1, 2. (1) ¿Imanir-raq noqantsikpis “¿imëyaqraq?” nir Jehoväta tapïkashwan? (2) ¿Unë sirweqninkuna tsënö tapuyaptin Jehovä piñakurqanku, y tsëta musyanqantsik imanötaq yanapamantsik?

HABACUCWAN Jeremïasmi, “¿imëyaqraq?” nir Jehoväta tapuyarqan (Is. 6:11; Hab. 1:2). Rey Davidpis Salmus 13 textuchö chusku kutipam tsënö tapurqan (Sal. 13:1, 2). Jina Jesucristupis nunakuna markäkïninnaq kayaptinmi tsënö tapukurqan (Mat. 17:17). Noqantsikpis tsënö tapukurqa, manam mana alliqa sientikunantsiktsu.

² Itsa noqantsikpis “¿imëyaqraq?” nir Jehoväta tapïkantsik. Tsënöqa itsa tapïkashwan edäyashqa karnin, qeshyapäkurnin, nunakuna mana alli kayaptin, alläpa yarpachakïyoq karnin o pipis mana allita ruramashqa (2 Tim. 3:1). Imarëkur tapukushqapis, Diosnintsikqa manam piñakuntsu, porqui unë sirweqninkunawampis manam piñakurqantsu.

3. ¿Imaraq yanapamäshun mana allikunapa pasanqantsik hörakuna?

³ ¿Imaraq yanapamäshun mana allikunapa pasanqantsik hörakuna? Jesuspa qateqnin Santiägutam Diosnintsik kënö nir qellqatsirqan: “Wawqikuna y panikuna, Señor këkämunqanyaq pacienciayoq kayë” (Sant. 5:7). Awmi, llapantsikmi pacienciayoq këta wanantsik. Peru ¿imataq pacienciayoq këqa?  ¿Y imanötaq rikätsikushwan pacienciayoq kanqantsikta?

4, 5. (1) ¿Imataq pacienciayoq këqa, y imanötaq rikätsikuntsik? (2) ¿Imanötaq Santiägu entienditsikurqan pacienciayoq këpaq? (Rikäri kë yachatsikïpa qallananchö këkaq dibüjuta).

⁴ Pacienciayoq këqa, Diospa qarënin kanqantam Bibliaqa nimantsik. Tsëmi pacienciayoq këtaqa puëdintsik santu espïritunta qomashqalla. Mana tsëwanqa manam Diosta ni nuna mayintsiktapis kuyëta puëdishuntsu. Y juknintsik juknintsik kuyanakunqantsikpis ushakärinmanmi (1 Cor. 13:4; Gäl. 5:22). Jina pacienciayoq karninqa, mana allikunapa pasarnimpis altsakänampaq kaqta shuyararmi aguantashun (Col. 1:11; Sant. 1:3, 4). Y manam pitapis mana allipaqa kutitsishuntsu, y ima pasakuptimpis alli kaqllatam rurëta procurashun. Tsëmi Bibliaqa nimantsik, pacienciayoq këta wananqantsikta cuentachö katsinapaq. Tsëtam Santiägu 5:7, 8 (leyi) textuqa yachatsimantsik.

⁵ ¿Imanirtaq Jehovä ruramunampaq kaqkunata pacienciawan shuyaränantsik? Santiäguqa nirqan juk murukoq nunapanö kawënintsik kanqantam. Juk murukoqqa alleq trabajarpis tamyatsita, murunqanta winatsita, ni raslla poquratsitaqa manam puëdintsu. Tsëmi cosëcha tiempuyaqraq pacienciawan shuyaränan. Tsënöllam noqantsikpis Jehovä änikunqankunata pacienciawan shuyaränantsik, porqui raslla cumplikänanta munarpis manam cumplikätsita puëdintsiktsu (Mar. 13:32, 33; Hëch. 1:7). Tsëmi murukoq nunanöpis pacienciayoq kanantsik.

