Biiyaʼ guiraʼ ni nuu lu sitiu riʼ

guyé lu índice

Gacanenu «cani nabeza xquidxi binni» gúnicaʼ xhiiñaʼ Jiobá nayecheʼ

Gacanenu «cani nabeza xquidxi binni» gúnicaʼ xhiiñaʼ Jiobá nayecheʼ

«Cayapa Jiobá cani nabeza xquidxi binni» (SALMO 146:9).

DIIDXAʼ RIUUNDAʼ: 142 NE 25

1, 2. a) ¿Xi guendanagana huadxaagalú caadxi de ca hermanu stinu? b) ¿Xi guendarinabadiidxaʼ zacábinu?

TI HERMANU láʼ Lije ná nuuné familia stiʼ lu ti asamblea dxi bizulú guerra civil ndaaniʼ guidxi Burundi. Biiyacabe cuxooñeʼ binni ne caree tiru. Laabe, bixhózebe ne jñaabe, chii bíʼchibe ne bizáʼnabe huaxiéʼ cosa bireenécabe de raqué. Lije guníʼ: «Caadxi de familia stinneʼ gunda yendacaʼ dede Malaui, lu ti campu ra rindá cani ruxooñelú de xquidxi, ni nuu biaʼ 1,600 kilómetru. Xcaadxi de laadu gadxé gadxé lugar ra yeguireʼdu».

2 Nuu jma de 65 millón binni ni maʼ bixooñelú de xquidxi lu guidubi Guidxilayú. Huasaana ca binni riʼ lídxicaʼ pur guerra o purtiʼ canazanándacabe laacaʼ. Lu ca registru ni nuu rihuinni qué huayuu dxi chuʼ stale binni ni cuxooñelú de xquidxi casi yanna riʼ. * Mil de laacabe nácacaʼ testigu stiʼ Jiobá. Stale de laacabe huayati familia stiʼ ne huaníticabe stale de ca cosa stícabe. ¿Xi xcaadxi guendanagana huadxaagalúcabe yaʼ? ¿Ximodo zanda gacanenu ca hermanu stinu chuʼcaʼ nayecheʼ ora gúnicaʼ xhiiñaʼ Jiobá neca guidxagalucaʼ ca guendanagana riʼ yaʼ? (Salmo 100:2). Yanna, ¿ximodo nga jma galán guni predicarnu ca binni ni bixooñelú de xquidxi ni caʼruʼ gunibiáʼ Jiobá yaʼ?

MODO RIBANI CANI RUXOOÑELÚ DE XQUIDXI

3. ¿Xi bicaa Jesús ne ca discípulo stiʼ guxooñelucaʼ de xquídxicaʼ?

3 Jesús ne bixhoze ne jñaa gupa xidé bixooñelucaʼ de xquídxicaʼ ne guyecaʼ Egipto despué de biseendaʼ Jiobá ti ángel chitidxi José nuu Herodes guuti Jesús. Ngue runi biaanacabe raqué dede dxi gutiʼ Herodes (Mateo 2:13, 14, 19-21). Stale iza despué, guzanándacabe ca discípulo stiʼ Jesús ne bireeche ndásecaʼ, nuu ni guyé Judea ne nuu ni guyé Samaria (Hechos 8:1). Nanna Jesús stale de ca xpinni zusaanacaʼ lídxicaʼ. Laabe guniʼbe: «Pa iladxi cabe laatu ndaani ti guidxi la? laché sti guidxi» (Mateo 10:23). Nagana nga guxooñelú binni de xquidxi.

4, 5. a) ¿Xi peligru ridiʼdiʼ cani ruxooñelú de xquidxi ora chindézacaʼ sti ladu? b) ¿Xi peligru nuu lu ca campu ra ruxooñelú binni?

4 Cani cuxooñelú de xquidxi ridíʼdicaʼ lu peligru neza zecaʼ ne lu ca campu ra riaanacaʼ. Gad, ti biʼchiʼ Lije ni jma nahuiiniʼ guníʼ: «Napaʼ 12 iza dxiqué, bindaʼduʼ semana de zizadu ne bidúʼyadu gayuaa gueʼtuʼ. Guizáʼ maʼ dxaʼ gui batañee, ngue runi gudxeʼ familia stinneʼ gusaanacaʼ naa ne checaʼ. Peru qué niná bixhozeʼ nusaana naa lu náʼ ca rebelde que, ngue runi gucané naa. Nuu tiru ca mangu si ni ridxéladu guriá neza ridoʼdo. Biʼniʼ huantardu purtiʼ guiráʼ dxi runi orardu Jiobá ne gúpadu confianza laa» (Filipenses 4:12, 13).

