Yani kulokufunako

Yani kulokucuketfwe

Kusita Bantfwana Balabo Labatfutsele Kulamanye Emave

Kusita Bantfwana Balabo Labatfutsele Kulamanye Emave

“Kute lenye intfo lengijabulisa kakhulu kwendlula loku, kuva kutsi bantfwana bami bayachubeka bahamba ecinisweni.”3 JOH 4.

TINGOMA: 88, 41

1, 2. (a) Nguyiphi inkinga bantfwana bebatali labatfutsele kulamanye emave lababhekana nayo? (b) Ngumiphi imibuto lesitawucoca ngayo kulesihloko?

JOSHUA utsi: “Kusukela ngiseluswane, bengikhuluma lulwimi lwebatali bami ekhaya nasebandleni. Kodvwa nangicala kuya esikolweni nganconota kukhuluma lulwimi lwakuleyo ndzawo lebesitfutsele kuyo. Ngemuva kweminyaka lembalwa, bengingasaluva sanhlobo lulwimi lwasekhaya. Bengingaseva lutfo emihlanganweni futsi ngingasawacondzi emasiko ebatali bami.” Loko lokwenteka kuJoshua kuyintfo levamile.

2 Lamuhla, bantfu labangetulu kwa-240 000 000 abahlali emaveni labatalelwa kuwo. Nangabe ungumtali lotfutsele kulelinye live ungabasita njani bantfwana bakho kutsi babe nebuhlobo lobuhle naNkulunkulu futsi ‘bahambe ecinisweni’? (3 Joh 4) Labanye bangasita njani?

BATALI, BANINI SIBONELO LESIHLE

3, 4. (a) Batali bangababekela njani batfwana babo sibonelo lesihle? (b) Yini batali lokungakafaneli bayilindzele ebantfwaneni babo?

3 Batali, sibonelo senu sibalulekile ekusiteni bantfwana benu kutsi bahambe endleleni leya ekuphileni lokuphakadze. Nangabe bantfwana bakho bakubona ufuna “kucala uMbuso waNkulunkulu,” batawufundza kutsi kutsembela kuJehova yintfo lokufanele bayente onkhe malanga. (Mat. 6:33, 34) Yenta kuphila kwakho kube melula. Tintfo letiphatselene naNkulunkulu atite kucala kunaletinye tintfo. Tibalekele tikweleti. Funa ‘umcebo ezulwini,’ lokusho kwemukelwa nguJehova hhayi kunjinga noma “kudvunyiswa bantfu.”Fundza Mak. 10:21, 22; Joh. 12:43.

4 Ungacali ube matasa kakhulu uze ubebete sikhatsi nebantfwana bakho. Batjele kutsi uyatigcabha ngabo nangabe bakhetsa kwenta Jehova ete kucala ekuphileni kwabo kunekutsi batifunele bona noma bafunele wena bunjinga. Balekela umbono webantfu labangamkhonti Jehova wekutsi bantfwana kufanele basebentele batali babo. Khumbula kutsi liBhayibheli litsi bantfwana akukabhekeki “kutsi bacongelelele batali babo lokutsite, kodvwa batali ngibo labacongelelela bantfwana babo lokutsite.”2 Khor. 12:14.

BATALI, NCOBANI TINKINGA TEKUNGAKHULUMI LULWIMI LUNYE

5. Kungani batali kufanele bakhulume ngaJehova kubantfwana babo?

5 Njengoba liBhayibheli lasho, bantfu labasuka “kuto tonkhe tilwimi netive” batfutselekela enhlanganweni yaJehova. (Zak. 8:23) Kungakhulumi lulwimi lunye kungenta kube matima ngawe kutsi ufundzise bantfwana bakho liciniso. Bantfwana bakho babafundzi beliBhayibheli lababaluleke ngetulu kwanoma ngabe ngubaphi longahle ubafundzele, futsi ‘kwati kwabo’ Jehova kusho kuphila lokuphakadze. (Joh. 17:3) Ngako, kute bantfwabakho bafundze ngaJehova kufanele ‘ukhulume’ nabo ngaye ngaso sonkhe sikhatsi.Fundza Dutheronomi 6:6, 7.

