1, 2. Gwathire atĩa harĩ Petero thutha wa gũtega thamaki ũtukũ mũgima?

ARUTWO mũgwanja a Jesu maakoretwo magĩtega thamaki ũtukũ mũgima thĩinĩ wa Iria rĩa Galili no gũtirĩ kĩndũ maanyitĩte. Jesu, ũrĩa rĩu wariũkĩte, aameroragĩra arĩ rũteere-inĩ rwa iria. Agĩcoka akĩmeera: “‘Ikiai neti mwena wa ũrĩo wa gatarũ na nĩ mũkũnyita kĩndũ.’ Kwoguo magĩikia neti, no matiahotire kũmĩgucia nĩ ũndũ wa ũrĩa thamaki ciarĩ nyingĩ.”—Joh. 21:1-6.

² Thutha wa kũmahe kĩndũ gĩa kwĩgagũra, Jesu akĩrora Simoni Petero na akĩmũũria ũũ: “Simoni mũrũ wa Johana, nĩ ũnyendete gũkĩra ici?” Jesu aaragĩrĩria ũhoro wa kĩĩ? Petero nĩ eendete mũno gũtega thamaki. Kwoguo kuonekaga ta Jesu aamũũragia kĩrĩa eendete mũno. Hihi aarĩ na wendo mũnene harĩ thamaki na harĩ biacara ya thamaki gũkĩra ũrĩa eendete Jesu na maũndũ marĩa aarutanaga? Petero aacokirie ũũ: “Ĩĩ nĩ ngwendete Mwathani, wee nĩ ũĩ nĩ ngwendete.” (Joh. 21:15) Ũtũũro-inĩ wake wothe, Petero nĩ onanirie atĩ nĩ eendete Jesu biũ. Kuuma hĩndĩ ĩyo na gũthiĩ na mbere, nĩ onanirie wendo wake harĩ Kristo na njĩra ya gũkorũo na kĩyo wĩra-inĩ wa gũtua andũ arutwo, na agĩtuĩka gĩtugĩ kĩũngano-inĩ gĩa Gĩkristiano gĩa karine ya mbere.

3. Nĩ mogwati marĩkũ Akristiano magĩrĩirũo nĩ kwĩmenyerera?

³ Tũngĩĩruta atĩa kuumana na ciugo iria Jesu eerire Petero? Nĩ twagĩrĩirũo nĩ kwĩmenyerera nĩguo tũtigetĩkĩrie wendo witũ harĩ  Kristo ũnyihe na meciria maitũ mehere harĩ maũndũ ma Ũthamaki. Jesu nĩ aamenyaga wega biũ moritũ marĩa moimanaga na mĩtangĩko ya mũtabarĩre ũyũ wa maũndũ. Ngerekano-inĩ yake ya mũhuri mbeũ, Jesu oigire atĩ andũ amwe nĩ mangĩgetĩkĩra “ũhoro wa Ũthamaki” na meke ũgarũrũku kĩambĩrĩria-inĩ, no “mĩtangĩko ya mũtabarĩre ũyũ wa maũndũ na hinya wa maheeni wa ũtonga” nĩ ‘ingĩkahatĩka ũhoro ũcio.’ (Mat. 13:19-22; Mar. 4:19) Hatarĩ nganja, tũngĩaga kwĩmenyerera, mĩhang’o ya o mũthenya ya ũtũũro no ĩheenererie ngoro citũ na ĩtũme tũcoke na thutha kĩĩroho. Nĩ ũndũ ũcio, Jesu aaheire arutwo ake mũkaana ũyũ: “Mwĩmenyagĩrĩrei nĩguo ngoro cianyu itikanakorũo iritũhĩirũo nĩ kũrĩa na kũnyua gũkĩria gĩthimi, na mĩtangĩko ya ũtũũro.”—Luk. 21:34.

