E JEHOVA hoo ne emwa ni gae gha mwẹ ọfunmwegbe. Ọ vbe hoo ne dọmwadẹ ima gha gu egbe loo vbe odẹ ọghe ọfunmwegbe. Ma ghaa ru ọna, ọfunmwegbe ghi do gha rrọọ vbuwe ẹbu emwa ni ga e Jehova vbe odẹ ọghe ẹmwata. Ọna ẹre ọ si ẹre ne ẹmwẹ ima ne Ivbiotu e Kristi ọghe ata na yẹẹ emwa ọvbehe ni gualọ ọfunmwegbe.

Vbe Igiemwi, okpia ọkpa nọ zẹ ọbo edunna na họn usi ẹre rre vbe Madagascar keghi guan kaan ọfunmwegbe nọ rre uwu ẹbu Avbe Osẹe Jehova. Ọ keghi kha wẹẹ, ‘Deghẹ I gha deba ugamwẹ rhọkpa, ẹi gberra Avbe Osẹe Jehova.’ Ọ ghi sẹ ẹghẹ, ọ ma ghi gha gu orhiọn dan muobọ, ọ na ru afiwerriẹ nọ khẹke vbe orọnmwẹ ọghẹe, ẹre ọ na suẹn gha ga e Jehova ne Osa ọghe ọfunmwegbe.

Erriọ arriaisẹn emwa nibun vbe ya deba Ivbiotu e Kristi, rhunmwuda evba ẹre iran na miẹn ọfunmwegbe ne iran gele gualọ. Sokpan deghẹ ima ma begbe, ma sẹtin khian emwa nẹi ghi mwẹ ọfunmwegbe. E Baibol gima rẹn wẹẹ, ‘igbọvo kevbe ikhọ ẹko’ keghi si olighi kevbe ighaegbe vbuwe iko. (Jems 3:14-16) Ibude ni rre Baibol keghi ru iyobọ ne ima ya gbaengbe ne ọlọghọmwa nibun, ọna ẹre ọ ghi ya ima mwẹ ọfunmwegbe vbuwe iko. Gima ziro yan vbene ibude ni rre Baibol ya ru iyobọ ne emwa eso hẹ.

“Mẹ vbe ọtẹn ọkpa ne ima gba winna ma zẹdẹ gha lẹruegbe. Te emwa vẹẹ rre do gha ghee ima vbe ima gui vbe ẹdẹ ọkpa.”—CHRIS.

“Ọtẹn nokhuo ọkpa ne ima gba yo ikporhu na wẹẹ irẹn i ghi deba mwẹ yọ ikporhu. Vbe iyeke ọni, ọna ye eghian so mwẹ. I ma zẹdẹ rẹn emwi nọ sunu.”—JANET.

“Vbe I gu orhunmwu eva guan vbe e foni, ọkpa vbọ na ghi kha wẹẹ, ọ khian vbọ gha zẹ kpẹ. Ne I na te gha roro ighẹ ọ fian e foni nẹ, I na suẹn gha tae ọtakhọ ma nọ kẹre. Okiekie ẹre I ghi ya do rẹn wẹẹ ọ họn emwi hia ne I tae.”—MICHAEL.

“Vbe iko ọghe ima, arọndẹ eva na gha mwẹ imuaẹmwẹ. Ọkpa vbọ na wa gha zaan nọ kẹre. Ọna ma zẹdẹ gha ya ẹko rhiẹnrhiẹn etẹn nikẹre.”—GARY.

Ma sẹtin gha roro ẹre wẹẹ, emwi kherhe ẹre ọ sunu. Sokpan emwi vbenia keghi daa ọmwa sẹ ugboloko, ọ sẹtin vbe si ikuanegbe vbe odẹ ọghe orhiọn. Nọ ya maan ọre wẹẹ, etẹn na yunu kaẹn ban keghi ru adọlọ rhunmwuda iran lele adia ni rre Baibol. De ibude ni rre Baibol nọ ru iyobọ ne iran?