6. Bantfwana bakho bangasitakala njani nabafundza lulwimi lolukhulumako? (Buka sitfombe lesisekucaleni kwalesihloko.)

6 Manyenti ematfuba ekutsi bantfwana bakho bafundze lulwimi lolukhulunywa kuleyondzawo nabasesikolweni noma nabahlangene nalabanye bantfu bakuleyondzawo, kodvwa balufundza ncono lulwimi lwakho nangabe ukhuluma nabo ngalo njalo. Ngetulu kwekutsi uyakhona kubatsintsa inhlitiyo bantfwana ngelulwimi lwakho, kwati kwabo lolulwimi kungabavulela nalamanye ematfuba. Kukhuluma tilwimi letimbili noma ngetulu kusita bantfwana bakho kutsi babe nelikhono lelihle lekucabanga kanye nelekucoca nebantfu labanyenti. Kungaphindze kubavulele ematfuba ekushumayela bantfu labanyenti. Carolina lowahamba nebatali bakhe nabatfutsela kulelinye live utsi: “Kumnandzi kuba sebandleni lelikhuluma lolunye lulwimi. Futsi kuyajabulisa kusita lapho kunesidzingo lesikhulu khona.”

7. Yini longayenta nangabe bantfwana bakho bakhuluma kahle lolunye lulwimi?

7 Nobe kunjalo, ngesikhatsi bantfwana bebatali labatfutsele kulamanye emave bafundza lisiko nelulwimi lwaleyo ndzawo, labanye bangase baphelelwe sifiso sekucoca nalabanye ngelulwimi lwebatali babo. Batali, nangabe nguloko lokwentekako kubantfwana benu, ningakhona yini kufundza lulwimi lolukhulunywa kuleyo ndzawo? Nangabe ulucondza lulwimi labalukhulumako, utati tintfo letibajabulisako, utati netintfo labatifundza esikolweni, uphindze uchumana nabothishela babo, loku kutakusita ukhone kubakhulisa kutsi babe ngemaKhristu. Kuliciniso kutsi kufundza lulwimi lolusha kutsatsa sikhatsi, imetamo kanye nekutfobeka. Nanobe kunjalo, asesitsi umntfwana wakho ngandlela tsite ukhubateka ngekungeva etindlebeni, bewungeke yini utame kufundza lulwimi lwetandla kute nje ukhone kukhuluma naye? Awuvumi yini kutsi nawe njengemtali kufanele wente umetamo wekufundza lulwimi umntfwana wakho lalikhuluma kahle? *

8. Ungabasita njani bantfwana bakho nangabe ungalucondzi kahle lulwimi labalukhulumako?

8 Liciniso, ngaletinye tikhatsi kungase kube matima ngebatali kutsi bakhulume kahle lulwimi lolusha lolukhulunywa bantfwana babo. Batali nabangaluva kahle lulwimi lolukhulunywa bantfwana babo kungahle kube lukhuni ngabo kutsi babafundzise lwati lolujulile lwemiBhalo “lengcwele.” (2 Thim. 3:15) Nangabe ubhekene nalesimo, usengakhona kusita bantfwana bakho kutsi bamati Jehova baphindze bamtsandze. Lomunye lomdzala ebandleni longuShan utsi: “Make wetfu lowasikhulisa abengalicondzi kahle lulwimi lebesilukhuma futsi mine nabodzadze wetfu besingalukhulumi kahle lulwimi lwakhe. Kodvwa nasimbona atadisha, athantaza futsi atikhandla kute asichubele kukhonta kwemndeni maviki onkhe, sabona kutsi kwati Jehova bekuyintfo lebalulekile.”

9. Batali bangabasita njani bantfwana lokungase kudzingeke kutsi batadishe liBhayibheli ngetilwimi letimbili?

9 Labanye bantfwana kungase kudzingeke kutsi bafundze ngaJehova ngetilwimi letimbili—lokululwimi labalukhuluma esikolweni nelulwimi labalukhuluma nabasekhaya. Kute bakhone kubasita, labanye batali basebentise tincwadzi, lokulalelwako kanye nema-video ato totimbili letilwimi. Ngetulu kwaloko, batali labatfutsele kulamanye emave kufanele batimisele kute bakhone kusita bantfwana babo kutsi bakhe buhlobo lobucinile naJehova.

