1, 2. a) ¿Kukwe ja üaire ütiäte krubäte ye meden meden Jehovakwe biani ketamä nie? b) ¿Nibike dre mike gare jai kukwe ja tötikara nekänti?

NI MADA ñaka jondron bökäne krubäte Ngöbö erere; jondron jökrä sribebare ye niarakwe (1 Crón. 29:11, 12). Ne madakäre, niara ye ni Rün mantiame, yebätä nire nire ie kukwe ja üaire ye ütiäte krubäte tä nüke gare yei niara tä kukwe ye bien krubäte. Ngöböta kukwe ütiäte bien nie ye abokän, 1) Gobran Ngöbökwe, 2) kukwe drie aune 3) kukwe metre Bibliabätä. Kukwe yebätä nita debe bien, ¿ñan ererea? Akwa, nikwe ñaka ja ngübaibiti angwane, nikwe ñaka kukwe ye mikai ütiäte jankunu jai aune nikwe mikai tuin ngwarbe jai. Kukwe ye ñaka rabadre bare nibätä yekäre, nikwe mikadre ütiäte jai aune nikwe taredre bäri. Jesukwe niebare: “Jändrän ütiäte krikri tädi ükani mdente jakrä munkwe, ye känti mun töi tädi arato” (Luc. 12:34).

² Ño ni raba Gobran Ngöbökwe, kukwe drie aune kukwe metre Bibliabätä ye mike bäri ütiäte jai aune debe bien jankunubätä ye ani mike gare jai. Nibike mike gare jai ye ngwane, nikwe dre dre  nuaindre kukwe ja üaire ütiäte krubäte tarekäre bäri yebätä ani töbiketari.

3. ¿Ni jondron rürübäinkä bämikani ye nämene juto biare dre nuainkäre ne kwe perla ütiäte krubäte ye rabadre kwe? (Üai bämikani kena mikadre ñärärä).

³ (Ñäkädre Mateo 13:45, 46 yebätä). * Ni jondron rürübäinkä nämene perla känene yebätä Jesukwe kukwe mikani gare. Ni mada ni ye erere käkwe perla ye kökadre aune rürübäindre ere arato raba ruin nie. Akwa bati, ni jondron rürübäinkä bämikani yei perla ütiäte krubäte kwani abokän käi namani jutobätä. Perla ye kökakäre nämene juto biare jondron jökrä kwe ye rürübäinkäre; aisete perla ye namani ütiäte krubäte niara kräke ye ni raba bämike ja töite.

4. Ni jondron rürübäinkä kräke perla namani ütiäte krubäte ye kwrere Gobran Ngöbökwe ye ütiäte krubäte ni kräke angwane, ¿nikwe dre nuaindi?

⁴ ¿Ñobätä kukwe bämikani ye rabadre ütiäte ni kräke? Kukwe metre Gobran Ngöbökwe yebätä ye perla kwrere. Ni jondron rürübäinkä kräke perla namani ütiäte krubäte ye kwrere Gobran Ngöbökwe rabai ni kräke angwane, nikwe ja töi mikai biare jondron kä nebätä tuenmetre ja mikakäre käre Gobran Ngöbökwe yekri (ñäkädre Marcos 10:28-30 yebätä). * Nitre nibu ja töi mikani ye erere ye ani mike gare jai.

5. ¿Zaqueo ja töi mikani dre nuainne ja mikakäre Gobran Ngöbökwe yekri?

⁵ Zaqueo nämene ngwian kärere gobran kräke. Niara nämene ngwian goire ni madakän yebätä namani jondron bökäne krubäte (Luc. 19:1-9). Akwa, Jesús nämene blite Gobran Ngöbökwe yebätä kukwe nuani kwe ye ngwane, kukwe ye ütiäte krubäte nükani gare ie aune ja töi kwitani bengwairebe kwe. Niebare kwe: “Ti Dänkien, jändrän jökrä tä tikwe, ye tikwe biandi ruäre ta ni bobre bobreye amne, nire nire kän tikwe ngwian dianinkä bäri mda ne ngwane, tikwe ngwian dianinkä kän ye bärire mda tikwe ngwian mda biandita ketabkä ietre”. Niarakwe ja töi mikani kwatibe ngwian goibare kwe ye bienta aune töi ñaka namanina jondron tuabätä bäri jakwe.