“Uwa ghẹ muan ẹmwẹ vbe odẹ.” (Gẹn. 45:24, NW) Ọna ọre ibude ne Joseph rhie  ne etiọnrẹn vbe iran ghi rrie owa. Ibude nọ maan ẹre ọ rhie ne iran. Ọmwa ne ohu rherhe mu sẹtin vbe ya ohu mu emwa ọvbehe. E Chris keghi do bẹghe ẹre wẹẹ, itengbemu kevbe ai hoo na rhie ibude ọre ako ne irẹn na vburriẹ. Ọ na gele ze emwi ru, ọ na ya rinmwian ọtẹn ne iran gba muan ẹmwẹ. Ọ na hia nọ gha dia egbe ẹre vbe nọ dekaan ohu nọ rherhe muẹn. Ọtẹn nokpia ne iran gba winna ghi bẹghe afiwerriẹ vbe uyinmwẹ Chris, irẹn tobọre na vbe ru afiwerriẹ. Nia te iran ghi gba ga e Jehova vbuwe ọfunmwegbe.

“Gualọ ude vbe ehe ne a gha na sẹtin bu ruẹ ude.” (Itan 15:22) E Janet keghi ta muolọ yan rẹn wẹẹ irẹn gha ya ẹmwẹ ibude na ru emwi. Ẹre ọ na ghi bu ọtẹn nokhuo nọ ya eghian so ẹre ya nọ rẹn emwi nọ sunu. Vbe iran ghi guan, e Janet na ya ẹwaẹn nọ rẹn deghẹ ọ mwẹ emwi ne irẹn ru ẹre. Vbe okaro ọ ma zẹdẹ gha khuẹrhẹ, sokpan zẹ vbene iran ya guan, orhiọn iran na ghi do gha rhiotọ, rhunmwuda iran ma ya urhu ẹzọ gha gu egbe guan. Ọtẹn nokhuo nii na do bẹghe ẹre wẹẹ, e Janet ma rẹn ọkpa rẹn eva vbekpae emwi nọ te ya ohu muẹn. Irẹn ẹre ọ ghi gha rinmwian Janet. Nia te iran ghi werriegbe koko ga e Jehova vbuwe ọfunmwegbe.

“Adeghẹ uwẹ viọ emwi ne u ra ya yo imuohan gie Osanobua sẹ odaro ogiukpo nẹ, u na do yerre vbe evba nii ighẹ imuaẹmwẹ rre ẹkpo uwẹ vbe ọtuẹn, sẹ emwi imuohan ni rae ye evba, uwẹ vbe ọtuẹn ka ya dọlọ nẹ.” (Mat. 5:23, 24) Jesu ẹre ọ ta ẹmwẹ ibude na vbe ọ kporhu vbe uhunmwu oke. E Michael ghi ta ọtakhọ nẹ, ekhoẹ ọre na suẹn gha fi ẹre uwẹnrhiẹn. Ẹre ọ na ghi ya ekhọe yan rẹn wẹẹ irẹn gha ru adọlọ, ọ na gele ya rinmwian ọtẹn nii. Vbọ ghi kẹrikian? E Michael keghi kha wẹẹ: “Ọtẹn mwẹ keghi ya ekhọe hia yabọ mwẹ.” Iran na ghi werriegbe khian ọse.

“Wa gha ye egbe obọ, wa gha yabọ egbe deghẹ ọmwaikọmwa kevbe ogieva ẹre gba muan egbe ẹmwẹ.” (Kọl. 3:12-14) U yerre arọndẹ eva ni ghaa mwẹ e gbe ẹzọ ra? Ọkpa vbe ediọn ẹre ọ ru iyobọ ne iran. Ọ na wẹẹ ne iran ru erria yan avbe inọta na: ‘Ọ khẹke ne ima gha ya ẹzọ ima kpokpo etẹn ọvbehe vbe iko ra? Vbọzẹe ne ima i na gele lẹruegbe?’ Iran keghi ya ibude na ru emwi. Ọse ẹre iran ghi khin nia.

Ebe Kọlose 3:12-14 gha sẹtin ru iyobọ nuẹn ya yabọ ọmwa nọ ru emwi nọ sọnnọ ruẹ. Emwa eso keghi do bẹghe ẹre wẹẹ, imuegberriotọ ẹre ọ ru iyobọ ne iran ya yabọ. Deghẹ u hia re nu yabọ sokpan ẹmwẹ nii ma la hin ruẹ ekhọe rre, u sẹtin lele ilele  nọ rre Matiu 18:15. Adia ne Jesu rhie ne ima vbe ako na keghi dekaan orukhọ nọ wegbe, sokpan a sẹtin lele obẹlẹ na ya ru adọlọ vbe ọmwa gha ru emwi nọ sọnnọ ima. Vbe odẹ ọghe imuegberriotọ, ma ghi bu ọtẹn na gha rrie owa ya guẹ ru adọlọ.

