GAYO ni Vakreste van’wana va le nkarhini wa vaapostola va tshame va langutana ni swiphiqo swo karhi. Exikarhi ka vona a ku ri ni lava a va hangalasa tidyondzo ta mavunwa naswona va ringete ku ava mavandlha. (1 Yoh. 2:18, 19; 2 Yoh. 7) Wanuna loyi a a vitaniwa Diyotrefo a hangalasa “marito yo homboloka” hi muapostola Yohane ni van’wana naswona a nga swi lavi ku amukela valanguteri lava endzelaka mavandlha. Nakambe u tlhele a kucetela van’wana leswaku na vona va nga va amukeli. (3 Yoh. 9, 10) Lexi a ku ri xiyimo lexi a xi ri kona loko muapostola Yohane a tsalela Gayo papila. Papila leri ra muapostola ri tsariwe kwalomu ka 98 C.E., naswona ri kumeka eMatsalweni ya Vukreste ya Xigriki ri ri papila “Ravunharhu Ra Yohane.”

Ku nga khathariseki swiphiqo leswi Gayo a hlanganeke na swona, u ye emahlweni a tirhela Yehovha hi ku tshembeka. Xana u swi kombise njhani leswaku wa tshembeka? Hi nga xi tekelela njhani xikombiso xa Gayo namuntlha? Papila ra Yohane ri nga hi pfuna njhani?

Mutsari wa papila ra Vunharhu Ra Yohane u tivitane “nkulukumba.” Sweswo swi endle leswaku swi olovela Gayo ku tiva leswaku papila rero a ri huma eka muapostola Yohane. Eka papila leri, Yohane u vule leswaku Gayo i “murhandziwa loyi [a] n’wi rhandzaka hi ntiyiso.” Nakambe, u vule leswaku Gayo a a ri ni vuxaka lebyinene na Yehovha. Hakunene, xexo a ku ri xikhutazo lexinene.—3 Yoh. 1, 2, 4.

Swi nga ha endleka leswaku Gayo a ri nkulu evandlheni, kambe papila leri a tsaleriweke rona a ri vuli nchumu hi sweswo. Yohane u bumabumele Gayo hikwalaho ka leswi a a amukela vamakwerhu hambiloko a nga va tivi. Nakambe a a teka sweswo swi ri xikombiso xa leswaku Gayo wa tshembeka, tanihi leswi a ku ri khale ku kombisa malwandla swi ri karhi swi endliwa hi malandza ya Xikwembu.—Gen. 18:1-8; 1 Tim. 3:2; 3 Yoh. 5.

Marito ya Yohane yo bumabumela Gayo ma kombise leswaku vamakwerhu lava a va endzela mavandlha, va byele Yohane hi malwandla lawa va ma voneke eka Gayo. Swi nga ha endleka leswaku a va n’wi byela ni leswi a swi endleka emavandlheni wolawo.

Valanguteri lava a va endzela mavandlha a va tsakela ku rhurheriwa emakaya ya vapfumerikulobye. Tindhawu to etlela eka tona leti a ti endleriwe vaendzi a ti nga ri na ndhuma leyinene, vukorhokeri bya tona a byi nga ri byinene naswona vanhu lava a etlela eka tona a va nga tikhomanga kahle. Hikwalaho, loko swi koteka vaendzi lava tlhariheke a va etlela eka vanghana  va vona kasi Vakreste a va etlela emakaya ya Vakrestekulobye.

Yohane u khutaze Gayo leswaku a ya emahlweni a kombisa malwandla, nakambe u tlhele a n’wi kombela leswaku a “fambisa [vaendzi] hi mukhuva lowu fanelaka Xikwembu.” Emhakeni leyi, ku heleketa vaendzi a swi vula ku va longisa timbuva ta riendzo ni swilo leswi a va ta swi pfumala endleleni kukondza va ya fika laha va yaka kona. Swi le rivaleni leswaku Gayo a tolovele ku endla tano eka lava a va n’wi endzela hikuva va byele Yohane hi rirhandzu ni ripfumelo ra yena.—3 Yoh. 3, 6. 