UTAWUYA EBANDLENI LELIKHULUMA LUPHI LULWIMI?

10. (a) Ngubani lokufanele ancume kutsi umndeni uya ebandleni lelisebentisa luphi lulwimi? (b) Yini lokufanele ayente ngaphambi kwekutsi ente sincumo lesikahle?

10 Nangabe labo lababuya kulamanye emave bahlala khashane naboFakazi labakhuluma lulwimi lwabo, kufanele baye ebandleni lelikhuluma lulwimi lwaleyondzawo. (Hla. 146:9) Nangabe kunelibandla lelidvutane lelikhuluma lulwimi lwakho, ungatibuta nangu umbuto: Nguluphi lulwimi lolulungele umndeni wami? Ngemuva kwekube inhloko yemndeni seyicabangisise kahle, yathantaza futsi yacocisana nemkayo kanye nebantfwana, kufanele bese itsatsa sincumo. (1 Khor. 11:3) Ngutiphi tintfo inhloko yemndeni lokufanele icabange ngato? Ngutiphi timiso lokufanele itisebentise? Ake sesicoce ngaletinye tato.

11, 12. (a) Lulwimi lungabatsintsa njani bantfwana endleleni labazuza ngayo emihlanganweni? (b) Yini lengenta labanye bantfwana bangatsandzi kufundza lulwimi lwebatali babo?

11 Batali kufanele bacabangisise ngetidzingo tebantfwana babo. Kungakhatsaliseki kutsi nguluphi lulwimi lolusetjentiswako, kute umntfwana awabambe ngalokucinile emaciniso laseBhayibhelini, udzinga lokungetulu nje kwema-awa lambalwa emfundvo levela kuNkulunkulu layitfola emihlanganweni yelibandla. Ase ucabange ngaloku: Bantfwana labaya emihlangweni lechutjwa ngelulwimi labaluva kancono, bavamise kufundza lokunyenti kunaloko batali labangase bakucabange. Nangabe bantfwana bangaluva sanhlobo lulwimi lolukhulunywako bangase bangafundzi lutfo. (Fundza 1 Khorinte 14:9, 11) Lulwimi umntfwana lakhuliswe ngalo akusho kutsi sekutawuba ngilo kuphela lolutsintsa ingcondvo yakhe kanye nenhlitiyo yakhe. Empeleni, labanye bantfwana bangafundza kuphendvula emihlanganweni kanye nekubeka tinkhulumo ngelulwimi lwebatali babo kodvwa loko labakushoko kube kungasuki etinhlitiyweni tabo.

12 Ngetulu kwaloko, inhlitiyo yemntfwana itsintfwa ngulokungetulu nje kwelulwimi. Nguloko lokwenteka kuJoshua lesikhulume ngaye ekucaleni. Dzadzewabo longu-Esther utsi: “Kubantfwana labancane, lulwimi lwebatali, emasiko, kanye nenkholo yebatali babo kuyahambisana.” Nangabe bantfwana bangaphili ngekuvumelana nelisiko lebatali babo, bangase bangakutsandzi kufundza lulwimi lwebatali babo kanye netinkholelo tabo. Yini batali labatfutsele kulelinye live labangayenta?

13, 14. (a) Kungani labanye batali lebebatfutsele kulelinye live baya nemndeni wabo ebandleni lebelikhuluma lulwimi lwendzawo? (b) Yini leyasita labatali kutsi bahlale banebuhlobo lobucinile naNkulunkulu?

