1, 2. Na peko ti so Pierre agi susu na mbeni bï kue, nyen la lo manda?

ADISCIPLE ti Jésus mbasambala abi gbanda na mbeni bï kue ti gi asusu na yâ ti Kota ngu ti Galilée me ala gbu susu oko ape. Jésus so a zingo lo na kuâ aduti na yanga ti ngu ni lo yeke bâ ala. Na pekoni, lo tene na ala: “‘Ala bi gbanda ni na terê ti ngö ni na mbage ti koli, na ala yeke gbu asusu.’ Tongaso ala bi ni, me ala lingbi pëpe ti gboto ni na gigi ngbanga ti so asusu ni ayeke mingi.”—Jean 21:1-6.

² Na peko ti so Jésus amû na ala kobe ti ndapre, lo tourné na mbage ti Simon Pierre na lo tene: “Simon molenge ti Jean, mo ye mbi ahon aye so?” Jésus ayeke sara lani tënë ti nyen? Pierre aye lani tënë ti gingo susu mingi. Peut-être Jésus ayeke hunda lani Pierre ti hinga wala Pierre aye lo nga na aye so lo fa mingi ahon kua ti gingo susu. Pierre atene na Jésus, atene: “En, Seigneur, mo hinga so mbi ye mo mingi.” (Jean 21:15). Pierre asara lani ye alingbi na tënë so lo tene. Ti londo na ngoi ni so ti gue na ni, lo fa ndoye ti lo na mbage ti Christ na lege so lo bi terê ti lo mingi na yâ ti kua ti sarango adisciple, na lo ga pilier na yâ ti congrégation ti akozo Chrétien.

3. A lingbi aChrétien asara hange na nyen?

 ³ Nyen la e lingbi ti manda na lege ti tënë so Jésus atene lani na Pierre? A lingbi e sara hange, e zia pëpe si ndoye ti e na mbage ti Christ adë nga e zia pëpe si mbeni ye agboto lê ti e na terê ti aye ti Royaume. Jésus ahinga lani so ti duti na fini na yâ ti dunia so ayeke ga na e agingo bê nga na akpale. Na yâ ti toli ti zo ti lungo kobe so Jésus amû, lo tene so ambeni zo ayeke yeda na “tënë ti Royaume” nga na tongo nda ni ala yeke maï, me “gingo bê ndali ti aye ti ngoi so nga ngangu so mosoro ayeke na ni ti handa zo” ayeke ‘pete ndö ti tënë ni’. (Mat. 13:19-22; Marc 4:19). Biani, tongana e sara hange ape, agingo bê ti lâ oko oko alingbi ti kanga lege na e ti sara kua ti Jéhovah. Tongaso, Jésus awa adisciple ti lo, lo tene: “Ala sara hange si tengo kobe ahon ndö ni, nyongo sämba ahon ndö ni nga na gingo bê ndali ti aye ti gigi amû ngoi ti ala kue pëpe.”—Luc 21:34.

4. Nyen la alingbi ti mû maboko na e ti bâ wala e ye Christ mingi? (Bâ foto so ayeke na tongo nda ti article so.)

⁴ Tongana ti so Pierre asara na peko ti so lo na Jésus so a zingo lo na kuâ awara terê, e yeke fa so e ye Christ mingi tongana e zia na kozo ndo kua so lo mû na e ti sara. Tongana nyen la e lingbi ti hinga so e ngbâ ti sara ni? Ngoi na ngoi, a lingbi e hunda terê ti e: ‘Nyen la mbi ye ni mingi? Nyen la amû na mbi ngia mingi, kua ti Jéhovah wala ambeni ye nde?’ Ti mû maboko na e ti kiri tënë na ahundango ndo so, zia e bâ ambeni ye ota so alingbi ti sara si ndoye ti e na mbage ti Christ adë. Aye ni so ayeke kua ti nginza, angia nga na aye ti sese.