6. ¿Imatataq profëta Miquëaspita yachakuntsik?

⁶ Mana alli rey Acaz mandakunqan witsanqa imëka mana allikunatam nunakuna rurayaq (leyi Miquëas 7:1-3 *). Tsë witsanmi profëta Miquëas kawarqan. Pëqa alleqmi musyarqan tsë nunakunata cambiatsita mana puëdinqanta, tsëmi kënö nirqan: “Peru noqaqa Jehovä altsamunanta shuyarmi mäkoq mäkoqlla këkäshaq. Salvamaqnï Diosnïman confiakurmi shuyëta yachashaq. Diosnïqa wiyamanqam” (Miq. 7:7). Miquëasqa pacienciawanmi shuyararqan Jehovä mana alli ruraq nunakunata ushakätsinanta. Noqantsikpis pëpa tiempunchönöllam kawantsik, tsëmi pacienciawan shuyarëta yachakunantsik.

7. ¿Imanirtaq Jehovä ruramunampaq kaqkunata pacienciakur kushishqa shuyaränantsik?

⁷ Markäkïnintsik Miquëaspanö kaptinqa, Jehovä änikunqantaqa kushishqam pacienciawan shuyaräshun. Manam wanunampaq condenashqa prësu nunanötsu kanantsik. Pëqa wanunampaq junaqta cambiëta mana puëdirmi, mana munëkarpis shuyaranllana. Peru noqantsikqa, musyantsikmi imëyaqpis kawakïta Jehovä qomänapaq kaqta, tsëmi kushishqa shuyarantsik. Y kë consëjutam wiyakuntsik: ‘Pacienciakur y kushikur imëkata aguantayë’ (Col. 1:11, 12). “Änikunqanta manam rastsu cumplin” nir quejakunqantsik o  mana munëkar shuyaranqantsikqa Jehoväta llakitsinmanmi (Col. 3:12).

8. Diospa unë sirweqninkunapita yachakurninqa, ¿imakunatataq cuentachö katsinantsik?

⁸ ¿Imaraq yanapamäshun Jehovä änikunqankunata kushishqa shuyaränapaq? Diospa unë sirweqninkuna kushishqa shuyaräyanqampita yachakunqantsikmi (Rom. 15:4). Pëkunapita yachakurqa cuentachö katsishun ëka tiempu shuyaräyanqanta, imanir kushishqa shuyaräyanqanta y pacienciayoq kayanqampita ima bendicionkunata chaskiyanqanta.

9, 10. ¿Ëka tiempupataq Abrahanwan Sära shuyaräyarqan Jehovä äninqankuna cumplikänanta?

⁹ Abrahanpitawan Särapita puntata yachakurishun. Pëkunataqa Jehovä änirqan kastankunata mëtsikaqman tikratsinampaqmi. Peru markäkur y pacienciakur-raq tsë änikïta Abrahan chaskinqantam Bibliaqa willakun (Heb. 6:12, 15). Peru Jehovä äninqanqa, atska tiempukuna pasariptinraqmi cumplikänan karqan, tsëmi Abrahanqa pacienciayoq këta wanarqan. Yarpärishun, Abrahanwan Jehovä conträtuta ruranqanqa cumplikar qallëkurqan Jesus manaraq shamuptin 1943 wata 14 de nisan junaqchömi. Tsë junaqmi Abrahan, Sära y pëkunawan täraq nunakuna Eufratis mayuta tsimparir Jehovä Äninqan Patsaman chäriyarqan. Peru tsëpitaqa, 25 wataran Abrahanqa shuyararqan wamran Isaac yurinampaq. Jina tsëpitapis, 60 watakunaparan shuyararqan willkankuna Esaüwan Jacob yuriyänampaq (Heb. 11:9).

