1, 2. (a) Unsang inhustisya ang naeksperyensiyahan ni Nabot ug sa iyang mga anak? (b) Unsang duha ka hiyas ang atong hisgotan niining artikuloha?

HUNAHUNAA ang hitabo. Ang usa ka amahan giakusahan nga nakahimog sala nga takos sa kamatayon. Nakurat ug nadismayar ang iyang pamilya ug higala dihang gihukman siyang sad-an base sa bakak nga testimonya sa mga testigos nga iladong mga tawong walay silbi. Ang mga nahigugma sa hustisya nasakitan pag-ayo samtang nakita nilang gisentensiyahag kamatayon ang maong inosenteng tawo ug iyang mga anak. Kini nga asoy dili hinimohimo. Eksperyensiya kini sa matinumanong alagad ni Jehova nga si Nabot, kinsa nabuhi panahon sa pagmando ni Haring Ahab sa Israel.​—1 Hari 21:11-13; 2 Hari 9:26.

² Niining artikuloha, atong konsiderahon ang eksperyensiya ni Nabot. Hisgotan sab nato ang bahin sa usa ka matinumanong ansiyano sa unang siglo nga nakahimog sayop nga desisyon. Sa atong paghisgot niini nga mga pananglitan sa Bibliya, atong makat-onan nga importante ang pagkamapainubsanon aron atong  mapakita nga ang atong panglantaw sa hustisya pareho nianang kang Jehova. Makat-onan sab nato kon sa unsang paagi ang pagkaandam mopasaylo dihang makamatikod tag inhustisya sa kongregasyon magpakita nga atong gisundog ang panglantaw ni Jehova sa hustisya.

3, 4. Unsang matanga sa tawo si Nabot, ug nganong wala niya ibaligya kang Haring Ahab ang iyang parasan?

³ Si Nabot nagmatinumanon kang Jehova dihang kadaghanan sa mga Israelinhon nagsunod sa daotang ehemplo ni Haring Ahab ug sa daotang asawa niini nga si Rayna Jezebel. Ang maong mga magsisimba ni Baal walay pagtahod kang Jehova o apresasyon sa Iyang mga sukdanan. Sa laing bahin, mas importante kang Nabot ang iyang relasyon kang Jehova kay sa iyang kinabuhi.

⁴ Basaha ang 1 Hari 21:1-3. Dihang gustong paliton ni Ahab ang parasan ni Nabot o pulihan kinig mas maayong parasan, wala mosugot si Nabot. Ngano? Matinahoron siyang miingon: “Halayo ra alang kanako, sa panglantaw ni Jehova, nga akong ihatag kanimo ang panulondon sa akong mga katigulangan.” Mibalibad si Nabot kay si Jehova nagsugo sa nasod sa Israel nga dili permanenteng ibaligya ang panulondon sa ilang pamilya. (Lev. 25:23; Num. 36:7) Klaro, ang panglantaw ni Nabot sama nianang kang Jehova.

5. Unsay gihimo ni Jezebel aron mapatay si Nabot?

⁵ Makapaguol kay ang pagbalibad ni Nabot miresultag sunodsunod nga daotang buhat ni Haring Ahab ug sa asawa niini. Aron makuha sa iyang bana ang parasan, nagmaniobra si Jezebel ug bakak nga akusasyon batok kang Nabot, nga miresulta sa kamatayon ni Nabot ug sa iyang mga anak. Unsa may buhaton ni Jehova sa maong inhustisya?

6, 7. Sa unsang paagi gipakita ni Jehova nga nahigugma siya sa hustisya, ug nganong makapahupay kini sa mga paryente ug higala ni Nabot?

⁶ Si Jehova nagpadala dayon kang Elias aron komprontahon si Ahab. Gihukman ni Elias nga kriminal ug kawatan si Ahab. Unsang silot ang ipahamtang ni Jehova? Si Ahab, iyang asawa, ug ilang mga anak mamatay sama sa nahitabo kang Nabot ug sa mga anak niini.​—1 Hari 21:17-25.