6. ¿Meri iti ja töi kwitani drebätä aune ñobätä?

⁶ Kä nikani ruäre ta yete, meri iti nämene näin meri madabe yei kukwe Gobran Ngöbökwe yebätä namani gare. Ne madakäre, kukwe ükaninte ni brare o meri ruäre nemen jabe kan ngäbitikäre ye jie ngwan nämene kwe. Ja tötikabare kwe Bibliabätä ye ngwane, kukwe metre Gobran Ngöbökwe yebätä ye ütiäte krubäte nükani gare ie aune niara rabadre ja töi kwite nükani gare ie (1 Cor. 6:9, 10, TNM). Namani Jehová tarere yebätä kukwe blo nuain nämene kwe aune meri ben nämene ye tuanimetre kwe. Kä 2009 yete ja ngökani ñöte kwe aune kä nikani kwati ta ye bitikäre namani prekursora regular. Nämene Jehová aune Gobran kwe tarere bäri yebätä ja töi kwitani kwe (Mar. 12:29, 30, TNM).

7. ¿Nikwe drebätä ja ngübadrebiti Gobran Ngöbökwe tarekäre jankunu ja brukwä tätebiti?

⁷ Ni jökrä bäsi käkwe ja töi kwitani drekebe ngwarbe ja mikakäre Gobran Ngöbökwe yekri (Rom. 12:2). Akwa, ni täbe ja di ngwen. Aisete nikwe ja ngübadrebiti ne kwe ni töita jondron tuabätä bäri jakwe, ni nemen käme käme jabe aune jondron mada mada yekwe ñaka ni diandrekä mento Gobran Ngöbökwe yebätä (Prov. 4:23; Mat. 5:27-29, TNM). Jehovakwe kukwe mada ütiäte biani nie Gobran kwe tarekäre jankunu ja brukwä tätebiti.

8. a) ¿Ñobätä Pablo niebare kukwe drieta nikwe ye “jondron ütiäte kri [...] tä dobro siäite” ye kwrere? b) ¿Pablo nämene kukwe drie ye mike tuin ütiäte jai ye bämikani ño kwe?

⁸ Jesukwe ni juani kukwe kwin Gobran Ngöbökwe yebätä driere aune mike gare nitre madai, ye nikwe ngwandre törö jai (Mat. 28:19, 20). Kukwe drie ye namani ütiäte krubäte apóstol Pablo kräke. Ngöbökwe kukwe ükaninte mrä drieta ye “jondron ütiäte kri [...] tä dobro siäite” ye kwrere niebare kwe (2 Cor. 4:7, NGT; 1 Tim. 1:12, TNM). Ni ngite aune ni abokän dobro siäi ye kwrere, akwa kukwe drieta nikwe ye köböire ni aune nitre mada tä ni kukwe nuin yekwe ja nire käre raba nemen. Yebätä, Pablokwe niebare: “Ti tä ne nuainne jökrä kukwe kwin köböite, abokän kwe jondron kwin kukwe kwin kwe ne rabadre tikwe munbe gwaire gäre” (1 Cor. 9:23, NGT). Niara nämene kukwe drie ye mike tuin ütiäte jai, yebätä ja di ngwani krubäte kwe nitre mada tötikakäre (ñäkädre Romanos 1:14, 15 * aune 2 Timoteo 4:2 yebätä). * Niara nämene kukwe kwin ye mike tuin ütiäte jai, yekwe dimikani kä ngwen nüke jai nitre ja mikani rüere ye ngwane (1 Tes. 2:2). ¿Ño ni raba kukwe kwin ye mike tuin ütiäte jai niara erere?