5 Xadxí guyuu stale de familia stiʼ Lije lu ti campu ra ruxooñelú binni stiʼ Naciones Unidas. Peru laaca nuu peligru raqué. Lije, ni naca superintendente de circuito yanna, rietenalaʼdxiʼ: «Huaxiéʼ si tu napa dxiiñaʼ raqué, ngue runi nisi chisme maʼ cananiʼcaʼ, rixúdxicaʼ, riguítecaʼ apuesta, ribáʼnacaʼ ne rúnicaʼ cosa dxabaʼ». Para cadi guni ca Testigu que zaqueca la? ruyúbicabe modo chuʼ xhiiñacabe ndaaniʼ congregación (Hebreos 6:11, 12; 10:24, 25). Cumu qué racaláʼdxicabe guníticabe amistad ni napanécabe Jiobá la? riquiiñecabe tiempu stícabe jneza. Ngue runi, stale de laacabe gúcacaʼ precursor. Riguusaacabe gana laacabe ora riníʼ íquecabe ziuu ti dxi zusaanacabe campu ra ruxooñelú binni que, casi bisaana de nizá ca israelita lu desiertu. Ngue nga gucané laacabe para qué nusaana de ñuucabe nayecheʼ (2 Corintios 4:18).

GUSIHUÍNNINU NADXIINU CANI RUXOOÑELÚ DE XQUIDXI

6, 7. a) ¿Xi rucaa guendarannaxhii stiʼ Dios laanu gúninu? b) Bizeeteʼ ti ejemplu ni cusihuinni xi huayuni caadxi hermanu.

6 Guendarannaxhii stiʼ Dios ca nga rucaa laanu gannaxhiinu ca hermanu stinu ne jmaruʼ si ora cadíʼdicabe lu guendanagana (biindaʼ 1 Juan 3:17, 18). Casi lu primé siglu que la? guyuu guendarindaana ti tiempu ne bininá ni ca xpinni Cristu de Judea. Ngue runi, biseendaʼ xcaadxi hermanu ni iquiiñecabe (Hechos 11:28, 29). Apóstol Pablo ne Pedro laaca guluucaʼ gana ca xpinni Cristu gácacaʼ hospitalariu (Romanos 12:13; 1 Pedro 4:9). Pa né guendarannaxhii ridxaagalunu ca hermanu ni ziganna si laanu, jmaruʼ si nuu razón para guidxaagalunu né guendarannaxhii ca hermanu ni nuu lu peligru o cani canazanándacabe laacaʼ pur fe sticaʼ. * Biblia ná: «Cadi gusaana de gacaneluʼ tuuxa ni caquiiñeʼ ni, pa nuu lu naluʼ gúniluʼ ni» (Proverbios 3:27).

7 Cadi tan xadxí gupa xidé bisaana mil de testigu stiʼ Jiobá, ni nabeza neza este stiʼ Ucrania, lídxicaʼ pur guerra ne pur canazanándacabe laacaʼ. Triste guininu ni, peru nuu de laacabe biiti binni laacaʼ. Peru stale de ca hermanu riʼ gunda biaanacaʼ ra lidxi ca Testigu de xcaadxi lugar stiʼ Ucrania ne Rusia. Ca hermanu de guiropaʼ guidxi riʼ gúcacaʼ neutral, ne zaqué nga bisihuínnicaʼ cadi nácacaʼ casi binni guidxilayú. Ne qué nusaana de ñuíʼnecaʼ binni «ca diidxaʼ nacubi ne galán» né stale gana (Juan 15:19; Hechos 8:4).

GACANENU CANI RUXOOÑELÚ DE XQUIDXI GACA FE STICAʼ NAGUIDXI

8, 9. a) ¿Xi guendanagana zándaca ridxaagalú ca binni ni ruxooñelú de xquidxi ora chindézacaʼ ndaaniʼ sti guidxi? b) ¿Xiñee caquiiñeʼ gápanu paciencia ca hermanu stinu ora gacanenu laacaʼ?

