Yeqa uye kokuphakathi

Yeqa uye kokumunyethweyo

Nceda “Abezizweni” Bakhonze UJehova Ngenjabulo

Nceda “Abezizweni” Bakhonze UJehova Ngenjabulo

“UJehova uyabalinda abezizweni.”HUBO. 146:9.

IZINGOMA: 25, 9

1, 2. (a) Yibuphi ubunzima abafowethu labodadewethu abayiziphepheli abahlangana labo? (b) Yiphi imibuzo esizaxoxa ngayo?

OMUNYE umzalwane okuthiwa nguLije uthi: “Mina labangakithi sasisemhlanganweni wesiqinti ngesikhathi impi yokulwisana kwemihlobo iqalisa eBurundi. Sasibona abantu bebaleka ngapha abanye bedubula. Lathi sabaleka kodwa kulutshwana kakhulu esasuka lakho. Salahlekelana endleleni abanye bacina besiya kwezinye izindawo ikanti abanye bahamba umango ongamakhilomitha adlula 1 600 baze bayafika enkambeni yeziphepheli eMalawi.”

2 Lamuhla kulabantu abedlula 65 miliyoni abatshiye imizi yabo bebalekela izimpi loba ukuhlukuluzwa. * Phakathi kweziphepheli lezi kulezinkulungwane zaboFakazi bakaJehova futhi abanengi bafelwa yizihlobo zabo njalo balahlekelwa yimpahla yabo enengi. Kodwa yibuphi obunye ubunzima abantu laba abahlangana labo? Singabanceda njani abafowethu labodadewethu abayiziphepheli ukuthi ‘bakhonze uJehova ngenjabulo’ lanxa bephakathi kobunzima obungaka? (Hubo. 100:2) Singabatshumayeza njani abantu abayiziphepheli abangakamazi uJehova?

UKUBA YISIPHEPHELI

3. Kuyini okwabangela ukuthi uJesu lamanye amaKhristu babe yiziphepheli?

3 Ingilosi kaJehova yatshela uJosefa ukuthi iNkosi uHerodi yayifuna ukubulala uJesu. Esezwe lokhu uJosefa wahle wathatha imuli yakhe bayakuba yiziphepheli eGibhithe futhi bahlala khona uHerodi waze wafa. (Mat. 2:13, 14, 19-21) Ngemva kwesikhathi amaKhristu lawo ‘ahlakazeka kulolonke iJudiya leSamariya’ ebalekela ukuhlukuluzwa. (ImiSeb. 8:1) UJesu wayevele etshilo ukuthi lokhu kwakuzakwenzakala kubalandeli bakhe abanengi. Wathi: “Nxa lihlukuluzwa endaweni ethile, balekelani kwenye.” (Mat. 10:23) Kodwa-ke ukubaleka emzini wakho uyehlala kwenye indawo akulula.

4, 5. Yibuphi ubunzima abantu abayiziphepheli abahlangana labo nxa (a) bebaleka? (b) sebesezinkambeni zeziphepheli?

4 Yibuphi ubunzima abantu abayiziphepheli abahlangana labo nxa bebaleka loba nxa sebesezindaweni lapho abagcinwa khona? Umnawakhe kaLije okuthiwa nguGad uthi: “Kwaphela amaviki silokhu sihamba njalo sasibona izidumbu zabantu ezazigcwele yonke indawo. Ngalesosikhathi ngangileminyaka engu-12. Inyawo zami zasezivuvukile ngenxa yokuhamba ngasengitshela abangakithi ukuthi kungcono bahambe bangitshiye. Ubaba wathi ekubona lokhu wangithwala ngoba esesaba ukuthi nxa angangitshiya ngizahle ngibe yikudla kwabahlamuki. Okwakusinceda nsuku zonke yikuthandaza kuJehova lokuthembela kuye. Kwezinye izikhathi sasisidla amamengo kuphela esasiwakha endleleni.”Flp. 4:12, 13.

