TEʼ YÁAX siglooʼ Gayo yéetel uláakʼ sukuʼunoʼobeʼ táan kaʼach u aktáantkoʼob problemaʼob. Jujuntúul máaxoʼob tiʼ le múuchʼuliloʼ táan u kaʼanskoʼob baʼaloʼob maʼ jaajtak utiaʼal u jáawal u yantal u fe le sukuʼunoʼoboʼ yéetel utiaʼal maʼ u seguer u biskubaʼob (1 Juan 2:18, 19; 2 Juan 7). Juntúul máak ku kʼaabaʼtik Diótrefeseʼ táan kaʼach u «yaʼalik baʼaloʼob kʼaastak» tu yoʼolal apóstol Juan bey xan tu yoʼolal uláakʼ sukuʼunoʼob. Tsʼoʼoleʼ maʼ tu kʼamik yéetel utsil le sukuʼunoʼob xíimbaltik le múuchʼuliloʼ, mix tu chaʼik u beetaʼal tumen u maasil (3 Juan 9, 10). Letiʼe baʼax ku aktáantik le sukuʼunoʼob ka tu tsʼíibtaj apóstol Juan u carta tiʼ Gayooʼ. Óoliʼ tu añoil 98 ka tu tsʼíibtaj le cartaoʼ. Teʼ Kiliʼich Tsʼíiboʼob ich Griegooʼ ku kʼaabaʼtik «U Yóoxpʼéel Tsʼíib Juan».

Kex tu aktáantaj yaʼab problemaʼobeʼ, Gayoeʼ chúukpaj u yóol tiʼ Jéeoba. ¿Bix tu yeʼesil chúukpaj u yóol? ¿Baʼaxten unaj k-seguertik u ejemplo? ¿Bix jeʼel u yáantkoʼon le baʼax tu tsʼíibtaj apóstol Juan utiaʼal k-beetkoʼ?

Le máax tsʼíibt u Yóoxpʼéel Tsʼíibil Juaneʼ ku yaʼalikeʼ «anciano». Yéetel lelaʼ Gayoeʼ tu yojéeltaj letiʼe apóstol Juan tsʼíibt le carta tiʼaʼ, Juaneʼ ku yilik kaʼach bey u hijoeʼ, tumen letiʼ kaʼans u jaajil tiʼ. Le apostoloʼ tu yaʼalaj tiʼ Gayo: «In yaabilaj sukuʼun [...], le máax jach tu jaajil in yaabiltmoʼ». Tsʼoʼoleʼ tu yaʼalajtiʼeʼ kexiʼ wa toj u yóol yéetel maʼalob yanil tu táan Dioseʼ. Kiʼimakchaj wal u yóol Gayo ka tu yuʼubaj bix u yilaʼal tumen Juaneʼ (3 Juan 1, 2, 4).

Maʼ xaaneʼ Gayoeʼ anciano tu múuchʼulil, baʼaleʼ le cartaoʼ maʼ tu yaʼalik wa jach beyoʼ. Juaneʼ tu felicitartaj Gayo tumen jach maʼalob u kʼamik le sukuʼunoʼob tu yotoch kex maʼ u kʼaj óoloʼoboʼ. Tu yilaj xaneʼ le baʼax tu beetaj Gayooʼ, tu yeʼesaj chúukaʼan u yóol. U jaajileʼ le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ suuk u yeʼesik u yutsiloʼob tak tiʼ máaxoʼob maʼ u kʼaj óoloʼobiʼ (Gén. 18:1-8; 1 Tim. 3:2; 3 Juan 5).

Úuchik u yaʼalik apóstol Juan jach maʼalob u kʼamik Gayo le sukuʼunoʼoboʼ, ku yeʼesikeʼ suuk u viajaroʼob teʼ tuʼux yaan le apostoloʼ bey xan teʼ múuchʼuliloʼob yanoʼob naatsʼoʼ. Le sukuʼunoʼobaʼ suuk u tsikbaltikoʼob tiʼ Juan bix u tratartaʼaloʼob. Maʼ xaaneʼ bey tu yojéeltil le apóstol baʼax ku yúuchul teʼ múuchʼuliloʼoboʼ.

