Enda bua kuleshe mianda i muanka

Enda bua kuleshe kashibo ka mianda i muanka

Okapudisha bilumbu na kukimba butaale su?

Okapudisha bilumbu na kukimba butaale su?

YEHOWA EFILE MUKULU atekye Bena Kidishitu bwabadya kwikala na butaale munkatshi mwabo, na akumina’shi twikale na butaale mu shalelo eetu ooso. Bu kipeta kya kwikala bantu bafule butaale munkatshi mwetu, atwe balangwidi ba binyibinyi twi mu butaale bw’eyendo na bakwetu na twi na muloo wibungi. Bino abikwasha kakongye ka bena Kidishitu bwa kukaka bangi bantu abakumina kukatuka mu ndumbulwilo mwi mushikwa.

Bu kileshesho, ungi munganga a ku Paramaribo mu eumbo dya Madagascar bamwene buumune na muloo wi munkatshi mwa ba Temwe ba Yehowa. Bakwile’ye nabene’shi, ‘Su nadya kwikala natwele mu luno lulangwilo, nadya kwikala muntu ebuwa.’ Mafuku apeela, batshibile kipwano na bikudi bibi, mu myeshi ipela badi mulekye myanda ya ku mbidi ishiayipushena na Bifundwe, na bafikile mulangwidi a Yehowa, Efile Mukulu a butaale.

Nka bu yawa muntu, ku kipwa kyoso bantu binunu bakwete kumona butaale bwabashi balombene kupwandikisha bwi mu kakongye ka bena Kidishitu. Anka, Bible apatuula kalolo’shi su “mukao ubi, na binangu bya kwitupisheena” byekala mu kakongye, mbilombene kulwisha kipwano na kutwesha kafutakanyi. (Shake 3:14-16) Mwanda wa muloo, Bible etupa elango dibuwa pabitale mushindo watudi balombene kupudisha myanda yooso na kukimba butaale. Bwa kupeta kipaso kya kwibikita, abitungu tubande kutala ingi myanda ikwete kukitshika mu nshalelo eetu.

MYANDA NA KIPASO KYA KWIYIPUDISHA

“Nadi mwikutwene na mukwetu anadi nafubu naye mbalo imune munda mwa mafuku e bungi. Ungi mususa, pabatudi atutontoola na mayi e bukopo, bangi bantu babidi abafikile babanga kwitubandjila.”​—CHRIS.

“Mukwetu mukashi anadi nalungula naye mukandu wibuwa bapelele mpango ibatudi baate bwa bulungudi nka mususa umune. Kunyima bapelele mpa na kungakusha, ntshinadi nauku bwakinyi badi mukite bino nya.”​—JANET.

“Nadi nakula ku telefone na ungi muntu. Ku nfudilo yawa muntu bandadikile, kumbi tshinadi mufungye kamo nya. Nabangile kumwakula myanda ibubi na ungi muntu, kadi muntu a kumpala tabadi mufungye telefone nya.”—MICHAEL.

“Ba mbala-mashinda babidi ba mu kakongye ketu babadi na bilumbu pankatshi pabo. Na abo nkubanga kulee. Kwikakena kwabo kubadi kutshoboloshe sunga kubofusha bangi.”​—GARY.

We kupusha ino myanda yoso bu tu myanda tupeela. Anka, mwanda ooso ubadi wibweshe nkalakashi ya mu binangu na ya mu kikudi ibakitshine mafuku ebungi kwi boso abeupushishe. Bi nkusankisha ngofu nsaa youku’shi bano bakwetu booso ababadikile Bible bwa kwibaludika bwa’shi batweshe butaale. Opwandikisha’shi abadi batumikile mayi a kulonda kinyi a mu Bible bwabadya kupeta bipete bibuwa?

