Enda bua kuleshe mianda i muanka

Enda bua kuleshe kashibo ka mianda i muanka

Bibadi Gayuse mukwashe bakwabo

Bibadi Gayuse mukwashe bakwabo

GAYUSE na bangi bena Kidishitu abadi mu mafuku a ku nfudilo kwa siekele a kumpala abapetele nkalakashi ibungi. Bantu abadi abapalakasha malongyesha a madimi abadi abakimbi bya kubofusha na kwabuula kakongye. (1 Yowano 2:18, 19; 2 Yowano 7) Ungi muntu ababadi abetanyina bu Dyotrefese badi apalakesha Yowano mutumibwa na bangi bantu “nkumo ibubi,” na badi apele kupokyela bena Kidishitu be mu nyendo. Na dingi badi akimbi bya kukuminyisha bangi bantu bwa’shi bekale abamwambula. (3 Yowano 9, 10) Uno ngi nshalelo badi kwanka mafuku ababadi bafundile Gayuse mukanda kwi Yowano. Uno mukanda wa Yowano mutumibwa, ubafundile mu kipwa kya 98 B.B., mbewele mu bifundwe bya bena Kidishitu bya kina Greke bu “Mukanda wa kasatu wa Yowano.”

Sunga mbibadi mufumankane na nkalakashi ibungi, Gayuse batungunukile nka na kufubila Yehowa na lulamato. Badi muleshe lulamato lwaye naminyi? Bwakinyi abitungu’shi atwe be lelo uno twambule kileshesho kya Gayuse? Na dingi mukanda wa kasatu wa Yowano ngulombene kwitukwasha bwa kukita bino naminyi?

MUKANDA KWI KUUKU A KIFULO

Mufundi a mukanda wa kasatu wa Yowano eyitanyina aye nabene bu muntu “mukulu.” Kino kishima nkilombane kwi mwan’aye a kifulo mu kikudi Gayuse bwadya kutundula’shi uno akula nyi Yowano mutumibwa. Yowano badi mwitanyine Gayuse bu “mwinami andi mufule.” Kunyima Yowano akula’shi, mmukulupile’shi bu bi Gayuse e na mbidi bukome munyingye na mu kikudi. Bino mbinangu bibuwa na mmoyo wi buwa bukile!​—3 Yowano 1, 2, 4.

Gayuse badi mulombene kwikala mukulu e buwa mu kakongye , anka mu uno mukanda tambakule bino nya. Yowano badi mukampule Gayuse bwa kipaso kibadi apokyeela bakwabo ba mu kikudi sunga mbibadi tebauku. Yowano amono bino bu kileshesho akishinkamisha’shi Gayuse e na lukumino, mwanda kupokyeela benyi nyi eyikashi dya bafubi b’Efile Mukulu.​—Kibangilo 18:1-8; 1 Timote 3:2; 3 Yowano 5.

Ano mayi a Yowano a kukaanyisha kinangu kya Gayuse kya kupokyeela bakwetu, aalesha’shi bena Kidishitu ba mu kakongye ka mu kibundji mubadi mushale Yowano, abadi na kyubishi kya kwenda mu nyendo na kukidila mu tukongye. Na bano bantu abadi abalungula Yowano myanda ibabadi abamono. Bi kwikala’shi ku bukwashi bwa bano bantu ngi kubadi akwiuku Yowano myanda ya mu tuno tukongye.

Bena Kidishitu abadi abende mu nyendo abadi abakumina kushala na bakwabo bena kukumina. Ku mashibo a benyi tababadi abakitshina bantu myanda ibuwa nya, abadi abalwishisha bantu bintu byabo, na mubadi bantu abatambuka kindumba. Ngi bwakinyi bantu abadi abakumina nkashala ku bakuuku babo, bena Kidishitu namu abadi abakumina nkashala kwa bakwabo bena Kidishitu.

“MBW’ESHINA DYAAYE BWABADI BEEYELE MWISHINDA”

Yowano bakankamikile Gayuse bwadya kupokyeela bantu benyi dingi, mwanda mutumibwa bamulungwile bwadya “[kutuma bantu] mu lwendo lwabo mu kipaso akisangash’Efile Mukulu.” Mu aa mafuku, kutuma bantu benyi mu lwendo kubadi akulesha kwibalombesha nkalo yabo bwa kipindji ky’eshinda kibashala na kwibapa bintu bilombene kwibakwasha mpa na pabakafiki kwabende. Bibadi abimweneka kalolo’shi, Gayuse badi mupwe kukitshina bangi benyi abafikile kumpala ino myanda, ngi bwakinyi abadi bakalungule Yowano bi kifulo na lukumino lwa Gayuse.​—3 Yowano 3, 6.