5. Kua ti nyen la a mû na amokonzi ti sewa?

⁵ Ti Pierre, kua ti gingo susu ayeke lani pëpe gï mbeni ye so lo ye ti sara ni. Me a yeke kua so lo yeke sara ni lani ti mû maboko na sewa ti lo. Laso, amokonzi ti sewa ahinga so Jéhovah amû na ala kua ti tene ala mû na azo ti sewa ti ala aye so ala yeke na bezoin ni (1 Tim. 5:8). A lingbi ala sara kua ngangu ti sara ni. Ye oko, na lâ ti nda ni so, mingi ni kua ti nginza aga na gingo bê mingi.

6. Agingo bê wa la azo so ayeke sara kua ayeke na ni laso?

⁶ Wungo ti azo so ayeke gi kua ayeke mingi ahon akua ni. Ndali ni, azo ayeke sara mandako ti wara kua. Azo mingi abâ so a lingbi ala sara kua ahon angbonga ti kua ni, me mingi ni a yeke futa ala alingbi na ni ape. Nga, a yeke pusu azo ti kua ti sara kua mingi atâa so wungo ti ala ayeke mingi ape. Tongaso, azo ti kua ni ayeke gi bê ti ala mingi, ala fatigué kue na même ala yeke tï kobela. Azo mingi asara mbeto so a yeke zi ala na kua tongana ala sara pëpe ye kue so patron ti ala ahunda.

7, 8. (a) Zo wa la e yeke be-ta-zo na lo kozo? (b) Kpengba ye wa la mbeni ita-koli na Thaïlande amanda na ndö ti kua ti lo?

⁷ So e yeke aChrétien, e yeke be-ta-zo kozoni na Jéhovah Nzapa me pëpe na patron ti e (Luc 10:27). Kua ti nginza ayeke gï mbeni ye so ayeke mû maboko na e ti sara ye so e leke na bê ti e ti sara. E yeke sara kua ti wara aye so e bezoin ni nga ti mû maboko na e na yâ ti kua ti e ti fango tënë. Ye oko, tongana e sara hange ape, kua ti nginza ti e alingbi ti kanga lege na e ti voro Jéhovah. Na tapande, mbeni ita-koli na Thaïlande atene: “Kua ti mbi ti lekengo a-ordinateur anzere lani na mbi mingi, me a hunda na mbi lani ti sara kua ngbonga mingi. A sara si mbi yeke na ngoi mingi ape ndali ti aye ti yingo. Na nda ni mbi bâ so ti zia aye ti Royaume na kozo ndo, a lingbi mbi changé kua ti mbi.” Nyen la ita-koli so asara lani?

 ⁸ Lo tene: “Na peko ti so mbi leke terê ti mbi teti ngu oko, mbi mû desizion ti kä crème glacée na terê ti lege. Na tongo nda ni, mbi wara kpale ti nginza nga bê ti mbi anze. Tongana mbi yeke tingbi na amba ti mbi so e na ala e sara kua kozo, ala yeke he mbi nga ala hunda mbi ngbanga ti nyen la mbi pensé lani so ti kä crème glacée ayeke nzoni ahon kua ti lekengo a-ordinateur na ndo so climatiseur ayeke dä. Mbi sambela lani Jéhovah ti mû maboko na mbi ti hon ndö ti akpale ti mbi nga ti sara ye so mbi leke na bê ti mbi ti sara, so ayeke ti wara ngoi ndali ti aye ti yingo. A ninga ape, aye akomanse ti ga nzoni. Mbi hinga aye so anzere na aclient ti mbi nga mbi hinga nzoni mingi ti sara crème glacée. Hio tongaso, mbi yeke kä lani crème ni ahunzi kue lango oko oko. Biani, mbi wara lani nginza mingi ahon ti so mbi yeke leke lani a-ordinateur. Mbi yeke na ngia mingi ndali ti so mbi yeke gi bê ti mbi pëpe tongana ti so mbi yeke gi bê ti mbi lani na ngoi ti ngbene kua ti mbi. Kota ye ni ayeke so laso mbi bâ so mbi ga nduru mingi na Jéhovah ahon ti kozo.”—Diko Matthieu 5:3, 6.