⁷ Ang daotang gibuhat ni Ahab nakapaguol sa pamilya ug mga higala ni Nabot. Pero seguradong nahupayan sila sa pagkahibalo nga nakita ni Jehova ang maong inhustisya ug milihok dayon Siya. Galing lang, nasulayan tingali ang ilang pagpaubos ug pagsalig kang Jehova dihang may wala damhang panghitabo.

8. Unsay reaksiyon ni Ahab sa mensahe sa paghukom ni Jehova, ug unsay resulta?

⁸ Dihang nahibaloan ni Ahab ang bug-at nga paghukom ni Jehova, “iyang gigisi ang iyang mga besti ug nagsul-ob ug sakong panapton sa iyang lawas; ug siya nagpuasa ug nagpadayon paghigda nga nagsul-ob ug sakong panapton ug naglakaw nga masulub-on.” Si Ahab nagpaubos! Unsay resulta? Si Jehova miingon kang Elias: “Tungod kay siya nagpaubos sa iyang kaugalingon tungod kanako, dili ko dad-on ang katalagman sa iyang kaugalingong mga adlaw. Sa mga adlaw sa iyang anak nga lalaki akong dad-on ang katalagman diha sa iyang balay.” (1 Hari 21:27-29; 2 Hari 10:10, 11, 17) Si Jehova, “ang tig-usisa sa mga kasingkasing,” nagpakitag kaluoy kang Ahab.​—Prov. 17:3.

9. Nganong ang pagpaubos usa ka proteksiyon alang sa pamilya ug mga higala ni Nabot?

⁹ Sa unsang paagi ang maong desisyon nakaapektar niadtong nahibalo sa krimen ni Ahab? Kining daw kausaban sa paghukom lagmit nagsulay sa pagtuo sa pamilya ug mga  higala ni Nabot. Kon mao, ang pagpaubos makahatag nilag proteksiyon. Kana makatabang nila nga magmatinumanon sa ilang pagsimba kang Jehova, nga masaligong ang ilang Diyos dili makahimog inhustisya. (Basaha ang Deuteronomio 32:3, 4.) Si Nabot, iyang mga anak, ug ang ilang mga pamilya makaeksperyensiyag hingpit nga hustisya dihang banhawon na ni Jehova ang mga matarong. (Job 14:14, 15; Juan 5:28, 29) Dugang pa, ang tawong mapainubsanon nahinumdom nga “pagadad-on sa matuod nga Diyos ang tanang matang sa buhat ngadto sa paghukom maylabot sa tagsatagsa ka tinagong butang, maayo man kini o daotan.” (Eccl. 12:14) Oo, dihang mohukom si Jehova, iyang konsiderahon ang mga detalye nga wala nato mahibaloi. Busa, ang pagpaubos makatabang sa mga inosente nga makalikay sa espirituwal nga kadaot.

10, 11. (a) Sa unsang mga situwasyon masulayan tingali ang atong panglantaw sa hustisya? (b) Sa unsang paagi maprotektahan ta sa pagkamapainubsanon?

¹⁰ Unsay imong buhaton kon wala ka kasabot o supak ka sa desisyon sa mga ansiyano? Pananglitan, unsay imong buhaton kon ikaw o ang imong minahal natangtangan ug pribilehiyo? Unsay imong buhaton kon ang imong kapikas, anak, o suod nga higala napalagpot ug supak ka sa desisyon? Unsay imong buhaton kon nagtuo ka nga  gipakitaan sa mga ansiyano ug sobrang kaluoy ang nakasala? Kana nga mga situwasyon magsulay sa atong pagtuo kang Jehova ug sa kahikayan sa iyang organisasyon. Sa unsang paagi maproteksiyonan ka sa pagkamapainubsanon kon makaatubang ka niini nga pagsulay? Konsideraha ang duha ka paagi.

