . , haswaneli kukwenuhela manzwi ahae. Uswanela kueza lika kaufela zaitamile kueza.” (Num. 30:2) Hasamulaho, Salumoni naasusumelizwe kuñola kuli: “Nako kaufela haueza buitamo ku Mulimu, usike waliyeha kubupeta, kakuli hatabiswi ki litoto. Haueza buitamo, ubupete.” (Muek. 5:4) Jesu naakoñomekile butokwa bwa kupeta buitamo hanaaize: “Hape muutwile kuli nekubulelezwi baikale kuli: ‘Usike wakonka ni kupalelwa kupeta seuitamile, kono upete buitamo bwahao ku Jehova.’”—Mat. 5:33.

4. (a) Ki kabakalañi kueza buitamo ku Mulimu haili taba ya butokwa? (b) Ki lika mañi zelubata kuituta ku Jefita ni Anna?

⁴ Kacwalo, kwaiponahalela hande kuli kueza buitamo ku Mulimu ki taba ya butokwa hahulu. Kupeta kamba kusapeta buitamo bwaluna ku Jehova, kukona kuama silikani saluna ni yena. Davida naañozi kuli: “Ki mañi yakona kukambamela fa lilundu la Jehova, mi ki mañi yakona kuyema mwa sibaka sahae sesikenile? Ki mutu kaufela . . . yasika konka taba ya buhata ka bupilo bwa [Jehova], kamba kuitama ka bupumi.” (Samu 24:3, 4; litaluso ze kwatasi.) Jefita ni Anna nebaitamile kuezañi, mi kana neku babezi bunolo kupeta buitamo bwabona?

5. Jefita naaitamile kuezañi, mi nekuezaheziñi?

⁵ Jefita naasepahalile ka kubuluka sepiso yanaafile Jehova hanaayo lwanisa Maamoni bane banyandisa batu ba Mulimu. (Baat. 10:7-9) Jefita naabata kuyo tula mwa ndwa yeo, mi akonka ali: “Haiba unifa Maamoni kuli nibatule, fohe, mutu ufi kamba ufi yakazwa mwa munyako wa ndu yaka kuto nikatanyeza hanika kuta ka kozo kuzwa kwa Maamoni, yena yo ukaba wa Jehova.” Nekuezaheziñi? Maamoni nebatuzwi, mi yanaatilo mukatanyeza hazwa kwa ndwa neli mwanaa hae wamusizana yalatwa. Fo nekutalusa kuli ki yena yanaaka ba “wa Jehova.” (Baat. 11:30-34) Taba yeo neika ama cwañi musizana yo?

6. (a) Kana nekuli bunolo ku Jefita ni mwanaa hae kupeta buitamo bwabona ku Mulimu? (b) Mañolo a Deuteronoma 23:21, 23 ni Samu 15:4 amibonisa cwañi kuli kueza buitamo ku Mulimu ki taba ya butokwa?

⁶ Kuli apete buitamo bwa ndatahe, mwanaa Jefita wamusizana yo naakasebeleza Jehova ka nako kaufela kwa sibaka sahae sesikenile. Kana Jefita naaezize buitamo bo ka kusanahanisisa? Batili, kakuli mwendi mane naaziba kuli mwanaa hae ki yena yanaaka zwa mwa ndu yahae kumumbatoka. Nihakulicwalo, taba yeo nesi yebunolo ku Jefita ni mwanaa hae, kakuli bubeli bwabona nebatokwa kuitombola. Jefita habona mwanaa hae, “apazula liapalo zahae” mi abulela kuli naamulobile pilu. Mwanaa hae alila ‘bwalyanjo bwahae.’ Kabakalañi? Jefita naasina mwana wamushimani, mi mwanaa hae wamusizana anosi naasike akona kunyalwa ni kumutahiseza baikulu. Libizo la lubasi ni saanda sa lubasi nelisike zazwelapili. Kono yeo nesi yona taba ya butokwa hahulu. Jefita naaize: “Niitamile ku Jehova, mi hanikoni kucinca.” Mi mwanaa hae amualaba, ali: “Unieze mousepiselize.” (Baat. 11:35-39) Bao neli batu babasepahala bane babata kutaleleza buitamo bone basepisize Mulimu Yapahami ka Kufitisa, kusina taba ni zeneka ezahala ku bona hasamulaho.—Mubale Deuteronoma 23:21, 23; Samu 15:4.