4. Nĩ kĩĩ gĩgũtũteithia gũthuthuria gĩkĩro kĩrĩa twendete Kristo nakĩo? (Rora mbica kĩambĩrĩria-inĩ gĩa gĩcunjĩ gĩkĩ.)

⁴ O ta ũrĩa Petero eekire thutha wa kwaria na Jesu aariũkio, tuonanagia twendete Kristo na gĩkĩro kĩrĩkũ na njĩra ya kũiga mbere wĩra ũrĩa atũhete. Tũngĩtigĩrĩra atĩa atĩ nĩ tũrathiĩ na mbere gwĩka ũguo? Twagĩrĩirũo kwĩyũragia ũũ kaingĩ: ‘Wendo wakwa mũnene ũkoragwo harĩ kĩĩ? Hihi gĩkeno gĩakwa kĩnene ũtũũro-inĩ kiumanaga na maũndũ ma o mũthenya ma ũtũũro kana nĩ harĩ maũndũ ma kĩĩroho?’ Ũndũ-inĩ ũcio, rekei twarĩrĩrie maũndũ matatũ ma ũtũũro marĩa mangĩnyihia wendo witũ harĩ Kristo na harĩ maũndũ ma kĩĩroho, mangĩaga kũigwo harĩa hagĩrĩire. Maũndũ macio nĩ wĩra, maũndũ ma gwĩkenia, na indo cia kĩĩmwĩrĩ.

5. Nĩ itemi rĩrĩkũ ciongo cia famĩlĩ maheetwo nĩ Maandĩko?

⁵ Petero ndaarutaga wĩra wa gũtega thamaki ũrĩ wa gwĩkenia tu, no nĩho aarutaga mabataro ma o mũhaka. Mahinda-inĩ maya, ciongo cia famĩlĩ nĩ mamenyaga atĩ Maandĩko nĩ mamahete itemi rĩa kũhingagĩria famĩlĩ ciao mabataro ma cio. (1 Tim. 5:8) No mũhaka marute wĩra na kĩyo nĩguo mahingie itemi rĩu. No matukũ-inĩ maya ma kũrigĩrĩria, mawĩra nĩ marehaga mĩtangĩko.

6. Nĩ mathĩna marĩkũ makoragwo mawĩra-inĩ mahinda maya?

⁶ Nĩ ũndũ wa mawĩra gũkorũo marĩ manini na andũ arĩa maramabatara magakorũo marĩ aingĩ, andũ aingĩ marutaga wĩra mathaa maingĩ o na rĩmwe makĩrĩhagwo mũcara mũnini. Ningĩ, andũ aingĩ nĩ magĩaga na mathĩna ma mwĩrĩ, ma meciria, na ma ngoro nĩ ũndũ wa gũtindĩkĩrĩrio marute wĩra mũingĩ makĩhũthĩra ihinda inini. Arĩa mandĩkĩtwo mangĩrega kwĩrutĩra na njĩra ĩyo, o na no mabutwo.

7, 8. (a) Wĩhokeku witũ ũkoragwo harĩ ũ mbere? (b) Nĩ ũndũ ũrĩkũ wa bata mũrũ wa Ithe witũ ũmwe kuuma Thailand eerutire wĩgiĩ wĩra?

⁷ Tũrĩ Akristiano, wĩhokeku witũ ũkoragwo harĩ Jehova Ngai mbere, no ti harĩ mũndũ ũrĩa ũtwandĩkĩte. (Luk. 10:27) Wĩra no wa gũtũteithia tũhingie mabataro maitũ. Tũrutaga wĩra nĩguo tũhingie mabataro ma kĩĩmwĩrĩ ma o mũhaka na tũhote gũthiĩ na mbere na wĩra wa kũhunjia. No tũngĩaga kwĩmenyerera, wĩra no ũingĩrĩre ũthathaiya witũ. Kwa ngerekano, mũrũ wa Ithe witũ ũmwe kuuma bũrũri wa Thailand oigire ũũ: “Wĩra wakwa wa gũthondeka kompiuta nĩ wangenagia mũno ĩndĩ nĩ wahũthagĩra mathaa maingĩ mũno. Nĩ ũndũ ũcio, wandigagĩria mahinda manini mũno ma maũndũ ma kĩĩroho. Nĩ ndacokire ngĩmenya atĩ nĩguo njige maũndũ ma kĩĩroho mbere, nĩ ndabataraga gwĩka ũgarũrũku wĩra-inĩ wakwa.” Mũrũ wa Ithe witũ ũcio eekire atĩa?