8 Nuu de ca binni ni ruxooñelú de xquidxi rindézacaʼ sti lugar laaca ndaaniʼ xquídxicaʼ neca qué nacaʼ. Peru stale de laacabe napa xidé checaʼ ndaaniʼ sti guidxi ra qué runibiaʼcaʼ. Zándaca zudii cani naca xaíque guidxi que ni gócabe, ni gácucabe ne ra cuézacabe. Neca zacá, ridxaagaluruʼ ca binni riʼ guendanagana. Casi nuu de laacabe la? zándaca maʼ biaa gó gadxé clase guendaró. Nuu de laacabe zeedacaʼ de ti lugar nandáʼ ne qué gánnacaʼ xi gúnicaʼ para cadi gaca nándacaʼ. Nuu xcaadxi de laacaʼ zándaca qué gánnacaʼ iquiiñecaʼ ca aparatu de biaaniʼ ni nacubi caree.

9 Nuu gobiernu napa programa para gacané ca binni ni guxooñelú de xquidxi para ganda guiaacaʼ ra yebiʼcaʼ. Peru ribézacabe ganda guibani ca binni riʼ stúbicaʼ lu chupa chonna beeu si. Zándaca nagana zaca ni para laacabe purtiʼ naquiiñeʼ guiziidicabe stale cosa juntu. Casi guiziidicabe sti idioma ne guiaacabe xcaadxi costumbre. Laaca caquiiñeʼ guiziidicabe ca ley napa guidxi ca para quixe binni impuestu, factura, para cheʼ xiiñicabe scuela ne dede modo naquiiñeʼ uguu jnézacabe laacaʼ. Pa ndiʼ nga ca guendanagana cadxaagalú ca hermanu stinu, ¿ñee zanda gusihuínninu paciencia ne respetu ora gacanenu laacabe la? (Filipenses 2:3, 4).

10. ¿Ximodo zanda gacanenu iguidxi fe stiʼ cani bixooñelú de xquidxi ne bedabíʼ xquídxinu yaʼ? (Biiyaʼ foto ni zeeda ra ruzulú tema riʼ).

10 Nuu tiru pur xaíque stiʼ ca guidxi ca nga raca nagana para ca hermanu stinu guidxélacaʼ congregación ni nuu ra yendacaʼ. Caadxi organización stiʼ gobiernu ruchíbicaʼ laacabe purtiʼ riniʼcaʼ maʼ qué zacanecaʼ laacabe. Zándaca gábicaʼ laacabe maʼ qué zanda guiaanacabe ndaaniʼ xquídxicaʼ pa qué guicaacabe xiixa dxiiñaʼ ni gucueeza laacabe de chécabe reunión. Nuu hermanu ricaa ca dxiiñaʼ riʼ purtiʼ ridxíbicaʼ ne riníʼ íquecaʼ maʼ gastiʼ qué zanda gúnicaʼ. Nga runi, naquiiñeʼ guyúbinu ca hermanu stinu nagueendaca. Naquiiñeʼ gúʼyacabe rizaaláʼdxinu laacabe. Zanda iguidxi fe stícabe pa gusihuínninu rizaaláʼdxinu laacabe ne pa gacanenu laacabe lu ni caquiiñecabe (Proverbios 12:25; 17:17).

GACANENU LAACABE LU NI CAQUIIÑECABE

11. a) ¿Xi caquiiñeʼ ca hermanu ni bixooñelú de xquidxi ora chindacaʼ sti lugar? b) ¿Ximodo zanda gusihuinni cani bixooñelú de xquidxi rudiicaʼ xquíxepeʼ?

11 Zándaca nacubigá la? caquiiñeʼ gudiʼnu ca hermanu riʼ ni gocaʼ, xhábacaʼ ne xcaadxi cosa ni tiidinecaʼ dxi. * Para laacabe, guizáʼ risaca nga gudii binni laacabe ti regaluhuiiniʼ casi ti corbata. Ya, ca hermanu ni yebíʼ sti guidxi ca laaca cadi naquiiñeʼ gácacaʼ exigente. Naquiiñeʼ gudiicaʼ xquíxepeʼ pur cayacanécabe laacaʼ. Zacá la? zacané ca hermanu laacabe né stale guendanayecheʼ. Peru ra tiidiʼ tiempu maʼ cani cuxooñelú de xquidxi ca nga naquiiñeʼ guyúbicaʼ ni guibaninecaʼ. Nga zacané laacabe guni sentírcabe risácacabe ne ziuunécabe ca hermanu galán (2 Tesalonicenses 3:7-10). Neca zacá, caquiiñecabe gacanenu laacabe.

¿Ximodo zanda gacanenu ca hermanu stinu ni bixooñelú de xquidxi? (Biiyaʼ párrafo 11 dede 13).

