۱،‏ ۲.‏ چرا باید بدانیم که چطور به افراد سوگوار تسلّی و دلگرمی دهیم؟‏ (‏تصویر ابتدای مقاله ملاحظه شود.‏)‏

خواهری به نام سوزی می‌گوید:‏ «بعد از مرگ پسرمان به مدت یک سال غم و اندوه شدیدی در دل داشتیم.‏» یک برادر نیز می‌گوید که وقتی همسرش به طور ناگهانی فوت کرد «دچار بدن‌درد شدیدی شد.‏» متأسفانه امروزه افراد بسیاری با چنین غم و اندوهی روبرو هستند.‏ بسیاری از مسیحیان انتظار نداشتند که قبل از حارمَگِدّون عزیزشان را از دست بدهند.‏ اگر شما نیز عزیزی را از دست داده‌اید یا کسی را می‌شناسید که برای مرگ عزیزش سوگوار است،‏ شاید از خود بپرسید:‏ ‹چطور می‌توان به افراد سوگوار کمک کرد که با غم و اندوه مرگ عزیزشان کنار آیند؟‏›‏

^۲ احتمالاً این جملهٔ معروف را شنیده‌اید که می‌گویند ‹زمان همه چیز را حل می‌کند.‏› اما آیا واقعاً گذر زمان می‌تواند یک دل شکسته را بهبود بخشد؟‏ خانمی بیوه می‌گوید:‏ «به‌راستی پی برده‌ام که کنار آمدن با غم و اندوه مرگ عزیزانمان به این بستگی دارد که چطور از زمان استفاده کنیم.‏» بلی،‏ صدمات روحی و عاطفی نیز مانند صدمات جسمی با گذر زمان و رسیدگی مرتب بهبود خواهد یافت.‏ اما چه چیزی به ویژه به افراد سوگوار کمک می‌کند که این صدمات را بهبود بخشند؟‏

۳،‏ ۴.‏ چرا می‌توانیم اطمینان داشته باشیم که یَهُوَه غم و اندوه ما را درک می‌کند؟‏

^۳ بدون شک،‏ سرچشمهٔ همهٔ دلگرمی‌ها پدر آسمانی و دلسوز ما یَهُوَه خداست.‏ ‏(‏۲قُرِنتیان ۱:‏۳،‏ ۴ خوانده شود.‏)‏ یَهُوَه که نمونهٔ والای دلسوزی و همدردی است به خادمانش چنین اطمینان می‌دهد:‏ «من هستم،‏ من،‏ که شما را تسلی می‌دهم.‏»—‏اشع ۵۱:‏۱۲؛‏ مز ۱۱۹:‏۵۰،‏ ۵۲،‏ ۷۶‏.‏

^۴ پدر مهربان و دلسوز ما خود نیز غم از دست دادن عزیزانش را تجربه کرده است؛‏ عزیزانی همچون ابراهیم،‏ اسحاق،‏ یعقوب،‏ موسی و داوود پادشاه.‏ (‏اعد ۱۲:‏۶-‏۸؛‏ مت ۲۲:‏۳۱،‏ ۳۲؛‏ اعما ۱۳:‏۲۲‏)‏ کلام خدا به ما اطمینان می‌دهد که او در انتظار روزی است که آن خادمان وفادار را به زندگی بازگرداند.‏ (‏ایو ۱۴:‏۱۴،‏ ۱۵‏)‏ آنان بعد از رستاخیزشان شاد و سرزنده و در سلامت کامل خواهند بود.‏ علاوه بر آن خادمان وفادار،‏ یگانه پسر یَهُوَه خدا نیز که «موجب شادی همیشگی» او بود،‏ به شکل دردناکی جان سپرد.‏ (‏امث ۸:‏۲۲،‏ ۳۰‏،‏ ترجمهٔ تفسیری‏)‏ به‌راستی که شدّت غم و اندوه یَهُوَه را با کلمات نمی‌توان بیان کرد.‏—‏یو ۵:‏۲۰؛‏ ۱۰:‏۱۷‏.‏

