1, 2. To ozán dopo blebu yiyizan na whèhuhu godo, nuplọnmẹ tẹwẹ Pita wá mọyi?

ṢINAWE to devi Jesu tọn lẹ mẹ ṣẹṣẹ yí ozán lọ blebu zan na whèhuhu to Ohù Galili tọn ji ṣigba bo ma mọ nudepope wle. Jesu he ko yin finfọnsọnku lọ to huto bo to whèhutọ lọ lẹ pọ́n. Enẹgodo, e dọna yé dọmọ: “‘Mì yìn odọ̀ lọ do adusiwhé tọjihun lọ tọn, mì nasọ mọ delẹ.’ Enẹwutu, yé yìn in, ṣigba yé ma penugo nado dọ̀n ẹn biọ ohún mẹ, na whèvi lọ lẹ sù tlala wutu.”—Joh. 21:1-6.

² Whenue Jesu ko na yé núdùdù afọnnu tọn godo, e pannukọn Simọni Pita bo dọmọ: “Simọni visunnu Johanu tọn, be hiẹ yiwanna mi hú ehelẹ ya?” Etẹ hodọna ẹn wẹ Jesu te? Pita yiwanna whèhuhu taun. Enẹwutu, e taidi dọ Jesu jlo na yọ́n nuhe Pita yiwanna hugan wẹ. Be e tindo owanyi sisosiso na whèvi po azọ́n whèhuhu tọn po hugan na Jesu po nuplọnmẹ etọn lẹ po wẹ ya? Pita gblọn dọmọ: “Mọwẹ Oklunọ, hiẹ yọnẹn dọ n’tindo owanyi na we.” (Joh. 21:15) Ayihaawe ma tin dọ Pita nọgbẹ̀ sọgbe hẹ nuhe e dọ. Bẹsọn ojlẹ enẹ mẹ sọyi, e do owanyi etọn na Klisti hia gbọn alọnu etọn hinhẹn ján to azọ́n mẹhẹnzun devi tọn lọ mẹ dali,  podọ gbọn nuyiwa taidi dòtin de to agun Klistiani owhe kanweko tintan tọn mẹ dali.

3. Owù tẹwẹ Klistiani lẹ dona nọ aṣeji sọta?

³ Etẹwẹ mí sọgan plọn sọn nuhe Jesu dọna Pita mẹ? Mí dona tin to aṣeji ma nado dike owanyi mítọn na Klisti ni wá depò podọ ma nado yin ayihafẹsẹna sọn Ahọluduta lọ ji. Jesu mọnukunnujẹ lehe magbọjẹ titonu ehe tọn lẹ nọ gbidikọnamẹ do mẹ ganji. To apajlẹ nudotọ tọn lọ mẹ, Jesu dọ dọ mẹdelẹ na kẹalọyi “ohó Ahọluduta lọ tọn” bo yinukọn to bẹjẹeji, ṣigba “magbọjẹ titonu ehe tọn lẹ po huhlọn mẹkiklọ adọkunnu lẹ tọn po” na wá “gbidikọna ohó lọ.” (Mat. 13:19-22; Malku 4:19) Na nugbo tọn, eyin mí ma to aṣeji, magbọjẹ egbesọegbesọ tọn lẹ sọgan yinuwado ahun mítọn ji bo hẹn mí gbọjọ to gbigbọ-liho. Abajọ Jesu do na avase devi etọn lẹ dọmọ: “Mì payi mìde go ma nado yí dùdù zẹjlẹgo, nùnù zẹjlẹgo po magbọjẹ gbẹ̀mẹ tọn lẹ po do doagban pinpẹn na ahun mìtọn.”—Luku 21:34.

4. Etẹwẹ na gọalọna mí nado gbeje obá he mẹ owanyi mítọn na Klisti siso jẹ pọ́n? (Pọ́n yẹdide he tin to bẹjẹeji hosọ ehe tọn.)

