Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

Kovwira Ŵana ŵa “Ŵalendo”

Kovwira Ŵana ŵa “Ŵalendo”

“Palije chinyake icho chikunikondweska chomene kuluska ichi, chakuti nipulikenge kuti ŵana ŵane ŵakulutilira kwenda mu unenesko.”—3 YOH. 4.

SUMU: 88, 41

1, 2. (a) Kasi ŵana ŵanandi awo ŵakukhala mu charu chachilendo ŵakukumana na masuzgo wuli? (b) Kasi nkhani iyi yizgorenge mafumbo wuli?

JOSHUA wakati: “Kufuma waka pa ubonda, nkhayowoyanga chiyowoyero cha ŵapapi ŵane pa nyumba na ku maungano. Kweni nkhati namba sukulu, nkhatemwanga chiyowoyero cha uko tikasamira. Pakati pajumpha vyaka vichoko waka, nkhazgoŵera chomene chiyowoyero cha uko tikasamira. Pa maungano, nkhaleka kupulikiska makora nkhani za mu chiyowoyero cha ŵapapi ŵane. Kweniso nkharo na vyakuchita vyane vikamba kupambana na vya ŵapapi ŵane.” Ni Joshua pera yayi wakaŵa na suzgo ili.

2 Mazuŵa ghano, ŵanthu ŵakujumpha 240,000,000 ŵali kufumako ku charu chawo na kuluta ku charu chinyake. Para ndimwe mupapi ndipo muli ku charu chinyake, kasi mungawovwira wuli ŵana ŵinu kuti ŵatemwenge Yehova na ‘kulutilira kwenda mu unenesko’? (3 Yoh. 4) Kasi ŵanyake mu mpingo ŵangawovwirapo wuli?

MWAŴAPAPI, ŴANA ŴASAMBIRE KWA IMWE

3, 4. (a) Ni vinthu wuli ivyo ŵapapi ŵangachita kuti ŵana ŵawo ŵasambireko kwa iwo? (b) Ni vinthu wuli ivyo ŵapapi ŵakwenera yayi kukhazga ku ŵana ŵawo?

3 Ŵapapi, ivyo mukuchita ndivyo vingawovwira ŵana ŵinu kuti ŵende pa nthowa yakuya ku umoyo panji yayi. Para ŵana ŵakuwona kuti ‘mukupenja dankha Ufumu,’ nawo ŵagomezgenge chomene Yehova kuti waŵapenge ivyo ŵakusoŵerwa. (Mat. 6:33, 34) Ntheura lekani kupenja vinandi pa umoyo winu. Ntchiwemi kuleka vinthu vinyake vyakuthupi kuti muchite vinthu vyauzimu, kuluska kuleka vyauzimu kuti muchite vyakuthupi. Yezgayezgani kuti muleke kuŵa na ngongoli. Kuti muŵe paubwezi na Yehova, penjani “usambazi kuchanya” m’malo mwa kupenja chuma panji “uchindami wa ŵanthu.”—Ŵerengani Mariko 10:21, 22; Yoh. 12:43.

4 Lekani kutangwanika chomene na kusoŵa nyengo yakuchezgera na ŵana ŵinu. Ŵana ŵakwenera kumanya kuti mukukondwa chomene para iwo ŵakuŵika kusopa Yehova pakwamba m’malo mwa kupenja chuma panji kumanyikwa, kwali ŵakupenjera imwe panji ŵakujipenjera ŵekha. Lekani kughanaghana nga mbanthu ŵa ku charu awo ŵakuti ŵana ŵakwenera kupenjera ŵapapi ŵawo chuma. Kuluwa yayi kuti “ŵana ŵakwenera kusungira ŵapapi ŵawo yayi, kweni ŵapapi ndiwo ŵakwenera kusungira ŵana ŵawo.”—2 Kor. 12:14.

ŴAPAPI, MAZGANI SUZGO LA CHIYOWOYERO

5. Chifukwa wuli ŵapapi ŵakwenera kusambizga ŵana ŵawo vya Yehova?

5 Ŵanthu ŵa “viyowoyero vyose” ŵakwiza mu gulu la Yehova nga umo Baibolo likayowoyerathu. (Zek. 8:23) Kweni chiyowoyero chingamutondeskani kusambizga ŵana ŵinu unenesko. Ŵana ŵinu ndiwo ni masambiro gha Baibolo ghakuzirwa chomene. Ŵangazakasanga umoyo wamuyirayira para ‘ŵamumanya’ Yehova. (Yoh. 17:3) Kuti ŵana ŵinu ŵamanye makora ivyo Yehova wakusambizga, mukwenera ‘kuyowoya’ nawo nyengo yiliyose.—Ŵerengani Dotoronome 6:6, 7.