Adia nibun rre Baibol ne ima gha sẹtin lele ya ru adọlọ. Ima gha sẹtin lele avbe adia na deghẹ ima mwẹ avbe akpa ọghe ‘ọmọ okọ ọghe orhiọn’ . . . nọ re “ahoẹmwọmwa, oghọghọ, ọfunmwegbe, izinegbe, itohan, ekhọesi, amuẹntinyan, imuegberriotọ kevbe amuegbe ye ọghọ.” (Gal. 5:22, 23) Zẹ vbene ofigbọn ya ye masini winna ẹse, erriọ avbe akpa na vbe ya adọlọ na ru khuẹrhẹ.

Uyinmwẹ keghi re akpa ughughan na biẹ ima biẹ. Avbe akpa na sẹtin ye ọse eva sikẹ egbe sayọ rhunmwuda ọ mwẹ ọna i mwẹ ọna ẹre nọ. Alughaẹn ne egbe na sẹtin vbe si ẹzọ. Ọdiọn ọkpa vbe iko, nọ kpẹre nẹ vbe otu keghi ru igiemwi ọghe vbene ọna gha ya sẹtin sunu hẹ, vbe ọ khare wẹẹ: “Ọ lọghọ ne ọmwa ne ekhue mu gha gu ọmwa nọ soyaya muobọ. Ma sẹtin kha wẹẹ alughaẹn na ma de emwi nọ rhiae sokpan ọ sẹtin si imuaẹmwẹ ra ẹzọ.” Ẹmwata gele nọ wẹẹ emwa ni mwẹ akpa ughughan i sẹtin gu obọ egbe ra? Gia guan kaẹn ukọ e Peter kevbe Jọn? De aro ọmwa ne Peter ghaa khin? E Pita kegha re ọmwa nọ soyaya kevbe nọ ta emwikemwi nọ rrọọ re ekhọe. E Jọn kegha re ọmwa nọ kọn ẹmwẹ ta kevbe nọ roro emwi nẹ, ọ ke ruẹ. E Pita vbe Jọn wa lughaẹn ne egbe sokpan iran winna kugbe vbene iran ma na gui ẹzọ. (Iwinna 8:14; Gal. 2:9) Vbe ẹdẹnẹrẹ, Ivbiotu e Kristi ni mwẹ akpa ughughan gha vbe sẹtin winna kugbe vbuwe ọfunmwegbe.

Deghẹ ọ mwẹ ọtẹn vbe iko nu ye nọ ru emwi nọ sọnnọ ruẹ vbe ẹghẹ hia, yerre wẹẹ,  ọ deba emwa ne Jesu wu na, rhunmwuda ọni, te ọ khẹke nu hoẹmwẹ ọnrẹn. (Jọn 13:34, 35; Rom. 5:6-8) Nu gha te ya ye eghian so ọtẹn vberriọ, nọ egbuẹ: ‘Ọ mwẹ emwi ne ọtẹn na ru nọ ma gu ilele ọghe Baibol ro ra? Te irẹn wa gheghe hoo nọ gha ya agbọn lọghọ mwẹ ra? Ra ne ima na lughaẹn ne egbe nọ?’ Inọta nọ ghi wa ru ekpataki sẹ ọre: ‘De akpa ọghẹe nọ maan nọ khẹke ni ya egbe ta?’

Inọta nokiekie nii wa gele ru ekpataki. A sẹtin miẹn wẹẹ ọmwa nọ wa talọ nọ, sokpan uwẹ na gha re ọmwa nẹi kẹ guan. U gha lele ọtẹn vberriọ ye ikporhu, u gha miẹn emwi ruẹ vbe odẹ nọ ya rherhe mu ẹmwẹ so. Deghẹ ọtẹn na, na gha re ọmwa ne obọ ẹse tọlọ, sokpan uwẹ na gha re ọmwa nẹi kẹ rhie ladian, ẹi mwẹ aro ruẹ ma he dae, vbene ọyẹnmwẹ sọe hẹ rhunmwda iyobọ nọ ru ne avbe ọmaẹn, emwa ni khuọnmwi kevbe emwa ne obọ ma sẹ ọre. Ọna sẹtin ya ruẹ khian ọmwa nọ ze emwi obọ. Agharhemiẹn wẹẹ akpa ughughan uwẹ vbe ọtẹn na mwẹ, uwa gha sẹtin sikẹ egbe sayọ deghẹ uwa na gha rhie aro tua akpa ni maan ne uwa mwẹ. A sẹtin miẹn wẹẹ uwa ma do khian ọse ne khuankhuankhuan, sokpan ọna sẹtin ya uwẹ kevbe etẹn nikẹre vbuwe iko gha mwẹ ọfunmwegbe.