⁴ Kẹdẹdile Pita wà do to whenue e plọnnu sọn Jesu he yin finfọnsọnku lọ dè godo, mí nọ do owanyi sisosiso he mí tindo na Klisti hia gbọn azọ́n he e dena mí nado wà lọ zize do otẹn tintan mẹ dali. Nawẹ mí sọgan hẹn ẹn diun dọ mí zindonukọn to mọwiwà mẹ gbọn? Sọn ojlẹ de mẹ jẹ devo mẹ, mí dona nọ kanse míde dọ: ‘Etẹwẹ n’yiwanna hugan? Be nuhe nọ hẹn ayajẹ wá na mi hugan wẹ nado nọ doalọ to nuwiwa aihọn tọn lẹ mẹ ya kavi to nuwiwa gbigbọmẹ tọn lẹ mẹ?’ Enẹwutu, mì gbọ mí ni gbadopọnna adà gbẹzan tọn atọ̀n delẹ he sọgan dekanpona owanyi mítọn na Klisti podọ na gbigbọnu lẹ, eyin mí ma ze yé do otẹn he jẹ mẹ—enẹ wẹ agbasazọ́n, ayidedai po agbasanu lẹ po.

5. Sọgbe hẹ Owe-wiwe lẹ, azọngban tẹwẹ tatọ́ whẹndo tọn lẹ tindo?

⁵ Na Pita, whèhuhu ma yin ayidedai poun gba—ṣigba agbasazọ́n he nọ na ẹn núdùdù wẹ. To egbehe, tatọ́ whẹndo tọn lẹ nọ mọnukunnujẹemẹ dọ sọgbe hẹ Owe-wiwe lẹ azọngban yetọn wẹ e yin, nado penukundo nuhudo agbasa tọn whẹndo yetọn tọn lẹ go. (1 Tim. 5:8) Yé dona wazọ́n sinsinyẹn nado setonuna nubiọtomẹsi ehe. Ṣigba, to azán godo tọn ehelẹ mẹ, agbasazọ́n nọ saba do magbọjẹ namẹ taun.

6. Magbọjẹ tẹlẹ wẹ agbasazọ́n de wiwà bẹhẹn to azán mítọn gbè?

⁶ Na azọ́n ma tin sọmọ bọ e nọ biọ agbàwhinwhlẹn sinsinyẹn nado mọ agbasazọ́n de wutu, susu mẹhe yè yí do azọ́nmẹ lẹ tọn nọ mọdọ emi dona wazọ́n na gànhiho susu lẹ, eyin akuẹ he yé na dù tlẹ whè to whedelẹnu. Podọ, na yè nọ to kọgbidina yé mapote nado wazọ́n susu dogọ wutu, ehe ko hẹn awugble sinsinyẹn wá na mẹdelẹ to agbasa mẹ, to apọ̀nmẹ, podọ to numọtolanmẹ-liho. Azọ́n sọgan gbledo azọ́nwatọ he ma nọ jlo na basi avọ́sinsan mọnkọtọn lẹ do ota azọ́nwhé he mẹ yé te tọn mẹ.

7, 8. (a) Mẹnu wẹ mí dona yin nugbonọ na jẹnukọn? (b) Nuplọnmẹ họakuẹ tẹ mẹ wẹ mẹmẹsunnu de to Thaïlande wá mọnukunnujẹ gando agbasazọ́n etọn go?

⁷ Taidi Klistiani lẹ, Jehovah Jiwheyẹwhe wẹ yin mẹhe mí duahọ nugbonọ-yinyin tọn do jẹnukọn, e ma yin do azọ́nmẹyimẹdotọ mítọn gba. (Luku 10:27) Agbasazọ́n nọ hẹn ẹn yọnbasi na mí nado mọ dandannu gbẹ̀mẹ tọn lẹ poun wẹ. Mí nọ wazọ́n nado mọ akuẹ he mí nado penukundo nuhudo agbasa tọn mítọn lẹ go podọ nado hẹn lizọnyizọn mítọn di. Ṣigba eyin mí ma tin to aṣeji, agbasazọ́n sọgan yitẹn to sinsẹ̀n-bibasi mítọn si. Di apajlẹ, mẹmẹsunnu de sọn Thaïlande dọmọ: “Agbasazọ́n ṣie he yin nado jla ọdinatẹẹ do nọ hẹn awuvivi wá na mi taun, amọ́ e nọ biọ to asi e dọ ma wazọ́n na gànhiho susu lẹ. Ehe zọ́n bọ n’masọ nọ tindo whenu kaka de na nuwiwa gbigbọmẹ tọn lẹ ba. N’wá mọdọ nado ze Ahọluduta lọ do otẹn tintan mẹ na biọ dọ ma diọ  tito azọ́nwiwa tọn ṣie. Etẹwẹ mẹmẹsunnu ehe wà?