⁸ Ataarĩirie ũũ: “Thutha wa kwĩbanga kĩndũ ta mwaka ũmwe, ngĩtua itua rĩa kwambĩrĩria wĩra wa kwendagia ice cream barabara-inĩ cia taũni. Kĩambĩrĩria-inĩ nĩ  ndaritũhagĩrũo mũno kĩĩmbeca na ngakua ngoro. Ndacemania na andũ arĩa twarutaga wĩra nao tene, maathekagĩrĩra na makanjũria nĩ kĩĩ gĩatũmire ndĩcirie atĩ kwendia ice cream nĩ kwega gũkĩra kũruta wĩra na kompiuta ndĩ kũndũ kwega kũrĩ na macini cia kũiga rĩera rĩrĩ rĩega. Ndahoire Jehova ngĩmũũria andeithie kũhiũrania na ũndũ ũcio na gũkinyĩra muoroto wakwa wa gũkoragwo na mahinda maingĩ ma maũndũ ma kĩĩroho. Thutha wa kahinda maũndũ makĩambĩrĩria kwagĩra. Nĩ ndataũkĩirũo wega nĩ mĩthemba ĩrĩa andũ arĩa ndendagĩria ice cream mendete na ngĩhota gũcithondekaga na njĩra njega makĩria. Thutha wa ihinda inini, gũtirĩ mũthenya ndatigagia ice cream ciakwa tondũ ndendagia ciothe. O na ũndũ ũngĩ nĩ atĩ, nĩ ndonaga mbeca nyingĩ makĩria ma ũrĩa ndonaga rĩrĩa ndarutaga wĩra wa kompiuta. Wĩra ũyũ nĩ ũtũmĩte ngorũo na gĩkeno tondũ rĩu ndikoragwo na mĩtangĩko ĩrĩa ndakoragwo nayo rĩrĩa ndarutaga wĩra wa kompiuta. Na ũndũ wa bata makĩria nĩ atĩ rĩu nĩ njiguaga nguhĩrĩirie Jehova makĩria.”—Thoma Mathayo 5:3, 6.

9. Tũngĩtũũria atĩa muonere ũrĩ na ũigananĩru wĩgiĩ wĩra?

⁹ Gũkorũo na kĩyo nĩ ngumo ya ũngai na nĩ kũrehaga moimĩrĩro mega. (Thim. 12:14) No o ta ũrĩa mũrũ wa Ithe witũ ũcio ũgwetetwo kĩbungo-inĩ kĩu kĩrĩ hau mbere eerutire, wĩra wagĩrĩirũo kũigwo harĩa hagĩrĩire. Jesu oigire ũũ: “Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, caragiai Ũthamaki wa Ngai mbere na ũthingu wake, namo maũndũ macio mangĩ mothe [ma o mũhaka ma kĩĩmwĩrĩ] nĩ mũrĩongagĩrĩrũo.” (Mat. 6:33) Nĩguo tũmenye kana tũrĩ na muonere ũrĩ na ũigananĩru wĩgiĩ wĩra na maũndũ ma kĩĩroho, twagĩrĩirũo kwĩyũria ũũ: ‘Hihi nyonaga wĩra wakwa ũrĩ mwega na ũrĩ wa gũcanjamũra no ngona maũndũ ma kĩĩroho marĩ ta ma o mũtugo?’ Gwĩciria na gwĩcũrania ũrĩa tũiguaga igũrũ rĩgiĩ wĩra na maũndũ ma kĩĩroho no gũtũteithie kũmenya nĩ kĩĩ twendete mũno.

10. Nĩ ithomo rĩrĩkũ rĩa bata Jesu aarutanire rĩgiĩ kũiga maũndũ marĩa ma bata mbere?

¹⁰ Jesu nĩ aaigire kĩonereria kĩega ũhoro-inĩ wĩgiĩ gũkorũo na ũigananĩru harĩ wĩra na maũndũ ma kĩĩroho. Hĩndĩ ĩmwe nĩ aaceereire Mariamu na mwarĩ wa nyina Maritha. Rĩrĩa Maritha eehang’agia nĩguo ahaarĩrie kĩndũ gĩa kũrĩa, Mariamu aathuurire gũikara magũrũ-inĩ ma Jesu amũthikĩrĩrie. Rĩrĩa Maritha eecokirie atĩ tondũ Mariamu ndaamũteithagia, Jesu aamwĩrire ũũ: “Mariamu athuurĩte ũndũ ũrĩa mwega, na ndangĩtunywo.” (Luk. 10:38-42) Jesu aarutaga Maritha ithomo rĩa bata mũno. Nĩguo maũndũ ma kĩĩmwĩrĩ matikeherie meciria maitũ harĩ maũndũ ma kĩĩroho, na nĩguo tuonanie wendo witũ harĩ Kristo, no mũhaka tũthuure “ũndũ ũrĩa mwega,” na ũguo nĩ kuuga tũige maũndũ ma kĩĩroho mbere.