¹¹ Una, ang pagpaubos makatabang nato sa pagdawat nga wala ta mahibalo sa tanang detalye. Bisag unsa pa ka daghan ang atong nahibaloan sa nahitabo, si Jehova ra ang makabasa sa simbolikong kasingkasing. (1 Sam. 16:7) Ang pagkahibalo niining dili malalis nga kamatuoran makatabang nato sa pagpaubos, pag-ila sa atong mga limitasyon, ug pagpasibo sa atong panglantaw. Ikaduha, ang pagpaubos makatabang nato nga magpasakop ug magpailob samtang naghulat kang Jehova nga tul-iron ang mga butang kon dunay tinuod nga inhustisya. Sama kana sa giingon sa maalamong tawo: “Maayo ang sangpotan niadtong nahadlok sa matuod nga Diyos . . . , apan dili gayod maayo ang sangpotan sa tawong daotan, ni malugwayan niya ang iyang mga adlaw.” (Eccl. 8:12, 13) Kon magpaubos ta, makaayo kini sa espirituwalidad sa tanan nga apil sa maong hitabo.​—Basaha ang 1 Pedro 5:5.

12. Unsa nga asoy ang atong hisgotan, ug ngano?

¹² Ang unang siglong mga Kristohanon sa Antioquia sa Sirya nakaatubang ug situwasyon nga nagsulay sa ilang pagkamapainubsanon ug pagkamapinasayloon. Atong konsiderahon ang maong asoy sa pagsusi sa atong pagkamapinasayloon. Makatabang ni nato sa pagsabot kon nganong ang pagpasaylo konektado sa panglantaw ni Jehova sa hustisya.

13, 14. Unsa nga mga pribilehiyo ang natagamtam ni apostol Pedro, ug giunsa niya pagpakita ang kaisog?

¹³ Si apostol Pedro ilado nga ansiyano sa Kristohanong kongregasyon. Nakauban niya mismo si Jesus ug gisaligan siyag bug-at nga responsabilidad. (Mat. 16:19) Pananglitan, niadtong 36 C.E., nakapribilehiyo si Pedro nga iwali ang maayong balita kang Cornelio ug sa panimalay niini. Espesyal kini nga hitabo kay usa ka dili tinuling Hentil si Cornelio. Dihang nadawat ni Cornelio ug sa iyang panimalay ang balaang espiritu, si Pedro nakaingon: “Aduna bay makapugong sa tubig aron dili mabawtismohan kining nakadawat sa balaang espiritu sama kanato?”​—Buh. 10:47.

¹⁴ Pagka-49 C.E., ang mga apostoles ug mga ansiyano sa Jerusalem nagmiting aron hisgotan kon kinahanglan bang tulion ang mga Hentil nga nahimong Kristohanon. Sa maong miting, maisogong gipahinumdoman ni Pedro ang mga igsoon nga ang dili tinuling mga Hentil nakadawat sa balaang espiritu pipila ka tuig ang milabay. Kay nakakita mismo sa nahitabo, ang testimonya ni Pedro nakatabang pag-ayo sa nagamandong lawas sa unang siglo sa pagdesisyon. (Buh. 15:6-11, 13, 14, 28, 29) Segurado, ang Hudiyo ug Hentil nga mga Kristohanon nakaapresyar sa kaisog ni Pedro sa pagpresentar sa maong impormasyon. Makasalig gyod sila nianang hamtong sa espirituwal nga igsoon!​—Heb. 13:7.

15. Unsay nahimong sayop ni Pedro dihang didto siya sa Antioquia sa Sirya? (Tan-awa ang hulagway sa sinugdan sa artikulo.)

¹⁵ Wala madugay human nianang miting sa 49 C.E., mibisita si Pedro sa Antioquia sa Sirya. Didto, nakig-uban siya sa Hentil nga mga igsoon. Walay duhaduha, nakakat-on sila sa kahibalo ug eksperyensiya ni Pedro. Pero atong mahanduraw ang ilang kakurat ug kahigawad dihang kalit lang nga wala na mokaon uban nila si Pedro. Ang ubang Hudiyo nga membro sa kongregasyon, apil si Bernabe, misunod sa sayop nga buhat ni  Pedro. Nganong kining hamtong nga ansiyano nakahimog sayop nga panghukom​—nga posibleng makapabahin sa kongregasyon? Labaw sa tanan, unsay atong makat-onan bahin sa sayop ni Pedro nga makatabang nato dihang masakitan ta sa gisulti o gibuhat sa usa ka ansiyano?