Teʼ kʼiinoʼoboʼ le najoʼob tuʼux ku kʼubéentkuba máakoʼ, jach maʼ maʼalob u tratartaʼal máakiʼ yéetel jach yaan núupkʼebaniʼ. Le oʼolal le máaxoʼob ku viajaroʼob taak u kanáantkubaʼoboʼ ku kʼubéentkubaʼob yiknal u  amigoʼob. Tsʼoʼoleʼ le sukuʼunoʼoboʼ maas uts tu tʼaan u kʼubéentkubaʼob yiknal uláakʼ sukuʼunoʼob.

Juaneʼ tu yaʼalaj tiʼ Gayo ka u kaʼa eʼes u yutsil, tu yaʼalajtiʼ: «Beet uts a túuxtikoʼob jeʼex uts tu tʼaan Dioseʼ». Leloʼ u kʼáat u yaʼaleʼ yaan u tsʼáaik tuláakal baʼax kʼaʼabéettiʼob utiaʼal u kʼuchloʼob tak tuʼux ku binoʼob. Gayoeʼ bey suuk kaʼach u beetik yéetel uláakʼ sukuʼunoʼoboʼ, Juaneʼ tu yojéeltaj tumen le sukuʼunoʼoboʼ tu tsikbaltoʼobtiʼ bix tu yeʼesil u fe Gayo yéetel bukaʼaj nojchil u yaabilaj (3 Juan 3, 6).

¿Máaxoʼob suuk kaʼach u pʼáatal tu yotoch Gayo? Maʼ xaaneʼ misioneroʼob, superintendente viajanteʼob yéetel uláakʼ sukuʼunoʼob ku túuxtaʼaloʼob tumen Juan. Le sukuʼunoʼobaʼ ku binoʼob u kʼaʼaytoʼob le maʼalob péektsiloʼ. Juaneʼ tu yaʼalaj: «Tu yoʼolal u kʼaabaʼ Dios jóokʼoʼob» (3 Juan 7). Le máaxoʼob ku kʼamkoʼoboʼ u sukuʼunoʼob, le oʼolal unaj u yeʼesik u yutsiloʼob. Le apostoloʼ tu tsʼíibtaj xan: «Ku páaʼtaʼal xan ka k-kʼam yéetel utsil le máakoʼob beyaʼ, utiaʼal ka múul meyajnakoʼon tu yoʼolal le jaajoʼ» (3 Juan 8).

Juaneʼ maʼ chéen tu tsʼíibtaj u carta tiʼ Gayo utiaʼal u tsʼáaik u diosboʼotikil yoʼolal u yutsiliʼ, baʼaxeʼ utiaʼal u yáantik u yutskíint junpʼéel problema. Diótrefes, juntúul máak yaan teʼ múuchʼuliloʼ, kex maʼ tu yaʼalaʼal baʼax oʼolaleʼ, maʼ uts tu tʼaan u kʼamik le sukuʼunoʼob tu yotochoʼ, tsʼoʼoleʼ maʼ tu chaʼik xan ka kʼaʼamkoʼob tumen uláakʼ sukuʼunoʼob (3 Juan 9, 10).