7. (a) Anna naaitamile kuezañi, ki kabakalañi hanaaitamile cwalo, mi naafuyauzwi cwañi hasamulaho? (b) Buitamo bwanaaezize Anna nebutalusa kuli Samuele naakapila bupilo bobucwañi? (Mubone litaluso ze kwatasi.)

⁷ Anna ni yena naasepahalile ka kupeta buitamo bwanaaezize ku Jehova. Naafile sepiso ka nako yanaaziyelizwe hahulu ki muinelo wa  kusapepa bana, mi nako kaufela naasheununwanga ki muhalizo wahae. (1 Sam. 1:4-7, 10, 16) Anna alapela ku Mulimu mi aitama, ali: “Wena Jehova wa limpi, haiba ubona manyando a mutangaa hao mi unihupula, usalibali mutangaa hao mi ufa mutangaa hao mwana wamushimani, nika mufa ku Jehova mwa mazazi a bupilo bwahae kaufela, mi haana kukutiwa milili kwa toho.” * (1 Sam. 1:11) Kupo ya Anna neialabilwe, mi apepa mwanaa hae wa mweli, ili mwana wamushimani. Naatabile hahulu luli! Nihakulicwalo, naasika libala buitamo bwanaaezize ku Mulimu. Hanaapepile mwanaa hae wamushimani, naabulezi kuli: “Nimukupile ku Jehova.”—1 Sam. 1:20.

8. (a) Kana nekuli bunolo ku Anna kupeta buitamo bwahae? (b) Manzwi anaabulezi Davida añozwi kwa Samu 61 amihupulisa cwañi mutala omunde wa Anna?

⁸ Samuele asakwa feela, ibato ba inzaanani lilimo zetaalu, Anna aeza kulikana ni mwanaaitamezi ku Mulimu. Naasika bata kucinca munahano wahae. Aisa Samuele ku Muprisita Yapahami Eli kwa tabernakele ya kwa Shilo, mi ali: “Nenikupile mwana yo, mi Jehova unifile sene nikupile ku yena. Mi cwale, nimufa ku Jehova. Mwa mazazi kaufela a bupilo bwahae nimufile ku Jehova.” (1 Sam. 1:24-28) Kwateñi, “mutangana Samuele azwelapili kuhula fapilaa Jehova.” (1 Sam. 2:21) Kono taba yeo neika talusañi ku Anna? Naalata hahulu mwanaa hae yo, kono cwale naasike amubonanga zazi ni zazi ka nako yanaali mushimani. Munahane feela mwanaaka tabelela kumukumbata, kubapala ni yena, kumuuta, ni kumuezeza lika kaufela zakona kueza mushemi wamusali ku mwanaa hae yalatwa ni kumubona inze ahula. Kono Anna naasaikumbuti lika zeo kamba kuikutwa bumaswe kabakala kupeta buitamo bwahae ku Mulimu. Pilu yahae neitabile kabakala Jehova.—1 Sam. 2:1, 2; mubale Samu 61:1, 5, 8.

9. Ki lipuzo mañi zeluswanela kualaba cwale?

⁹ Bakeñisa kuli cwale seluutwisisa kuli kueza buitamo ku Mulimu ki taba ya butokwa, halualabeñi lipuzo ze: Ki buitamo bwa mufuta mañi bolukona kueza ka kuba Bakreste? Mi luswanela kuikutwa cwañi ka za kupeta buitamo bo?

