GAÏUS na ambeni kozo Chrétien atingbi lani na akpale. Ambeni zo so ayeke sara si afango ye ti mvene amû ndo ayeke gi ti woko aita na yâ ti congrégation nga ti kangbi ala (1 Jean 2:18, 19; 2 Jean 7). Mbeni koli so iri ti lo Diotrèphe ayeke “diko asioni tënë lakue na iri ti” bazengele Jean nga na ambeni zo lani, lo ke ti yamba aChrétien so ayeke gue na ando nde nde nga lo yeke gi ti ga na azo ti sara ye tongana lo (3 Jean 9, 10). Na ngoi so Jean asû lani mbeti na Gaïus, ye ni ayeke lani tongaso. Bazengele Jean asû lani lettre ti lo so na ngu 98, na a yeke na yâ ti mbage ti Mbeti ti Nzapa so aChrétien asû ândö na Grec na a iri ni “Ota mbeti ti Jean.”

Atâa akpale so Gaïus atingbi na ni, lo ngbâ lani ti sara na Jéhovah be-ta-zo. Tongana nyen la lo fa lani so lo yeke be-ta-zo? Ngbanga ti nyen la e ye ti mû tapande ti Gaïus laso? Tongana nyen la Ota mbeti ti Jean alingbi ti mû maboko na e ti sara ni?

Lo so asû Ota mbeti ti Jean airi terê ti lo wani “mbakoro-koli”. Ye so alingbi awe ti mû maboko na Gaïus, molenge ti lo ti yingo so lo ye lo mingi, ti hinga so bazengele Jean la asû ni. Jean aye Gaïus mingi, ni la lo tene “lo so mbi ndoye lo mingi.” Na pekoni, Jean afa so lo ye si Gaïus aduti na nzoni seni nga lo duti na nzoni songo na Nzapa. So ayeke nzoni bibe nga ayeke apendere tënë ti gondango zo.—3 Jean 1, 2, 4.

Peut-être Gaïus ayeke ancien lani na yâ ti congrégation, me lettre ni afa ni polele ape. Jean agonda Gaïus ndali ti so lo yamba aita na ndo ti lo atâa so lo hinga ala kozo ape. Aye so afa na Jean so Gaïus ayeke be-ta-zo, ndali ti so ti yamba agene ayeke lakue mbeni ye so a hinga na awakua ti Nzapa.—Gen. 18:1-8; 1 Tim. 3:2; 3 Jean 5.

Atënë so Jean atene ti gonda Gaïus ndali ti so lo yamba agene afa so aChrétien ayeke voyagé lakue ti londo na ndo so Jean ayeke dä ti gue na acongrégation, na âmanke azo so ayeke voyagé ayeke tene lani na Jean aye so asi na ala. Peut-être a yeke na lege so la Jean ayeke wara lani asango ti acongrégation.

Kite ayeke dä ape so aChrétien so ayeke voyagé lani aye ti lango na ndo ti aita. A yeke tene nzoni tënë ti a-auberge ape, nga a yamba zo nzoni ape na yâ ni nga sarango lango-sioni amû ndo dä. Tongaso, azo so ayeke voyagé so asara ye na ndara ayeke lango na ndo ti akamarade ti ala; ti aChrétien so ayeke voyagé ayeke lango na ndo ti aChrétien.

Jean awa Gaïus ti kiri ti yamba agene, ndali ti so lo hunda na lo ti “zia [azo so ayeke voyagé] na lege tongana ti so alingbi na lê ti Nzapa.” Ge so, ti zia agene na lege aye ti tene ti mû na ala aye kue so ala bezoin ni ti ngbâ ti sara na voyage ni juska ti si na ndo so ala yeke gue dä. A yeke polele so Gaïus asara lani tongaso awe na agene so aga na ndo ti lo, ndali ti so ala tene na Jean so Gaïus asara ye na ala na ndoye nga lo yeke na mabe.—3 Jean 3, 6.

Agene so alingbi ti duti lani amissionnaire, azo so Jean atokua ala wala asurveillant so ayeke gue na ando nde nde. Atâa a yeke so wa, ala yeke voyagé lani ndali ti nzoni tënë. Jean atene: “A yeke ndali ti iri ti Nzapa la si ala yeke tambela so.” (3 Jean 7). Tongaso, aita so ayeke lani na yâ ti bungbi ti Jéhovah na ala lingbi ti tene a yamba ala nzoni. Ni la Jean atene: “A yeke ngbanga ti e ti yamba azo tongaso nzoni si e ga amba ti ala awakua na yâ ti tâ tënë.”—3 Jean 8.

Jean asû lani mbeti na Gaïus gï ti tene na lo merci ape. Jean aye nga ti mû maboko na lo ti leke mbeni ngangu kpale. Ndali ti mbeni raison, mbeni zo na yâ ti congrégation so iri ti lo Diotrèphe ake lani ti yamba aChrétien so ayeke gue na ando nde nde. Lo gi même ti kanga lege na ambeni zo ti yamba agene.—3 Jean 9, 10.

Kite ayeke pëpe so aChrétien so ayeke be-ta-zo ayeke ye lani pëpe ti lango na ndo ti Diotrèphe même tongana lege ayeke dä. Lo ye gï lani kozo ndo na yâ ti congrégation, lo yeda pëpe na aye kue so alondo na Jean nga lo ne ni pëpe nga lo yeke diko asioni tënë lakue na iri ti bazengele Jean nga na ambeni zo. Atâa so Jean airi lâ oko pëpe Diotrèphe wafango ye ti wataka, lo ke komandema ti Jean. Nzara so Diotrèphe ayeke na ni ndali ti kota ndo nga sarango ye ti lo tongana Chrétien pëpe asara si zo ayeke na kite na ndö ti dutingo be-ta-zo ti lo. Sarango ye ti Diotrèphe afa so tongana azo agi ti wara kota ndo nga ala sara ye na baba, a lingbi ti ga na kangbi na yâ ti congrégation. Tongaso, Jean atene na Gaïus nga na e oko oko kue ti “mû pëpe peko ti ye so ayeke sioni”.—3 Jean 11.