12, 13. a) ¿Xi zanda gúninu pur cani bixooñelú de xquidxi para gacanenu laacaʼ? b) Bizeeteʼ xi biʼniʼ caadxi hermanu.

12 Cadi caquiiñeʼ gápanu stale bueltu para gacanenu ca binni ni cuxooñelú de xquidxi. Ni jma caquiiñecabe nga tiempu stinu ne gusihuínninu nadxiinu laacabe. Casi guluinu laacabe paraa guicaacabe carru o ximodo sícabe guendaró galán ne baratu. O zanda guluinu laacabe ximodo guidxélacabe herramienta guninécabe dxiiñaʼ ti gápacabe ni tiidinécabe dxi, casi ti máquina ni riguiba lari o herramienta para jardinería. Ne sti cosa jma risaca nga, zanda gacanenu laacabe guni sentírcabe galán ndaaniʼ congregación cubi stícabe. Pa ganda la? gábinu laacabe chinenu laacabe reunión. Laaca zanda guluinu laacabe ximodo jma jneza guni predicárcabe xquídxinu ne guni predicárnenu laacabe.

13 Guidúʼyanu ni bizaaca tapa jovenhuiiniʼ ni bixooñelú sti guidxi. Dxi yendácabe ndaaniʼ ti congregación bisiidiʼ stale ancianu laacabe gúnicabe xiixa dxiiñaʼ ti gápacabe ni iquiiñecabe. Bisiidicaʼ laacabe gusácabe carru, gucaacabe carta lu computadora ne gúnicabe ti solicitud para guidxélacabe dxiiñaʼ. Laaca bisiidicaʼ laacabe quixhe chaahuicabe tiempu stícabe para gúnicabe xhiiñaʼ Jiobá primé lu xquendanabánicabe (Gálatas 6:10). Qué nindaa guca guidápacaʼ precursor. Gunda biniisicabe en sentidu espiritual ndaaniʼ congregación ne gunda bixélecabe de guidxilayú riʼ purtiʼ bíʼnicabe stipa pur ugaandacabe xiixa meta espiritual ne purtiʼ gucané ca ancianu laacabe.

14. a) ¿Xi nga ni naquiiñeʼ gudxiilú cani ruxooñelú de xquidxi? b) Bizeeteʼ ejemplu stiʼ tuuxa ni bisihuinni napa fe.

14 Cásica guiráʼ xpinni Cristu, guiráʼ Testigu ni ruxooñelú xquidxi binni laaca naquiiñeʼ gudxiilucaʼ guiráʼ ni rucaa laacaʼ gucheecaʼ ne gucueezacaʼ laacaʼ de gusisácacaʼ jma ca cosa material que amistad ni napanecaʼ Dios. * Lije ne ca biʼchiʼ ne ca bizaʼnaʼ rietenaláʼdxicaʼ dxi canaguxooñelucaʼ bisiidiʼ bixhózecaʼ laacaʼ ti cosa nabé risaca para iguidxi fe sticaʼ. Nácabe bizulú bisaʼbiʼ bixhózecabe ca cosa ni cadi caquiiñeʼ, dede ra biluíʼ laacabe bolsa que maʼ gastiʼ nuu ndaaniʼ ne cuxidxihuiiniʼ guníʼ: «Maʼ biiyatu la? nin tobi de ca nga cadi caquiiñenu» (biindaʼ 1 Timoteo 6:8).

GACANENU CANI CUXOOÑELÚ GÁPACAʼ CANI JMA CAQUIIÑECAʼ

15, 16. a) ¿Ximodo zanda gacanenu iguidxi fe stiʼ ca hermanu stinu? b) ¿Ximodo zanda gacanenu laacabe para guni sentírcabe galán?

15 Cadi guendaró si ne lari nga riquiiñeʼ cani ruxooñelú de xquidxi. Laaca riquiiñeʼ gacanenu laacabe guni sentírcabe galán ne chúʼcabe gaxha de Jiobá (Mateo 4:4). Ca ancianu zanda gacanecaʼ laacabe ra guyúbicaʼ publicación ni nuu lu stiidxacabe ne gacanecaʼ laacabe gunibiáʼcabe ca hermanu ni riníʼ stiidxacabe. Risaca gaca ni zacá, purtiʼ stale de cani cuxooñelú de xquidxi bisaanacaʼ guiráʼ binni runibiaʼcaʼ. Cabánacabe familia stícabe, xquídxicabe ne congregación stícabe. Caquiiñecabe gusihuinni ca hermanu stícabe pabiáʼ nadxii Jiobá laacabe ne riá laacabe. Pa qué gaca ni zacá la? zándaca guyúbicabe gacané xcaadxi binni xquídxicabe laacabe, peru ni qué runi ni ná Jiobá (1 Corintios 15:33). Ora gacanenu laacabe guni sentírcabe nácacabe de congregación stinu, racanenu Jiobá guiaapaʼ «cani nabeza xquidxi binni» (Salmo 146:9).