Ughaghe Euodia kevbe Syntyche kegha re emwa ni wa lughaẹn ne egbe. Ọrheyerriọ, e Pọl keghi rhie igiọdu ne iran, ne iran “dọlọ kugbe zẹ vbe etẹn ne ikhuo vbe uwu e Nọyaẹnmwa.” (Fil. 4:2) Ima gha lele adia na, ọ gha ya ọfunmwegbe gha rre uwu iko.

Deghẹ a ma vbọlọ irunmwu dan hin ugbo na kọ emwi okọ yi rre, irunmwu nii sẹtin mu ugbo nii. Deghẹ ima vbe otẹn mwẹ egbe ẹzọ, te ọ khẹke ne ima rherhe ru adọlọ. Ahoẹmwọmwa ne ima mwẹ ne Jehova kevbe etẹn ima, ẹre ọ khian gu ima kpa ya ru  vberriọ ne ọfunmwegbe mieke na gha rre uwu iko.

Ma gha loo ẹrhiọn yọ ya ru adọlọ, ẹi mwẹ ọ ma biẹ ọmọ esi. Gia guan kaẹn emwi ẹwaẹn ọghe ọtẹn nokhuo ọkpa. Ọ keghi kha wẹẹ: “I kegha roro wẹẹ ọtẹn nokhuo ọkpa ya aro ọvbokhan ghee mwẹ. Ẹko ma rhiẹnrhiẹn mwẹ yọ hiehie. Rhunmwuda ohu nọ mu mwẹ, I ma ghi gha gu ẹre guan ẹse. Ẹi rhie ọghọ mẹ, vbia khian ghi rhie ọghọ nẹẹn ba?”

Ọtẹn Nokhuo na, na do gha muẹn roro deghẹ emwi esi irẹn ru na. “I na do gha bẹghe abakuru mwẹ, ọna keghi wa ya egbe wọọ mwẹ. I na vbe do bẹghe ẹre wẹẹ, ọ khẹke ni fiwerriẹ. I na mu ẹmwẹ na ma e Jehova vbe erhunmwu, vbe iyeke ọni, I na dẹ emwi ya gie ọtẹn nokhuo na. I na vbe gbẹn ebe ya rinmwiaẹn nọ yabọ mwẹ. Ma na mu egbe dede, ma na vbe mu ẹzọ fua.”

Ai miẹn ọmwa nẹi gualọ ọfunmwegbe. Sokpan itengbemu kevbe ohan ọghe a gha miẹn iran ukpo sẹtin ya emwa eso gha gbolighi. Emwa nẹi ga e Jehova ẹre ọ yin uyinmwẹ vberriọ. Sokpan ọfunmwegbe kevbe akugbe ẹre a miẹn vbuwe ẹbu emwa ni ga e Jehova. Orhiọn nọhuanrẹn keghi gu e Pọl kpa ya gbẹn wẹẹ: “I . . . ya tua uwa, ne uwa gha ru emwi zẹ vbene ọ sikẹ ukpo ne Osanobua mwa ne uwa, vbe ẹghẹ ne ọ na tie uwa. Wa gha mu egbe rriotọ, wa vbe fu, ne uwa vbe gha mwẹ izinegbe vbe ẹghẹ hia. Wa gha rhie maan ighẹ wa hoẹmwẹ egbe, vbekpae ne a na ru iyobọ ne egbe. Wa loo ẹtin uwa hia, ne uwa ya daeyi ighẹ akugbe ne Orhiọn rhie ne ọmwa, vbekpae ọfumwegbe nọ dee uwa hia kugbe.” (Ẹfis. 4:1-3) Ọfunmwegbe na, “nọ dee uwa hia kugbe,” keghi re emwi nai ya igho dẹ. Wa gima hia ne ima yae wegbe sayọ, ne ima vbe rherhe gha ru adọlọ vbe ẹghẹ ke ẹghe ne imuaẹmwẹ ya rhiegbe ma vbuwe ẹbu ima.