JEHOVA NGAI ekagĩra Akristiano ngoro mathingate thayũ na matue thayũ ũndũ wa bata ũtũũro-inĩ. Moimĩrĩro ma gũthingata thayũ nĩ atĩ athathaiya a ma nĩ marĩkenagĩra gũkorũo na thayũ mũingĩ. Ũndũ ũcio nĩ ũtũmaga kĩũngano gĩa Gĩkristiano kĩgucĩrĩrie andũ arĩa mendete thayũ.

Kwa ngerekano, mũndũ mũgo ũmwe warĩ igweta kuuma bũrũri-inĩ wa Madagascar nĩ onire ũrĩa Aira a Jehova makoragwo na ũiguano. Eĩrire ũũ na ngoro, ‘Ingĩkenda gũtuĩka mũndũ wa ndini, ĩno nĩyo ngathiĩ.’ Thutha wa ihinda agĩtiga maũndũ make ma ũgo, akĩhũthĩra mĩeri mĩingĩ kũrũnga maũndũ make ma kĩhiko marĩa mataatwaranaga na Maandĩko, na agĩtuĩka mũthathaiya wa Jehova, Ngai wa thayũ.

O ta mũndũ ũcio, o mwaka andũ ngiri nyingĩ arĩa makoragwo merirĩirie thayũ mũno, nĩ mawonaga thĩinĩ wa kĩũngano gĩa Gĩkristiano. O na kũrĩ ũguo, Bibilia yonanagia wega atĩ “ũiru mũnene na ngũĩ” no iniine ũrata na irehe thogothogo thĩinĩ wa kĩũngano. (Jak. 3:14-16) No ũndũ wa gĩkeno nĩ atĩ Bibilia nĩ ĩtũheaga ũtaaro mwega wa ũrĩa tũngĩĩthema mathĩna ta macio na tũtũũrie thayũ. Nĩguo tuone ũrĩa tũngĩka ũguo, reke twarĩrĩrie maũndũ mamwe monetwo.

“Tũtiaiguithanagia na mũrũ wa Ithe witũ ũmwe twarutaga wĩra nake. Hĩndĩ ĩmwe rĩrĩa twakararanagia, andũ erĩ nĩ maingĩrire na magĩtwĩrorera tũkĩnegenania.”—CHRIS.

“Mwarĩ wa Ithe witũ ũmwe twahunjagia nake kaingĩ nĩ aatigire kũhunjagia na niĩ o rĩmwe. Agĩcoka agĩtiga kũnjaragĩria. Ndiamenyaga nĩkĩ.”—JANET.

“Hĩndĩ ĩmwe twaragia na thimũ tũrĩ atatũ. Ũmwe agĩtuugĩra ũhoro na ngĩciria nĩ arenga thimũ. Ngĩcoka ngĩra ũcio ũngĩ maũndũ mataarĩ mega megiĩ ũcio wa mbere itekũmenya atĩ ndaarengete thimũ.” —MICHAEL.

“Mapainia erĩ kĩũngano-inĩ gitũ nĩ maambĩrĩirie kũhĩtania. Ũmwe akĩambĩrĩria gũkũũmaga ũcio ũngĩ. Kũnegenania kũu kwao nĩ kwaiguithagia arĩa angĩ ũũru.”—GARY.

No wone maũndũ macio ta marĩ manini. No mothe nĩ mangĩarehire ruo rwa ngoro rwa gũtũũra na mathũkie maũndũ ma kĩĩroho ma aarĩ na ariũ a Ithe witũ acio. No ũndũ mwega nĩ atĩ othe nĩ maacokirie thayũ mahũthĩra ũtongoria ũrĩa ũrĩ Bibilia-inĩ. Ũgwĩciria nĩ motaaro marĩkũ ma Bibilia maahũthĩrire?

“Wĩmenyererei mũtigatetanie mũrũĩre njĩra.” (Kĩam. 45:24) Jusufu aaheire ariũ a ithe ũtaaro ũcio rĩrĩa maacokaga kũrĩ ithe. Ciugo icio ciarĩ cia ũũgĩ. Rĩrĩa mũndũ aremwo kwĩgirĩrĩria na ahiũha kũrakara nĩ ũhũthũ arakarie andũ arĩa angĩ o nao. Chris nĩ aamenyire  atĩ thĩna wake warĩ atĩ nĩ aarĩ na mwĩtĩo na ndendaga gwĩtĩkĩra ũtongoria. Tondũ nĩ eendaga kũgarũrĩra, nĩ aacũngire mũhera mũrũ wa Ithe witũ ũrĩa maakararanagia nake na akĩĩrutanĩria kwĩgiragĩrĩria kũrakara. Rĩrĩa mũrũ wa Ithe witũ ũcio maarutaga wĩra na Chris onire ũrĩa Chris eerutanagĩria gwĩka ũgarũrũku, o nake nĩ aagarũrĩire. Rĩu nĩ makenagĩra gũtungatĩra Jehova marĩ hamwe.

