Skip to content

Skip to table of contents

Mbwaakabagwasya Gayo Basyominyina

Mbwaakabagwasya Gayo Basyominyina

GAYO a Banakristo bamwi bamumwaanda wamyaka wakusaanguna bakajana buyumuyumu. Bantu ibakali kumwaya njiisyo zyakubeja bakasola kucita zintu izyakali kukonzya kwaandaanya mbungano. (1Joh. 2:18, 19; 2Joh. 7) Mwaalumi wazina lya Diotrefe wakali kumwaya “makani mabi” kujatikizya mwaapostolo Johane abamwi, wakali kukaka kusamausya Banakristo ibakali kweendeenda alimwi wakali kuyunga bamwi kuti batobele mizeezo yakwe. (3Joh. 9, 10) Oobo mbombubo mbobwakabede bukkale ciindi Johane naakali kulembela Gayo. Lugwalo lwamwaapostolo ooyu ilwakalembwa kuma 98 C.E., luli akati ka Magwalo aa Banakristo aa Chigiriki ilwiitwa kuti “Lugwalo Lwatatu lwa Johane.”

Nokuba kuti wakayaanya buyumu-yumu, Gayo wakazumanana kubelekela Jehova cakusyomeka. Ino mbuti mbwaakatondezya kusyomeka kwakwe? Ino nkaambo nzi ncotweelede kwiiya cikozyanyo ca Gayo mazuba aano? Mbuti lugwalo lwa Johane mbolukonzya kutugwasya kucita oobo?

LUGWALO KUMULONGWE UUYANDIKA KAPATI

Mulembi walugwalo Lwatatu lwa Johane ulyaamba kuti “mebo ndemunene.” Kwiinda mumajwi aaya, mwanaakwe wakumuuya uuyandwa Gayo wakali kukonzya kumuzyiba kuti ooyu mwaapostolo Johane. Cabulongwe Johane wakaamba Gayo kuti “imuyandwa, ooyo ngondiyanda ncobeni.” Kumane Johane wakaamba Gayo kuti, mbubwenya mbwaakali muyumu kumubili mbombubo mbwaakabede akumuuya. Eelo kaka ayelede kuti akamukulwaizya kapati majwi aayo!—3Joh. 1, 2, 4.

Kuboneka kuti Gayo wakali mulangizi mumbungano, pele lugwalo talwaambi oobo cacigaminina. Johane wakamulumbaizya Gayo akaambo kakutambula bakwesu muŋanda yakwe nokuba kuti tanaakalibazyi. Johane eeci wakacibona kuti cakali citondezyo cakuti Gayo wakali kusyomeka, mbwaanga kusamausya beenzu ncitondezyo lyoonse icaandaanya babelesi ba Leza kubantu bambi.​—Matl. 18:1-8; 1Tim. 3:2; 3Joh. 5.

Majwi aa Johane aakulumba akaambo kakusamausya beenzu Gayo nkwaakatondezya kubakwesu atondezya kuti Banakristo kanji-kanji bakali kweenda kuzwa nkwaakali kukkala Johane alimwi akumbungano, alimwi kuboneka kuti bakwesu aaba ibakali kweendeenda bakamwaambila Johane kujatikizya zyakali kubacitikila. Ambweni oobu mbombubo Johane mbwaakali kuzyiba izyakali kucitika mumbungano eezyi.

Cakutadooneka, Banakristo ibakali kweendeenda bakali kuyanda kukkala mumaanda aabasyominyina. Maanda aabeenzu aakubbadela akajisi mpuwo mbi, akanyina zintu zibotu nzyobayandika bantu alimwi akali masena mwalo bwaamu mobwakadumide. Aboobo kufwumbwa nocakonzyeka, basikweendeenda basongo bakali kusikila mumaanda aabalongwe babo; basikweendeenda Banakristo bakali kusikila mumaanda aa Banakristonyina.

‘BAKAUNKA AKAAMBO KAZINA LYAKWE’

Johane wakakulwaizya Gayo kutondezya muuya wakusamausya alimwi, nkaambo mwaapostolo wakamwaambila kuti “ubasindikile [beenzu] mulweendo lwabo munzila njakkomanina Leza.” Mubukkale oobu, ikusindikila beenzu mulweendo lwabo cakali kwaamba kubagwasya kulibambila lweendo lutobela alimwi akubajanina zyoonse izyakali kuyandika kutegwa bakasike ooko nkobakali kuunka. Cakalisalede kuti Gayo wakalicitide kale oobu kubeenzu mbaakalitambwide kale musyule, mbwaanga Johane bakali kumwaambila kujatikizya luyando alusyomo ndwaakajisi ooyo iwakabatambula.—3Joh. 3, 6.