6. Kasi pali uwemi wuli para ŵana ŵinu ŵangasambira chiyowoyero chinu? (Wonani chithuzithuzi chakwamba.)

6 Ŵana ŵinu ŵakusambira chiyowoyero cha uko muli kusamira para ŵali ku sukulu na para ŵakuseŵera na ŵanyawo. Kweni ŵakusambira chiyowoyero chinu para mukutemwa kuchezga nawo. Para ŵana ŵinu ŵakumanya chiyowoyero chinu, chiŵenge chipusu kuti ŵamuphalirani vyakusingo. Paliso uwemi unyake para ŵana ŵinu ŵakumanya chiyowoyero chinu. Para ŵakumanya viyowoyero vinandi, ŵakuŵa na mahara kweniso ŵakuŵa na maluso ghanyake. Vingaŵawovwiraso kupharazga mu viyowoyero vyakupambanapambana. Carolina, uyo ŵapapi ŵake ŵali kufuma ku charu chinyake wakati: “Ntchakukondweska chomene kuŵa mu mpingo wa chiyowoyero chinyake. Ndipo vikunozga chomene kuŵa mu mpingo uwo ukukhumbikwira wovwiri.”

7. Kasi mungachita wuli para chiyowoyero chinu chamba kuŵasuzga ŵana ŵinu?

7 Ŵana ŵanyake para ŵasambira chiyowoyero cha mu charu icho ŵakukhala sono, na kuzgoŵera vinthu vya mu charu icho, ŵakuleka kutemwa chiyowoyero cha ŵapapi ŵawo. Usange ndimo viliri na ŵana ŵinu, kasi mungasambira chiyowoyero cha mu charu icho muli kusamira? Ŵana ŵinu mungaŵasambizga makora kuti ŵatemwenge Yehova para mukupulika ivyo ŵakuyowoya na kumanya vyakusanguluska ivyo ŵakutemwa. Mungaŵawovwiraso para mukupulikiska ivyo ŵakulemba ku sukulu kweniso para mukudumbiskana na ŵasambizgi ŵawo mu chiyowoyero chawo. Pakutora nyengo kuti musambire chiyowoyero, kweni mukwenera kuŵikapo mtima na kujiyuyura. Kasi mungachita wuli usange mwana winu wangaŵa na suzgo la kupulika? Asi mungayezgayezga kusambira chiyowoyero chamawoko kuti muyowoyenge nayo? Ndimoso mukwenera kuchitira na mwana uyo wamba kupulika makora chiyowoyero cha uko muli kusamira. Asi nthena? *

8. Kasi mungaŵawovwira wuli ŵana ŵinu para chiyowoyero icho iwo ŵakupulika makora chikumusuzgani?

8 Ŵapapi ŵanyake awo ŵali kufuma ku charu chinyake vikuŵasuzga kumanya chiyowoyero chiphya icho ŵana ŵawo ŵakuyowoya. Ichi ntchakupulikikwa. Suzgo ili likutondeska ŵapapi aŵa kuti ŵasambizge makora ŵana ŵawo “malemba ghatuŵa.” (2 Tim. 3:15) Para ndimo viliri kwa imwe, kufipa mtima yayi. Mungawovwira ŵana ŵinu kuti ŵamanye Yehova na kumutemwa. Mulara munyake zina lake Shan wakati: “Amama ŵakachimanyanga makora yayi chiyowoyero icho ise tikapulikanga makora. Kweniso ine na ŵadumbu ŵane tikachimanyanga makora yayi chiyowoyero chawo. Kweni apo tikaŵawonanga ŵakuŵerenga Baibolo, kulomba, na kuyezgayezga kuchitiska kusopa kwa mbumba sabata yiliyose, tikamanya kuti ntchakuzirwa chomene kumanya Yehova.”