“Tanubwelanga (tanuleenga) mwishinda.” (Kibangilo 45:24, EEM) Yoosefe badi mupe bakwabo balume dino elango nsaa ibabadi abaluka kwi nshabo. Badi mwibalungule mayi a binangu! Su muntu akutwa kwitalula kalolo, e kwikala na binangu bya nsungu ya bukidi bukidi yadi mulombene mpa na kwinyongosha bangi bantu. Chris bamwene’shi baadi na kubofula bu kwitatula na kukutwa kwa kukumina elango. Baadi mukumine kushintuula myanda, badi mufwile bakwabo babadi mwikutwene nabo lusa na dingi badi mwikitshishe bwadya kwikala na lwishinko. Pabamwene bibadi Chris mwitatshishe bwadya kushintuula myanda, mukwetu abadi afubu naye namu badi mulumbule yaye myanda. Binobino be na muloo wa kufubila Yehowa pamune.

“Mifubo ayilwilaa bwa kukutwa kwa kwipesheena binangu.” (Nkindji 15:22) Janet afudisha’shi, nadi na lukalo lwa kwata bya binyibinyi bibungi mwishimba dyande. Batshile kitshibilo kya ‘kwisamba’ na mukwabo mukashi. Mu mwisambo wabo, Janet badi mutekye mukwabo na bukalanga boso bwabadya kupudisha mwanda wabo. Ku mbangilo, mu mwisambo wabo mubadi nsungu na kwikakena, anka mwanda wabo ubapwile nka mu kalolo. Mukwetu mukashi badi mufikye mu kuuka’shi tabadi mupushe mwanda kalolo, na’shi Janet tabadi naye mwanda nya. Babadi befwidishene lusa, na dingi babadi bapete mushindo wa kufubila Yehowa mu buumune.

“Byabya, polambula mulambu ku kilambwilo, su kwakwa otentekyesha’shi mukwenu e na mwanda nobe, leka mulambu obe kumpala kwa kilambwilo, banda kwenda okapwane na mukwenu, kunyima ofikye na mulambu obe.” (Mateo 5:23, 24) Abitungu kutentekyesha elango dya Yesu dibatushishe mu Mwisambo waye wa pa mwengye. Michael bapushishe bibubi ngofu nsaa ibatundwile’shi bakitshina mukwabo myanda ibubi na ishii ya binangu. Badi mwate kitshibilo kya kukita bukopo bwaye boso bwa kukimba butaale. Bu bibadi mwiyishe kumpala kwa mukwabo abadi mwikutwene naye, mbipeta kinyi bibadi mupete? Michael akula’shi, “Mukwetu bakuminyine kunfwila lusa.” Kipwano kyabo kibadi kyalukye.

“Ikalayi na lwishinko kwi muntu na muntu, dingi, su muntu e na kilumbu na ungi, efwileleneyi lusa ku muntu na muntu.” (Beena-Kolose 3:12-14) Pabitale mwanda wa bano ba mbala-mashinda babidi, ungi mukulu mu kakongye badi munangushene nabo na kalolo koso pa ino nkonko: ‘Atwe babidi twi na matalwa a kwinyongosha bangi bantu pa mwanda wa bilumbu byetu su? Twi na tubingilo twa kupela kwifwilena lusa na kutungunuka na kufubila Yehowa mu butaale su?’ Abakuminyine elango dibabebapeele kwi uno mukulu na kwiditumikila. Binobino bakwete kwenda pamune mu kulungula mukandu wibuwa.

Kutumikila mayi a kulonda a mu Bible abadi bafunde mu Beena-Kolose 3:12-14, nkulombene kwitukwasha ngofu nsaa yabetulwishisha. Bebungi abamba’shi abitungu bekale na kwiyisha bwabadya kumona bya kwilwankana na kufwila bangi lusa. Kunyima kwa’bo kwitatshisha bino, su abamono’shi kukita bino takupu mwanda, mbalombene kufubila mayi e mu Mateo 18:15 su? Elango dya Yesu di mu uno verse ndya kutumikila nsaa i muntu betukitshina mulwisho ukata. Anka misusa ibungi abitungu kulonda dino elango. Nda kwi mukwenu nushale, nwisambe na kwiyisha na kalolo koso, nukimbe bya kwisamba mwanda wenu na kwiupudisha.