16 Jesús ne bixhoze ne jñaa qué ñanda nibiguétacaʼ xquídxicaʼ tiempu cayuni mandar cani canazananda laacaʼ. Ne zándaca ngaca nga razón napa caadxi de cani bixooñelú de xquidxi yanna riʼ para qué guibiguétacaʼ xquídxicaʼ. Peru zándaca nuu tu laa maʼ qué racalaʼdxiʼ guibiguetaʼ xquidxi. Lije ná stale de cani napa xiiñiʼ biiyacaʼ ra guláxoocabe ne biiticabe familia sticaʼ ndaaniʼ xquídxicaʼ. Nga runi, qué nacaʼ guibiguetanecaʼ ca xiiñicaʼ. Pa racaláʼdxinu gacanenu ca hermanu stinu, naquiiñeʼ chinándanu conseju stiʼ Biblia ra ná guni sentirnu ni runi sentírcabe, gannaxhiinu laacabe casi xfamílianu, gácanu nachaʼhuiʼ, guiénenu laacabe ne cadi gudxíʼbanu laanu (1 Pedro 3:8). Nuu de cani cuxooñelú de xquidxi pur rizanándacabe laacaʼ raca nagana para laacaʼ guidxaagacaʼ xcaadxi binni. Zándaca guituí lucaʼ guiniʼcaʼ de ca cosa feu ni maʼ gudíʼdicaʼ ne jmaruʼ si nezalú ca xiiñicaʼ. Galán guinabadiidxanu laanu: «¿Ximodo ñuuladxeʼ ñuni tratar xcaadxi naa pa nizaacaʼ casi bizaacacabe yaʼ?» (Mateo 7:12).

ORA GUNI PREDICARNU CANI CUXOOÑELÚ DE XQUIDXI NI CADI NACA TESTIGU

17. ¿Ximodo racané predicación stinu cani ruxooñelú de xquidxi?

17 Yanna riʼ, stale de cani cuxooñelú de xquidxi zeedacaʼ de ca guidxi ra qué rudii gobiernu lugar guni predicar ca Testigu. Peru pur runi predicar ca Testigu né stale gana, cayanda cayunadiaga mil de cani cuxooñelú de xquidxi «stiidxaʼ Reinu» (Mateo 13:19, 23). Stale de cani cuxooñelú de xquidxi runi sentircaʼ caquiiñeʼ chuʼ tu quixhedxí ladxidoʼcaʼ ne gacané laacaʼ guni sentircaʼ galán ne ngapeʼ nga ni ridxélacabe ora chécabe ca reunión stinu. Nagueendaca riníʼcabe: «Dxandí nuu né Dios laatu» (Mateo 11:28-30; 1 Corintios 14:25).

18, 19. ¿Ximodo zusihuínninu riuʼnu cuidadu ora guni predicarnu cani cuxooñelú de xquidxi?

18 Ora guni predicarnu cani bixooñelú de xquidxi naquiiñeʼ gatananu ne gápanu cuidadu (Proverbios 22:3; Mateo 10:16). Ora guinínenu laacabe naquiiñeʼ gucaʼdiáganu laacabe né paciencia. Peru cadi guinínenu laacabe de política. Chinándanu instrucción ni gudii sucursal ne ca xaíque guidxi laanu para cadi chuʼnu lu peligru ne para cadi cuʼnu sti binni luni. Cumu de gadxé gadxé religión nga ca binni ni ruxooñelú de xquidxi ne gadxé cultura nápacaʼ la? caquiiñeʼ gánnanu ximodo riníʼ íquecaʼ, ximodo runi sentircaʼ ne guni respetarnu laacaʼ. Casi ca binni de caadxi guidxi, nacaʼ maca nuu ximodo naquiiñeʼ gacuʼ ca gunaa lari. Nga runi ora guni predicarnu ca binni riʼ, cadi naquiiñeʼ gácunu lari ni gucaa laacabe guni sentírcabe mal.