Míin kex ka aʼalaʼaktiʼobeʼ le sukuʼunoʼoboʼ maʼ tu yóotoʼob pʼáatal kaʼach tu yotoch Diótrefesiʼ. Letiʼeʼ uts tu tʼaan u beetik u nojchil teʼ múuchʼuliloʼ, jeʼel baʼaxak ka u yaʼal Juaneʼ maʼ tu kʼamik yéetel ku mixbaʼalkúuntik. Tsʼoʼoleʼ ku yaʼalik baʼaloʼob maʼ jaajtak tu yoʼolaliʼ bey xan tu yoʼolal le sukuʼunoʼoboʼ. Letiʼeʼ maʼ uts tu tʼaan u beetik baʼax ku yaʼalik Juaniʼ, kex beyoʼ le apostoloʼ mix juntéen tu yaʼalajtiʼ wa chéen tuusoʼob ku máan u kaʼanse. U tsʼíiboltik Diótrefes u beetik u maas nojchil yéetel u beetik baʼaloʼob ku bin tu contra u kaʼansaj Cristoeʼ tu yeʼesaj maʼ chúukaʼan u yóoliʼ. Lelaʼ ku yeʼesikeʼ le máaxoʼob ku tsʼíiboltik u beetkubaʼob u maas nojchil yéetel kaʼanal u yichoʼobeʼ, jeʼel u beetik u jatskuba le múuchʼuliloʼ. Le oʼolal Juaneʼ tu yaʼalaj tiʼ Gayo, yéetel tiʼ tuláakloʼon: «Maʼ a beetik le baʼax kʼaas ku beetaʼaloʼ» (3 Juan 11).

Teʼ carta tu tsʼíibtoʼ, Juaneʼ tʼaanaj xan tiʼ Demetrio, juntúul sukuʼun maʼ jeʼex Diótrefeseʼ. Tu yaʼaleʼ le sukuʼunoʼoboʼ jach maʼalob u tʼaanoʼob tu yoʼolal Demetrio. Tu yaʼalaj xan: «U jaajileʼ, tak toʼon k-jaajkúuntik le baʼax ku yaʼalaʼaloʼ, yéetel techeʼ a wojel jach jaaj le baʼax k-aʼalikoʼ» (3 Juan 12). Maʼ xaaneʼ Demetrioeʼ yaan tiʼ baʼax kʼaʼabéet u yáantaʼal tumen Gayo, le oʼolal le cartaaʼ meyajnaj utiaʼal u kʼaj óoltaʼal, beyoʼ yaan xan u kʼaʼamal maʼalob. Demetrio wal kʼub le carta tiʼ Gayooʼ. Maʼ xaaneʼ Demetrioeʼ superintendente viajante wa letiʼe apóstol túuxtoʼ. Tsʼoʼoleʼ tu maas tsolaj le baʼaxoʼob tu tsʼíibtaj Juanoʼ.

Wa deporsi uts Gayoeʼ, ¿baʼaxten tu kʼáat óoltaj Juan ka seguernak u beetik? ¿Tu tuklaj wa kʼaʼabéet u líiʼsik u yóol utiaʼal maʼ u chʼaʼik saajkil u seguer u beetik? Diótrefeseʼ taak kaʼach u jóoʼsik teʼ múuchʼulil le sukuʼunoʼob ku kʼamkoʼob yéetel utsil le uʼulaboʼoboʼ. Le oʼolaleʼ ¿sajak wa le apóstol Juan ka xuʼuluk u yeʼesik u yutsil Gayooʼ? Maʼ k-ojliʼ, chéen baʼaleʼ tu líiʼsaj u yóol le ka tu yaʼalajtiʼ: «Le máax ku beetik baʼax utseʼ tiʼ Dios u taal» (3 Juan 11). Le beetkeʼ jach maʼalob ka k-eʼes utsil.

Yéetel le cartaaʼ, ¿líiʼsaʼab wa u yóol Gayo utiaʼal u seguer u yeʼesik u yutsil tiʼ le uʼulaboʼoboʼ?  Líiʼsaʼab u yóol. Lelaʼ k-ojel tumen táakbesaʼab le carta ichil le Biblia utiaʼal u líiʼsaʼal k-óol ka ‹k-beet baʼax utsoʼ›.

Le Bibliaoʼ maʼ tu yaʼalik uláakʼ baʼaloʼob yoʼolal sukuʼun Gayo. Baʼaleʼ le baʼaxoʼob k-ojel tu yoʼolaloʼ yaan baʼax ku kaʼansiktoʼon.