Swi nga endleka vaendzi volavo a va ri varhumiwa kumbe valanguteri lava endzelaka mavandlha. Kambe ku nga khathariseki leswaku a ku ri varhumiwa kumbe valanguteri lava endzelaka mavandlha, a va ya emavandlheni hikwalaho ka mahungu lamanene ya Mfumo. Yohane u te: “Va hume hikwalaho ka vito ra xona.” (3 Yoh. 7) Eka ndzimana leyi, Yohane a a vulavula hi Xikwembu (vona ndzimana 6), kutani xiga lexi nge “hikwalaho ka vito ra xona” xi vula vito ra Xikwembu. Hikwalaho ka sweswo, vamakwerhu lava na vona a va ri swirho swa vandlha ra Vukreste kutani a va fanele va amukeriwa hi malwandla. Kutani Yohane u tsale a ku: “Hina hi boheka ku amukela vanhu vo tano hi malwandla, leswaku hi va vatirhi-kulobye entiyisweni.”—3 Yoh. 8.

Yohane a a nga tsalelanga Gayo papila leswaku a n’wi khensa ntsena. A a lava ku n’wi pfuna leswaku a langutana ni xiyimo xo tika. Diyotrefo a a nga swi lavi ku kombisa malwandla eka valanguteri lava endzelaka mavandlha naswona a a sivela van’wana ku endla tano.—3 Yoh. 9, 10.

A swi kanakanisi leswaku valanguteri lava a va endzela mavandlha a va nga ta swi tsakela ku amukeriwa hi yena. A a titlakusa evandlheni naswona a nga n’wi xiximi Yohane ni ku tlhela a vulavula swilo swo biha hi vaapostola ni van’wana. Hambileswi Yohane a nga n’wi vitanangiki mudyondzisi wa mavunwa, Diyotrefo a lwisana ni vutihlamuleri bya vaapostola. Leswi Diyotrefo a rhandza xikhundlha ni ku delela swi endle leswaku vanhu va tivutisa loko a ha tshembekile eka Xikwembu. Mhaka ya Diyotrefo yi kombisa leswaku ninamuntlha swi nga ha endleka emavandlheni ya Vukreste ku va ni munhu loyi a nga vangaka ku avana. Kutani Yohane u byele Gayo ku katsa na hina hinkwerhu a ku: “Vana mutekeleri wa leswi nga swinene, kambe ku nga ri wa leswo biha.”—3 Yoh. 11.

Ku hambana na Diyotrefo, Yohane u vule leswaku Mukreste loyi a vitaniwaka Demetriyo a a ri xikombiso lexinene. Yohane u tsale a ku: “Demetriyo u nyikeriwe vumbhoni . . . Entiyisweni, na hina hi nyikela vumbhoni, naswona wa swi tiva leswaku vumbhoni lebyi hi byi nyikelaka i bya ntiyiso.” (3 Yoh. 12) Swi nga ha endleka leswaku Demetriyo a a lava ku pfuniwa hi Gayo naswona kumbexana papila ra Yohane wa Vunharhu a ri ri xitiviso ni xibumabumelo. Swi nga ha endleka ku ri Demetriyo loyi a yiseke papila rero eka Gayo. Nakambe swi nga ha endleka leswaku a a ri un’wana wa valanguteri lava endzelaka mavandlha naswona u seketele leswi tsariweke hi Yohane.