“Kũndũ gũtarĩagwo kĩrĩra, mathondeko makuo nĩ gũthata mathataga.” (Thim. 15:22) Janet onire atĩ nĩ aabataraga gwĩcũrania ciugo icio makĩria. Agĩtua itua rĩa ‘kũrĩa kĩrĩra,’ kana kwaranĩria, na mwarĩ wa Ithe witũ ũcio ũngĩ. Rĩrĩa maaragia, Janet nĩ aahũthĩrire njĩra ya ũũgĩ kũũria mwarĩ wa Ithe witũ ũcio eyarie ũhoro wa kĩrĩa kĩamũrakarĩtie. Kĩambĩrĩria-inĩ, warĩ ũndũ mũritũ kwaranĩria, no ũndũ ũcio wathire ũhũthĩte o ũrĩa maathire maarĩrĩirie thĩna wao na njĩra ya ũhooreri. Mwarĩ wa Ithe witũ ũcio nĩ aamenyire atĩ nĩ harĩ kaũndũ aataũkĩirũo na njĩra ĩrĩa ĩtaagĩrĩire na o na gatiahutĩtie Janet. Agĩcũnga mũhera na rĩu nĩ maratungatĩra Jehova marĩ na ũrũmwe.

“Ningĩ, ũngĩkorũo ũgĩtwara kĩheo gĩaku kĩgongona-inĩ na ũrĩ hau ũririkane atĩ harĩ ũndũ mũtaraiguithania na mũrũ wa Ithe wanyu, tiga kĩheo gĩaku hau, wambe ũthiĩ ũkaiguane na mũrũ wa Ithe wanyu.” (Mat. 5:23, 24) No ũkorũo nĩ ũraririkana ũtaaro ũcio Jesu aaheanire hĩndĩ ya Mahunjio ma Kĩrĩma-inĩ. Michael nĩ aaiguire ũũru mũno ecũrania ũrĩa aagĩte gwĩciria mũndũ ũrĩa ũngĩ na akoiga maũndũ matarĩ mega mamwĩgiĩ. Nĩ aatuire itua rĩa kwĩrutanĩria nĩguo acokie thayũ. Arĩ na wĩnyihia aathire kũrĩ mũrũ wa Ithe witũ ũcio aatuurithĩtie na akĩmũhoya amuohere. Moimĩrĩro maarĩ marĩkũ? Michael oigaga, “Mũrũ wa Ithe witũ nĩ aanjoheire kuuma ngoro.” Ũrata wao ũgĩcoka.

“Thiĩi na mbere gũkiranagĩrĩria mũndũ na ũrĩa ũngĩ na kuohanagĩra mwĩyendeire o na angĩkorũo nĩ harĩ mũndũ ũhĩtĩirio nĩ ũrĩa ũngĩ.” (Kol. 3:12-14) Ũhoro-inĩ wĩgiĩ mapainia arĩa erĩ maatungatĩte ihinda inene, nĩ maateithirio nĩ mũthuri wa kĩũngano mecũranie ciũria ta ici: ‘Hihi ithuerĩ tũrĩ na kĩhooto gĩa gũtũma arĩa angĩ manyitwo nĩ kĩeha nĩ ũndũ wa gũkararania gwitũ? Hihi nĩ ma tũrĩ na gĩtũmi kĩega gĩa kwaga gũkiranĩrĩria na gũthiĩ na mbere gũtungatĩra Jehova tũrĩ na thayũ?’ Nĩ meetĩkĩrire ũtaaro ũcio wa mũthuri wa kĩũngano na makĩũhũthĩra. Rĩu nĩ maiguithanagia na nĩ marathiĩ na mbere kũhunjia ũhoro ũrĩa mwega.

Rĩrĩa twatuurithio nĩ mũndũ, no twambĩrĩrie na kũhũthĩra ũtaaro wa Bibilia ũrĩa ũgwetetwo hau igũrũ wa Akolosai 3:12-14. Andũ aingĩ nĩ monete atĩ mangĩkorũo na wĩnyihia no mahote kuohanĩra na mariganĩrũo. Mũndũ  angĩĩrutanĩria na one no harabatara ũndũ ũngĩ makĩria, ũtaaro wa Mathayo 18:15 no ũhũthĩrũo. O na gũtuĩka ũtaaro wa Jesu rĩandĩko-inĩ rĩu ũrarĩrĩria ũhoro wa ikinya rĩrĩa mũndũ agĩrĩirũo kuoya angĩhĩtĩrio nĩ mũndũ ũngĩ ihĩtia iritũ, ũtaaro ũcio no ũhũthĩke o na rĩrĩa twahĩtania na mũrũ kana mwarĩ wa Ithe witũ. Thiĩ kũrĩ mũrũ kana mwarĩ wa Ithe witũ ũrĩa ũkũhĩtĩirie na mwarĩrĩrie na njĩra ya gĩtĩo na ya wĩnyihia na mũniine ũndũ ũcio.