11. Maandĩko marutanaga atĩa ũhoro wĩgiĩ kũhurũka?

¹¹ Nĩ ũndũ wa gũkorũo na maũndũ maingĩ ma gwĩka na wĩra mũritũ, nĩ tũbataraga mahinda ma kũhurũka na gwĩcanjamũra. Kiugo kĩa Ngai kiugaga ũũ: “Gũtirĩ ũndũ ũngĩ mwega mũndũ angĩĩka ũhĩtũkanĩte na kũrĩa, o na kũnyua, o na gwĩkenia ngoro na wĩra wake.” (Koh. 2:24) Jesu nĩ aamenyaga bata wa kũhurũka rĩmwe na rĩmwe. Thutha wa kũhunjia na kĩyo hĩndĩ ĩmwe, eerire arutwo ake ũũ: “Ũkai tũthiĩ handũ tũrĩ ithuiki tũkahurũke hanini.”—Mar. 6:31, 32.

12. Nĩ mũkaana ũrĩkũ twagĩrĩirũo kuoya na ũritũ wĩgiĩ maũndũ ma gwĩkenia? Heana ngerekano.

¹² Maũndũ ma gwĩkenia nĩ mahingagia bata mũnene. No ũgwati ũmwe nĩ atĩ, maũndũ ma gwĩkenia no matuĩke nĩmo twĩkĩrĩire mũno ũtũũro-inĩ. Karine-inĩ ya mbere,  andũ aingĩ maarĩ na mwerekera wa “Nĩ tũkĩrĩei na tũnyue, tondũ rũciũ nĩ tũgaakua.” (1 Kor. 15:32) Mwerekera ta ũcio no ũkoragwo kũndũ kũingĩ thĩinĩ wa thĩ o na ũmũthĩ. Kwa ngerekano, mĩaka ĩigana ũna mĩhĩtũku mwanake ũmwe kuuma Rũraya ya Ithũĩro nĩ aambĩrĩirie gũthiaga mĩcemanio ya Gĩkristiano. No nĩ eendete mũno maũndũ ma gwĩkenia nginya agĩtiga kũnyitanagĩra na andũ a Jehova. Thutha wa ihinda nĩ onire atĩ gwĩkĩrĩra maũndũ ma gwĩkenia kwamũreheire o mathĩna tu na gũkua ngoro. Nĩ ũndũ ũcio agĩcokerera kwĩruta Bibilia na thutha-inĩ akĩagĩrĩra gũtuĩka mũhunjia wa ũhoro mwega. Thutha wa kũbatithio oigire ũũ: “Ũndũ ũrĩa tu ndĩriraga no atĩ nĩ ndateire mahinda maingĩ mũno mbere ya menyete atĩ gũtungatĩra Jehova kũrehagĩra mũndũ gĩkeno kĩnene gũkĩra gũthingata maũndũ ma gwĩkenia ma thĩ ĩno.”

13. (a) Heana ngerekano ĩronania mogwati marĩa mahutanĩtie na maũndũ ma gwĩkenia. (b) Nĩ kĩĩ kĩngĩtũteithia gũtũũria muonere ũrĩ na ũigananĩru wĩgiĩ maũndũ ma gwĩkenia?