10. Ki bufi buitamo bwa butokwa hahulu bobaezanga Bakreste, mi bukopanyelezañi?

¹⁰ Buitamo bwa butokwa hahulu bobaezanga Bakreste ki bwa kuineela bupilo bwabona ku Jehova. Ki kabakalañi halubulela cwalo? Kakuli mwa tapelo ya kwa mukunda, mutu usepisa Jehova kuli uka musebeleza mwa bupilo bwahae kaufela kuya kuile, kusina taba ni matata akona kubateñi. Kulikana ni mwanaabulelezi Jesu, mutu yacwalo ‘waitoboha,’ ufana bupilo bwahae kaufela, ni kuitama kuli kueza tato ya Mulimu ki yona yekaba nto yapili mwa bupilo bwahae. (Mat. 16:24) Kuzwa lona lizazi leo, ‘uba wa Jehova.’ (Maro. 14:8) Mutu kaufela yaeza buitamo bobucwalo bwa buineelo uswanela kuunga muhato wo kuba wa butokwa hahulu, sina mwanaaezelize walisamu, yanaabulezi cwana ka za buitamo bwanaaezize ku Mulimu: “Ki sika mañi senika kutiseza Jehova kabakala bunde kaufela bwaniezelize? Nikaeza zeniitamile ku Jehova, fapilaa batu bahae kaufela.”—Samu 116:12, 14.

11. Nekuezaheziñi fa lizazi lene mukolobelizwe?

¹¹ Kana semuineezi ku Jehova ni kubonisa buineelo bwamina ka kukolobezwa mwa mezi? Haiba ki cwalo, muezize hande! Muhupule kuli fa lizazi lene mukolobelizwe, nemubuzizwe fapilaa lipaki haiba nemuineezi ku Jehova ni kuutwisisa kuli “buineelo ni kolobezo yamina  limizibahaza kuba yomuñwi wa Lipaki za Jehova ka kuswalisana ni kopano ya Mulimu yezamaiswa ki moya wahae.” Likalabo zamina zetiile za kulumela nelifile bupaki bwa fa nyangela bwa kuli nemuineezi, mi nelibonisize kuli nemukwanisize zetokwahala kuli mukolobezwe sina likombwa zesumekezwi za Jehova. Kaniti nemutabisize hahulu Jehova!

12. (a) Ki lipuzo mañi zeluswanela kuipuza? (b) Ki tulemeno mañi twanaabulezi Pitrosi toluswanela kubona haiba lunani tona?

¹² Kono kolobezo ki makalelo feela. Lubata kuzwelapili kupila ka kulumelelana ni buineelo ni kolobezo yaluna inze lusepahala ku Mulimu. Kacwalo lwakona kuipuza kuli: ‘Niezize zwelopili yekuma kai kuzwa fonikolobelezwa? Kana nazwelapili kusebeleza Jehova ka pilu kaufela? (Makolo. 3:23) Kana kamita nalapelanga, kubala Linzwi la Mulimu, kufumaneha kwa mikopano ya puteho, ni kuabana mwa musebezi wa kukutaza? Kamba kana nikutezi hanyinyani mwamulaho mwa lika zeo?’ Muapositola Pitrosi naabulezi kuli lukatusiwa kuli lusike lwaina feela lusabeleki haiba kwa tumelo yaluna luekeza kwateñi zibo, buitiiso, ni busepahali ku Mulimu.—Mubale 2 Pitrosi 1:5-8.

13. Ki taba mañi yaswanela kulemuha Mukreste yaineezi ni kukolobezwa?

 ¹³ Halukoni kutamulula buitamo bwa buineelo bwaluna, kutamulula sepiso yene lufile Mulimu. Haiba mutu akatala kusebeleza Jehova kamba kupila bupilo bwa Sikreste, hakoni kubulela kuli naasika ineela kamba kuli kolobezo yahae nesi ya niti. * Naaifanile ni kuineela ka kutala ku Mulimu. Ukaikalabela ku Mulimu ni kwa puteho haiba aeza libi zetuna. (Maro. 14:12) Lusike lwabulelwa kuli ‘lusiile lilato lene lunani lona sapili.’ Kono lubata kuli Jesu alubulelele kuli: “Naziba likezo zahao, ni lilato lahao ni tumelo yahao ni bukombwa bwahao ni buitiiso bwahao, ni kuli likezo zahao za cwale lifita zene uezize sapili.” (Sin. 2:4, 19) Haike luzwelepili kuba ni tukufalelo ni kupila ka kulumelelana ni buitamo bwa buineelo bwaluna, mi lukatabisa Jehova.

