1. Bõe la kom-bɩɩsã segd n yãke? Bõe yĩng tɩ b pa segd n maan yɩɩr wʋsgo? (Ges-y fotã sẽn be yĩngrã.)

KOM-BƖƖSE, y miime tɩ ned sã n dat n tog sore, rẽ t’a reng n yãka a sẽn dat n kẽngẽ wã, la a segl sõma. Vɩɩmã yaa wa so-toaka. Yaa f bi-bɩɩlmã wakat la f segd n yãk f sẽn na n tees f vɩɩmã neng ninga. Yɩl n bãng n yãkã tõeeme n pa yɩ nana ye. A Evɛɛr sẽn yaa bi-puglã yeelame: “Seka rabeem. F segd n yãka f sẽn na n maan f vɩɩmã sẽn ketã tõre.” Fo-me sã n tagsd woto bɩ f keng f pɛlga. A Zeova yeelame: “Da maan yɩɩr ye, bala, mam yaa fo Wẽnnaam. Mam kõta foom pãnga, la m na n wa sõnga foom.”—Eza. 41:10.

2. Bõe n kɩt tɩ d miẽ t’a Zeova ratame tɩ kom-bɩɩsã bãng n yãk b sẽn na n wa maanã, tɩ b vɩɩmã yɩ noogo?

² A Zeova sagenda kom-bɩɩsã, n dat tɩ b bãng n yãk b sẽn na n wa maane. (Koɛ. 12:1; Mat. 6:20) A ratame tɩ y vɩɩmã yɩ noogo. A sẽn naan bũmb ninsã wilgda rẽ. Wala makre, bõn-neebã, rɩbd buud toor-toorã, la liuuli wã yɩɩlã. A geta d yell me, la a wilgd d sẽn tog n maan tɩ d vɩɩmã yɩ sõma. A yeta neb nins sẽn zãgsd tɩ b kõn tũ a saglsã yaa: “Yãmb yãka bũmb nins sẽn ka tol n kõt mam su-noogã. . . . Mam tʋmtʋmdbã na n maana sũ-noogo, la yãmb na n paama yãnde. Mam tʋmtʋmdbã na n kaasa ne sũ-noogo, tɩ  b sũur yaa noogo.” (Eza. 65:12-14) Bũmb fãa pʋgẽ, d sã n bãng n yãk yam, noogda a Zeova sũuri, bala waoogda a yʋʋrã.—Yel. 27:11.

3. Bõe la a Zeova rat tɩ kom-bɩɩsã yãk yam n maane?

³ Bõe la a Zeova rat tɩ kom-bɩɩsã yãk yam n maane? A naana ninsaalbã tɩ b tõe n bao n bãng yẽ la b sak n tũ-a ne b sũur fãa, tɩ b vɩɩmã yɩ noogo. (Yɩɩn. 128:1; Luk 11:28) A pa naan rũmsã woto ye. Bãmb sẽn tõe bal yaa rɩ, n yũ, la b roge, n lebg wʋsgo. La a Zeova ratame tɩ fo maan sẽn yɩɩd rẽ. A ratame tɩ f bãng n yãk f sẽn na n maan tɩ f vɩɩmã yɩ noogo. Tõnd Naandã yaa nonglem la sũ-noog soaba. A naana ninsaalbã n ‘wẽneg a menga.’ (2 Kor. 13:11; 1 Tɩm. 1:11, MN; Sɩng. 1:27) Rẽnd f sã n dɩk a togs-n-taare, fo-me na n paama sũ-noogo. Biiblã yetame: “Sẽn kõt-a sũ-noog yɩɩda sẽn deegd-a.” (Tʋʋ. 20:35, Sebr Sõngo) Ned buud fãa sã n tũ sagl-kãnga, a na n yãame tɩ yaa sɩda. A Zeova ratame tɩ fo sẽn magd n na n wa maanã wilg tɩ f nonga yẽ la f taabã.—Karm-y Matye 22:36-39.

4, 5. Bõe n da kõt a Zeezi sũ-noogo?

⁴ A Zeezi kõo kom-bɩɩsã mak-sõng sẽn ka to. A sẽn wa n yaa bilfã, sãmbg kae t’a ra naagda a taabã tɩ b reemdẽ, n laadẽ. Sɩd me, Biiblã yeelame tɩ ‘laad wakat beeme,’ la tɩ “saoog wakat me beeme.” (Koɛ. 3:4) La a Zeezi ra zãmsda Gʋls-sõamyã me, tɩ ra paasd yẽ ne a Zeova zoodã pãnga. A sẽn wa n tar yʋʋm 12, a sõsa ne wẽnd-doogã karen-saam-dãmba, tɩ Biiblã yeel meng t’a ‘bãngrã ne a leokrã’ ling-b lame.—Luk 2:42, 46, 47.