5 AbakoLije bahlala iminyaka eminengi ezinkambeni zeziphepheli futhi babehlangana lobunzima obukhulu. Khathesi umfowethu uLije usengumbonisi wesiqinti futhi uthi: “Abanengi ezinkambeni zeziphepheli babengasebenzi njalo babetshona benyeya, benatha utshwala, bebheja, bentshontsha futhi beziphatha kubi.” Ngakho ukuze oFakazi ababekulezonkamba bangacini bewela ezintweni ezinjalo kwakumele bahlale bekhuthele ekukhonzeni. (Heb. 6:11, 12; 10:24, 25) Lakanye bakwenza lokhu futhi abanengi baqalisa ukuphayona. Lokhu kwabanceda ukuthi bahlale belokholo oluqinileyo. Okunye okwabasiza ukuthi babekezele yikukhumbula ukuthi ubunzima ababephakathi kwabo babuzaphela njengoba nje lama-Israyeli engazange ahlale kokuphela enkangala.2 Khor. 4:18.

BATHANDE

6, 7. (a) Uthando lukaNkulunkulu kumele lusifuqe ukuthi senzeni? (b) Nika isibonelo.

6 “Uthando lukaNkulunkulu” kufanele lusifuqe ukuthi sibenzele okuhle abanye ikakhulu nxa bephakathi kobunzima. (Bala u-1 Johane 3:17, 18.) Ngesikhathi amaKhristu eJudiya ehlaselwe yindlala, abanye abazalwane kwezinye izindawo bazimisela ukubanika usizo. (ImiSeb. 11:28, 29) UPhawuli loPhetro bakhuthaza amanye amaKhristu ukuthi azijayeze ukuphana lokwamukela izihambi. (Rom. 12:13; 1 Phet. 4:9) UJehova ukhangelele ukuthi sibe lomusa kubazalwane abasivakatshelayo. Pho kuthiwani ngabafowethu labodadewethu ababaleke batshiya imizi yabo ngenxa yokuhlaselwa loba ukuhlukuluzwa?Bala iZaga 3:27. *

7 Ngokwesibonelo abafowethu labodadewethu abahlala empumalanga ye-Ukraine babaleka batshiya imizi yabo ngenxa yempi lokuhlukuluzwa. Okubuhlungu yikuthi abanye babo babulawa. Loba kunjalo abazalwane abahlala kwezinye izindawo elizweni lelo labanye abahlala eRussia babamukela emizini yabo abazalwane laba ababephakathi kobunzima. Kuyathokozisa lokuthi abafowethu labodadewethu laba balokhu bezimisele ukungangeni kwezombusazwe njalo bakhuthele emsebenzini “wokutshumayela ilizwi.”Joh. 15:19; ImiSeb. 8:4.

BANCEDISE UKUTHI BAQINISE UKHOLO LWABO

8, 9. (a) Yibuphi ubunzima abantu abayiziphepheli abahlangana labo nxa sebekwelinye ilizwe? (b) Kungani kumele sibancedise?

8 Abanye abantu bayabaleka bayephephela kwezinye izindawo elizweni labo ikanti abanye bayaphuma bayephephela kwamanye amazwe. Ohulumende bakulawo mazwe bajayele ukubanika usizo olugoqela ukudla, impahla zokugqoka kanye lendawo yokuhlala. Lanxa kunjalo abantu laba bangakuthola kunzima ukujayela ukudla kwaleyondawo kanye lomkhathi wakhona. Abanye njalo bayabe bevela emaphandleni, besebekuthola kunzima ukusebenzisa izinto ezisetshenziswa emadolobheni.

9 Abanye ohulumende balenhlelo zokunceda abantu abayiziphepheli ukuthi bajayele indawo asebehlala kuyo. Kodwa ngemva kwesikhathi esithile kuyabe kukhangelelwe ukuthi abantu laba bazibonele. Lokhu kungabathwalisa nzima sibili ngoba kunengi okuyabe kumele bakufunde. Ngokwesibonelo kuyabe kumele bafunde ulimi lwakuleyondawo, amasiko akhona kanye lemithetho yakulelolizwe enjengokubhadalwa kwemithelo, ukuhambisa abantwana ezikolo lendlela yokubakhulisa. Bancede abafowethu labodadewethu abasezimeni ezinjalo ukuze bangathwali nzima. Kodwa kwenze ngomusa lokhu njalo ubabekezelele.Flp. 2:3, 4.

10. Singabanceda njani abafowethu labodadewethu abayiziphepheli ukuthi babe lokholo oluqinileyo? (Khangela umfanekiso osekuqaliseni.)