Nĩ ma, Bibilia nĩ ĩheanaga motaaro mangĩ mangĩhũthĩka. No nĩguo motaaro macio matũteithie, no mũhaka tuonanie “maciaro ma roho . . . wendo, gĩkeno, thayũ, gũkirĩrĩria, ũtugi, wega, wĩtĩkio, ũhooreri, na kwĩgirĩrĩria.” (Gal. 5:22, 23) O ta ũrĩa ũiro ũteithagia macini kũruta wĩra wega, noguo ngumo icio cia ũngai iteithagia mũndũ rĩrĩa aretha thayũ.

O mũndũ nĩ arĩ ngumo ngũrani itahaanaine na cia mũndũ ũrĩa ũngĩ na ũndũ ũcio no ũtũme ũkenere ũrata na andũ aingĩ. No ningĩ gũkorũo na ngumo ngũrani no gũtũme andũ mahĩtanie. Mũthuri ũmwe wa kĩũngano ũrĩ na ũmenyeru aaheanire ngerekano ĩno: “Mũndũ ũrĩ thoni no one arĩ ũritũ kũiguithania na mũndũ mwaria mũno na mũkeni. Ngũrani ta ĩyo no yoneke ĩrĩ o kaũndũ kanini, ĩndĩ no ĩrehe mathĩna manene mũno.” No hihi wee wonaga atĩ andũ marĩ na ngumo itiganĩte mũno matingĩiguithania? Ta wĩcirie ngerekano ya atũmwo erĩ. Mũtũmwo Petero aarĩ mũndũ wa mũthemba ũrĩkũ? Wahota kũmwĩciria arĩ mũndũ mwaria na wa kũhiũha gwĩka maũndũ atambĩte kũmeciria. Ĩ mũtũmwo Johana nake? No tũmwĩcirie arĩ mũndũ warĩ wendo na kaingĩ wakoragwo arĩ mũbarĩrĩri akĩaria na agĩka maũndũ. Nĩ harĩ na mũthingi mwega wa gwĩciria ũguo kwerekera atũmwo acio erĩ. Kuonekaga maarĩ na ngumo itiganĩte. No o na kũrĩ ũguo, nĩ maarutithanagia wĩra wega marĩ hamwe. (Atũm. 8:14; Gal. 2:9) Kwoguo, nĩ ũndũ ũngĩhoteka Akristiano marĩ na ngumo ngũrani marutithanie wĩra wega marĩ hamwe.

 Kwahoteka kĩũngano-inĩ kĩanyu nĩ kũrĩ mũrũ wa Ithe witũ ũkũrakaragia nĩ ũndũ wa mĩario kana ciĩko ciake. O na kũrĩ ũguo, nĩ ũĩ atĩ Kristo nĩ aakuire nĩ ũndũ wa mũndũ ũcio na nĩ wagĩrĩirũo kũmuonia wendo. (Joh. 13:34, 35; Rom. 5:6-8) Kwoguo handũ ha kũmũtuma ũthũ kana kũgeria kũmwĩthema, nĩ wega kwĩyũria ũũ: ‘Hihi mũrũ wa Ithe witũ ũcio areka ũndũ ũtaratwarana na Maandĩko? Hihi kũna areka ũndũ ũcio akĩendaga nĩguo anjagithie thayũ? Kana hihi no ũrĩa tũrĩ na ngumo ngũrani?’ Kĩũria kĩngĩ kĩa bata makĩria tũngĩĩyũria nĩ gĩkĩ: ‘Nĩ ngumo irĩkũ njega ciake ingĩgunĩka nĩcio?’

Kĩũria kĩu kĩa mũico nĩ kĩa bata mũno. Angĩkorũo mũndũ ũcio ũngĩ nĩ mwaria nawe ũrĩ mũkiri, no wĩcirie ũhoro wa ũrĩa ambagĩrĩria mĩario na njĩra hũthũ ũtungata-inĩ. No wĩrutĩre mũhunjie nake na wone maũndũ marĩa ũngĩĩruta kuuma kũrĩ we. Angĩkorũo akoragwo arĩ mũtaana nawe tiguo ũhaana, na githĩ to ũrore wone gĩkeno kĩrĩa kiumanaga na kũheana na kuonania ũtaana kũrĩ arĩa akũrũ, arĩa arũaru, kana arĩa marĩ na ũbataro? Ũndũ ũrĩa mũnene nĩ atĩ, o na mũngĩkorũo mũrĩ na ngumo ngũrani, no mũhote gũkuhanĩrĩria o mũndũ angĩroraga maũndũ marĩa mega ma ũrĩa ũngĩ. Gwĩka ũguo ti kuuga atĩ mũgũtuĩka arata a hakuhĩ biũ, ĩndĩ ũndũ ũcio no ũteithie mũkuhanĩrĩrie na mũkorũo mũrĩ na thayũ mũingĩ inyuĩ ene o hamwe na kĩũngano gĩothe.