14. Ki bufi buitamo bobuñwi bwa butokwa hahulu, mi ki kabakalañi?

¹⁴ Buitamo bobuñwi bwa butokwa hahulu, ki bwa linyalo. Ki kabakalañi halubulela cwalo? Bakeñisa kuli linyalo ki lelikenile. Ka nako yebanyalana, bo muuna ni musali baezanga buitamo bwabona fapilaa Mulimu ni batu. Hañata basepisanga kuli bakalatana, kutabelana, ni kukutekana, ni kuli bakaeza cwalo ‘ka nako kaufela yeo sibeli sabona bakapila hamoho fa lifasi ka kuya ka tukiso ya Mulimu ya linyalo.’ Mwendi babañwi nebasika bulela manzwi ao ka moainezi luli, kono nebaitamile fapilaa Mulimu. Mi hasamulaho bazibahazwanga kuli seli bo muuna ni musali babanyalani, ni kuli linyalo labona liswanela kuzwelapili mwa bupilo bwabona kaufela. (Gen. 2:24; 1 Makor. 7:39) Ki lona libaka Jesu hanaabulezi kuli: “Sakopanyize Mulimu, kusike kwaba ni mutu yasikauhanya,” ibe muuna yanyezi kamba musali yanyezwi, kamba mutu ufi kamba ufi. Ka mukwa ocwalo, batu babanyalana habaswaneli kunahana kuli haiba kuzuha butata mwa linyalo labona kipeto bakona kukauhana.—Mare. 10:9.

15. Ki kabakalañi Bakreste habasa swaneli kuba ni mubonelo wa batu mwa lifasi babasaangi buitamo bwa linyalo kuba bwa butokwa?

¹⁵ Ki niti kuli hakusika ba kale ni linyalo lelipetehile. Mwa linyalo kufumaneha batu bababeli babasika petahala. Ki lona libaka Bibele haibulela kuli babanyalani “bakaba ni manyando mwa nama” ka linako zeñwi. (1 Makor. 7:28) Ka bumai, batu babañata mwa lifasi kacenu habaangi buitamo bwa linyalo kuba bwa butokwa hahulu. Habatalimana ni matata mwa linyalo labona, bazwafanga ni kukauhana. Kono Bakreste bona habaswaneli kueza cwalo. Kupalelwa kubuluka buitamo bwa linyalo kuswana ni kubulelela Mulimu buhata, mi Mulimu utoile mahata! (Liv. 19:12; Liprov. 6:16-19) Muapositola Paulusi naañozi kuli: “Kana uitamile ku musali? Utuhele kubata kuitukulula ku yena.” (1 Makor. 7:27) Paulusi naabulezi cwalo bakeñisa kuli naaziba kuli Jehova utoile teleko yeezwa ka bupumi.—Mala. 2:13-16.

16. Bibele ibulelañi ka za teleko ni kukauhana?

¹⁶ Jesu naalutile kuli libaka feela la ka Mañolo lelikona kufelisa buitamo bwa linyalo ki haiba yomuñwi mwa linyalo abuka, mi yasina mulatu aiketela kusaswalela sifosi. (Mat. 19:9; Maheb. 13:4) Kono kucwañi ka za kukauhana? Mwa taba yeo ni mona, Bibele ifa kalabo yeutwahala. (Mubale 1 Makorinte 7:10, 11.) Mwa Bibele, hakuna mabaka abonisa kuli batu babanyalani baswanela kukauhana. Kono Bakreste babañwi baba mwa linyalo baikutwile kuli miinelo yemiñwi yakona kutahisa kuli bakauhane, inge cwalo haiba bupilo bwabona  buba mwa kozi yetuna kamba bapalelwa kueza misebezi ya kwa moya kabakala kuli yebanyalani ni yena unani mifilifili kamba ki mukwenuheli. *