¹⁰ ¿Abrahanqa Dios Äninqan Patsata ichikllatapis chaskirqantsuraq? Bibliam kënö willakun: “Manam tsë markachöqa  ni ima herenciatapis [Jehovä] qorqantsu, ni chakinta churanampaq tinkullapis; peru pëta qonampaqmi änirqan, y nïkur, mirëninkunata qonampaq, y wamrampis manaraq kaptinmi tsëtaqa änirqan” (Hëch. 7:5). Eufratis mayuta Abrahan tsimpanqampitaqa, 430 watakunaran pasarqan kastankuna juk nacionman tikrayänampaq y tsë patsata chaskiyänampaq (Ex. 12:40-42; Gäl. 3:17).

11. (1) ¿Imanirtaq Abrahanqa pacienciawan shuyararqan? (2) ¿Ima bendicionkunatataq Abrahan chaskinqa pacienciayoq kanqampita?

¹¹ Abrahanqa manam rikarqantsu Dios äninqankuna cumplikaqta, peru Jehoväman markäkurmi pacienciakur kushishqa shuyararqan (leyi Hebrëus 11:8-12). Shumaq patsachö kawarkamurninqa, pëpaq y kastankunapaq Biblia parlanqanta musyarirnin, ¡imanöraq kushikïkunqa! * Jina alläpachi kushikunqa, Diospa munënin cumplikänampaq pëpa kastampita Jesus yurikushqa kanqanta musyarir. Pacienciawan shuyarëqa alläpa alli kanqantachi musyarinqa.

12, 13. (1) ¿Imanirtaq Josëqa pacienciayoq këta wanarqan? (2) ¿Imanötaq Josëqa problëmakunata rikarqan?

¹² Jina Jacobpa wamran Josëpis pacienciakoq kanqantam rikätsikurqan. Pëtaqa imëka mana allikunatam rurayarqan. 17 watayoqnö këkaptinmi Egiptuman esclävupaq rantikïkuyarqan y tsëchönam jutsannaq këkaptimpis, patronnin carcelaratsirqan warminta violëta munashqanta creirnin (Gen. 39:11-20; Sal. 105:17, 18). Alli kaqta rurëkarpis, mana allikunapam pasarqan. Peru 13 watakuna pasariptinqa llapanmi cambiarirqan. Carcelpitam yarqurirqan y Egiptuchö alläpa precisaq nuna këmanmi chärirqan (Gen. 41:14, 37-43; Hëch. 7:9, 10).

¹³ ¿Mana allikunata pasanqampita piñakurku Josëqa Jehoväman markäkurqannatsu? Manam, tsëpa rantinqa Jehoväman markäkurninmi altsakänampaq kaqman pensarnin pacienciawan shuyararqan. Dios imëkatapis altsëta puëdinqantam cuentachö katsirqan. Tsëmi wawqinkunata kënö nirqan: “Ama mantsakäyëtsu, ¿acäsu noqaqa Diosku kä pitapis juzganäpaq? Awmi, qamkunaqa mana allita ruramëtam munayarqëki, peru Diosqa allipaq kanantam munashqa, tsënöpa kanan pasakïkanqannöpis mëtsikaq nuna mana wanunampaq” (Gen. 50:19, 20). Josëqa rikarqanmi pacienciayoq këqa allipaq kanqanta.

14, 15. (1) ¿Imanirtaq David alläpa pacienciayoq kanqanta nishwan? (2) ¿Imataq Davidta yanaparqan pacienciawan shuyaränampaq?

¹⁴ Rey Davidtapis imëka mana allikunatam rurayarqan. Jövinllaraq këkaptin Israelpa reynin kanampaq Jehovä akrashqa këkaptimpis, 15 watakunaran pasarqan Judä kastapa reynin kanampaq (2 Sam. 2:3, 4). Judäpa reynin manaraq kanqan witsankunaqa, Saul wanutsita munaptinmi * markampita escapar juk nacionkunata ëwakurqan, y höraqa machëkunachömi tärarqan. Tiempu pasariptin juk guërrachö Saul wanuriptimpis, Israel nacionpa reynin kanampaqqa 7 watakunaparan shuyararqan (2 Sam. 5:4, 5).