⁵ A Zeezi wa n lebga kãsma, n tar sũ-noogo. Yaa Wẽnnaam daabã maaneg n da kõt-a sũ-noogã. Wala makre, Wẽnnaam da ratame t’a “togs koe-noogã naong rãmb sʋka,” la a “moon n togs zoensã, tɩ b na n leb n paama b nini.” (Luk 4:18) Yɩɩn-sõamyã 40:9 wã wilgda a Zeezi tagsg ne a Zeova raabã maanego. Be, b yeelame: “Mam Wẽnnaam, mam dat n maana yãmb daabo.” A Zeezi ra sõngda nebã tɩ b bãngd a Ba wã n paasdẽ. Woto ra noom-a-la wʋsgo. (Karm-y Luk 10:21.) Vugri, a sõsa ne paga, n gom tũudum hakɩɩkã yelle. Sõsgã poore, a yeela a karen-biisã yaa: “Mam rɩɩbã, yaa tɩ maan sẽn tʋm-a maamã raabo, la m baas tʋʋmd ning b sẽn kõ maam tɩ m maanã.” (Zã 4:31-34) A Zeezi sũurã ra noomame, bala a sẽn da maandã ra wilgdame t’a nonga Wẽnnaam la a taabã. Fo-me sã n maan wa yẽ, f sũur na n yɩɩ noogo.

6. Bõe yĩng tɩ kom-bɩɩsã segd n sõs ne kiris-neb tẽeb sẽn bɩ, n togs-b b sẽn magd n na n maanã?]

⁶ Wʋsg sẽn sɩng so-pakrã tɩ b nan ket n yaa kom-bɩɩs paama sũ-noogo. F tõe n sõsa ne kẽere, n togs-b fo sẽn magd n na n maanã. Biiblã yeelame: “Yẽsg sã n kae, saagr ka paamd pidsg ye, la sagendb sã n yaa wʋsgo, tõogr beeme.” (Yel. 15:22) Tõe tɩ b na n wilg-f lame tɩ ne so-pakrã maasem, f na n zãmsa bũmb wʋsg sẽn na n naf foo f vɩɩmã tõre. A Zeezi zãmsa bũmb ka tɛk ne a Ba wã saasẽ. La a sẽn wa n moond koɛɛgã, a bãnga bũmb a taab n paase. Wala makre, a bãngame tɩ f sã n tõog tɩ koe-noogã kẽ ned sũuri, wall f sã n kell n sak Wẽnnaam baa namsg pʋgẽ, kõta sũ-noogo. (Karm-y Ezayi 50:4; Ebre. 5:8; 12:2, Wẽnnaam Sebre, 1983) F sã n kẽes f meng zãng Wẽnnaam tʋʋmdã pʋgẽ, bõe yĩng tɩ na n kõ-f sũ-noogo? D gom rẽ yelle.

7. Bõe yĩng tɩ kom-bɩɩs wʋsg nong koɛɛgã mooneg la nebã zãmsgo?

⁷ A Zeezi yeelame tɩ d ‘kẽng n maan nebã  buud fãa tɩ yɩ yẽ karen-biisi,’ n zãms-b Wẽnnaam daabã. (Mat. 28:19, 20) Fo sã n kẽes f meng zãng tʋʋm-kãnga pʋgẽ, f vɩɩmã na n talla barka, tɩ rẽ waoogd Wẽnnaam. Wa tʋʋmd buud fãa, yaa bilf-bilf la f na n wa paam koe-moonegã la nebã zãmsgã minim. A Tɩmote sɩnga so-pakrã t’a tar yʋʋm 19. A yeelame: “So-pakrã nooma maam wʋsgo. Bala, yaa sor m sẽn paam n wilgd a Zeova tɩ m nong-a lame. Sɩngrẽ wã, m da pa tõe n paam Biibl karen-biig ye. La m wa n toeema mooneg zĩiga. Kiuug poor bala, m sɩnga Biiblã zãmsg ne neb a wãna. B nin-yɛng n wa n sɩng tigissã waoongo. Mam wa n paam n kẽnga Biiblã zãmsg lekoll rakõapã yĩngã sẽn kaoosd kiis a yiibã. * Rẽ zugẽ, b kɩtame tɩ m toeem tiginga. Be, m sɩnga Biiblã zãmsg ne neb a naase. Nebã zãmsgã nooma maam, bala m neeme tɩ vʋʋsem sõngã sõngd-b lame tɩ b toeemdẽ.”—1 Tes. 2:19.