17. Ki lika mañi zekatusa Bakreste babanyalani kuli basike bakauhana?

¹⁷ Babanyalani habaatumela baana-bahulu mwa puteho kuli babatuse kutatulula matata abona, baana-bahulu bakona kubabuza haiba cwanoñufa babuhile vidio yeli, What Is True Love? ni kuli haiba baitutile broshuwa yeli, Mwa Kona ku ba ni Tabo Mwa Lubasi. Ki kabakalañi habaswanela kubabuza cwalo pili? Kakuli mwa vidio ni broshuwa ye kunani likuka za mwa Bibele zesetusize babañata kutiisa manyalo abona. Bo muuna ni musali babanyalani nebabulezi kuli: “Kuzwa folukalezi kuituta broshuwa ye, lubile ni tabo yetuna mwa linyalo laluna.” Musali yomuñwi yanyezwi naabulezi cwana ka za linyalo labona la lilimo ze 22 lene lituha lifela: “Bubeli bwaluna lukolobelizwe, kono nelusa utwani. Vidio yani neitile ka nako yeswanela luli! Selunani tabo mwa linyalo laluna.” Kana mu mwa linyalo? Muitusise likuka za Jehova mwa linyalo lamina. Haiba mueza cwalo, mukapila ka kulumelelana ni buitamo bwa linyalo lamina, mi mukaba ni tabo!

18, 19. (a) Bashemi ba Sikreste babañata baezizeñi? (b) Baba mwa sebelezo yeipitezi ya nako kaufela baezize buitamo mañi?

¹⁸ Kana mulemuhile kuli Jefita ni Anna nebaswana ka nzila yeñwi? Buitamo bone baezize nebutahisize kuli mwanaa Jefita wamusizana ni mwanaa Anna baeze sebelezo yeipitezi ni kusebeleza Mulimu kwa tabernakele. Mi bo neli bupilo bobutabisa luli. Kacenu, bashemi ba Sikreste babañata basusuelize bana babona kueza sebelezo ya nako kaufela ni kusebeleza Mulimu mwa bupilo bwabona kaufela. Lwaswanela kubabaza babaezize cwalo.—Baat. 11:40; Samu 110:3.

¹⁹ Mwa lifasi kaufela, kunani Lipaki za Jehova bababato eza 67,000 baba mwa Sebelezo Yeipitezi ya Nako Kaufela. Babañwi basebeleza fa Betele, babañwi baeza musebezi wa buyahi kamba wa mupotoloho, babañwi ki baluti ba likolo za Mubuso kamba mapaina babaipitezi kamba balumiwa kamba baeza musebezi wa kubabalela Libaka za Makopanelo ni libaka kokuezezwanga likolo za Bibele. Kaufelaa bona baezize buitamo bwa kuli bakaeza misebezi kaufela yebafiwa ki kopano, bakapila bupilo bobubunolo, ni kusabeleka musebezi omuñwi basika fiwa tumelezo. Musebezi kwateñi ki ona oipitezi, isiñi batu. Baziba hande kuli batokwa kupila ka kulumelelana ni buitamo bwabona ka nako kaufela yebali mwa sebelezo yeipitezi ya nako kaufela.

20. Ki lika mañi zeluswanela kueza “zazi ni zazi,” mi ki kabakalañi?

²⁰ Ki buitamo bufi bomuezize ku Mulimu, kwa buitamo bobulaalu bolunyakisisize mwa taba ye? Muswanela kuunga buitamo bomuezize kuli ki bwa butokwa hahulu. (Liprov. 20:25) Haiba mutu apalelwa kubuluka sepiso yahae ni kupalelwa kutaleleza buitamo bwahae ku Jehova, zekazwa mwateñi halina kuba zende. (Muek. 5:6) Kacwalo haike ‘luopelele libizo la Jehova milumbeko kuya kuile halunze lupeta buitamo bwaluna zazi ni zazi.’—Samu 61:8.