10 Kwezinye izikhathi kuba nzima ukuthi abafowethu labodadewethu abayiziphepheli kwamanye amazwe bangene imihlangano yebandla loba ukuthi batshumayele. Ezinye inhlanganiso zandise ukubatshela ukuthi kazisoze ziqhubeke zibancedisa nxa besala imisebenzi ethile ngenxa yokuthi izabancitsha isikhathi sokungena imihlangano. Kwezinye izikhathi ziyabethusela ngokuthi kazisoze zibavumele ukuthi baqhubeke bekulelolizwe futhi lokhu kwenza abanye abazalwane besabe baze bacine belandela lokho okufunwa zinhlanganiso lezi. Ngakho kuqakathekile ukuthi nxa abafowethu labodadewethu abayiziphepheli bangafika elizweni lethu sihle siyebabona. Kumele babone ukuthi siyabathanda lokuthi sifuna ukubancedisa. Lokhu kuzabasiza ukuthi babe lokholo oluqinileyo.Zaga. 12:25; 17:17.

BANCEDISE NGALOKHO ABAKUDINGAYO

11. (a) Singabanceda njani abafowethu abayiziphepheli nxa besanda kufika? (b) Abazalwane abayiziphepheli bangatshengisa njani ukuthi bayabonga abakwenzelwayo?

11 Into yokuqala esingayenza nxa abafowethu labodadewethu bangafika elizweni yikubanika ukudla, impahla zokugqoka lokunye okuqakathekileyo abangabe bekudinga. * Ngokwesibonelo ungabancedisa langezinto ezincane nje, kungaba yikunika umzalwane ithayi. Kodwa abafowethu abavela kwamanye amazwe akufanelanga bahlale becela njalonje. Lokhu kuzakwenza abazalwane bakhululeke ukubancedisa. Kuqakathekile lokuthi abafowethu labodadewethu abayiziphepheli bakhumbule ukuthi ngokuhamba kwesikhathi kuzamele bazame ukuziphandela. Nxa bangenza njalo abanye bazabahlonipha futhi babathande. (2 Thes. 3:7-10) Lanxa kunjalo abafowethu abayiziphepheli bayaludinga usizo lwethu.

Singabanceda njani abafowethu labodadewethu abayiziphepheli? (Khangela izindima 11-13)

12, 13. (a) Singabanceda njani abafowethu labodadewethu abayiziphepheli? (b) Nika isibonelo.

12 Akudingi ukuthi ube lemali enengi ukuze wenelise ukunceda abazalwane abayiziphepheli. Okudingakalayo yikuthi uzinike isikhathi sokubasiza njalo utshengise ukuthi uyabakhathalela. Ngokwesibonelo ungabatshengisa ukuthi izimota zigadelwa ngaphi, ukuthi bangathenga ngaphi ukudla okuhlanzekileyo futhi okungaduliyo kanye lokuthi bangenza yiphi imisebenzi yezandla ukuze bathole okokuziphilisa. Bakhuthaze ukuthi benze imisebenzi etshiyeneyo ebandleni. Nxa usenelisa ungabasiza langenyawo ezilula lapho besiya emihlanganweni. Okunye ongakwenza yikuhamba labo ekutshumayeleni njalo ubafundise izindlela zokuxoxa labantu.

13 Kwelinye ibandla kwafika amajaha amane ayeyiziphepheli futhi abadala kulelobandla bawafundisa ukutshayela, ukusebenzisa amakhompiyutha lokubhala izincwadi zokudinga umsebenzi. Bawancedisa lokuthi ahlele kuhle isikhathi sawo ukuze enze okunengi enkonzweni. (Gal. 6:10) Ngesikhatshana nje abasakhulayo laba baqalisa ukuphayona. Siyabona-ke ukuthi ukuncediswa ngabanye kanye lokuzimisela kwabo ukwenza okunengi ebandleni kwabenza bahlala belokholo oluqinileyo futhi bekhuthele ekukhonzeni.

14. (a) Kuyini okumele abafowethu labodadewethu abayiziphepheli bakunanzelele? (b) Nika isibonelo.