۵،‏ ۶.‏ یَهُوَه چطور به ما آرامش و دلگرمی می‌دهد؟‏

^۵ ما می‌توانیم اطمینان کامل داشته باشیم که یَهُوَه خدا به ما کمک می‌کند.‏ پس باید سفرهٔ دلمان را در دعا برای او باز کنیم و دربارهٔ غم و اندوهمان با او صحبت کنیم.‏ واقعاً دلگرم‌کننده است که او احساسات ما را کاملاً درک می‌کند و به ما تسلّی و دلگرمی می‌دهد!‏ اما او چطور این کار را می‌کند؟‏

^۶ یکی از راه‌هایی که یَهُوَه به ما کمک می‌کند این است که روح‌القدسش را به ما می‌دهد.‏ (‏اعما ۹:‏۳۱‏)‏ نیروی فعال خدا منشأ دلگرمی واقعی است.‏ مطابق با وعدهٔ عیسی ‹پدر آسمانی ما به هر کس که از او بخواهد،‏ روح‌القدس را خواهد داد!‏› (‏لو ۱۱:‏۱۳‏)‏ سوزی که در ابتدای مقاله به او اشاره شد می‌گوید:‏ «بارها زانو زدیم و در دعا به یَهُوَه التماس کردیم که به ما آرامش و دلگرمی دهد و هر بار حس می‌کردیم که آرامش خدا از دل و ذهن ما محافظت می‌کند.‏»—‏فیلیپیان ۴:‏۶،‏ ۷ خوانده شود.‏

۷،‏ ۸.‏ چرا می‌توانیم اطمینان داشته باشیم که عیسی به ما دلگرمی می‌دهد؟‏

^۷ عیسی مسیح هنگامی که روی زمین بود،‏ محبت و دلسوزی پدرش را به‌خوبی در سخنان و اعمالش منعکس کرد.‏ (‏یو ۵:‏۱۹‏)‏ عیسی به زمین فرستاده شده بود تا به «دلشکستگان» و «همهٔ ماتمیان» تسلّی دهد.‏ (‏اشع ۶۱:‏۱،‏ ۲؛‏ لو ۴:‏۱۷-‏۲۱‏)‏ از این رو مردم به‌خوبی می‌دانستند که عیسی درد و رنج آنان را کاملاً درک می‌کند و مشتاق است به آنان کمک کند.‏—‏عبر ۲:‏۱۷‏.‏

^۸ به طور حتم،‏ عیسی نیز در دوران نوجوانی،‏ برخی از اعضای خانواده و آشنایانش را از دست داده بود.‏ به نظر می‌رسد زمانی که عیسی هنوز بسیار جوان بود پدرخوانده‌اش یوسف درگذشت.‏ * تصوّر کنید که عیسی با آن قلب دلسوز و مهربانش،‏ در سنین نوجوانی یا زمانی که حدوداً ۲۰ ساله بود،‏ باید غم و اندوه مرگ عزیزش را تحمّل می‌کرد.‏ به علاوه دیدن سوگواری مادر و برادران و خواهرانش نیز بر غم او می‌افزود.‏

۹.‏ عیسی پس از مرگ ایلعازَر چطور دلسوزی نشان داد؟‏

^۹ عیسی در طول خدمت زمینی‌اش نشان داد که  انسان‌ها را کاملاً درک می‌کند و با آنان همدردی می‌کند.‏ برای مثال مرگ دوست عزیزش ایلعازَر را در نظر بگیرید.‏ عیسی می‌دانست که خودش ایلعازَر را رستاخیز خواهد داد،‏ با این حال با دیدن سوگواری مریم و مارتا شدیداً تحت تأثیر قرار گرفت و حتی شروع به گریه کرد.‏—‏یو ۱۱:‏۳۳-‏۳۶‏.‏