Byabya, mu Bible mwi angi malango ebuwa a kulonda. Su bweatumikila, olesha bino bipindji bya “kikuba kya kikudi, kifulo, muloo, butaale, lwishinko, kalolo, buwa, lukumiino, kwiyeesha, butontshi bwa mbidi.” (Beena-Ngalatea 5:22, 23) Nka bu mwimu aubofusha kyamo bwa’shi kifube kalolo, ino ngikashi ya bwin’Efile Mukulu ayikwasha bwa’shi butaale bunyishe kwikala kwanka.

BANTU BASHA NGIKASHI ILEKENE ABALONGAMISHA KAKONGYE

Ngikashi ya muntu sunga mwikelo wa muntu ooso a kwatudi ayilesha byatudi belekene ku muntu na muntu, na ngilombene kukwasha bwa kunyingisha kipwano. Ngikashi ya bantu belekene ngilombene dingi kwibwesha bilumbu. Ungi mukulu bapu kumona myanda ibungi mmutushe kino kileshesho: “Muntu e na buufu e kupusha bibubi nsaa yadi mushale pamune na muntu e na kwakula kwi bungi na shi na buufu. Kuno kwilekena kwi kumweneka bu kushii na muulo; anka, kwi kwibwesha bilumbu bibukopo.” Byabya, omono’shi bantu be na ngikashi ilekene bino mbalombene kwikala nka na myanda pankatshi pabo? Banda kutala bileshesho bya bano batumibwa ba Yesu babidi. Mpyeele badi naminyi? We kunangushena’shi badi muntu e na kwakula kwibungi, shalamaa mwanda mwishimba na e na mpupa. Kadi Yowano namu badi naminyi? Twi kwela binangu’shi badi muntu sha kifulo na e na nkatshinkatshi mu kwakula mpa na mu bikitshino. Bino binangu mbilombene kwikala bya binyibinyi pabitale bano batumibwa ba Yesu. Abimweneka’shi abadi na ngikashi ilekene. Sunga mbyabya, abadi batumikye pamune. (Bikitshino 8:14; Beena-Ngalatea 2:9) Mu mushindo umune, lelo uno bena Kidishitu be na ngikashi ilekene mbalombene kutumika pamune.

Pangi mu kakongye kenu mwi mukwetu e na ngakwilo na bikitshino abikufitshishaa munda. Anka, ouku kalolo’shi Kidishitu bafwile pa mwanda waye na abitungu omuleshe kifulo. (Yowano 13:34, 35; Beena-Looma 5:6-8) Byabya, pamutwe pa kutshiba kipwano na yawa muntu sunga kukimba bya kumusuuka, eyipushe’shi: ‘Uno mukwetu kwete kukita myanda yabadi baleshe mu Bifundwe’shi i bubi su? Kwete kukimba bya kunkyengyesha mu kukumina kwaye? Su twi nka na penda ngikashi ilekene?’ Eyipushe dingi luno lukonko lwi na muulo: ‘Ngikashi kinyi i buwa yandi mulombene kwambula kwadi?’

Luno lukonko lwa nfudilo lwi na muulo ukata. Su muntu e na kwakula kwibungi obe namu we muntu muumine ngofu, nangushena pabitale mushindo wabangaa kwisamba na bantu bipelepele mu bulungudi. We kwata mpàngo ya kwenda naye mu bulungudi na kutala myanda yodi mulombene kulonga kwadi. Su yawa mukwetu ekalaa na kyubishi kya kukitshina bantu kalolo, obe namu omono’shi twe na kupana kwi bungi, bwakinyi twe mulombene kukimba bya kumona muloo autukila mu kukwasha bantu banunu, bantu abakumbu, na balanda? Dilongyesha dyatupete ndino, sunga nwekala na ngikashi ilekene, obe na mukwenu nwi balombene kunyingisha kipwano kyenu pa kutala ngikashi ibuwa i kwadi. Pangi kukita bino takwinwikasha mu bukuuku sunga bu lole bw’eyendo nya, anka nkulombene nkukwasha bodya kwifubwila pepi na mukwenu na kufiimisha butaale​—pankatshi penu na mu kakongye kashima.