8. Bõe la kom-bɩɩs kẽer maan sẽn na yɩl tɩ koɛɛgã ta neb wʋsgo?

⁸ Kom-bɩɩs kẽer zãmsa buud-gom-zẽng sẽn na yɩl n moon koɛɛgã. A Zakoob sẽn be Etazĩni wã yeelame: “M sẽn wa n tar yʋʋm a yopoe wã, m karen-bi-taas wʋsg ra yaa Viɛtnam neba. M da rata ne m sũur fãa n sõng-b tɩ b bãng a Zeova. M bao n na n zãmsa b buud-gomdã. M da reegda Gũusg Gasgã ne ãngilindã la ne Viɛtnam buud-gomdã, n get n zãmsd buud-gomdã. Viɛtnam buud-gomdã tiging n da pẽ tõnd sẽn da beẽ wã, tɩ mam yõg zood ne d tẽed-n-taas kẽer beenẽ. M lebga so-pakd m yʋʋm 18. M wa n kẽnga Biiblã zãmsg lekoll rakõapã yĩngã. B tʋma maam tɩ m tɩ sõngd Viɛtnam buud-gomdã koe-moondb sulli. Maam m ye la kãsem-soab be. M sẽn paam zãmsg ning lekollẽ wã sõngd-m lame. Viɛtnam neb wʋsg sẽn ne tɩ m zãmsda b buud-gomdã, noom-b lame. B reegd-m-la b zagsẽ wã, tɩ d sõse. Naoor wʋsgo, m tõogd n sɩnga Biiblã zãmsg ne-ba. Kẽer wa n deega lisgu.”—Ges-y Tʋʋm 2:7, 8.

9. Bõe yĩng tɩ d yetẽ tɩ koe-moonegã sõngdame tɩ d paam minim n paase?

⁹ Koe-moonegã la nebã zãmsg na n sõng-f lame tɩ f paam minim n paase. Rẽ na n nafa foo tʋʋm buud fãa pʋgẽ, la sõng-f tɩ f tõogd n sõsd ne nebã nana-nana, n tar raood bũmb fãa pʋgẽ, la f gũusd f goamã la f yel-manesmã pʋgẽ n da wa sãam ned sũur ye. (Yel. 21:5; 2 Tɩm. 2:24) F na n wa tõogd n tallda Biiblã n wilgd nebã bũmb nins f sẽn tẽedã. Rẽ na n kõ-f-la sũ-noog wʋsgo. F na n neeme me tɩ f naaga a Zeova n tʋmdẽ.—1 Kor. 3:9.

10. Baa pa neb wʋsg n sakd n zãmsd Biiblã yãmb sẽn moond zĩig ningã, bõe la y tõe n maan n paam sũ-noog tʋʋmdã pʋgẽ?

¹⁰ Baa pa neb wʋsg n sakd n zãmsd Biiblã yãmb moonegã zĩigẽ, f tõe n paama sũ-noog tʋʋmdã pʋgẽ. Pa nin-yend n tõe tɩ ned wa reeg lisg ye. Yaa tigingã neb fãa tʋʋmde. Yaa sɩd tɩ yaa nin-yend n na n sɩng Biiblã zãmsg ne a soabã. La yaa tigingã neb fãa n naagd taab n baood sẽn dat-b n bãng a Zeova wã. Rẽnd sũ-noogã yaa b fãa sũ-noogo. A Barãndonn yaa so-pakda. Yʋʋm a wɛ tõr la a moon koɛɛgã zĩig neb wʋsg sẽn pa sakd n kelgdẽ. A yeelame: “Mam nonga koe-moonegã, bala yaa rẽ la a Zeova yet tɩ d maane. M sɩnga so-pakrã m sẽn karem n sa wã bala. M da kengda tigingã kom-bɩɩsã raoodo, n neẽ tɩ b tẽebã bɩtame. Woto fãa ra kõt-m-la sũ-noogo. M wa n kẽnga Biiblã zãmsg lekoll rakõapã yĩngã, tɩ b tʋm maam zĩig a to. Yaa sɩd tɩ m nan pa paam n sõng d moonegã zĩigẽ ned t’a reeg lisg ye. La neb a taab n tõoge. M sũur nooma m sẽn kẽes m meng zãng koe-moonegã pʋgẽ wa m sẽn da magã.”—Koɛ. 11:6.