⁸ E basi zẹẹmẹ dọmọ: “To whenue n’ko lẹnnupọndo nuhe n’na wà ji bo ko sẹ̀ akuẹ do na owhe dopo godo, n’de nado nọ sà glase-vivi to alitó. To bẹjẹeji, nulẹ ma bọawuna mi to akuẹzinzan-liho, bọ n’gbọjọ. Eyin n’pé azọ́nwatọgbẹ́ ṣie hoho lẹ, yé nọ ṣàn mi kò bo nọ kanse mi nuhewutu n’lẹndọ glase-vivi sisà do pọnte hú ọdinatẹẹ lẹ jijlado to ohọ̀ he mẹ jẹhọn fifá te de mẹ. N’hodẹ̀ hlan Jehovah bo biọ ẹ dọ ni gọalọna mi nado pehẹ ninọmẹ lọ podọ nado jẹ yanwle ṣie kọ̀n, enẹ wẹ nado mọ whenu susu dogọ na nuwiwa gbigbọmẹ tọn lẹ. E ma dẹn bọ nulẹ jẹ pinpọnte ji. N’wá yọ́n nuhe nọ vivi na ahisinọ ṣie lẹ ganji, ehe zọ́n bọ n’jẹ glase-vivi ṣie lẹ bayi ji to aliho he yọ́n dogọ mẹ. Podọ n’nọ sà glase-vivi he n’bayi lẹpo to whelẹponu. Nado dọ hójọhó, akuẹ nọ jẹ asi e todin taun hugan whenue n’nọ jla ọdinatẹẹ do. Homẹ ṣie nọ hùn todin taun, na n’masọ tindo ayimajai po magbọjẹ he azọ́n he n’nọ wà dai nọ hẹnwa na mi lẹ po ba. Podọ nujọnu hugan lọ wẹ yindọ n’mọdọ n’dọnsẹpọ Jehovah dogọ.”—Hia Matiu 5:3, 6.

9. Nawẹ mí sọgan hẹn pọndohlan jlẹkaji tọn go gando agbasazọ́n mítọn go gbọn?

⁹ Azọ́n sinsinyẹn wiwà yin jẹhẹnu de he Jiwheyẹwhe yiwanna, podọ e nọ hẹn ale wá. (Howh. 12:14) Etomọṣo, dile mẹmẹsunnu he go mí donù to aga lọ wá mọnukunnujẹemẹ do, e nọ biọ dọ yè ni ze agbasazọ́n do otẹn he mẹ e jẹ dọ ni nọ mẹ. Jesu dọmọ: “Enẹwutu, mì zindonukọn nado to Ahọluduta lọ po dodowiwa etọn po dín whẹ́, podọ nudevo [nuhudo agbasa tọn he yin dandan tọn] ehe lẹpo na yin yiyidogọ na mì.” (Mat. 6:33) Nado yọnẹn eyin mí tindo pọndohlan jlẹkaji tọn gando onú agbasa tọn lẹ po nuwiwa gbigbọmẹ tọn lẹ po go, e na yọ́n nado nọ kanse míde dọ: ‘Be n’nọ mọdọ azọ́n ṣie nọ hẹn ayajẹ wá na mi, bo ka nọ pọ́n nuwiwa gbigbọmẹ tọn ṣie lẹ hlan di nuhe ma yin nujọnu sọmọ kavi yin nuyiwa aṣa tọn de poun wẹ ya?’ Whenu yiyizan nado lẹnayihamẹpọn do otẹn he mẹ mí ze agbasazọ́n mítọn po nuwiwa gbigbọmẹ tọn mítọn lẹ po do ji sọgan gọalọna mí nado yọ́n nuhe mí yiwanna hugan.

10. Onú titengbe tẹwẹ Jesu plọn mí gando nuhe dona nọ yin zizedo otẹn tintan mẹ go?

¹⁰ Jesu ze nujinọtedo he na gọalọ nado hẹn jlẹkajininọ go to agbasanu lẹ po gbigbọnu lẹ po ṣẹnṣẹn dai. To ojlẹ de mẹ, Jesu yì dla Malia po nọviyọnnu etọn Malta po pọ́n to owhé yetọn gbè. Dile Malta to kànhò nado dà nuhe yé na dù, Malia de nado sinai to afọ Jesu tọn lẹ kọ̀n bo to todoaina ẹn. To whenue Malta wule dọ Malia ma to alọgọna emi, Jesu dọna Malta dọmọ: “[Malia] ko de adà dagbe, podọ e ma na yin yíyí sọn e si.” (Luku 10:38-42) Nuplọnmẹ titengbe de wẹ Jesu to nina Malta. Nado do owanyi mítọn na Klisti hia podọ ma nado natẹn whẹho paa lẹ nado fẹayihasẹna mí, mí dona zindonukọn nado nọ de “adà dagbe” lọ bo nọ ze gbigbọnu lẹ do otẹn tintan mẹ.