9. Kasi ŵapapi ŵangawovwira wuli ŵana ŵawo awo ŵakukhumba kusambira mu viyowoyero viŵiri?

9 Ŵana ŵanyake ŵangakhumbikwira kusambira za Yehova mu viyowoyero viŵiri, cha ku sukulu na cha pa nyumba. Pa chifukwa ichi, ŵapapi ŵanyake ŵakugwiliskira ntchito mabuku, vyakupulikizga, na mavidiyo gha viyowoyero vyose viŵiri. Apa ntchakuwonekerathu kuti ŵapapi awo ŵali mu charu chachilendo ŵakwenera kumalira nyengo yinandi ndiposo nkhongono pa kovwira ŵana ŵawo kuti ŵaŵe paubwezi na Yehova.

KASI MUKWENERA KUŴA MU MPINGO WA CHIYOWOYERO WULI?

10. (a) Ni njani wakwenera kusankha mpingo uwo banja lake likwenera kuwungana? (b) Kasi wakwenera kuchita wuli pambere wandadumure chakuchita?

10 Para “ŵalendo” ŵakukhala kutali na Ŵakaboni ŵa chiyowoyero chawo, ŵakwenera kuluta ku mpingo wa chiyowoyero cha mu charu icho ŵali. (Sal. 146:9) Kweni para mpingo wa chiyowoyero chawo uli pafupi, pakuŵa fumbo lakuti: Ni mpingo wa chiyowoyero ntchi uwo ungaŵa wakwenelera ku banja lane? Dada wakwenera kudumbiskana nkhani iyi na muwoli wake na ŵana, na kusankha chakuchita. (1 Kor. 11:3) Ni vinthu wuli ivyo dada wakwenera kughanaghanirapo? Ni fundo wuli zingamovwira? Tiyeni tiwone zinyake.

11, 12. (a) Kasi chiyowoyero chingamovwira wuli mwana pa maungano? (b) Chifukwa wuli ŵana ŵanyake ŵakukhumba yayi kusambira chiyowoyero cha ŵapapi ŵawo?

11 Ŵapapi ŵakwenera kusanda mwakupwelelera ivyo ŵana ŵawo ŵakukhumbikwira. Nangauli chiyowoyero ntchakuzirwa, kweni pali vinandi ivyo ŵana ŵakukhumbikwira kuti ŵamanye makora unenesko, padera pa kuluta waka nawo ku maungano sabata yiliyose. Manyani fundo iyi: Para ŵana ŵali pa maungano gha chiyowoyero icho ŵakupulika makora, ŵakupulikiska fundo za Yehova. Nakuti ŵakusambira vinandi kuluska umo ŵapapi ŵakughanaghanira. Ivi vingachitika yayi para maungano ghakuchitika mu chiyowoyero icho chikuŵasuzga. (Ŵerengani 1 Ŵakorinte 14:9, 11.) Ni nyengo zose yayi apo mwana wakulutilira kupulika makora chiyowoyero cha ŵapapi ŵake. Nakuti ŵana ŵanyake ŵakuzgorapo pa maungano, kuchita viyezgelero, na kuyowoya nkhani mu chiyowoyero cha ŵapapi ŵawo, kweni vikufumira mu mtima yayi.

12 Nakuti ntchiyowoyero pera yayi icho chingawovwira mwana kuti watemwenge Yehova. Ndimo vikaŵira na Joshua uyo tamuzunura kukwambilira. Mudumbu wake Esther wakati: “Ŵana ŵakusambira makora chiyowoyero cha ŵapapi para ŵakuwona kakhaliro ka ŵanthu ŵa chiyowoyero icho, kweniso chisopa chawo.” Para ŵana ŵali ku malo uko kulije kakhaliro kakuyana na ka ŵapapi ŵawo, ŵangakhumba yayi kusambira chiyowoyero chawo na chisopa chawo. Kasi ŵapapi awo ŵali kusamira ku charu chinyake ŵangachita wuli?

13, 14. (a) Chifukwa wuli banja la Samuel likasamira mu mpingo wa chiyowoyero cha uko ŵakakhalanga? (b) Ŵakachita wuli kuti ŵalutilire kuŵa ŵakukhora mwauzimu?