11. A Zeova tũudmã tʋʋm-bʋg la kom-bɩɩs kẽer tʋmda?

¹¹ A Zeova tũudmã tʋʋm f sẽn tõe n tʋm waoogame. Kom-bɩɩs wʋsg naagd n meta Rĩungã rot la siglgã rot a taaba. D rata Rĩung rot ka tɛka. Rĩungã rot meeb naaga a Zeova tũudmã tʋʋma. F sã n naag n tʋme, waoogda a Zeova la kõt sũ-noogo. F na n paam n naaga f tẽed-n-taas n tʋme, tɩ rẽ me kõt sũ-noogo. F leb n na n zãmsa bũmb ka tɛka. Wala makre, f sẽn tõe n tʋm f tʋʋmdã sõma to-to la f gũus n da wa pogl f menga, la f sakd tʋʋmdã yel-gɛtbã.

12. So-pakrã tõe n kɩtame tɩ f wa paam n maan bõe?

¹² Saam-biig yʋʋr sẽn boond t’a Kevinn yeelame: “Hal m yãadmẽ, m da rat n wa kẽesa m meng zãng a Zeova tʋʋmdã pʋgẽ. M yʋʋm 19 la m sɩng so-pakrã. M da tʋmda rasem a wãn ne saam-biig sẽn yaa masõ, n paamd n get m meng yelle. M zãmsa toll kaabo, feneta la kʋɩlens luglgu. Na maan yʋʋm a yiibu, m tʋma ne d tẽed-n-taas sẽn sõngd nebã sob-kãsems poore. D ra lebsd n meta Rĩungã roto, la d tẽed-n-taas roto. M wa n wʋmame tɩ b rata neb sẽn na n sõng ne siglgã rot meeb Afirikdisiidi. M kosame n na n kẽng be, tɩ b sake. Afirik ka, tʋʋmã waoogame. D sã n sɩng Rĩung roogo, semen a wãn bal tɩ d saame, n le yik n kẽng zĩig a to. Maam ne m tʋmd-n-taasã yaa wa zak a ye neba. D vɩɩ ne taaba, n zãmsd Biiblã ne taaba, la d naagd taab n tʋmdẽ. D sẽn taẽ fãa, d naagda d tẽed-n-taasã n moond koɛɛgã semen fãa. Rẽ me nooma maam. M sẽn yãk yam ning hal m bi-bɩɩlmẽ wã kɩtame tɩ m paam sũ-noog sẽn yɩɩd m sẽn da tagsdã.”

13. Bõe n kɩt tɩ Betɛllẽ tʋʋmã noom kom-bɩɩs wʋsgo?

¹³ So-pakdb kẽer lebga Betɛllẽ tʋm-tʋmdba. Betɛllẽ tʋʋmã kõta sũ-noogo, bala  b sẽn maand be wã fãa yaa a Zeova yĩnga. Betɛllẽ tʋm-tʋmdbã sõngd n yiisda Biibl-dãmba, sɛb la bũmb a taab sẽn sõngd nebã tɩ b bãngd a Zeova. A Dɛstinn yaa Betɛll tʋm-tʋmda. A yeelame: “M sẽn wa n tar yʋʋm a wɛ, m yãka yam n na n wa kẽes m meng zãng a Zeova tʋʋmdã pʋgẽ. M sẽn karem n sa wã, m sɩnga so-pakrã. Yʋʋmd la pʋɩ-sʋk poore, b boola maam Betɛllẽ wã. Be, b zãmsa maam b sẽn tʋmd to-to ne masĩn nins sẽn yiisd sɛbã. M wa n paamame me tɩ b zãms-m ordinatɛɛr-dãmb porgarmasɩyõ. Betɛllẽ wã, m paamd n wʋmda kibay sẽn wilgd koe-moonegã sẽn paamd pãng to-to dũniyã gill zugã, tɩ noom-m wʋsgo. M nonga ka tʋʋma, bala d sẽn maandã fãa sõngda nebã tɩ b paamd a Zeova zoodo.”