Yáaxeʼ, utiaʼal u kaʼansaʼaltoʼon baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ yaan sukuʼunoʼob anchaj u viajaroʼob tak tuʼux kajaʼanoʼon. U jaajileʼ maʼ tuláakal le sukuʼunoʼob ku viajaroʼob náach utiaʼal u kʼaʼaytikoʼob le Reinooʼ. Chéen baʼaleʼ yaan máax beetik, jeʼex le superintendente tiʼ circuito yéetel u yatanoʼ. Toʼoneʼ jeʼel u páajtal k-áantkoʼob yéetel k-líiʼsik u yóoloʼob jeʼex tu beetil Gayooʼ. Jeʼel xan u páajtal k-áantik le sukuʼunoʼob ku binoʼob áantaj tuʼux maas kʼaʼabéetoʼ, maʼ xaaneʼ táanxel luʼumil wa tu luʼumiloʼob. Bey túunoʼ ‹maʼ u xuʼulul k-kʼamkeʼex maʼalob le uʼulaboʼoboʼ› (Rom. 12:13; 1 Tim. 5:9, 10).

U kaʼapʼéeleʼ, jeʼex úuchik tiʼ apóstol Juan yéetel tiʼ Pabloeʼ, bejlaʼa xaneʼ jeʼel u yantal máaxoʼob ku tsʼáaikubaʼob tu contra le ancianoʼob teʼ múuchʼuliloʼ (2 Cor. 10:7-12; 12:11-13). ¿Baʼax unaj k-beetik wa ka úuchuk bey t-múuchʼuliloʼ? Pabloeʼ tu yaʼalaj tiʼ Timoteo: «U palitsil Yuumtsileʼ minaʼan baʼax oʼolal u baʼateʼel, baʼaxeʼ kʼaʼabéet u yeʼesik u yutsil tiʼ u maasil, kʼaʼabéet noʼojaʼan utiaʼal kaʼansaj, kʼaʼabéet u yojel u controlartuba ken aʼalaʼak baʼal tiʼ, tsʼoʼoleʼ kʼaʼabéet u kaʼansik yéetel jeetsʼel óolal le máaxoʼob maʼ u kʼáat u yuʼuboʼob tʼaanoʼ». Yaan horaeʼ yaan máaxoʼob jeʼel u beetkoʼob k-pʼuʼujuleʼ, chéen baʼaleʼ wa k-eʼesik jeetsʼelileʼ ken máanak kʼiineʼ jeʼel u kʼexik u tuukuloʼobeʼ. Maʼ xaaneʼ jeʼel tak «u kʼeʼexel u puksiʼikʼaloʼob tumen Dios utiaʼal ka u kʼaj óoltoʼob tubeel le jaajoʼ» (2 Tim. 2:24, 25).

U tsʼook baʼax k-kanikeʼ, kʼaʼabéet k-felicitartik le sukuʼunoʼob chúukaʼan u yóoloʼob kex táan u aktáantkoʼob chʼaʼpachtajil wa pʼektajiloʼ. Juaneʼ tu líiʼsaj u yóol Gayo le ka tu yaʼalajtiʼ jach maʼalob baʼax ku beetik. Le ancianoʼoboʼ unaj u beetkoʼob jeʼex apóstol Juaneʼ, kʼaʼabéet u líiʼskoʼob u yóol le sukuʼunoʼob utiaʼal u chúukpajal u yóoloʼob tiʼ Jéeobaoʼ (Isa. 40:31; 1 Tes. 5:11).

Ich griegoeʼ le carta tu tsʼíibtaj Juan tiʼ Gayooʼ chéen 219 tʼaanoʼob ku taasik, le oʼolal letiʼe libro maas chichan yaan teʼ Bibliaoʼ. Chéen baʼaleʼ toʼon k-meyajtik Dioseʼ nojoch baʼal k-ilik tumen yaʼab baʼax ku kaʼansiktoʼon.