9. Nita kukwe drie mike tuin ütiäte jai ye ni raba bämike ño ye mä raba mike gare ruäre.

⁹ Pablo blitabare kä jökrä ngwane nitre madabe yebiti bämikani kwe nämene kukwe drie ye mike tuin ütiäte jai. Nitre apóstol aune nitre kristiano mada siklo kena yete ye erere, nita kukwe driere ni kwati tä nüke yekänti, ju ju te aune kä jökrä ngwane (Hech. 5:42; 20:20). Nikwe ja di ngwandre kukwe driekäre nitre jökrä ie. Ñodre, ni raba ngwane, nikwe ja mikadre prekursor ausiliar o regular, nikwe ja kitadre blite kukwe madabiti o ni rikadre kukwe driere kä madakänti juta nikwe yete o juta madate (Hech. 16:9, 10, TNM).

10. ¿Irene ja di ngwani kukwe kwin driere ye köböire dre dre kwin namanina kwe?

¹⁰ Ani blite Irene meri Testiko kaibe käi Estados Unidos yebätä. Nitre tä niken nüne juta madate blite ruso yei tö namani kukwe driei. Kä 1993 yete, jatani kukwe driere ye ngwane, kä Nueva York yekänti nitre blite ruso braibe nämene ja ükökrö yete ni 20 aibe nämene kukwe driere. Kä nikanina 20 ta aune Irene jämi blite kwin ruso nieta kwe. Akwa, niara aune nitre mada tä kukwe driere kä jutobiti ye köböire Jehovakwe kukwe kwin mikanina nemen bare kräketre. Kä nengwane, konkrekasion kwä ti blite kukwe ruso yebiti niena kä Nueva York yekänti. Irene nitre 15 tötikani Bibliabätä yekwe ja ngökani ñöte aune ruäre tä sribire Betel, prekursor aune nitre umbre ji ngwanka konkrekasionte. Irene tä niere: “Tikwe kukwe mada mada nuaindre näre yebätä tita nemen töbiketa ruäre ngwane, akwa kukwe mada  mada yekwe ñaka kä mikadre bäri juto tibätä ye gare kwin tie”. Erametre, Irene tä kukwe drie ye mike tuin ütiäte jai.

11. ¿Ja mikata ni rüere yebiti ta nita kukwe driere jankunu ye köböire dre dre namanina bare?

¹¹ Kukwe drie ye ütiäte ni kräke ngwane, Pablo ye erere nikwe ja ngwain aune ja mikai ni rüere akwa nikwe kukwe driei jankunu (Hech. 14:19-22, TNM). Kä 1930 aune kä 1940 ye ngwane, ja mräkätre Estados Unidos ye rüe nakaninkä krubäte. Akwa Pablo ye erere, ja mräkätre ye kä ngwani nüke jai aune kukwe driebare jankunu kwetre. Niaratre kukwe driedre jankunu yekäre, janamene bä kabre nitre kukwe ükatekä yekänti. Kä 1943 yete, Tribunal Supremo kä Estados Unidos yekänti kukwe ükate nämene ye ngwane gananbare ye ja mräkä Nathan Knorr mikani gare: “Nunkwe gananbare mun köböire. Munkwe ñaka kukwe driedre jankunu akräke, kukwe ñaka kwandre nunye niedre Tribunal Supremo yei; mun kukwe driekä aune ja mräkätre kä jökräbiti tibien käkwe kukwe driebare ye köböire nunkwe nun rüe ganainbare aune munkwe kukwe driei jankunu. Juta Ngöbökwe kä ngwani nüke jai ye köböire nunkwe gananbare”. Ye erere ja mräkätre tä kä ngwen nüke jai, ye köböire kukwe ye ererebätä gananbarera kä mada mada känti. Erametre, nita kukwe drie mike ütiäte jai ye köböire ni raba ni rüe ganainne.

12. ¿Ni töita kwatibe dre nuainbätä?

¹² Nita kukwe drie ye mike tuin ütiäte jai angwane, ni ñaka kukwe driei “ora aibe nuainkäre”. Ñakare aune, nikwe ja di ngwain ‘kukwe kwin mikakäre gare nitre jökrä ie’ (Hech. 20:24, TNM; 2 Tim. 4:5, TNM). Nita kukwe driere ye ngwane, ¿nikwe dre driei? Ngöbökwe kukwe mada ütiäte biani nie ye ani mike gare jai.