9. Tongana nyen la e lingbi ti ngbâ ti duti na nzoni bango ndo na ndö ti kua ti nginza?

⁹ Tongana e sara kua mingi, a yeke nzere na Jéhovah mingi nga a yeke ga na aye ti nzoni (aProv. 12:14). Me legeoko tongana ti ita-koli so e sara tënë ti lo so, a lingbi e duti na nzoni bango ndo na ndö ti kua ti nginza. Jésus atene: “Ni la, ala ngbâ ti gi kozoni Royaume ti Nzapa nga na mbilimbili ti lo, na a yeke zia ande na ala aye so [aye so ala bezoin ni] kue na ndö ni.” (Mat. 6:33). Ti mû maboko na e ti bâ wala e yeke na nzoni bango ndo na ndö ti kua ti nginza nga na aye ti yingo, a yeke nzoni e hunda terê ti e: ‘Kua ti nginza ti mbi agbu bê ti mbi mingi nga anzere na mbi mingi me mbi bâ aye ti yingo tongana aye so zo ayeke sara ni lakue nga ayeke fatigué zo?’ Ti gbu li na ndö ti bango ndo ti e na ndö ti kua ti nginza ti e nga na aye ti yingo alingbi ti mû maboko na e ti hinga ye so e ye ni mingi.

10. Kpengba ye wa la Jésus afa lani?

¹⁰ Jésus afa na e ye so a lingbi aduti na kozo ndo na yâ ti fini ti e. Mbeni lâ, Jésus ague na ndo ti Marie na ita ti lo Marthe ti bâ ala. Na ngoi so Marthe ayeke sara ye hio hio ti tö kobe, Marie asoro ti lo ti duti na terê ti Jésus na ti mä lo. Tongana Marthe adema lani terê ti lo ndali ti so Marie amû maboko na lo ape, Jésus atene na lo, atene: “Ti Marie, lo soro nzoni mbage ni, na a yeke zi ni na tïtî lo pëpe.” (Luc 10:38-42). Jésus afa lani mbeni kpengba ye na Marthe. Ti zia pëpe si aye so e yeke sara agboto lê ti e nga ti fa ndoye ti e na mbage ti Christ, a lingbi e ngbâ ti “soro nzoni mbage ni”, so ti tene ti zia na kozo ndo songo ti e na Jéhovah.

11. Bible atene nyen na ndö ti wungo terê?

¹¹ E yeke na aye mingi ti sara na yâ ti fini ti e, tongaso na ambeni ngoi e bezoin ti wu terê ti e. Bible atene: “Tongana zo ate ye, lo nyon ye nga lo bâ nzoni na peko ti angangu kua ti lo, mbeni ye ti nzoni ti hon ni ayeke dä pëpe.” (Zo-ti. 2:24). Jésus ahinga lani so na ambeni ngoi zo abezoin ti wu terê ti lo. Mbeni lâ, na peko ti so ala fa tënë mingi, lo tene na adisciple ti lo, lo tene: “Ala ga ala duti na mbeni ndo so zo ayeke dä pëpe na ala wu terê ti ala kete.”—Marc 6:31, 32.

12. Ngbanga ti nyen la a lingbi e sara hange mingi na tënë ti sarango angia? Mû mbeni tapande.

¹² Biani, ngoi ti ngia alingbi ti mû maboko na e ti wu terê ti e. Me a lingbi e sara hange si sarango ngia aga pëpe tâ kota ye na yâ ti gigi ti e. Na ngoi ti akozo Chrétien, azo mingi ayeke na bango ndo so: “Zia e te, e nyon  ngbanga ti so kekereke e yeke kui kuingo.” (1 aCor. 15:32). Oko bango ndo so amû ndo na yâ ti dunia laso. Na tapande, a sara angu mingi awe so mbeni maseka-koli na Europe occidentale akomanse ti ga na abungbi. Me so tënë ti sarango ngia agbu bê ti lo mingi, lo zia ti duti na popo ti azo ti Jéhovah. Ye oko, na pekoni, lo hinga so sarango angia lakue asara si lo wara akpale nga na vundu. Tongaso, lo kiri lo komanse ti manda Bible, na a si na mbeni ngoi, lo wara lege ti ga wafango nzoni tënë. Na peko ti batême ti lo, lo tene: “Gï oko ye so mbi regretté ayeke so ngoi mingi ahon kozoni si mbi bâ so ti sara na Jéhovah ayeke mû na mbi ngia mingi ahon gingo lakue ti sara angia ti dunia so.”