¹⁵ Salmus 13 textuchömi Davidqa chusku kutipa Jehoväta tapurqan, pasëkanqan problëmakuna imëyaq kanampaq kaqta. Peru ¿imataq yanaparqan pasëkanqan  problëmakuna altsakänanta pacienciawan shuyaränampaq? Kikinmi kënö nirqan: “Noqaqa alläpa alli kënikimanmi confiakü; salvacionnikita rikarmi shonqü kushikunqa. Noqaqa cantarmi Jehoväta alabashaq, porqui pëqa alläpam bendicimashqa” (Sal. 13:5, 6, nota). Jehovä alläpa kuyakoq kanqanmanmi Davidqa markäkurqan. Kushishqam shuyararqan problëmankunata Jehovä ushakäratsinan junaqta. Jinamampis, puntakunata imanö yanapanqanmanmi pensarqan. Awmi, Davidqa musyarqanmi pacienciawan shuyarëqa allipaq kanqanta.

16, 17. ¿Imanötaq Jehoväwan Jesusqa rikätsikuyashqa pacienciawan shuyaraq kayanqanta?

¹⁶ Jehoväqa kikimpis pacienciawan shuyarëta yacharninmi, noqantsiktapis pacienciawan shuyaränapaq nimantsik. Pënöqa manam pipis pacienciakoqqa kantsu (leyi 2 Pëdru 3:9). Eden huertachö Satanas tumpanqan rasumpa mana kanqan musyakänampaqqa, waranqëpa watakunam pacienciawan shuyarashqa. Awmi, Jehoväqa jutin chipyëpa limpiashqa kanantam shuyarëkan. Tsëqa ‘mäkoq mäkoqlla pëta shuyarëkaqkunapaqqa’ mëtsika bendicionkunatam apamunqa (Is. 30:18).

¹⁷ Jesuspis pacienciawan shuyarëtaqa yacharqanmi. Kë Patsachö këkarqa, wanunan kaptimpis Diosta sirwitaqa manam jaqirqantsu. 33 watachömi kawënimpa valorninta Jehoväta ciëluchö entregarqan, peru gobernar qallanampaqqa 1914 watayaqraqmi shuyararqan (Hëch. 2:33-35; Heb. 10:12, 13). Jina waranqa watapa gobernar ushariptinraqmi llapan chikeqninkunaqa ushakäyanqa, y tsëyaqraqmi pacienciawan shuyaranqa (1 Cor. 15:25). Mëtsika tiempupam shuyaranqa, peru allipaqmi kanqa.

18, 19. ¿Imaraq yanapamäshun pacienciawan shuyaränapaq?

¹⁸ Rikanqantsiknöpis pacienciawan shuyarëtaqa llapantsikmi yachakunantsik. Y tsëpaqqa Jehovätam mañakunantsik santu espïritunta qoykamänapaq, porqui tsënöparan pacienciayoq këta puëdishun (Efes. 3:16; 6:18; 1 Tes. 5:17-19). Awmi, Jehoväta mañakunantsikqa alläpam precisan.

¹⁹ Abrahan, Josë y Davidpis Jehoväman markäkur y änikunqanta cumpleq kanqanman confiakurmi pacienciawan shuyaräyarqan. Manam munëninkunallamantsu pensayarqan. Tsënö markäkurnin bendicionkunata chaskiyanqanman pensanqantsikmi, noqantsiktapis pacienciawan shuyaränapaq yanapamäshun.

20. ¿Imata ruranapaqtaq decidïdu këkänantsik?

²⁰ Imëka problëmakunapa pasëkarnimpis pacienciawan shuyarëtam yachakunantsik. Peru höraqa itsa kënö tapukushun: “¿Imëyaqraq tsënö kanqa Jehovä?” (Is. 6:11). Tsënö kaptimpis, santu espïritupa poderninwanqa Jeremïasnömi shuyëta yachashun (Lam. 3:21, 24).