۱۰.‏ چرا اطمینان داریم که عیسی امروزه نیز برای ما دلسوزی می‌کند؟‏

^۱۰ دلسوزی عیسی امروزه چطور باعث دلگرمی ما می‌شود؟‏ کتاب مقدّس به ما اطمینان می‌دهد که «عیسی مسیح،‏ امروز همان است که دیروز بود و تا ابد نیز چنین خواهد بود.‏» (‏عبر ۱۳:‏۸‏)‏ از آنجایی که «آن پیشوای حیات» شخصاً مرگ عزیزانش را تجربه کرده است،‏ «می‌تواند به کسانی که آزموده می‌شوند،‏ یاری رساند.‏» (‏اعما ۳:‏۱۵؛‏ عبر ۲:‏۱۰،‏ ۱۸‏)‏ بنابراین می‌توانیم اطمینان داشته باشیم که عیسی همواره درد و رنج ما انسان‌ها را درک می‌کند و «هنگام نیاز» به ما تسلّی و دلگرمی می‌دهد.‏—‏عبرانیان ۴:‏۱۵،‏ ۱۶ خوانده شود.‏

۱۱.‏ کدام آیات کتاب مقدّس به شما تسلّی می‌بخشد؟‏

^۱۱ گزارش کتاب مقدّس در مورد غم و اندوه عیسی پس از مرگ دوست عزیزش ایلعازَر،‏ تنها یکی از گزارشات تسلّی‌بخش در کلام خداست.‏ «در واقع هر آنچه در گذشته نوشته شد،‏ برای تعلیم ما بوده است و به ما امید می‌بخشد؛‏ زیرا این نوشته‌های مقدّس به ما دلگرمی می‌دهد و همچنین ما را یاری می‌کند تا پایدار بمانیم.‏» (‏روم ۱۵:‏۴‏)‏ اگر شما نیز عزیزتان را از دست داده‌اید،‏ با تعمّق بر آیات زیر می‌توانید به تسلّی و آرامش دست یابید:‏

• «خداوند نزدیک شکسته‌دلان است و کوفته‌شدگانِ در روح را نجات می‌بخشد.‏»—‏مز ۳۴:‏۱۸،‏ ۱۹‏.‏

• «در کثرت غصه‌های دل من،‏ تسلی‌های تو [یَهُوَه] جانم را شادمان می‌سازد.‏»—‏مز ۹۴:‏۱۹‏.‏

• «باشد که سَرورمان عیسی مسیح و پدرمان خدا که به ما محبت کردند و ما را از روی لطف خود دلگرمی ابدی و امیدی نیکو بخشیدند،‏ شما را نیز دلگرم ساخته،‏ استوار سازند.‏»—‏۲تسا ۲:‏۱۶،‏ ۱۷‏.‏ *

۱۲.‏ چطور می‌توانیم به دیگران دلگرمی دهیم؟‏

^۱۲ افراد سوگوار همچنین در جماعت مسیحی به آرامش و دلگرمی دست می‌یابند.‏ ‏(‏۱تِسالونیکیان ۵:‏۱۱ خوانده شود.‏)‏ اما چطور می‌توان به چنین افرادی که «روح افسرده» دارند،‏ دلگرمی داد و آنان را تقویت کرد؟‏ (‏امث ۱۷:‏۲۲‏)‏ به یاد داشته باشید که «وقتی برای سکوت و وقتی برای سخن گفتن» وجود دارد.‏ (‏جا ۳:‏۷‏)‏ خانمی بیوه به نام دالین می‌گوید:‏ «افراد سوگوار نیاز دارند با کسی دردودل کنند و افکار و احساساتشان را بیان کنند.‏ بنابراین بزرگ‌ترین کمکی که می‌توانیم به آنان بکنیم این است که به آنان گوش دهیم و صحبت‌هایشان را قطع نکنیم.‏» یونیا که برادرش خودکشی کرده است می‌گوید:‏ «ما نمی‌توانیم غم و اندوه افراد سوگوار را کاملاً درک کنیم،‏ اما وقتی سعی می‌کنیم احساسات آنان را درک کنیم کمک بزرگی به آنان کرده‌ایم.‏»‏