Bano benyi abadi balombene kwikala ba misionere, bantu babadi batume kwi Yowano, sunga bakunkushi ba bifunda. Sunga byekala’shi abadi bende bwa kabingilo koso kaka, abadi batambukye pa mwanda wa mukandu wibuwa. Yowano bambile’shi: “mbw’eshina dyaaye bwabadi beeyele mwishinda.” (3 Yowano 7) Yowano badi esambila Efile Mukulu (tala verse a 6), ngi bwakinyi kishima “mbw’eshina dyaaye” akilesha’shi, mbweshina dya Yehowa. Mwanda wa byabya, bakwetu abadi mu kakongye ka bena Kidishitu abadi balombene kwibakuukila na maboko abidi. Nka bu bibafundile Yowano’shi: “Atwe twi na kyatudya kutambula bantu be byabya, bwa’shi tufube pamune [mu] eyendo.”​—3 Yowano 8, Kilombeeno kipya 2014.

BUKWASHI BWA KUKAMBILA KITOMPWANGA

Kabingilo kabadi katakule Yowano bwadya kufundila Gayuse takabadi nka penda ka kumutumbula nya. Yowano badi akumina dingi kumukwasha bwadya kukambila mwanda ukata. Bwa tubingilo kampanda, ungi mwina kakongye ka bena Kidishitu ababadi abetanyina bu Dyotrefese tabadi akumina kupokyeela bena Kidishitu be mu nyendo nya. Badi akyebe mpa na kukutshishwa bangi abadi abakyebe kukuukila benyi.​—3 Yowano 9, 10.

Kushii mpaka, bena Kidishitu basha lulamato tababadi abakumina kushala pamune na Dyotrefese sunga kwekala mushindo wa kushala naye. Badi akumina kwituula pa mbalo ya kumpala mu kakongye, tabadi anemeka kintu su nkimune akifiki kwi Yowano, na badi apalakasha myanda ibubi pabitale batumibwa na bangi bakwetu. Sunga mbyabashii bamwitanyine bu mulongyeshi a madimi kwi Yowano, Dyotrefese badi apele kukookyela matalwa a batumibwa. Dyotrefese badi akumina kwikala pa mbalo ya kumpala. Na pa mwanda wa uno mwikelo waye ushii buwa kwi bena Kidishitu, bantu abadi abapele’shi te na lulamato. Uno mwanda wa Dyotrefese aulesha bilombene bantu basha lwabi na kwitatula kwikala na bukitshishi bwibubi mu kakongye. Byabya Yowano balungwile Gayuse, n’atwe boso’shi: “Twambulanga bubi.”​—3 Yowano 11.

KABINGILO KAKATA KA KUKITA MYANDA IBUWA

Mu kwilekena na Dyotrefese, Yowano badi mutemune ungi mwina Kidishitu ababadi abetanyina bu Demetryuse na kumwamba’shi mmwikale kileshesho kibuwa. Yowano bafundile’shi: “Bwa Demetryuse, bantu booso abashinkamisha bi kalolo kaaye. . . . Mpa n’atwe namu [atwibishinkamisha], dingi ouku’shi bu kamonyi bwetu mbw’eyendo.” (3 Yowano 12) Bi kwikala’shi Demetryuse badi na lukalo lwa bukwashi bwa Gayuse, na mukanda wa kasatu wa Yowano wi kwikala bu mukanda ubadi aumushindikila na kumulubula kwadi bwabadya kwiukena. Pangi Demetryuse aye nabene ngi batwadile uno mukanda kwi Gayuse. Pangi badi umune a ku bantu bababadi batume kwi Yowano, sunga bu mukunkushi a kifunda. Demetryuse badi munyingishe myanda ibabafundile kwi Yowano.