¹³ Muoroto wa gwĩkenia nĩ kũhurũkia meciria maitũ na gũcokia hinya mwĩrĩ. Nĩguo tũhingie muoroto ũcio-rĩ, twagĩrĩirũo kũhũthĩra mahinda maigana atĩa maũndũ-inĩ ma gwĩkenia? Ta wĩcirie ngerekano ĩno: Aingĩ aitũ nĩ twendete kũrĩa indo irĩ cama rĩmwe na rĩmwe, no nĩ tũmenyaga atĩ kũrĩaga indo ta keki na theremende hĩndĩ ciothe no gũthũkie ũgima witũ wa mwĩrĩ. Nĩ ũndũ ũcio tũrĩaga irio cia gwaka mĩĩrĩ itũ. Ũndũ ũmwe na ũcio, kũhũthagĩra mahinda maingĩ na gwĩkenia tu nĩ gũgũthũkia ũgima witũ wa kĩĩroho. Nĩguo tũgirĩrĩrie ũndũ ũcio, tũhũthagĩra mahinda maingĩ maũndũ-inĩ ma Ũthamaki. Tũngĩmenya atĩa atĩ tũrĩ na mawoni marĩ na ũigananĩru megiĩ maũndũ ma gwĩkenia? No tũthuure kiumia kĩmwe na tũtare mathaa marĩa tũhũthĩrĩte maũndũ-inĩ ma kĩĩroho ta gũthiĩ mĩcemanio, ũtungata, na wĩruti-inĩ witũ wa Bibilia na wa famĩlĩ. Tũcoke tũringithanie na mathaa marĩa tũhũthĩrĩte maũndũ-inĩ ma gwĩkenia kiumia-inĩ kĩu ta gũthaka, gwĩka maũndũ marĩa twendete, kwĩrorera TV, na gũthaka mĩthako ya video. Nĩ ũndũ ũrĩkũ ũrona waringithania? Hihi no ũkorũo nĩ ũrabatara kũnyihanyihia “indo irĩ cama”?—Thoma Aefeso 5:15, 16.

14. Nĩ kĩĩ kĩagĩrĩirũo gũtũtongoria tũgĩthuura maũndũ ma gwĩkenia?

¹⁴ Ciongo cia famĩlĩ, na mũndũ ũmwe ũmwe, marĩ na wĩyathi wa gũthuura maũndũ marĩa mekwenda ma gwĩkenia, bata makorũo nĩ maratwarana na ũtongoria wa Jehova ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa motaaro marĩa makoragwo Bibilia-inĩ. * Maũndũ mega ma gwĩkenia nĩ ‘kĩheo kuuma kũrĩ Ngai.’ (Koh. 3:12, 13) Nĩ tũũĩ atĩ andũ mendete maũndũ ngũrani ma gwĩkenia. (Gal. 6:4, 5) Maũndũ o marĩa mothe tũngĩthuura ma gwĩkenia, twagĩrĩirũo kũmaiga harĩa hagĩrĩire. Jesu oigire ũũ: “Harĩa mũthithũ waku ũrĩ, hau nĩho ngoro yaku o nayo ĩrĩkoragwo.” (Mat. 6:21) Nĩ ũndũ ũcio, wendo witũ harĩ Jesu nĩ ũgũtũtindĩka kũrongoreria meciria, mĩario, na ciĩko citũ harĩ maũndũ ma Ũthamaki handũ ha maũndũ ma o mũthenya ma ũtũũro.—Afil. 1:9, 10.

15, 16. (a) Kwenda indo cia kĩĩmwĩrĩ kũngĩtuĩka mũtego atĩa harĩ Mũkristiano? (b) Nĩ ũtaaro ũrĩkũ wa ũũgĩ Jesu aaheanire wĩgiĩ indo cia kĩĩmwĩrĩ?

¹⁵ Ũmũthĩ andũ aingĩ meciragia o ũhoro wa indo ta thimũ, indo iria njerũ ciumĩte, na ingĩ nyingĩ. Nĩ ũndũ ũcio, o Mũkristiano agĩrĩirũo nĩ gwĩthuthuragia kaingĩ maũndũ marĩa eriragĩria na njĩra ya kwĩyũria ciũria ta ici: ‘Hihi indo cia kĩĩmwĩrĩ nĩ ituĩkĩte cia bata  mũno harĩ niĩ ũũ atĩ hũthagĩra mahinda maingĩ ngĩka ũthuthuria na ngĩciria ũhoro wĩgiĩ ngari iria ciumĩte na indo ingĩ iria njerũ gũkĩra marĩa hũthagĩra ngĩhaarĩria mĩcemanio ya kĩũngano? Hihi ngoragwo ndikĩire mũno maũndũ-inĩ ma o mũthenya megiĩ ũtũũro na nĩ ũndũ ũcio ngahũthĩra mahinda o manini harĩ kũhoya kana gũthoma Bibilia?’ Tũngĩona atĩ wendo witũ harĩ indo cia kĩĩmwĩrĩ nĩ ũrahumbĩra wendo witũ harĩ Kristo, twagĩrĩirũo gwĩcũrania ũhoro wa ciugo ici cia Jesu: “Mwĩmenyerere ũkoroku wa mĩthemba yothe.” (Luk. 12:15) Nĩ kĩĩ gĩatũmire Jesu aheane mũkaana ũcio mũritũ ũguo?