Beenzu aabo ambweni bakali bamisyinali, ibakatumidwe a Johane, naa ambweni bakali balangizi beendeenda. Kufwumbwa mbocakabede, bakali mulweendo akaambo kamakani mabotu. Johane wakati: “Bantu aaba bakatalika lweendo lwabo akaambo kazina lyakwe.” (3Joh. 7) Johane wakazwide akwaamba kujatikizya Leza (amubone kapango 6), aboobo majwi aakuti “akaambo kazina lyakwe” ayelede kuti aamba zina lya Jehova. Bakwesu bakali cibeela cambungano ya Bunakristo aboobo bakeelede kutambulwa amaanza obilo. Cili buyo mbuli mbwaakalemba Johane naakati: “Swebo tweelede kubasamausya bantu bali boobu, kutegwa tube basimilimonyina mukasimpe.”—3Joh. 8.

KUGWASYA KULWANA BUKKALE BUKATAZYA

Johane tanaakamulembela lugwalo Gayo akaambo buyo kakuyanda kumulumba. Pele alimwi wakali kuyanda kumugwasya kulwana bukkale bumwi bukatazya ibwakaliko. Akaambo katwaambo tutazyibidwe, umwi mumbungano ya Bunakristo wazina lya Diotrefe tanaakali kuyanda kusamausya Banakristo beendeenda. Mane buya wakasoleka kukasya bamwi kuti batanootondezyi muuya wakusamausya.—3Joh. 9, 10.

Cakutadooneka, Banakristo basyomeka tiibakali kuyanda kukkala a Diotrefe nokuba kuti nobakacikonzya kucita boobo. Wakali kuyanda kuba mutaanzi akati kabantu mumbungano, tanaakali kutambula cintu cili coonse cizwa kuli Johane cabulemu alimwi wakali kumwaya makani mabi kujatikizya baapostolo abamwi. Nokuba kuti Johane taakwe naakamwaamba kuti mwiiyi wakubeja, Diotrefe wakali kubukazya bweendelezi bwamwaapostolo Johane. Kuyandisya mpuwo alimwi akuba abube butali bwabunakristo mbwaakajisi Diotrefe bwakapa kuti kusyomeka kwakwe kudoonekwe. Makani aajatikizya Diotrefe atondezya muuya wakwaandaanya bantu ngobakonzya kuleta mumbungano bantu ibayandisya mpuwo alimwi ibalisumpula. Aboobo Johane wakaambila Gayo, kubikkilizya andiswe mazuba aano kuti: “Utatobeli zintu zibi pe.”—3Joh. 11.

IKAAMBO KABOTU NCOTWEELEDE KUCITA ZIBOTU

Mukwiimpana a Diotrefe, Johane waamba Munakristo wazina lya Demetrio kuti ncikozyanyo cibotu. Johane wakalemba kuti: “Demetrio ulalumbaizyigwa abantu boonse . . . Mubwini, andiswe tobeni tupa bumboni kujatikizya nguwe, alimwi yebo ulizyi kuti bumboni mbotupa mbwamasimpe.” (3Joh. 12) Ambweni Demetrio wakali kuyandika kugwasyigwa a Gayo, alimwi lugwalo Lwatatu lwa Johane kweelede kuti lwakali lugwalo lwamwaapostolo lwakumuzyibya akumulumbaizya. Andiza Demetrio kumugama ngowakalutola lugwalo oolu kuli Gayo. Mbuli mutumwa wa Johane, naa ambweni mulangizi weendeenda, kulangilwa kuti Demetrio wakatusalazya kabotu twaambo ntwaakalemba Johane.