14 Abafowethu labodadewethu abayiziphepheli kumele bananzelele ukuthi kabamtshiyi uJehova ngenxa yokudinga imali. * Umfowethu uLije esike sakhuluma ngaye ubika ukuthi uyise wabafundisa isifundo esihle kakhulu sokuba lokholo ngesikhathi besemangweni. Uthi: “Ubaba wathatha izinto ezingaqakathekanga esasizithwele wazilahla. Ngemva kwalokho waphakamisa isikhwama esasingaselalutho wathi, ‘Asikudingi konke lokhu bantwabami!’”Bala u-1 Thimothi 6:8.

BADUDUZE NJALO UBAQINISE

15, 16. (a) Singabancedisa njani abafowethu labodadewethu abayiziphepheli ukuthi baqinise ukholo lwabo? (b) Kuyini esingakwenza ukuze sibaduduze?

15 Indlela eqakathekileyo esinganceda ngayo abafowethu labodadewethu abayiziphepheli yikubaduduza lokubasiza ukuthi baqinise ubuhlobo babo loJehova. (Mat. 4:4) Abadala bangakwenza lokhu ngokubancedisa ukuthi bathole amabhuku ngolimi lwabo kanye lokuthi bahlangane labazalwane abakhuluma ulimi lwabo. Kanti njalo sonke ebandleni kumele sitshengise ukuthi siyabathanda ngoba abanengi bayabe behlukaniswe lezimuli zabo, izihlobo zabo kanye labazalwane ababajayeleyo. Singenza njalo bazabona ukuthi uJehova uyabathanda kakhulu futhi ngeke babe zinhlanzi ezitshelwe ngamanzi kumbe baqalise ukuzwanana labantu abangamkhonziyo uJehova abahlala labo ezinkambeni zeziphepheli. (1 Khor. 15:33) Nxa sonke ebandleni singabamukela ngazo zombili siyabe sibambisana loJehova ‘obalindayo abezizweni.’Hubo. 146:9.

16 Khumbula ukuthi uJesu labangakibo kabazange bathole ithuba lokubuyela emzini wabo ngoba izitha zabo zazilokhu zibusa. Ngakho abafowethu labodadewethu abayiziphepheli bangehluleka ukubuyela lapho abavela khona ngenxa yesizatho esifananayo. ULije uthi: “Abazali abanengi babona izihlobo zabo zibanjwa iganyavu futhi zibulawa kabuhlungu ngakho bangabe besesaba ukubuyela labantwababo endaweni enjalo.” Manje singabaduduza njani? IBhayibhili lisikhuthaza ukuthi ‘sibazwele, sibathande, sibe lesihawu futhi sithobeke.’ (1 Phet. 3:8) Ukuhlukuluzwa kubangele ukuthi abanye abazalwane abayiziphepheli babe lenhloni nxa bephakathi kwabantu njalo kwenza bangakhululeki ukuxoxa ngalokho okwabehlelayo ikakhulu nxa kulabantwababo. Ngakho zibuze ukuthi aluba bekunguwe okulesosimo ubuzafisa ukuphathwa njani?Mat. 7:12.

TSHUMAYEZA IZIPHEPHELI EZINGAKAMAZI UJEHOVA

17. Umsebenzi wethu wokutshumayela ubanceda njani abantu abayiziphepheli?

17 Abantu abanengi abayiziphepheli lamuhla abakaze bazwe izindaba ezinhle ngenxa yokuthi emazweni abavela kuwo oFakazi abavunyelwa ukutshumayela. Kodwa okuhle yikuthi sebelizwa ‘ilizwi loMbuso’ ezinkambeni abakuzo ngenxa yokutshunyayezwa ngoFakazi kulezondawo. (Mat. 13:19, 23) Abanye babo bayangena imihlangano yethu futhi ibenza bathole impumuzo njalo bayavuma ukuthi ‘uNkulunkulu impela uphakathi kwethu!’Mat. 11:28-30; 1 Khor. 14:25.

18, 19. Kuyini okumele sikunanzelele nxa sitshumayeza iziphepheli?