13 Ŵapapi awo Mbakaboni ŵakuŵika panthazi umoyo wauzimu wa ŵana ŵawo kuluska vyakukhumba vyawo. (1 Kor. 10:24) Samuel, uyo ni dada wa Joshua na Esther, wakati: “Ine na muwoli wane tikawonanga ŵana ŵithu kuti timanye chiyowoyero icho ŵakupulika makora para ŵakusambira unenesko. Kweniso tikalombanga mahara kwa Yehova. Tikakondwa viŵi yayi na ivyo tikasanga. Kweni tikati tawona kuti ŵakapulikanga viŵi yayi pa maungano gha chiyowoyero chithu, tikaghanaghana za kusamira ku mpingo wa chiyowoyero cha uko tikakhalanga. Tikalutanga lumoza ku maungano na mu upharazgi. Kweniso tikachemanga ŵabwezi ŵithu mu mpingo uphya kuti tizakalyere lumoza chakurya na kukatembeya. Ivi vikawovwira ŵana ŵithu kuti ŵamanyane na ŵabali na kumanya kuti Yehova ni dada wawo, kweniso mubwezi wawo. Tikawona kuti ichi ntchakuzirwa chomene kuluska kuti ŵamanyenge waka chiyowoyero chithu.”

14 Samuel wakatiso: “Kuti ine na muwoli wane tilutilire kuŵa ŵakukhora mwauzimu, tikalutangaso ku maungano gha chiyowoyero chithu. Tikatangwanikanga chomene, kweniso tikavukanga. Kweni tikuwonga Yehova kuti wakatitumbika chifukwa cha kuyezgayezga kwithu. Ŵana ŵithu wose ŵatatu ŵakuchita uteŵeti wanyengozose.”

IVYO ŴANA ŴANGACHITA

15. Chifukwa wuli Kristina wakawona kuti chikaŵa makora kusamira ku mpingo wa chiyowoyero icho wakasambira ku sukulu?

15 Ŵana awo mbalara msinkhu ŵangawona kuti ŵangateŵetera makora Yehova mu mpingo wa chiyowoyero icho ŵakupulika makora. Para vyaŵa nthena, ŵapapi ŵaleke kughanaghana kuti ŵana ŵaŵagalukira. Kristina wakati: “Nkhapulikanga pachoko waka chiyowoyero cha ŵapapi ŵane. Kweni para naluta ku maungano, nkhatorangapo kalikose yayi. Apo nkhaŵa na vyaka 12, nkhaluta ku ungano wa chigaŵa wa chiyowoyero icho tikasambiranga ku sukulu. Kakaŵa kakwamba kuti nipulikiske makora unenesko. Kweniso vinthu vikasintha apo nkhamba kulomba mu chiyowoyero icho nkhasambiranga ku sukulu. Nkhayamba kulomba kwa Yehova kufumira pasi pa mtima.” (Mil. 2:11, 41) Kristina wakati wakura, wakadumbiskana na ŵapapi ŵake kuti wasamukire mu mpingo wa chiyowoyero icho wakapulikanga makora. Iyo wakati: “Nati nasambira za Yehova mu chiyowoyero icho nkhasambira ku sukulu, nkhachitapo kanthu.” Nyengo yichoko waka, Kristina wakamba upayiniya wanyengozose.

16. Chifukwa wuli Nadia ngwakukondwa kuti wakakhalilira mu mpingo wa chiyowoyero cha ŵapapi ŵake?

16 Ŵanyamata, kasi mukuwona kuti vingaŵa makora kuŵa mu mpingo wa uko mukukhala? Usange ni nthena, chifukwa wuli? Kasi mukuwona kuti vingamovwirani kusendelera chomene kwa Yehova? (Yak. 4:8) Panji mukukhumba kusamukira mu mpingo unyake kuti ŵapapi ŵinu ŵaleke kumugadani, panji chifukwa cha kugwentha ntchito? Nadia uyo wakuteŵetera pa Beteli, wakati: “Ine na ŵabali ŵane tikati taŵa ŵachinyamata, tikakhumbanga kusamukira mu mpingo wa uko tikakhalanga.” Kweni ŵapapi ŵake ŵakawona kuti ŵana aŵa ŵangapindura yayi mwauzimu para ŵangasamukira ku mpingo unyake. Nadia wakatiso: “Sono nkhuwonga chomene ŵapapi kuti ŵakayezgayezga kutisambizga chiyowoyero chawo kuti tikhalilire mu mpingo uwo ŵakawungananga. Tamanya vinandi chomene ndipo taŵa na mwaŵi ukuru wakovwira ŵanthu kuti ŵamanye Yehova.”

UMO ŴANYAKE ŴANGAWOVWILIRAPO

17. (a) Kasi Yehova wali kupeleka kwa njani udindo wa kulera ŵana? (b) Kasi ŵapapi ŵangasanga nkhu wovwiri kuti ŵalere makora ŵana ŵawo?