14. Bõe la f tõe n maane, n wa tõog n kẽes f meng zãng a Zeova tʋʋmdã pʋgẽ?

¹⁴ Bõe la f tõe n maane, n wa tõog n kẽes f meng zãng a Zeova tʋʋmdã pʋgẽ? F sã n modg n bɩɩs zʋg-sõma nins kiris-ned sẽn segd n tallã, na n sõng-f lame. Rẽ n so tɩ f segd n wɩng ne Biiblã karengo, la f bʋgsd a goamã zugu. Tigissã sasa me bɩ f modg n mi n leoke, bala rẽ wilgda f tẽebã. F sã n ket n yaa karen-biiga, yɩta sõma tɩ f mi n taasd f taabã koe-noogã. Woto, f na n paama koe-moonegã minim. Modg n wilgd nebã tɩ b yell pak-f lame. Wala makre, f sã n sõsd ne ned bɩ f mi n sok-a a sẽn tagsde, la f gũus tɩ ra paoog-a ye. Maag f yĩng me n kelg-a. Sẽn paase, f tõe n naagd n tʋmda tigingã tʋʋm kẽere, wala Rĩungã roog pɩɩsg bɩ a manegre. A Zeova sũur nooma ne neb nins sẽn yaa sik-m-mens rãmba, la b sakd n tʋmd ne yamleoogã. Yaa bãmb dãmbã la a kõt a tʋʋmã. (Karm-y Yɩɩn-sõamyã 110:3; Tʋʋ. 6:1-3) Tʋm-tʋmd a Poll yãka a Tɩmote t’a lebg misioneere, bala nebã ra kɩta a Tɩmote “kaset sõngo.”—Tʋʋ. 16:1-5.

15. Bõe la f tõe n maane, n wa tõog n ges f meng yelle?

¹⁵ Neb wʋsg sẽn kẽes b meng zãng Wẽnnaam tʋʋmdã pʋgẽ segd n tʋmame n ges b meng yelle. (Tʋʋ. 18:2, 3) Sã n tõe bɩ f zãms tʋʋmd yʋʋm a wãn bala, tɩ sõng-f tɩ f paam tʋʋmd sẽn pa rɩkd f sẽkã fãa. Sõs ne tigims sull yel-gɛtã la so-pakdb kẽere, n wilg-b fo sẽn magd n na n maanã. Sok-b tʋʋm nins ned sẽn tõe n tʋme, n ket n tar sẽk n tõe n yɩ so-pakda. Rẽ poor bɩ f “rɩk f yɛlã n bas ne Sẽn-Ka-Saabo, la f sẽn saagdã fãa na paam pidsgu.”—Yel. 16:3; 20:18.

16. Bõe yĩng tɩ d yetẽ tɩ f sã n kẽes f meng zãng Wẽnnaam tʋʋmdã pʋgẽ, wat n naf-f lame?

¹⁶ F tõe n kɩsa sɩd t’a Zeova ratame tɩ f tõog tɩ f vɩɩmã tall bark rũndã la beoog-daare. (Karm-y 1 Tɩmote 6:18, 19.) F sã n kẽes f meng zãng a tʋʋmdã pʋgẽ, f na n paam n tʋmda ne neb sẽn maan woto me, tɩ rẽ sõng tɩ f tẽebã bɩ n paase. Wʋsg yeelame tɩ b sẽn kẽes b meng zãng Wẽnnaam tʋʋmdã pʋgẽ tɩ b ra ket n yaa kom-bɩɩsã, sõng-b-la b sẽn wa n kẽ kãadmã. Sẽn lebg-b so-pakdb nand tɩ b kẽ kãadmã sã n wa kẽ, naoor wʋsgo, b kelld n naaga taab n keng taoor ne so-pakrã.—Rom. 16:3, 4.

17, 18. Bõe yĩng tɩ ned sã n magd n na n maan bũmb bɩ a segd n dat rẽ ne a sũur fãa?

¹⁷ Biiblã yeelame: “Bɩ bãmb [a Zeova] kõ foom f sẽn date, bɩ bãmb pids fo saagrã fãa.” (Yɩɩn. 20:5) Woto yĩnga, yɩta sõma tɩ f tags neere, n ges f sẽn sɩd rat n wa maan f vɩɩmã pʋgẽ. Maag f yĩng n ges bũmb nins fãa a Zeova sẽn maand rũndã-rũndã wã, la f tags n ges fo sẽn tõe n kẽes f toog to-to. Rẽ poor masã bɩ f mag n ges f sẽn na n yãk bũmb ning n maan tɩ ta a yam.

¹⁸ F sã n kẽes f meng zãng a Zeova tʋʋmdã pʋgẽ, f vɩɩmã na n yɩɩ noogo, bala f maanda bũmb sẽn waoogd-a. Bɩ f maan sũ-noog ne a Zeova, t’a “na n kõo foom f sũur sẽn date.”—Yɩɩn. 37:4.