13 Batali labangemaKhristu babeka buhlobo bebantfwana babo naNkulunkulu kucala kunetidzingo tabo. (1 Khor. 10:24) Babe waJoshua na-Esther longuSamuel utsi: “Mine nemkami satinika sikhatsi sekubuka kutsi nguluphi lulwimi bantfwana betfu lebebangaluva kahle emhlanganweni futsi sathantaza kuJehova kutsi asiphe kuhlakanipha. Imphendvulo yaloko ayizange ibe nguloko lebekusilungela tsine. Noma kunjalo, ngesikhatsi sibona kutsi kuncane kakhulu lebebakuva emihlanganweni yetfu lechutjwa ngelulwimi lwetfu, sancuma kutfutsela ebandleni lelikhuluma lulwimi lwendzawo. Sinebantfwana betfu, besiya njalo emihlanganweni nasemsebentini wekushumayela. Besiphindze simeme bangani lesinabo ebandleni kutsi batodla natsi siphindze sivakashe kanye nabo. Konkhe loku kwabasita bantfwana betfu kutsi babati bazalwane betfu kanye naJehova, hhayi nje kutsi bamati njengaNkulunkulu kuphela, kodvwa njengaBabe wabo kanye neMngani. Loku bekubaluleke kwendlula kwati kahle lulwimi lwetfu.”

14 Samuel uphindze atsi: “Kute mine nemkami sihlale sinebuhlobo lobucinile naNkulunkulu, besiphindze siye emihlanganweni lechutjwa ngelulwimi lwetfu. Besihlale simatasa futsi sidziniwe. Noma kunjalo, siyambonga Jehova ngekubusisa imetamo yetfu kanye nekutidzela kwetfu. Bantfwana betfu bobatsatfu bakhonta Jehova emsebentini wasikhatsi sonkhe.”

YINI BANTFU LABASHA LABANGAYENTA?

15. Kungani lomunye dzadze longuKristina eva shengatsi angatfutfuka kancono ebandleni lelikhuluma lulwimi lwendzawo?

15 Bantfwana lesebakhulile bangase bancume kutsi kute bakhonte Jehova kahle, kufanele baye ebandleni lelikhuluma lulwimi labaluva kahle. Nangabe kunjalo, batali akukafanele bacabange kutsi bantfwana babo sebayabahlamuka. Kristina utsi: “Bengati emagama lambalwa nje kuphela elulwimi lwebatali bami, kungako nangisemihlanganweni bengingeva lutfo. Ngesikhatsi ngineminyaka lengu-12, ngaya emhlanganweni lobewuchutjwa ngelulwimi lebengilufundza esikolweni. Bekukwekucala ngca kutsi ngive loko lebengikulalele kutsi kuliciniso! Ngajabula nangalesikhatsi ngicala kuthantaza ngelulwimi lebengilusebentisa nangisesikolweni. Ngakhona kukhuluma naJehova ngalokusuka enhlitiyweni!” (Imis. 2:11, 41) Ngesikhatsi Kristina sekamdzala, wacocisana nebatali bakhe ngalendzaba futsi wancuma kuyohlanganyela nelibandla lelisebentisa lulwimi lwendzawo. Kristina utsi: “Kufundza ngaJehova ngelulwimi lebengilufundza esikolweni, kwangishukumisela kutsi ngente lokwengetiwe emsebentini wekushumayela.” Ngemuva kwesikhashana, Kristina waba lihlahlandlela lelivamile nalelijabulako.

16. Kungani lomunye dzadze longuNadia ajabula ngekutsi wachubeka asebandleni lelikhuluma lulwimi lwasekhaya?

16 Bantfu labasha, nicabanga kutsi kuncono yini kuba sebandleni lelikhuluma lulwimi lwendzawo? Nangabe kunjalo, tibuteni kutsi kungani. Kuya ebandleni lelinjalo kutakusita usondzelane naJehova yini? (Jak. 4:8) Ingabe ufuna kuya kulelobandla ngoba ungafuni kweluswa kakhulu noma ufuna kuba nemsebenti lomncane? Nadia losakhonta eBethel utsi: “Mine nebantfwana bakitsi ngesikhatsi siseminyakeni yebusha, besifuna kuya ebandleni lelisebentisa lulwimi lwendzawo.” Noma kunjalo, batali bakhe bebati kutsi loko bekungeke kubutfutfukise buhlobo babo naNkulunkulu. Nadia utsi: “Nyalo siyajabula kutsi batali betfu basebenta kamatima kute basifundzise lulwimi lwabo futsi sachubeka sisebandleni lelisebentisa lulwimi lwasekhaya. Loko kuye kwakutfutfukisa kuphila kwetfu futsi kwandzisa nematfuba ekutsi sisite labanye bamati Jehova.”