13. (a) Mû mbeni tapande ti fa kpale so angia alingbi ti ga na ni. (b) Nyen la alingbi ti mû maboko na e ti duti na nzoni bango ndo na ndö ti angia?

¹³ Ye so e yeke gi na ngoi ti angia ayeke ti kiri ti wara ngangu. Tongaso, a yeke nzoni e mû ngoi oke ti sara na angia? Gbu li ti mo na ndö ti ye so. Azo mingi aye ti te aye so anzere mingi, aye tongana gâteau nga ti su abonbon. Me e hinga so tongana e te gï mara ti aye tongaso lakue lakue, a lingbi ti sara sioni na seni ti e. Tongana e ye ti duti na nzoni seni, a lingbi e te aye so alingbi ti sara nzoni na e. Legeoko nga, tongana e mû mingi ti ngoi ti e ti sara gï na angia, a yeke buba songo ti e na Jéhovah. Ti tene ye tongaso asi ape, e yeke sara kua ti Royaume lakue. Tongana nyen la e lingbi ti hinga so e yeke na nzoni bango ndo na ndö ti angia? Na yâ ti mbeni yenga oko, e lingbi ti diko wungo ti ngbonga so e yeke mû ti sara na kua ti Jéhovah, na tapande guengo na abungbi, fango tënë nga mandango Bible e wani nga na sewa. Na pekoni, e lingbi ti haka wungo ti ngbonga ni so na ti so e yeke mû ti sara na angia, na tapande sarango sport, aye so e ye ti sara ni mingi na ngoi so e yeke wu terê ti e, bango télé, wala sarango ajeux vidéo. Na ngoi so e haka angbonga ni, nyen la e bâ? E bezoin ti changé mbeni ye?—Diko aÉphésien 5:15, 16.

14. Nyen la alingbi ti mû maboko na e ti soro anzoni ngia?

¹⁴ Zo oko oko nga amokonzi ti sewa ayeke na liberté ti soro angia so ala ye, so ague oko na afango lege ti Jéhovah so ayeke na yâ ti Bible. * Nzoni ngia ayeke mbeni “matabisi so Nzapa amû na zo”. (Zo-ti. 3:12, 13). Biani, angia so zo oko oko ayeke soro ayeke nde nde (aGal. 6:4, 5). Atâa ngia wa la e lingbi ti soro, a lingbi e sara hange. Jésus atene: “Ndo so mosoro ti mo ayeke dä, bê ti mo ayeke nga dä.” (Mat. 6:21). Tongaso, so e ye Jésus na bê ti e kue, a yeke pusu e ti zia si apensé ti e, atënë ti yanga ti e nga na asarango ye ti e aluti kozoni kue gï na ndö ti akua ti Royaume me pëpe na ndö ti aye so e yeke sara na yâ ti fini ti e lâ oko oko.—aPhil. 1:9, 10.

15, 16. (a) Tongana nyen la bibe ti warango gbâ ti aye ti sese alingbi ti ga mbeni kûkû ndali ti e? (b) Wango ti ndara wa la Jésus amû lani na ndö ti aye ti sese?