Ha yini Yohane a byele Gayo leswaku a ya emahlweni a kombisa malwandla hambileswi se a ku ri khale a ri karhi a ma kombisa? Xana Yohane a wu vona nkoka wo bumabumela Gayo hi leswi a a swi endla? Xana muapostola loyi a vilela hi leswaku swi nga ha endleka Gayo a tshika ku kombisa malwandla hileswi Diyotrefo a a kucetela Vakrestekulobye leswaku va tshika ku endla tano? Ku nga khathariseki xivangelo xa kona, Yohane u byele Gayo a ku: “Loyi a endlaka leswinene u huma eka Xikwembu.” (3 Yoh. 11) Xexo i xivangelo lexinene xo ya emahlweni hi endla leswinene.

Xana papila ra Yohane ri n’wi khutazile Gayo leswaku a ya emahlweni a kombisa malwandla?  Mhaka ya leswaku buku ya Yohane wa Vunharhu yi kona eBibeleni naswona na hina ya hi khutaza ku va ‘vatekeleri va leswi nga swinene’ swi kombisa leswaku u khutazekile.

A ku boxiwanga swo tala hi makwerhu wa hina Gayo wa le nkarhini wa vaapostola. Kambe rungula ritsongo leri hi byelaka hi vutomi byakwe ri nga hi dyondzisa swo tala swinene.

Xo sungula, vo tala va hina hi dyondzeriwe ntiyiso hi vamakwerhu vo karhi lava a va famba mpfhuka wo leha leswaku va ta dyondza na hina. I ntiyiso leswaku a hi Vakreste hinkwavo va le nkarhini wa vaapostola lava a va famba mpfhuka wo leha leswaku va ya dyondzisa mahungu lamanene. Hambiswiritano, ku fana na Gayo hi nga seketela ni ku khutaza vamakwerhu lava endzelaka mavandlha vo tanihi hi valanguteri va miganga ni vasati va vona. Kumbexana hi nga pfuna vamakwerhu lava rhurhelaka ematikweni man’wana leswaku va ya tirha laha ku nga ni xilaveko xa vachumayeri va Mfumo. Kutani a hi “[landzeleni] ndlela ya malwandla.”—Rhom. 12:13; 1 Tim. 5:9, 10.

Xa vumbirhi, swi nga hi hlamarisi loko ho tshuka hi vona van’wana va nga byi xiximi vulawuri emavandlheni namuntlha. Muapostola Yohane swin’we na muapostola Pawulo na vona va tshame va langutana ni xiphiqo lexi fanaka. (2 Kor. 10:7-12; 12:11-13) Xana hina hi fanele hi angula njhani loko swiyimo swo tano swi endleka evandlheni? Pawulo u tsundzuxe Timotiya a ku: “Hlonga ra Hosi a ri fanelanga ri lwa, kambe ri fanele ri olova eka hinkwavo, ri fanelekela ku dyondzisa, ri tikhoma eka leswo biha, ri va letela hi ku rhula lava nga ni mboyamelo lowu nga riki wunene.” Loko hi kombisa moya wo rhula loko munhu un’wana a hi tlhontlha, swi nga ha endla munhu yoloye a cinca langutelo rakwe. Nakambe, Yehovha a nga ha n’wi “nyika ku hundzuka loku yisaka evutivini lebyi kongomeke bya ntiyiso.”—2 Tim. 2:24, 25.

Xa vunharhu, hi fanele hi bumabumela vamakwerhu lava tirhelaka Yehovha hi ku tshembeka hambiloko va langutana ni nkaneto. Muapostola Yohane u khutaze Gayo ni ku n’wi tiyisekisa leswaku u endla leswinene. Hilaha ku fanaka namuntlha, vakulu va nga tekelela xikombiso xa Yohane hi ku khutaza vamakwerhu leswaku va nga “heli matimba.”—Esa. 40:31; 1 Tes. 5:11.

Papila leri a ri huma eka muapostola Yohane ri ya eka Gayo ri ni marito ya 219 ntsena hi ririmi ra Xigriki naswona hi rona buku yo koma eBibeleni. Kambe i ra nkoka swinene eka Vakreste namuntlha.