¹⁶ Jesu oigire atĩ “gũtirĩ mũndũ ũngĩhota gũtungatĩra athani erĩ.” Agĩcoka akĩongerera ũũ: “Mũtingĩtungatĩra Ngai na mũtungatĩre Ũtonga.” Gĩtũmi nĩ tondũ “athani” acio erĩ mabataraga mũndũ erutĩre arĩ wothe. Nĩkĩo Jesu oigire atĩ no ‘tũthũũrire ũmwe na twende ũrĩa ũngĩ’ kana ‘twĩgwatanie na ũmwe na tũnyarare ũcio ũngĩ.’ (Mat. 6:24) Tondũ tũtirĩ akinyanĩru, ithuothe twagĩrĩirũo nĩ gũthiĩ na mbere kũrũa na “merirĩria ma mĩĩrĩ itũ,” o hamwe na mwerekera wa kwenda indo cia kĩĩmwĩrĩ.—Ef. 2:3.

17. (a) Andũ arĩa meciragia o ũhoro wa indo cia kĩĩmwĩrĩ maritũhagĩrũo nĩkĩ nĩ gũkũria muonere ũrĩ na ũigananĩru wĩgiĩ indo cia kĩĩmwĩrĩ? (b) Nĩ kĩĩ gĩtũteithagia kũrũa na merirĩria ma indo cia kĩĩmwĩrĩ?

¹⁷ Andũ arĩa meciragia o ũhoro wa maũndũ ma kĩĩmwĩrĩ nĩ maritũhagĩrũo nĩ gũkũria muonere ũrĩ na ũigananĩru wĩgiĩ indo cia kĩĩmwĩrĩ. Nĩkĩ? Tondũ nĩ matuĩkĩte aritũ harĩ kũigua maũndũ ma kĩĩroho. (Thoma 1 Akorintho 2:14.) Rĩrĩa ũhoti wao wa gwĩciria waritũhĩrũo nĩ maũndũ maingĩ, nĩ maremagwo gũkũũrana ũndũ mwega kana mũũru. (Ahib. 5:11-14) Nĩ ũndũ ũcio, amwe makũragia merirĩria matangĩgirĩrĩka kwerekera indo cia kĩĩmwĩrĩ na kwoguo gũtirĩ hĩndĩ maiganagĩra. (Koh. 5:10) Ũndũ mwega nĩ atĩ nĩ harĩ ndawa ya kũgiria tũthũkio nĩ mwĩcirĩrie wa kwenda indo cia kĩĩmwĩrĩ: gũthomaga Kiugo kĩa Ngai, Bibilia, tũtegũtĩrĩria. (1 Pet. 2:2) O ta ũrĩa gwĩcũrania ma iria Jehova aguũrĩtie gwekĩrire Jesu hinya wa kũregana na magerio, noguo kũhũthĩra motaaro ma Bibilia gũtũteithagia kũrũa na merirĩria ma indo cia kĩĩmwĩrĩ. (Mat. 4:8-10) Tweka ũguo tuonagia Jesu atĩ nĩ tũmwendete gũkĩra kĩndũ kĩngĩ o gĩothe gĩa kĩĩmwĩrĩ.

18. Ũtuĩte itua rĩa gwĩka atĩa?

¹⁸ Rĩrĩa Jesu oririe Petero: “Nĩ ũnyendete gũkĩra ici?” aaririkanagia Petero bata wa kũiga maũndũ ma kĩĩroho mbere ũtũũro-inĩ wake. Petero, ũrĩa rĩĩtwa rĩake riugĩte “Ihiga,” nĩ aatũũrire kũringana na rĩĩtwa rĩu tondũ onanirie ngumo ta cia ihiga. (Atũm. 4:5-20) O na ithuĩ ũmũthĩ nĩ tũtuĩte itua rĩa gũtũũria wendo witũ harĩ Kristo kwoguo tũkaiga wĩra, maũndũ ma gwĩkenia, na indo cia kĩĩmwĩrĩ harĩa hagĩrĩire. Rekei matua maitũ ũtũũro-inĩ monanagie atĩ nĩ tũnyitanagĩra na ciugo ici Petero eerire Jesu: “Mwathani, wee nĩ ũĩ nĩ ngwendete.”