Nkaambo nzi Johane ncaakakulwaizya Gayo kuzumanana kutondezya muuya wakusamausya nokuba kuti wakali kucita kale oobo? Sena Johane wakabona kuti Gayo wakali kuyandika kuyumizyigwa kutegwa azumanane kuba sicamba? Sena mwaapostolo wakalibilika kuti Gayo wakali kukonzya kuwayawaya kusamausya beenzu akaambo kakuti Diotrefe wakali kubatanda mumbungano Banakristo ibakali kusamausya beenzu? Kufwumbwa mbocakabede, Johane wakamukulwaizya Gayo kwiinda mukwaamba kuti: “Ooyo uucita zintu zibotu uzwa kuli Leza.” (3Joh. 11) Aaka nkakaambo kabotu ncotweelede kucita zibotu alimwi akuzumanana kucita boobo.

Sena lugwalo lwa Johane lwakamukulwaizya Gayo kuzumanana kutondezya muuya wakusamausya? Mbwaanga lugwalo Lwatatu lwa Johane lwakayobolwa mu Bbaibbele kutegwa lukulwaizye bamwi ‘kutobela zintu zibotu,’ eeci citondezya kuti Gayo wakakulwaizyigwa alugwalo oolu.

NZYOTWIIYA KULUGWALO LWATATU LWA JOHANE

Kunyina makani manji aambwa kujatikizya mukwesu ooyu wakaindi uuyandwa, Gayo. Nokuba boobo, makani aaya masyoonto buyo aajatikizya nguwe alakonzya kutuyiisya zintu zinji.

Ino muunzila zili buti motukonzya ‘kuba acilengwa cakusamausya beenzu’?

Cakusaanguna, kutegwa tube aluzyibo lyakasimpe, tobana bunji tulumba bakwesu basyomeka ibakalyaabide kweenda kutegwa bazootuyiisye kasimpe. Masimpe, mazuba aano tabali boonse bamumbungano ya Bunakristo ibeenda misinzo milamfwu akaambo kamakani mabotu. Nokuba boobo, mbubwenya mbuli Gayo, andiswe munzila imwi tulakonzya kubagwasya alimwi akubakulwaizya aabo ibeendeenda, mbuli balangizi bamabazu abamakaintu babo. Alimwi tulakonzya kubagwasya kumubili bakwesu abacizyi ibaunka kuyoobelekela kumasena aabulide bakambausi ba Bwami mucisi motukkala, naa aabo ibaunka kuyoobelekela kumasi aambi. Aboobo ‘atube acilengwa cakusamausya beenzu.’—Rom. 12:13; 1Tim. 5:9, 10.

Cabili, tatweelede kugambwa ikuti zimwi ziindi kwaba bantu ibakazya bweendelezi mumbungano mazuba aano. Bweendelezi bwa Johane bwakakazyigwa mbubwenya bwamwaapostolo Paulo mbobwakakazyigwa. (2Kor. 10:7-12; 12:11-13) Aboobo ino tweelede kucita buti ikuti mapenzi aali boobo abuka mumbungano motuzulilwa? Mwaapostolo Paulo wakakulwaizya Timoteyo kuti: “Muzike wa Mwami teelede kulwana pe, pele weelede kuba amoyo mutete kubantu boonse, uukonzya kuyiisya kabotu, uulijata nacitilwa zintu zibyaabi, uubombede moyo nalailila baabo bakazya.” Ikuti twazumanana kuba amyoyo iibombede noliba leelyo notwanyemezyegwa, bantu ibajisi mizeezo iitali kabotu ambweni mukuya kwaciindi balakonzya kucinca mbobayeeya. Mpoonya ambweni Jehova “inga wabapa kweempwa ikutola kuluzyibo lwini-lwini lwakasimpe.”—2Tim. 2:24, 25.

Catatu, Banakristoma ibabelekela Jehova cakusyomeka nokuba kuti balakazyigwa beelede kulumbaizyigwa akaambo kakusyomeka kwabo. Cakutadooneka mwaapostolo Johane wakamukulwaizya Gayo alimwi akumwaambila kuti ncaakali kucita cakaliluzi. Mbubwenya buyo, abalo baalu mazuba aano beelede kutobela cikozyanyo ca Johane kwiinda mukukulwaizya bakwesu abacizyi kutegwa ‘batawizuki.’—Is. 40:31; 1Tes. 5:11.

Lugwalo oolu ilujisi buyo mabala aali 219 mumwaambo wa Chigiriki, oolo mwaapostolo Johane ndwaakalemba kuli Gayo ndolugwalo lufwaafwi kapati mu Bbaibbele. Nokuba boobo, lulagwasya kapati ku Banakristo mazuba aano.