16. Sa unsang paagi gibadlong si Pedro, ug unsang mga pangutana ang motungha?

¹⁶ Basaha ang Galacia 2:11-14. Si Pedro nagpadaog sa kahadlok sa tawo. (Prov. 29:25) Bisag nahibalo siya mismo sa panghunahuna ni Jehova, nahadlok si Pedro sa opinyon sa tinuling mga Hudiyo nga membro sa kongregasyon sa Jerusalem. Si apostol Pablo, nga presente sab sa miting sa Jerusalem niadtong 49 C.E., nagbadlong kang Pedro didto sa Antioquia tungod sa pagkasalingkapaw niini. (Buh. 15:12; Gal. 2:13) Unsay buhaton sa Kristohanong mga Hentil nga direktang naapektohan sa nahimong inhustisya ni Pedro? Mapandol ba sila? Matangtangan bag pribilehiyo si Pedro tungod sa maong sayop?

17. Sa unsang paagi nakabenepisyo si Pedro sa pagkamapinasayloon ni Jehova?

¹⁷ Klaro nga mapainubsanong gidawat ni Pedro ang pagbadlong ni Pablo. Wala mag-ingon ang Kasulatan nga natangtangan ug pribilehiyo si Pedro. Sa ulahi, giinspirar pa gani siya sa paghimog duha ka sulat nga nahimong bahin sa Bibliya. Dugang pa, sa iyang ikaduhang sulat, gitawag ni Pedro si Pablo ingong “atong hinigugmang igsoon.” (2 Ped. 3:15) Bisag ang dili maayong desisyon ni Pedro nakapasakit tingali sa Hentil nga mga membro sa kongregasyon, ang ulo sa kongregasyon nga si Jesus padayong naggamit kaniya. (Efe. 1:22) Ang mga membro sa kongregasyon makasundog sab kang Jesus ug sa iyang Amahan pinaagi sa pagpasaylo. Hinaot walay bisan kinsa nga mapandol sa sayop sa dili hingpit nga tawo.

18. Sa unsa tingaling mga kahimtang nga ikapakita nato nga ang atong panglantaw sa hustisya sama nianang kang Jehova?

¹⁸ Sama sa unang siglo, wala say hingpit nga mga ansiyano sa kongregasyon karon, “kay kitang tanan mangapandol [o, masayop] sa makadaghan.” (Sant. 3:2) Nahibalo na ta niini nga kamatuoran, pero masulayan ta dihang kita mismo ang maapektohan sa pagkadili-hingpit sa usa ka igsoon. Sa maong situwasyon, ang ato bang panglantaw sa hustisya sama nianang kang Jehova? Pananglitan, unsay imong reaksiyon kon ang usa ka ansiyano dunay masulti nga daw nagpakitag diskriminasyon? Mapandol ka ba kon ang usa ka ansiyano wala tuyoang makasultig sakit nga mga pulong? Imbes mohinapos dayon nga dili na kuwalipikado ang maong brader nga mahimong ansiyano, mapailobon ka bang maghulat sa ulo sa kongregasyon nga si Jesus? Maningkamot ka ba sa pagpamalandong sa katibuk-ang kahimtang, tingali apil ang matinumanong pag-alagad sa maong brader sa daghang tuig? Kon ang brader nga nakasala nimo ansiyano gihapon o nakadawat ug dugang pribilehiyo, malipay ka ba? Ang imong pagkaandam mopasaylo nagpakita nga ang imong panglantaw sa hustisya sama nianang kang Jehova.​—Basaha ang Mateo 6:14, 15.

19. Unsay atong determinasyon?

¹⁹ Ang mga nahigugma sa hustisya nangandoy sa adlaw dihang bug-os nang wad-on ni Jehova ang tanang inhustisya nga gipahinabo ni Satanas ug sa daotang sistema niini. (Isa. 65:17) Sa kasamtangan, hinaot magmadeterminado kita nga masundog ang panglantaw ni Jehova sa hustisya pinaagi sa mapainubsanong pag-ila sa atong mga limitasyon ug sa pagpasaylo sa mga nakasala kanato.