Bi kwikala’shi Efodi na Sentishe abadi na mweneno sunga ngikashi ilekene. Anka, Mpoolo mutumibwa badi mwibakankamikye bwabadya “kwikala na kinangu kimune mu Nfumu.” (Beena-Fidipe 4:2, Kilombeno kipya 2014) Wekitshishaa bwa kulombasha kano kepatshila na kangi kepushene nako ka kulama butaale su?

TANULEKYELENGA MUSHIKWA WATUNGUNUKA

Nka bu lubishi lubi lulombene kulwisha bikunwanga bi mu efuba, binangu bibubi bywelela muntu mbilombene kwenda na kutama su twe mwibikatushe. Su mushikwa ubatama mwishimba dya muntu, wi kwikala na bukitshishi bwi bubi mpa na mu kakongye. Bu byatudi bafule Yehowa na bakwetu, abitungu tukite mwetu mooso bwa kupela tala ngikashi yetu ilekene yalwisha sunga kupeelesha butaale bwi mu mwilo w’Efile Mukulu.

Su bwekala na kwiyisha na kwikitshisha bwa kutwesha butaale, okapete bipeta bibubwa

Nsaa yatupudisha bilumbu na kepatshila ka kutwesha butaale, twi balombene kukema pa kumona bipeta bibuwa abituuku. Tubande kutala kino kileshesho kya ungi Temwe a Yehowa. Bambile’shi: “Nadi namono’shi ungi mukwetu mukashi badi angaata nka bu mwana mukinga. Bino bibadi abinfitshisha munda ngofu. Bu bibadi nsungu ayende na kunkamina, nabangile kumutshibuula. Nadi nanangushena’shi, ‘Takwete kunemeka, byabya nami namu ntamunemeka.’”

Kunyima, uno mukwetu babangile kunangushena pa bikitshino byaye’ye nabene. Akula’shi: “Nabangile kumona’shi ami nabene ne na bilubilo bibungi, ami nkubanga kwimona bu’mi shi na muulo. Namwene’shi abitungu nshintuule binangu byande. Kunyima kwa’mi kwela luteko kwi Yehowa bwa uno mwanda, nadi muudile uno mukwetu mukashi kintu kya kumupa na kumufundila mu ka mukanda bwa kumuteka lusa bwa binangu byande bi bubi. Pabatudi bemonene, tubadi bekwatene biipa na kukumina bwa’shi twilwankane uno mwanda. Kubanga nka papa ta twi bapete bingi bilumbu pankatshi petu nya.”

Bantu be na lukalo lwa kwikala mu butaale. Anka, nsaa yabebalungula pabitale mwikelo na kwitatula kwabo, bantu bebungi ababangaa kukita myanda ishi’ayifwisha butale. Bino ngi abikitaa bantu bebungi bashi’abalangwila Yehowa, anka munkatshi mwa balangwidi baye basemune eshina dyaye, abitungu butaale bwikale mwanka. Badi muyookyele Mpoolo bwadya kufunda bino: “Neenulanga . . .’shi: pwanyishaayi nshaleelo eenu na lwitaanyino lwanudi bapete; mu kwiyisha na kupopeela, pamune na lwishinko, efwileeneeyi lusa ku muntu na muntu, mu kifulo; efumbakasheyi bwa kulama buumune bwa kikudi abwinubungu pamune mu butaale.” (Beena-Efeso 4:1-3) Buno buumune ‘abwitubungu pamune mu butaale’ bwi na muulo kukila bintu byoso. Twibunyingisheyi, na twikaleyi na kitshibilo kya kupudisha myanda yooso ilombene kutuka munkatshi mwetu.