19 Laanu, ca xpinni Cristu racaláʼdxinu gacanenu ca Testigu ni cadiʼdiʼ lu guendananá ne zaqueca cani cadi naca Testigu. Ora racanenu laacabe rinándanu ejemplu stiʼ samaritanu ni bizeeteʼ Jesús que (Lucas 10:33-37). Ti cosa ni jma galán gúninu para gacanenu binni nga chinenu stiidxaʼ Reinu ra nuucaʼ. Ti ancianu ni nabé huayacané stale de cani ruxooñelú de xquidxi guníʼ nabé risaca gábinu laacabe nagueendaca testigu stiʼ Jiobá laanu. Naquiiñeʼ gábinu laacabe ziuunu ra nuucabe para guinínenu laacabe de esperanza sicarú ni cudii Biblia ne cadi para gudiʼnu laacabe cosa material.

ZABEENDUNU NI GALÁN PA GUSIHUÍNNINU GUENDARANNAXHII

20, 21. a) ¿Xi ribeendunu ora rusihuínninu dxandíʼ nadxiinu cani ruxooñelú sti guidxi? b) ¿Xi zazíʼdinu lu sti tema ca?

20 Zabeendunu ni galán ora gusihuínninu dxandíʼ nadxiinu «cani nabeza xquidxi binni». Ti hermana ná bisaana familia stiʼ Eritrea dxi guzananda binni laacaʼ. Tapa de ca xiiñibe bíʼnicaʼ ti viaje de xhono gubidxa ne nabé bisidxágani laacaʼ. Laabe guniʼbe: «Biʼniʼ tratar ca hermanu laacabe casi ñaca de familia sticaʼ laacabe, bidiicaʼ guendaró, lari, ra guiaanacabe ne dede yenecaʼ laacabe lu xcárrucaʼ. ¿Tuu laaruʼ guidxaagalú caadxi binni ni qué runibiáʼ ra lidxi purtiʼ si runi adorarcaʼ tobi si Dios yaʼ? Ca testigu si stiʼ Jiobá zanda gúnicaʼ zacá» (biindaʼ Juan 13:35).

21 ¿Xi zanda guininu de xiiñiʼ ca familia ni bixooñelú o yebíʼ sti guidxi yaʼ? Lu sti tema ca zazíʼdinu ximodo zanda gacanenu ca familia ca gúnicaʼ xhiiñaʼ Jiobá nayecheʼ.

^ párrafo 2 Ca binni ni cuxooñelú de xquidxi riʼ nga ni rábicabe refugiados lu diidxastiá, ca binni riʼ rusaanacaʼ lídxicaʼ pur guerra pur canazanándacabe laacaʼ o pur ca desastre natural. Zándaca rindézacabe sti lugar de ndaaniʼ xquídxicabe o ndaaniʼ sti guidxi. Ti organización ni láʼ Alto Comisionado de las Naciones Unidas para los Refugiados (ACNUR) ná 1 de cada 113 binni ni nuu lu Guidxilayú riuu ora rusaanacaʼ lídxicaʼ neca qué nacaʼ.

^ párrafo 6 Biiyaʼ tema ni láʼ «Cadi guiaandaʼ laanu gácanu nachaʼhuiʼ né cani zeeda de sti guidxi», ni zeeda lu revista Torre stiʼ ni rapa octubre 2016, yaza 8 dede 12.

^ párrafo 11 Cásipeʼ chindá ti binni ni cuxooñelú de xquidxi paxaraa, naquiiñeʼ chinanda ca ancianu ca instrucción ni zeeda lu libru Organizados para hacer la voluntad de Jehová, capítulo 8, párrafo 30. Para ganda guyubi ca ancianu congregación de ra zeeda binni ni bixooñelú de xquidxi ca, naquiiñeʼ chuʼcaʼ lu sitiu jw.org para gucaacaʼ ra nuu sucursal ni nuu xquídxicaʼ. Laga cayúnicabe nga zanda guinabadiidxacabe laabe né respetu xiixa de congregación stibe ne ximodo runi predicárcabe. Zacá zánnacabe ximodo nuu amistad napanebe Jiobá.

^ párrafo 14 Biiyaʼ ca tema riʼ, «Guirutiʼ zanda gapa chupa xpixuaanaʼ» ne «¡Cadi guireeluʼ gana! Zacané Jiobá lii», ni biree lu revista Torre stiʼ ni rapa 15 de abril 2014, yaza 17 dede 26.