Bwakinyi Yowano balangile Gayuse bwadya kutungunuka na kupokyeela bantu benyi aku namu badi mupwe kubanga kwibikita? Yowano bamwene’shi abitungu kunyingisha eshimba dya Gayuse su? Mutumibwa badi ekalakasha bwa kupela’shi Gayuse ekala na kupampakana mwishimba na kukyeba kwambula kileshesho kya Dyotrefese badi afunu kubinga bena Kidishitu abakukila benyi mu kakongye su? Sunga byekala byabya, Yowano badi mushinkamishe Gayuse’shi kwete kukita bibuwa p’aye kwamba’shi: “Akitshi bibuwa ng’Efile Mukulu.” (3 Yowano 11) Kano ngi kabingilo kakata ka kutungunuka na kukita myanda ibuwa.

Uno mukanda wa Yowano ubatakwile Gayuse bwadya kuyididiila na kukuukila benyi su? Bu bikale mukanda wa kasatu wa Yowano mu Bible na byabadi bafube nao bwa kukankamika bangi bwabadya “kwambula . . . buwa,” abilesha’shi ubamukankamikile.

MALONGYESHA ATUPETE MU MUKANDA WA KASATU WA YOWANO

Tatuuku myanda ibungi pabitale uno mukwetu a kifulo a kala Gayuse nya. Sunga mbyabya, ino myanda ipela yabadi baleshe mu muwa waye i kwitulongyesha myanda ibungi.

Twi balomene kwikala ‘na muloo wa kukuukila’ benyi mu kipaso kinyi?

Wa kumpala, bebungi ba kwatudi mbapete kiukilo kya bya binyibinyi kukiila kwi bakwetu basha lukumino bakumine kwenda mu nyendo bwa kufika mu kwitulungula byanka. Byabya, ta bantu boso be mu kakongye ka bena Kidishitu ka mu ano mafuku bende nyendo ila bwa kulungula mukandu wibuwa nya. Ndjo bwakinyi, nka bu Gayuse, twi balombene kukwatshishena na kukankamika bakwetu abende mu nyendo, bu bakunkushi ba bifunda na bakashi babo. Sunga’shi twi kupeta mushindo wa kukwasha bakwetu abende mu ma mbalo e kula, mu eumbo dyetu sunga kwabene, bwa nkakwasha mu ma mbalo mwi lukalo lwa balungudi ba Bufumu. Byabya, ‘twikaleyi na muloo wa kukuukila’ beenyi.​—Beena-Looma 12:13; 1 Timote 5:9, 10.

Wa kabidi, ta twi balombene kukema su ingi nsaa kwamweneka bantu abapele kukookyela ku matalwa abadi batuule mu kakongye lelo uno. Bangi bantu abapelele kukookyela ku matalwa a Yowano; mpa na a Mpoolo mutumibwa. (2 Beena-Kodinda 10:7-12; 12:11-13) Byabya, twi kukita naminyi su tubafumankana na mwanda wi bino kwi bantu be mu kakongye? Mpoolo balangile Timote’shi: “Mufubi a mwanana te na kya kubwelabwela nya, anka penda kwakula kalolo na bantu booso, mulombeene kulambukisha, sha lwishinko mu bikokoshi, e na kya kwikala alanga na kasendeleshi baba abetupishena naaye.” Su twayidiila na kwikala na kasendeleshi nsaa yabetoolomona, bangi bantu abetwakulanga myanda ibubi mbalombene kubanga kushintuula mweneno aabo ku kapelakapela. Yehowa namu, e “kwibapa [mushindo wa] kwaluluka bwa kuwuka binyibinyi.”​—2 Timote 2:24, 25

Wa kasatu, Abitungu tutumbule na kusaamuna bena Kidishitu abafubila Yehowa na lulamato munkatshi mwa bantu bebashikwe, bwa lukumino lwabo lwi bukopo. Yowano mutumibwa badi mukankamikye Gayuse na kumulungula’shi kwete kukita bibuwa. Mu mushindo umune, lelo uno abitungu bakulu mu kakongye balonde kileshesho kya Yowano p’abo kukankamika bakwabo bwa’shi “bende kumpala kushii kubofula.”​—Yeeshaya. 40:31; 1 Beena-Tesalonika 5:11.

Mukanda wa Yowano kwi Gayuse nyi mukanda ukile bwipi ku mikanda yooso i mu Bible. Mwanda wi na penda bishima 219 mu bifundwe bya kina Greke. Anka ngwikale na kinemo kikata kwi bena Kidishitu lelo uno.