13, 14. a) ¿Kukwe meden ütiätebätä Jesús nämene blite Mateo 13:52 yekänti? b) ¿Ño ni raba mike gare bäri jai?

¹³ Jehová, “Ngöbö [...] kukwe metre niekä” käkwe kukwe metre mikani gare nie ye kukwe ja üaire ütiäte ketamäkäre abokänbätä nibike blite (2 Sam. 7:28; Sal. 31:5). Niara ye ni rün mantiame abokän tä kukwe metre mike gare ni niara jürä ngwanka jabätä yei. Kukwe metre mikani gare nie ye ngwane ja känenkäre, nita ñäke Bibliabätä, tärä aune täräkwata yebätä, nita niken gätä aune gätä krikri yebätä ye köböire kukwe metre tä nemen gare nie. Kukwe metre kira aune mrä mrä niebare Jesukwe ye nikwe ükaninankrö jai (ñäkädre Mateo 13:52 yebätä). Nikwe kukwe metre mrä mrä ye känäin jondron ütiäte ükani ye kwrere angwane, Jehovakwe ni dimikai kukwe metre ye mike gare bäri jai (ñäkädre Proverbios 2:4-7 yebätä). * ¿Ni raba nuainne ño?

¹⁴ Nikwe Biblia, tärä aune täräkwata yebätä ja tötikadre kwin aune nguseta. Ye köböire kukwe metre ñan nämene gare nie ye rabai gare nie aune rabai kukwe mrä mrä ye kwrere ni kräke (Jos. 1:8, 9; Sal. 1:2, 3). Täräkwata Watch Tower julio 1879 sribebare kena yebätä mikani gare: “Kri blu chi tä kä nötare känti aune mikä käme tä nirien krubätebätä köböite ñaka tä nirien ye kwrere kukwe käme ye köböite kukwe metre ye ñaka nirien. Mä tö tuai kwen jai angwane, mäkwe ja ngwandre jankunu mokre; [...] mä tö tuai nemen jakwe angwane, mäkwe känändre kwin. Mäkwe ñan ja töi mika kukwe metre kri blu kwrere ye keteitibe aibe känene. [...] Mäkwe ükakrö jankunu; mäkwe känä jankunu”. Nikwe ja töi mikadre kwatibe kukwe metre Bibliabätä ye mike gare bäri jai.

15. a) ¿Kukwe meden meden abokän ie ni raba kukwe metre “kira” niere? b) ¿Kukwe ye meden meden bäri ütiäte mä kräke?

¹⁵ Ni jatani ja tötike Bibliabätä ye ngwane, kukwe metre nükani gare nie. Ye kukwe metre “kira”, ñan ñobätä aune namani gare kena nie.  Ñodre, Jehovakwe ni sribebare aune töita kwin ni kräke ye kukwe metre namani gare kena nie. Arato, Ngöbökwe ni tare krubäte yebätä Monso kwe biani murie ketadre kwe ni kökatarikäre ngite aune gata yebätä ye namani gare nie. Aune Gobran Ngöbökwe yekwe ja tare nika diainkä bätä ni raba nüne kärekäre jäme aune kä jutobiti ye driebare nie (Juan 3:16, TNM; Rev. 4:11, TNM; Apoc. 21:3, 4).

16. Kukwe Bibliabätä mikata gare mrä mrä ye ngwane, ¿nikwe dre nuaindre?

¹⁶ Ruäre ngwane, kukwe rabai bare niebare aune kukwe ruäre nieta Ngöbö Kukweibätä ye mikanina gare bäri mrebe nie. Ye erere mikadre gare ngwane, ni rabadre kä denkä jai ja tötikakäre kwinbätä aune töbikatarikärebätä (Hech. 17:11, TNM; 1 Tim. 4:15). Ni ñaka tö kukwe bäri ütiäte nükani gare mrä ye aibe mikai gare jai, ñakare aune kukwe kia kia nükani gare mrä ye ñobätä ñaka ja erebe kukwe nämene nüke gare käne yebe ye ni tö mikai gare jai arato. Nikwe nuaindi angwane, kukwe metre mrä mrä ye rabai ütiäte krubäte ni kräke. ¿Nikwe nuaindre ye ñobätä ütiäte?