11. Etẹwẹ Owe-wiwe lẹ plọn mí gando gbọjẹyíyí go?

¹¹ Mí do hudo ojlẹ delẹ tọn nado nọ gbọjẹ bo nọ mọ kọfanamẹ yí sọn azọ́n sinsinyẹn mítọn po alọnu mítọn he nọ ján taun po si. Ohó Jiwheyẹwhe tọn dọmọ: “Nude ma yọ́n na gbẹtọ hú nado dù bo nù bosọ mọ awuvivi to azọ́n sinsinyẹn etọn mẹ.” (Yẹwh. 2:24) Jesu yọnẹn dọ e nọ biọ to whedelẹnu dọ yè ni gbọjẹ. To whenue yé ko yí yede zan taun to nujijla yẹwhehodidọ tọn vonọtaun de mẹ godo, e dọna devi etọn lẹ dọmọ: “Mì wá bo gbọ mí ni sẹ̀ jẹ fie to olá de bo gbọjẹ vude.”—Malku 6:31, 32.

12. Owù tẹwẹ mí dona nọ aṣeji sọta na nuhe dù ayidedai po aihundida po? Na apajlẹ de.

¹² Na nugbo tọn, ayidedai po aihundida po nọ yí adà titengbe de wà. Ṣigba, owù he demẹ wẹ yindọ onú ehelẹ sọgan wá lẹzun nuhe tin to otẹn tintan mẹ na mí to gbẹzan  mítọn mẹ. To owhe kanweko tintan whenu, mẹsusu nọ tindo pọndohlan lọ dọ, “mì gbọ mí ni dù bo nù, na osọ wẹ mí na kú.” (1 Kọl. 15:32) Pọndohlan enẹ dopolọ wẹ gbayipe to awà susu ji to aihọn egbezangbe tọn mẹ. Di apajlẹ, to owhe delẹ die, dawe de sọn Whèyihọ-waji Europe tọn jẹ opli Klistiani tọn lẹ yì ji. Amọ́ ojlo etọn na ayidedai sinyẹn sọmọ bọ e doalọtena gbẹdido hẹ omẹ Jehovah tọn lẹ. Ṣigba to ojlẹ de godo, e wá mọdọ afọdidona ayidedai ma hẹn nude wá na emi zẹ̀ nuhahun po flumẹjijẹ po kẹdẹ go. Enẹwutu, e gọjẹ Biblu plọn ji bo wá pegan nado lẹzun wẹnlatọ wẹndagbe lọ tọn de. To baptẹm etọn godo, e dọmọ: “Onú dopo gee he vẹna mi wẹ yindọ n’ko hẹn whenu susu gú whẹpo do wá mọnukunnujẹemẹ dọ Jehovah sinsẹ̀n nọ hẹn ayajẹ susu wá hugan afọdidona aihundida he aihọn ehe nọ zedonukọnnamẹ lẹ.”

13. (a) Basi zẹẹmẹ owù he ayidedai po aihundida po bẹhẹn tọn. (b) Etẹwẹ sọgan gọalọna mí nado tindo pọndohlan jlẹkaji tọn gando ayidedai po aihundida po go?