¹⁵ Azo mingi laso apensé so a lingbi ala wara abongo, atéléphone, a-ordinateur nga na ambeni ye so a sigi na ni ade ti ninga ape. Tongaso, a lingbi Chrétien oko oko abâ lakue yâ ti aye so lo yeke sara nzara ni na lege so lo hunda terê ti lo na mara ti ahundango ndo so: ‘Aye ti sese aga tâ kota mingi na lê ti mbi na asara si mbi yeke mû ngoi mingi ti gi ye na ndö ni wala mbi yeke pensé mingi na ndö ti aye tongana bongo so asigi ade ti  ninga ape ahon ti leke abungbi? Mbi yeke bi bê ti mbi mingi na aye so mbi yeke sara na yâ ti fini ti mbi ti lâ oko oko na asara si mbi yeke na ngoi mingi ape ti sambela wala ti diko Bible?’ Tongana e bâ so e ye aye ti sese mingi ahon Christ, zia e gbu li ti e na ndö ti atënë ti Jésus so: “Ala sara hange na alege nde nde kue ti sarango bê ti ye.” (Luc 12:15). Ngbanga ti nyen la Jésus amû lani kpengba wango so?

¹⁶ Jésus atene lani so “zo alingbi pëpe ti sara kua ti ngbâa na azo use”. Lo kiri lo tene: “Ala lingbi pëpe ti sara kua ti ngbâa na Nzapa nga na Mosoro.” E lingbi pëpe ti sara na Jéhovah na ngangu ti e kue nga na oko ngoi ni e zia bê ti e kue na ndö ti aye ti sese. Jésus atene so e yeke “ke mbeni oko na [e] yeke ye mbeni” wala e yeke “ngbâ na mbeni oko na [e] ke mbeni.” (Mat. 6:24). So e yeke mbilimbili-kue ape, a lingbi e kue e ngbâ ti tiri na “anzara ti mitele ti e” so na popo ni mo yeke wara bibe ti warango gbâ ti aye ti sese.—aÉph. 2:3.

17. (a) Ngbanga ti nyen la a yeke ngangu na ambeni zo ti duti na nzoni bango ndo na ndö ti aye ti sese? (b) Nyen la ayeke mû maboko na e ti tiri na bibe ti warango gbâ ti aye ti sese?

¹⁷ A yeke ngangu na azo so ayeke pensé gï na aye ti mitele ti duti na nzoni bango ndo na ndö ti aye ti sese. (Diko 1 aCorinthien 2:14.) Ngbanga ti so ala yeke gbu li ti ala nzoni ape, a lingbi ti duti ngangu na ala ti zia kangbi na popo ti ye so ayeke na lege ni na ye so ayeke na lege ni pëpe (aHéb. 5:11-14). Ndani la ambeni aye aye ti sese ahon ndö ni, na nzara ni so ayeke hunzi ape (Zo-ti. 5:10). Me mbeni ye ayeke dä so e lingbi ti sara ni ti tiri na mara ti bibe so. Ti diko Bible lakue ayeke mû na e ngangu ti dö sese na bibe ti warango gbâ ti aye ti sese (1 Pi. 2:2). Jésus agbu lani li ti lo na ndö ti ndara ti Jéhovah na amû maboko na lo ti dö sese na ngoi so Zabolo atara lo. Laso nga, tongana e ye ti dö sese na bibe ti warango gbâ ti aye ti sese, a lingbi e sara ye alingbi na ndara ti Jéhovah na yâ ti fini ti e (Mat. 4:8-10). Tongana e sara tongaso, e yeke fa na Jésus so e ye lo mingi ahon aye ti sese kue.

18. Nyen la mo leke na bê ti mo ti ngbâ ti sara?

¹⁸ Na ngoi so Jésus ahunda lani Pierre, lo tene: “Mo ye mbi ahon aye so?” lo yeke dabe ti Pierre lani so a lingbi lo zia kua ti Jéhovah na kozo ndo na yâ ti fini ti lo. Pierre so nda ti iri ti lo aye ti tene “Tênë” asara lani ye alingbi na iri ti lo, ndali ti so lo yeke lani na asarango ye so ayeke tongana tênë (Kus. 4:5-20). Legeoko nga laso, e leke na bê ti e ti ngbâ ti ye Christ mingi, na lege so e duti na nzoni bango ndo na ndö ti kua ti nginza, angia nga na aye ti sese. Zia si aye so e soro na yâ ti fini ti e afa so e yeke na mara ti bango ndo ti Pierre so atene lani na Jésus, atene: “Seigneur, mo hinga so mbi ye mo mingi.”