17, 18. ¿Üai deme ye tä ni dimike ño?

¹⁷ Kukwe namani gare nie ye üai deme Ngöbökwe raba ngwenta törö nie driebare Jesukwe (Juan 14:25, 26). ¿Kukwe ye raba ni dimike ño kukwe driekäre? Kukwe namani bare ja mräkä Peter yebätä ye ani mike gare jai. Kä 1970 yete, kä nämene 19 Peter yebiti angwane, krire jatani sribire Betel juta Gran Bretaña yekänti. Bati, niara nämene kukwe driere ju ju te ye ngwane, ni brare klote kä 50 biti ye nükani jukwebätä. Ni ye tö nämene kukwe Bibliabätä mikai gare jai o ñakare ye Peter ngwanintari ie. Niara ye ni judío dirikä aune monso bati ye tö namani kukwe Bibliabätä driei ie yebätä töi namani ñan krütare. Peter töi gakäre, ni ye kukwe ne ngwanintari ie: “Monso, ¿tärä Daniel ye tikani kukwe medenbiti gare mäi?”. Kukwe ruäre ye tikani kukwe arameo yebiti Peter niebare ie. Peter tä niere: “Ni dirikä ye töi rababa ñan krütare kukwe nieba tikwe ie yebätä, akwa ti bäri töi rababa ñan krütare. ¿Ñokänti kukwe ye nämä gare tie? Ti rikabata ja gwirete ye ngwane, tikwe täräkwata La Atalaya bätä ¡Despertad! mrä mrä ye känänba aune tärä Daniel ye tikani kukwe arameo yebiti mika nämä gare kukwe keteitibätä ye kwanba tie” (Dan. 2:4). Kukwe ruärebätä nikwe ñäkäbare aune ükaninkrö jondron ütiäte kwrere ye üai deme raba ngwenta törö nie (Luc. 12:11, 12; 21:13-15, TNM).

¹⁸ Kukwe metre drieta Jehovakwe nie ye nita mike tuin ütiäte jai angwane, ni törbai kukwe kira aune mrä mrä ye mikai gare bäri jai. Kukwe Ngöbökwe yebätä nikwe debe biain bäri aune rabai bäri tare nikwe bätä ni täi ja ükaninte kwin kukwe driekäre nitre madai.

19. ¿Ñobätä nikwe kukwe ütiäte ja üaire ye kriemikadre?

¹⁹ Satana aune nitre gobrainta kwe ye ñaka tä ja düke ni ngwankäre di nekä ne kwe kukwe ütiätebätä nikwe ja tötiri ye nikwe ñaka mikadre jankunu ütiäte jai. Nikwe ñaka ja ngübaibiti angwane, ni töi raba kite ngwian ganainbätä bäri o nünanbätä bäri kwin aune jondron tuabätä ere jakwe. Apóstol Juan niebare, nitre ñaka Ngöbö mike täte ye tä niken ta bätä tö dre dre nuain ye tä niken ta arato (1 Juan 2:15-17, TNM). Yebätä, nikwe ja di ngwandre krubäte kukwe ütiäte ja üaire ye tarekäre jankunu.

20. ¿Mä töita kwatibe dre nuainne kukwe ütiäte ja üaire ye kriemikakäre?

²⁰ Kukwe meden ñaka raba mä mike Gobran Ngöbökwe mike ütiäte jai ye mäkwe tuanmetre. Mäkwe jankunu kukwe drie kä jutobiti aune mäkwe mika ütiäte jai. Kukwe metre Bibliabätä yebätä mäkwe ja tötika jankunu. Ye köböire mäkwe jondron ütiäte ükaikrö kä kwinbiti “känti ni gore ñan rabadre gwi amne kebekwe ñan juandre ngwarbe”. Ñan ñobätä aune, Jesukwe niebare ye erere, “jändrän ütiäte krikri tädi ükani mdente jakrä munkwe, ye känti mun töi tädi arato” (Luc. 12:33, 34).