۱۳.‏ چه نکته‌ای را در مورد افراد سوگوار باید همواره به یاد داشته باشیم؟‏

^۱۳ نباید فراموش کرد که احساسات افراد و نحوهٔ ابراز غم و اندوه‌شان کاملاً متفاوت است.‏ گاهی اوقات شخص نمی‌تواند غم و اندوه خود را ابراز کند و احساساتش را به زبان آورد.‏ کلام خدا می‌گوید:‏ «تنها  دل از تلخی خویش آگاه است،‏ نیز هیچ بیگانه در شادی آن شریک نیست.‏» (‏امث ۱۴:‏۱۰‏)‏ گاهی اوقات نیز حتی اگر شخص بتواند احساساتش را ابراز کرده و به زبان بیاورد،‏ شاید دیگران نتوانند احساسات او را کاملاً درک کنند.‏

۱۴.‏ چطور می‌توانیم به افراد سوگوار دلگرمی دهیم؟‏

^۱۴ بنابراین جای تعجب نیست که صحبت کردن با افراد سوگوار همیشه آسان نیست.‏ با این وجود کتاب مقدّس می‌گوید:‏ «زبان حکیمان شفا می‌بخشد.‏» (‏امث ۱۲:‏۱۸‏)‏ بسیاری با استفاده از پیشنهادهای بروشور وقتی کسی که دوستش دارید می‌میرد به دیگران تسلّی و دلگرمی داده‌اند.‏ * اما اغلب اگر «با کسانی که گریانند،‏ گریه کنید» بزرگ‌ترین کمک را به آنان کرده‌اید.‏ (‏روم ۱۲:‏۱۵‏)‏ گَبی که شوهرش را از دست داده است می‌گوید:‏ «گاهی اوقات تنها با گریه کردن می‌توانم احساساتم را بیرون بریزم،‏ به همین دلیل وقتی دوستانم با من گریه می‌کنند تسلّی می‌یابم و احساس تنهایی نمی‌کنم.‏»‏

۱۵.‏ اگر برایمان دشوار است که با شخص سوگوار صحبت کنیم،‏ چطور می‌توانیم به او تسلّی دهیم؟‏ (‏کادر «‏ جملات تسلّی‌بخش‏» ملاحظه شود.‏)‏

^۱۵ اگر برایتان دشوار است که با شخص سوگوار صحبت کرده و با او همدردی کنید،‏ شاید بتوانید از طریق نامه،‏ کارت،‏ ایمیل و یا حتی پیام الکترونیکی او را تسلّی دهید.‏ می‌توانید آیه‌ای تسلّی‌بخش از کتاب مقدّس نقل‌قول کنید یا به خصوصیات خوب شخص متوفیٰ یا خاطرات خوبی که با او داشته‌اید اشاره کنید.‏ یونیا می‌گوید:‏ «وقتی هم‌ایمانی یک پیام تشویق‌کننده به من می‌فرستد یا مرا دعوت می‌کند که با او وقت بگذرانم،‏ واقعاً از نظر روحی کمک بزرگی  به من می‌کند؛‏ زیرا حس می‌کنم که دیگران مرا دوست دارند و به من اهمیت می‌دهند.‏»‏

۱۶.‏ یکی از راه‌های مؤثر برای تسلّی دادن چیست؟‏

^۱۶ دعاهای شما برای شخص سوگوار چه در حضور او و چه در غیابش بسیار باارزش است.‏ شاید بیان کردن افکارتان در آن شرایط کار آسانی نباشد.‏ اما به یاد داشته باشید که دعاهای خالصانهٔ شما می‌تواند مرهمی برای دردهای شخص سوگوار باشد،‏ حتی اگر در حین دعا صدایتان بلرزد و اشک بریزید.‏ دالین می‌گوید:‏ «گاهی اوقات وقتی خواهران پیش من می‌آمدند تا به من تسلّی دهند از آنان می‌خواستم که دعا کنند.‏ اغلب در ابتدای دعایشان نمی‌توانستند افکارشان را بیان کنند و به دنبال کلمات می‌گشتند.‏ اما همیشه بعد از چند جمله صدایشان قوی‌تر می‌شد و زیباترین و خالصانه‌ترین دعاها را به زبان می‌آوردند.‏ ایمان قوی،‏ محبت و توجه آنان واقعاً باعث تشویق و دلگرمی من بود.‏»‏