¹³ Lẹndai ayidedai tọn wẹ nado fakọna mí bo vọ́ huhlọnna mí. Na ehe nido pà mí, ojlẹ nẹmu wẹ mí dona nọ yizan to ayidedai kọ̀n? Lẹnnupọndo nuyijlẹdonugo ehe ji: To whedelẹnu, susu mítọn nọ yiwanna nado nọ dù nuvivi de to núdùdù godo, ṣigba mí yọnẹn dọ eyin mí nọ hò jẹ akla vivi po bọnbọn po ji glanglan, e ma na wà dagbe na agbasa mítọn. Enẹwutu, mí nọ saba dù núdùdù hunsindagbe tọn lẹ. Mọdopolọ, hihò jẹ ayidedai po aihundida po ji glanglan na dekanpona gbigbọnọ-yinyin mítọn. Nado dapana enẹ, mí nọ tindo mahẹ whẹwhẹ to azọ́n Ahọluduta lọ tọn lẹ mẹ. Nawẹ mí sọgan wagbọn do yọnẹn eyin mí tindo pọndohlan jlẹkaji tọn gando ayidedai go? Mí sọgan de osẹ dopo bo basi kandai ojlẹ nẹmu he mí yizan na nuwiwa gbigbọmẹ tọn lẹ tọn, taidi opli lẹ yìyì, tintọ́n na lizọnyizọn lọ, gọna oplọn mẹdetiti tọn po whẹndo tọn po. Enẹgodo mí sọgan yí ojlẹ he mí mọ lọ jlẹdo ojlẹ he mí yizan to osẹ enẹ dopolọ mẹ na ayidedai lẹ go, taidi aihundida lanmẹyiya tọn, nuwiwa paa devo he mẹ yè nọ mọ awuvivi te lẹ, televiziọn pinpọn, kavi aihundida tele kavi Intẹnẹt ji tọn lẹ. Etẹwẹ nuyijlẹdonugo lọ dohia? Be vlavo e na biọ dọ mí ni dealọ pò na nuhe taidi “nuvivi” enẹlẹ wẹ ya?—Hia Efesunu lẹ 5:15, 16.

14. Etẹwẹ na deanana mí to whenue mí jlo na de aihundida po ayidedai mítọn lẹ po?

¹⁴ Mẹdopodopo gọna tatọ́ whẹndo tọn lẹ wẹ vò nado de ayidedai he yé yiwanna, eyin e ma ko gbẹ́ tùnafọ anademẹ Jehovah tọn he nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ bẹhẹn lẹ ji. * Ayidedai dagbe lẹ yin “nunina Jiwheyẹwhe tọn” de. (Yẹwh. 3:12, 13) Na nugbo tọn, mí yọnẹn dọ ayidedai he mẹde na de sọgan gbọnvona dehe mẹdevo na de. (Gal. 6:4, 5) Etomọṣo, mahopọnna ayidedai depope he mí sọgan de, ojlo mítọn wẹ nado ze e do otẹn he mẹ e jẹ dọ ni nọ mẹ. Jesu dọmọ: “Fie adọkunnu towe te, finẹ wẹ ahun towe na te ga.” (Mat. 6:21) Enẹwutu, owanyi sisosiso he mí tindo na Jesu, na whàn mí nado nọ ze linlẹn mítọn, hodidọ mítọn po nuyiwa mítọn lẹ po sinai do azọ́n Ahọluduta lọ tọn lẹ ji jẹnukọn, kakati ni yin do nuwiwa egbesọ tọn lẹ ji.—Flp. 1:9, 10.

15, 16. (a) Aliho tẹ mẹ wẹ agbasanu lẹ bibẹpli sọgan lẹzun omọ̀ de na Klistiani de te? (b) Ayinamẹ nuyọnẹn tọn tẹwẹ Jesu na gando agbasanu lẹ go?

¹⁵ Mẹsusu to egbehe wẹ nọ jlo vẹkuvẹku nado tindo nuhe to zoji lẹ, vlavo avọ̀, núzinzan azọ́n nuyọnẹn wintinwintin tọn lẹ po mọmọ po sọyi. Enẹwutu, Klistiani dopodopo dona nọ gbeje ojlo edetiti tọn lẹ pọ́n whẹwhẹ gbọn kanbiọ ehe nkọ lẹ kinkanse ede dali: ‘Be agbasanu lẹ lẹzun nujọnu na mi sọmọ bọ whenu he n’nọ yizan nado nọ basi dodinnanu do mọto kavi aṣọ́donu he ṣẹṣẹ  tọ́n lẹ ji podọ nado nọ lẹnnupọndo onú ehelẹ ji nọ hugan whenu he n’nọ yizan nado wleawuna opli agun tọn lẹ wẹ ya? Be n’nọ hẹn alọnu ṣie ján po nuwiwa egbesọ tọn lẹ po sọmọ bọ n’masọ nọ mọ whenu susu na dẹ̀hiho kavi Biblu hihia wẹ ya?’ Eyin mí doayi e go dọ owanyi he mí tindo na agbasanu lẹ to otẹn owanyi mítọn na Klisti tọn yí, mí dona nọ flin hogbe Jesu tọn lẹ dọmọ: “[Mì] họ́ mìde sọta nukunkẹn wunmẹ lẹpo.” (Luku 12:15) Naegbọn Jesu do na avase sinsinyẹn ehe?