Kwahoteka Yudia na Sintike maarĩ na ngumo ngũrani mũno. O na kũrĩ ũguo mũtũmwo Paulo aamekĩrire ngoro “makoragwo na mwĩcirĩrie ũmwe thĩinĩ wa Mwathani.” (Afil. 4:2) Hihi o nawe nĩ ũkwĩrutanĩria kũrũmĩrĩra ũtaaro ũcio na wĩrutanĩrie gũthingata thayũ?

O ta ũrĩa ria rĩngĩthũkia mahũa rĩngĩrekererio, noguo rũmena kwerekera arĩa angĩ rũngĩtherema rũngĩaga kũmunywo o na ihenya. Rĩrĩa rũmena rwaiyũra ngoro ya mũndũ, ũndũ ũcio no ũhutie kĩũngano gĩothe. Tũngĩkorũo twendete Jehova o hamwe na aarĩ na ariũ a Ithe witũ nĩ tũkwĩrutanĩria gwĩka ũrĩa  wothe tũngĩhota nĩguo kwaga kũiguithania gwitũ gũtigathũkie kana kũnyihie thayũ wa andũ a Ngai.

Rĩrĩa twarĩrĩria ngucanio kana kwaga kũiguithania tũrĩ na muoroto wa gũthingata thayũ, no tũgĩe na moimĩrĩro mega mũno. Ta wĩcirie ngerekano ya mwarĩ wa Ithe witũ ũmwe ũrĩa woigire ũũ: “Ndaiguaga ta mwarĩ wa Ithe witũ ũmwe aahiũranagia na niĩ ta ndĩ mwana. Ũndũ ũcio nĩ wandakaragia mũno. O ũrĩa marakara makwa maakũraga, ngĩambĩrĩria kũmwaragĩria na matharaũ. Ndeĩraga ũũ, ‘Ndarahe gĩtĩo kĩrĩa kĩnjagĩrĩire kwoguo o na niĩ ndikũmũhe gĩtĩo.’”

No mwarĩ wa Ithe witũ ũyũ akĩambĩrĩria gwĩcũrania ũhoro wa ciĩko ciake. “Ngĩambĩrĩria kuona mahĩtia makwa na ngĩigua ndemena mũno. Ngĩona nĩ njagĩrĩirũo gũcenjia muonere wakwa wa maũndũ. Thutha wa kwĩra Jehova ũndũ ũcio na njĩra ya mahoya, ngĩgũrĩra mwarĩ wa Ithe witũ ũcio kĩheo kĩnini na ngĩmwandĩkĩra kandi ya gũcũnga mũhera nĩ ũndũ wa mwerekera wakwa mũũru. Tũkĩhĩmbanĩria na tũgĩtĩkanĩria tũniine kaũndũ kau. Kuuma hĩndĩ ĩyo tũtirĩ twaga kũiguithania rĩngĩ.”

Andũ nĩ marabatara thayũ mũno. No nĩ ũndũ wa mwĩtĩo, rĩrĩa mona ta gaturũa kao karĩ ũgwati-inĩ, aingĩ mambagĩrĩria gwĩka maũndũ na njĩra ĩtarĩ ya thayũ. Ũguo nĩguo andũ aingĩ arĩa matathathayagia Jehova mahaana, no andũ arĩa metainwo na rĩĩtwa rĩake magĩrĩirũo gũkorũo na thayũ na ũrũmwe. Ngai aatongoririe mũtũmwo Paulo kwandĩka ũũ: “Niĩ . . . ndĩramũthaitha inyuĩ mũthiage na mĩthiĩre ĩrĩa yaganĩrĩire na gwĩtwo kũrĩa mwetirũo, mũrĩ na wĩnyihia wothe na ũhooreri, mũrĩ na wetereri, mũgĩkiranagĩrĩria o mũndũ na ũrĩa ũngĩ mũrĩ na wendo, o mũkĩĩrutanagĩria biũ gũtũũria ũrũmwe wa roho thĩinĩ wa thayũ ũrĩa ũmũnyitithanagia.” (Ef. 4:1-3) ‘Thayũ ũrĩa ũtũnyitithanagia’ nĩ wa goro mũno. Rekei twĩkĩre hinya thayũ ũcio na tũtue itua rĩa kũniina ũndũ o wothe wa kwaga kũiguithania ũngiumĩra gatagatĩ-inĩ gaitũ.