۱۷-‏۱۹.‏ چرا باید همواره به سوگواران تسلّی و دلگرمی دهیم؟‏

^۱۷ مدت سوگواری در افراد می‌تواند کاملاً متفاوت باشد.‏ بنابراین دلگرمی دادن نباید محدود به چند روز اول باشد که خویشاوندان و دوستان شخص سوگوار با او هستند؛‏ بلکه پس از ماه‌ها نیز وقتی دیگران به زندگی روزمره خود بازمی‌گردند،‏ باید به او تسلّی دهیم.‏ کتاب مقدّس می‌گوید:‏ «دوست در همه حال محبت می‌کند،‏ و برادر برای روز تنگی به دنیا آمده است.‏» (‏امث ۱۷:‏۱۷‏)‏ هم‌ایمانان مسیحی باید تا زمانی که شخص سوگوار بتواند با غم از دست دادن عزیزش کنار آید،‏ مایهٔ تسلّی و دلگرمی او باشند.‏—‏۱تِسالونیکیان ۳:‏۷ خوانده شود.‏

^۱۸ به یاد داشته باشید که افراد سوگوار شاید گاهی اوقات یک دفعه به یاد خاطرات گذشته‌شان بیفتند؛‏ برای مثال به هنگام شنیدن یک صدا یا موسیقی،‏ انجام فعالیتی،‏ دیدن عکس یا حتی استشمام بویی خاص و یا در سالگردها یا زمان خاصّی در سال.‏ وقتی زن یا شوهری برای اولین بار فعالیتی را به تنهایی و بدون همسرش انجام می‌دهد برایش بسیار ناراحت‌کننده خواهد بود؛‏ برای مثال،‏ شرکت کردن در مراسم یادبود یا مجمع‌ها.‏ برادری می‌گوید:‏ «فکر می‌کردم اولین سالگرد ازدواج بدون وجود همسرم بسیار تلخ و آزاردهنده باشد.‏ واقعاً هم آسان نبود.‏ اما برادران و خواهران که دوستان نزدیکم بودند ترتیبی دادند که دور هم جمع شویم تا من احساس تنهایی نکنم.‏»‏

^۱۹ البته اشخاص سوگوار نه تنها در مواقع خاص،‏ بلکه همیشه نیاز به تسلّی و دلگرمی دارند.‏ یونیا می‌گوید:‏ «وقتی دیگران بدون مناسبتی خاص با شخص سوگوار وقت می‌گذرانند و به او کمک می‌کنند،‏ برای او بسیار باارزش و تسلّی‌بخش می‌باشد.‏» درست است که ما نمی‌توانیم غم و اندوه شخص را کاملاً از بین ببریم یا جای عزیز از دست رفته‌اش را پر کنیم،‏ اما از طریق کمک‌هایمان و همدردی کردن با او می‌توانیم تا حدّی به او تسلّی دهیم.‏ (‏۱یو ۳:‏۱۸‏)‏ گَبی می‌گوید:‏ «از یَهُوَه بابت پیران مهربان جماعت که مرا در تمام مراحل سخت زندگی‌ام همراهی کردند واقعاً ممنونم.‏ آنان باعث شدند که من آغوش پرمهر یَهُوَه را حس کنم.‏»‏

۲۰.‏ چرا وعده‌های یَهُوَه خدا مایهٔ دلگرمی ماست؟‏

^۲۰ به‌راستی مایهٔ دلگرمی ماست که یَهُوَه،‏ خدای همه گونه دلگرمی‌ها،‏ با رستاخیز مردگان غم و اندوه را برای همیشه از میان خواهد برد.‏ (‏یو ۵:‏۲۸،‏ ۲۹‏)‏ مطابق با وعدهٔ یَهُوَه خدا «او مرگ را تا به ابد فرو خواهد بلعید؛‏ خداوندگارْ یهوه اشکها را از هر چهره خواهد زدود.‏» (‏اشع ۲۵:‏۸‏)‏ در آن روز ساکنین زمین به جای این که ‹با کسانی که گریانند،‏ بگریند› ‹با کسانی که شادمانند،‏ شادی خواهند کرد.‏›—‏روم ۱۲:‏۱۵‏.‏