INDLELA LABANYE LABANGASITA NGAYO

17. (a) Jehova unike bobani umtfwalo wekukhulisa bantfwana? (b) Batali bangalutfolaphi lusito kute bakhulise bantfwana babo ngendlela yebuKhristu?

17 Jehova unikete batali lilungelo lekukhulisa bantfwana babo ngendlela yebuKhristu, hhayi bogogo noma lomunye umuntfu. (Fundza Taga 1:8; 31:10, 27, 28.) Noma kunjalo, batali labangalwati lulwimi lwendzawo bangaludzinga lusito kute bakwati kutsintsa tinhlitiyo tebantfwana babo. Kufuna lusito lolunjengalolu akusho kutsi batali sekufanele bayekele umtfwalo wabo labawunikwe nguNkulunkulu, kunaloko loku kufanele kube yincenye yekukhulisa bantfwana babo “ngekubayala nangesicondziso saJehova.” (Ef. 6:4) Nasi sibonelo: Batali bangacela labadzala ebandleni kutsi babasite ngendlela lekahle yekwenta kukhonta kwemndeni kanye nekusita bantfwana babo batfole bangani labakahle.

Bantfwana kanye nebatali bayazuza ngekutihlanganisa nelibandla (Buka tigaba 18 na-19)

18, 19. (a) Bazalwane nabodzadze labanebuhlobo lobuhle naNkulunkulu bangabasita njani labasebasha? (b) Yini batali lokufanele bachubeke bayenta?

18 Lokunye batali labangakwenta, kutsi bahle bamema leminye imindeni ekukhonteni kwabo kwemndeni. Ngetulu kwaloko, bantfu labasha labanyenti bangakhutsala nangabe basondzelene nebantfu lebanebuhlobo lobuhle naNkulunkulu. Nasi sibonelo: Bangahamba nabo nabayoshumayela noma nabenta leminye imisebenti yekutijabulisa. (Taga 27:17) Shan lesikhulume ngaye ekucaleni utsi: “Ngibakhumbula kahle bazalwane labangenta umntfwana wabo. Kunyenti lebengikufundza nabangisita ngendlela lebekufanele ngibeke ngayo tinkhulumo emhlanganweni. Bengikujabulela nekwenta imisebenti yekutijabulisa lebesiyenta njengelicembu.”

19 Liciniso, labo labakhetfwa batali kutsi basite bantfwana babo kufanele basite labantfwana kutsi bahloniphe labatali babo, futsi bakhulume kahle ngabo hhayi kutsi batsatse umsebenti wabo. Ngetulu kwaloko, labo labasitako kufanele bakubalekele kutiphatsa ngendlela lengenta labanye ebandleni noma labo labangasiwo emalunga elibandla basole. (1 Phet. 2:12) Batali akukafanele banike labanye umtfwalo wekukhulisa bantfwana babo ngendlela yebuKhristu. Kufanele bayigadze indlela labanye lababasita ngayo futsi bachubeke nekutifundzisela bantfwana babo.

20. Batali bangabasita njani bantfwana babo kutsi babe tikhonti letinhle taJehova?

20 Batali, thantazelani lusito lwaJehova futsi nente konkhe lokusemandleni enu kute nisite bantfwana benu. (Fundza 2 Tikhronike 15:7.) Bungani bebantfwana benu naJehova abute kucala kunaloko lenikutsandzako. Yentani konkhe lokusemandleni enu kute niciniseke kutsi liVi laNkulunkulu liyatitsintsa tinhlitiyo tebantfwana benu. Ningakhohlwa kutsi bantfwana benu bangaba tinceku taJehova letikahle. Nangabe bantfwana benu baphila ngendlela levumelana neliVi laNkulunkulu futsi balandzela tibonelo tenu letinhle, nitawutiva ngendlela umphostoli Johane lativa ngayo ngebantfwana lebekanabo enkhosini, watsi: “Kute lenye intfo lengijabulisa kakhulu kwendlula loku, kuva kutsi bantfwana bami bayachubeka bahamba ecinisweni.”3 Joh 4.

^ sig. 7 Buka sihloko lesitsi “Ungalufunda Olunye Ulimi!” kuPhaphama yanga-March 2007, emakhasini 10 kuya ku-12.