17 Yehova wali kupeleka udindo wa kulera ŵana na kuŵasambizga unenesko kwa asekuru, abuya, panji munthu waliyose yayi. Kweni wali kupeleka ku ŵapapi. (Ŵerengani Zintharika 1:8; 31:10, 27, 28.) Ŵapapi awo ŵakumanya yayi chiyowoyero icho ŵana ŵawo ŵakupulika makora, ŵangakhumbikwira wovwiri kuti ŵaŵafike pa mtima. Ichi chikung’anamura kuti ŵapapi ŵalekere ŵanyawo udindo wawo yayi, kweni kuti ŵaŵawovwire waka kulera makora ŵana ŵawo, ndiposo “kuŵalanga na kuŵasambizga maghanoghano gha Yehova.” (Efe. 6:4) Ŵapapi ŵangafumba ŵalara mu mpingo kuti ŵaŵaphalireko masachizgo ghanyake gha umo ŵangachitiskira kusopa kwa mbumba. Kweniso ivyo ŵangachita kuti ŵana ŵawo ŵasange mabwezi ghawemi.

Ŵapapi na ŵana vikuŵayendera makora para ŵakuchezga na Ŵakhristu ŵanyawo (Wonani ndime 18, 19)

18, 19. (a) Kasi ŵabali na ŵadumbu ŵakukhwima mwauzimu ŵangawovwira wuli ŵana? (b) Kasi ŵapapi ŵakwenera kulutilira kuchita vichi?

18 Nyengo zinyake ŵapapi ŵangachema mabanja ghanyake kuti ghazakaŵepo pa kusopa kwawo kwa mbumba. Nakuti ŵana ŵanandi ŵakusambira vinandi para ŵakutemwa kupharazgira lumoza na ŵanthu awo ŵakutemwa vinthu vyauzimu, panji kuchitira nawo lumoza vyakusanguluska viwemi. (Zinth. 27:17) Shan uyo tamuzunura kukwambilira wakati: “Nichali kukumbuka makora ŵabali awo ŵakanovwira. Nkhasambira vinandi chomene apo ŵakanovwiranga umo ningakayowoyera nkhani mu sukulu ya uteŵeti wa Chiuta. Kweniso nkhakondwanga chomene na vyakusanguluska ivyo tikachitiranga lumoza.”

19 Ŵabali awo ŵasankhika na ŵapapi kuti ŵawovwire ŵana ŵawo, nyengo zose ŵakwenera kovwira ŵana aŵa kuti ŵachindikenge ŵapapi ŵawo. Ŵayowoyenge viwemi vya ŵapapi ŵawo na kuleka kupoka udindo wawo. Kweniso para ŵakovwira ŵana, ŵaleke kuchita vinthu ivyo vingakayikiska ŵanthu ŵanyake mu mpingo panji ŵanthu awo Mbakaboni yayi. (1 Pet. 2:12) Ŵapapi ŵaleke kupeleka waka ŵana ŵawo ku ŵanyawo kuti ndiwo ŵaŵasambizgenge. Ŵakwenera kuwona umo mubali panji mudumbu uyo ŵamutuma wakovwilira ŵana ŵawo. Ndipo nawo ŵakwenera kulutilira kuŵasambizga.

20. Kasi ŵapapi ŵangawovwira wuli ŵana ŵawo kuti ŵateŵetere makora Yehova?

20 Ŵapapi, lombani Yehova kuti wamovwirani na kuchita ivyo mungafiska. (Ŵerengani 2 Midauko 15:7.) Chakuzirwa chomene ntchakuti ŵana ŵinu ŵaŵe ŵabwezi ŵa Yehova kuluska vyakukhumba vinu. Chitani ivyo mungafiska kuti Mazgu gha Chiuta ghaŵafikenge pamtima. Lekani kukayikira kuti ŵana ŵinu ŵangaŵa ŵateŵeti wa Yehova. Para ŵana ŵinu ŵakulondezga Mazgu gha Chiuta na chiyelezgero chinu chiwemi, mujipulikenge nga mpositole Yohane uyo wakayowoya za ŵana ŵake ŵauzimu kuti: “Palije chinyake icho chikunikondweska chomene kuluska ichi, chakuti nipulikenge kuti ŵana ŵane ŵakulutilira kwenda mu unenesko.”—3 Yoh. 4.

^ ndime 7 Wonani nkhani yakuti “Mungathe Kuphunzira Chinenero China!” mu Galamukani! ya Malichi 2007, peji 10-12.