18 Nxa utshumayeza abantu abayiziphepheli kumele ‘uqaphe’ njalo uhlakaniphe. (Mat. 10:16; Zaga. 22:3) Zama ukubalalelisisa nxa bekutshela inhlupho zabo kodwa unanzelele ukuthi ingxoxo zenu kazichapheli kwezombusazwe. Sebenzisa iziqondiso ezivela ewofisini yegatsha kanye lakubaphathi bendawo ukuze ungazingenisi engozini. Zinike isikhathi sokudingisisa ukuthi bakholwani lokuthi amasiko abo ami njani. Ngokwesibonelo abantu abavela kwamanye amazwe bayakhubeka nxa omama bangagqoka ngendlela ethile. Ngakho nxa utshumayeza abantu abayiziphepheli gqoka ngendlela ezakwenza ukuthi bakwamukele.

19 Sifuna ukunceda abantu abahluphekayo okugoqela lalabo abangakamazi uJehova. Nxa singenza njalo siyabe silingisela umSamariya olesihawu okukhulunywa ngaye emzekelisweni kaJesu. (Luk. 10:33-37) Kodwa indlela eqakathekileyo esingakwenza ngayo lokhu yikubatshela izindaba ezinhle eziseBhayibhilini. Omunye umdala webandla uthi: “Nxa utshumayeza abantu abayiziphepheli tshono ukuthi unguFakazi kaJehova lokuthi uzoxoxa labo ngethemba elihle eliseBhayibhilini hatshi ukuzobanika izinto ezithile. Ungayekela ukwenza njalo abanye bangacabanga ukuthi uhamba unceda abahluphekayo.”

IMPUMELA EMIHLE

20, 21. (a) Kuba lempumela bani ukunceda abafowethu labodadewethu abayiziphepheli? (b) Sizaxoxa ngani esihlokweni esilandelayo?

20 Ukuthanda abafowethu labodadewethu abayiziphepheli kuba lempumela emihle kakhulu. Ngokwesibonelo omunye udadewethu okuthiwa ngu-Alganesh wafelwa ngumkakhe futhi ngemva kwalokho wasuka e-Eritrea labantwabakhe abangu-6 ebalekela ukuhlukuluzwa. Bahamba amalanga angu-8 bequma enkangala baze bayafika eSudan. Udade lo uthi: “Abazalwane beSudan basiphatha kuhle kakhulu. Kwakungani siyizihlobo zabo. Babesinika ukudla, izigqoko, indawo yokuhlala lemali yokugada. Kambe ngubani ongamukela umuntu angamaziyo amenzele konke lokhu ngenxa yokuthi bakhonza bonke? Kakho ongakwenza lokhu ngaphandle kwaboFakazi bakaJehova!”Bala uJohane 13:35.

21 Abanye abafowethu labodadewethu abayiziphepheli labanye abavela kwamanye amazwe babuya labantwababo. Esihlokweni esilandelayo sizaxoxa ngokuthi singabancedisa njani abantwana laba ukuthi bakukholise ukukhonza uJehova.

^ indima 2 Esihlokweni lesi sizasebenzisa ibala elithi iziphepheli sikhuluma ngabantu ababaleka emizini yabo bayephephela kwamanye amazwe loba mhlawumbe kweyinye indawo elizweni labo. Izikhathi ezinengi lokhu kubangelwa yizimpi, ukuhlukuluzwa loba ingozi ethile. Inhlanganiso ebona ngeziphepheli ebizwa ngokuthi yi-UNHCR (United Nations High Commissioner for Refugees) ithi umuntu oyedwa kwabangu-113 uyisiphepheli kwenye indawo ngenxa yezimo eziphezu kwamandla akhe.

^ indima 6 Khangela isihloko esithi “Lingakhohlwa Ukwamukela Izihambi” esiku-Nqabayokulinda ka-October 2016 amakhasi 8-12.

^ indima 11 Kungafika uFakazi oyisiphepheli, abadala kufanele balandele lokho okusebhukwini lesiZulu elithi Ukuhlelelwa Ukwenza Intando KaJehova kusahluko 8 indima 30. Kumele bathintane lewofisi yegatsha labo besebenzisa i-jw.org nxa befuna ukubhalela ibandla asuka kulo. Nxa bengakatholi umbiko kufanele babuze lowomuntu imibuzo ngokuhlakanipha mayelana lebandla asuka kulo kanye lenkonzo yakhe.

^ indima 14 Khangela isihloko esithi “Kakho Ongakhonza Amakhosi Amabili” lesithi “Woba Lesibindi—UJehova Ungumsizi Wakho” ku-Nqabayokulinda ka-April 15 2014 amakhasi 17-26.