Jean asara tënë ti mbeni Chrétien so iri ti lo Démétrius tongana mbeni nzoni tapande. Lo yeke ti lo nde na Diotrèphe. Lo tene: “Aita kue asara nzoni tënë ti Démétrius . . . Biani, e nga kue e yeke sara nzoni tënë na ndö ti lo, na mo hinga so tënë ti e so ayeke tâ tënë.” (3 Jean 12). Âmanke Démétrius ayeke na bezoin ti mungo maboko ti Gaïus, nga Ota mbeti ti Jean alingbi ti duti mbeni mbeti so afa asango na ndö ti Démétrius nga mbeti so afa so lo lingbi na mbeni kua. Peut-être Démétrius lo wani la amû mbeti ni na Gaïus. Ndali ti so Démétrius ayeke mbeni zo so Jean atokua lo, wala peut-être lo yeke mbeni surveillant so ayeke gue na ando nde nde, lo lingbi ti fa ambeni nzene nzene tënë na ndö ti tënë so Jean asû na yâ ti mbeti ni.

Ngbanga ti nyen la Jean awa Gaïus ti ngbâ ti yamba agene atâa so lo yeke sara ni lani? Lo bâ lani so a lingbi lo sara si Gaïus akiri akpengba? Wala bazengele ni agi bê ti lo so Gaïus alingbi ti sara ye hio ape ndali ti so Diotrèphe ayeke gi lani ti bi na gigi ti congrégation aChrétien so ayeke yamba agene? Atâa ye ni ayeke so wa, Jean adë bê ti Gaïus, atene: “Zo so asara ye ti nzoni, lo yeke ti Nzapa.” (3 Jean 11). So ayeke mbeni nzoni raison so apusu zo ti sara nzoni na ti ngbâ ti sara ni.

Lettre ti Jean ni apusu lani Gaïus ti ngbâ ti yamba agene? So a zia Ota mbeti ti Jean na yâ ti Bible ti wa azo ti “mû peko ti ye so ayeke nzoni” afa so lettre ni apusu lo lani ti ngbâ ti sara ni.

Gï ye so e hinga na ndö ti ita ti e ti giriri, Gaïus, so la. Ye oko, kete ye so e hinga na ndö ti fini ti lo so alingbi ti fa na e aye mingi.

Kozoni, na mbeni lege, mingi ti e ahinga tâ tënë ndali ti aita be-ta-zo so ayeda ti voyagé ti sara si e hinga tâ tënë ni. Tâ tënë, laso aita ti acongrégation kue la ayeke gue na ayongoro voyage ndali ti nzoni tënë pëpe. Ye oko, legeoko tongana Gaïus, e lingbi ti mû maboko na aita so ayeke voyagé ndali ti nzoni tënë nga ti kpengba ala, na tapande asurveillant ti circonscription na awali ti ala. Wala e lingbi ti sara mbeni ye ti mû maboko na aita so ague na mbeni ndo na yâ ti kodro ti ala wala so ague même na kodro-wande ti sara kua na ndo so a bezoin awafango tënë dä mingi. Tongaso, zia e “gi lege lakue ti yamba agene.”—aRom. 12:13; 1 Tim. 5:9, 10.

Use ni, atâa so a yeke si ka hio hio ape, ambeni zo alingbi ti gi ti sara ye ague nde na ti so azo so amû li ni na yâ ti congrégation laso afa. Me zia li ti e akpe ape. Ambeni zo adë kite lani na komandema ti Jean nga na ti bazengele Paul (2 aCor. 10:7-12; 12:11-13). Tongaso, a lingbi e sara ye tongana nyen tongana e tingbi na mara ti kpale so na yâ ti congrégation? Paul awa lani Timothée, atene: “Ngbâa ti Seigneur ayeke tiri pëpe, me lo duti zo so asara ye na ngangu pëpe na azo kue, zo so ahinga ti fa ye nzoni na azo, lo hinga ti kanga bê ti lo na ngoi so mbeni zo asara ye na lo na lege ni pëpe, lo yeke fa ye na ngangu pëpe na azo so aye ti mä wango pëpe.” Tongana e sara ye na ngangu pëpe même tongana mbeni zo agi yanga ti e, ambeni zo so ayeke kasa e alingbi yeke yeke ti changé bango ndo ti ala. Nga, ‘hinga ape Jéhovah alingbi ti sara si ala changé bê ti ala si ala wara tâ hingango ye na ndö ti tâ tënë’.—2 Tim. 2:24, 25.

Ota ni, a lingbi e kiri singila na aita so ayeke sara na Jéhovah be-ta-zo atâa so ala wara akpale nga e gonda ala mingi. Kite ayeke dä ape so bazengele Jean akpengba lani Gaïus nga lo dë bê ti lo so ye so lo yeke sara ayeke na lege ni. Legeoko nga laso, a lingbi a-ancien amû tapande ti Jean ti gonda aita-koli na aita-wali tongaso si ala “fatigué pëpe”.—És. 40:31; 1 aThes. 5:11.

Lettre so bazengele Jean atokua na Gaïus ayeke gï na atënë 219 na yanga ti Grec, na lettre so ayeke nduru ahon atanga ni kue na yâ ti Bible. Ye oko, aChrétien abâ ni laso na nene ni mingi.