¹⁶ Jesu dọ dọ “mẹdepope ma sọgan yin afanumẹ na ogán awe.” E yidogọ dọmọ: “Mìwlẹ ma sọgan yin afanumẹ na Jiwheyẹwhe podọ na Adọkunnu lẹ.” Na “ogán” awe ehe lẹpo wẹ nọ biọ mẹdezejo mlẹnmlẹn. Jesu dọ dọ mí na “gbẹwanna ode bo yiwanna awetọ” kavi “sẹbọdo ode go bo gbẹkọ awetọ go.” (Mat. 6:24) Taidi gbẹtọvi mapenọ lẹ, mímẹpo wẹ dona zindonukọn to avùn he mí to hihò sọta “ojlo agbasalan mítọn tọn lẹ” mẹ, ehe bẹ agbasanu lẹ bibẹpli hẹn.—Efe. 2:3.

17. (a) Naegbọn e nọ vẹawuna mẹhe nọ lẹnnupọn to agbasa-liho lẹ nado wleawuna pọndohlan jlẹkaji tọn gando agbasanu lẹ go? (b) Etẹwẹ nọ gọalọna mí nado hoavùn sọta ojlo agbasanu lẹ bibẹpli tọn?

¹⁷ E nọ vẹawuna mẹhe nọ lẹnnupọn to agbasa-liho lẹ nado wleawuna pọndohlan jlẹkaji tọn gando agbasanu lẹ go. Etẹwutu? Na nugopipe nulẹnpọn tọn yetọn to gbigbọ-liho ko depò wutu. (Hia 1 Kọlintinu lẹ 2:14.) To whenuena e yindọ huhlọn wuntuntun tọn yetọn taidi nuhe ji aslọ de ko ṣinyọ́n, ehe nọ hẹn ẹn vẹawuna yé dogọ nado yọ́n dagbe gbọnvona oylan. (Heb. 5:11-14) Taidi kọdetọn de, mẹdelẹ nọ wá tindo ojlo he zẹ̀pá na agbasanu lẹ—yèdọ ojlo de he ma sọgan yin pekọ hẹnwa na to gigọ́ mẹ gbede. (Yẹwh. 5:10) Mí dopẹ́ dọ pọngbọ de tin nado glo adí ylankan ehe, yèdọ ayilinlẹn lọ nado nọ bẹ agbasanu lẹ pli: Pọngbọ lọ wẹ, Ohó Jiwheyẹwhe tọn, Biblu hihia to aliho he sọgbe mẹ, podọ to gbesisọ mẹ. (1 Pita 2:2) Kẹdẹdile ayihamẹlinlẹnpọn do nugbo Owe-wiwe tọn ji gọalọna Jesu nado duto mẹtẹnpọn lẹ ji do, nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ yíyí-do-yizan mẹ nọ gọalọna mí nado nọavùnte sọta ojlo agbasanu lẹ bibẹpli tọn. (Mat. 4:8-10) Gbọnmọ dali, mí nọ dohia Jesu dọ mí yiwanna ẹn hugan agbasanu depope.

18. Etẹwẹ a magbe nado wà?

¹⁸ Whenue Jesu kanse Pita dọ: “Be hiẹ yiwanna mi hú ehelẹ ya?” nuhe flin Pita e te wẹ yindọ gbigbọnu lẹ zizedo otẹn tintan mẹ to gbẹzan etọn mẹ yin nujọnu. Na nugbo tọn, Pita, mẹhe yinkọ etọn zẹẹmẹdo “Osé,” nọgbẹ̀ sọgbe hẹ yinkọ etọn, na e do jẹhẹnu ayidego tọn lẹ hia wutu. (Owalọ 4:5-20) Mọdopolọ, to egbehe, gbemima mílọsu lẹ tọn wẹ nado tẹdo owanyi he mí tindo na Klisti go gligli, gbọn agbasazọ́n, ayidedai po nutindo agbasa tọn lẹ zizedo otẹn he jẹ mẹ po dali. Mì gbọ nudide he mí nọ basi to gbẹ̀mẹ lẹ ni dohia dọ mí tindo numọtolanmẹ Pita tọn lẹ nkọ, mẹhe dọna Jesu dọmọ: “Mọwẹ Oklunọ, hiẹ yọnẹn dọ n’tindo owanyi na we.”